1. Przesyłka pocztowa, której nie można doręczyć adresatowi ani zwrócić nadawcy z powodu braku lub błędnego adresu nadawcy, zwana dalej „przesyłką niedoręczalną”, może zostać otwarta przez operatora pocztowego, który zawarł z nadawcą umowę o świadczenie usługi pocztowej, w celu uzyskania danych umożliwiających jej doręczenie lub zwrócenie nadawcy.
2. Jako przesyłkę niedoręczalną traktuje się także nieopłaconą albo opłaconą w kwocie niższej niż należna przesyłkę listową niebędącą przesyłką rejestrowaną, jeżeli nadawca odmówi przyjęcia przesyłki lub uiszczenia opłaty za zwrot przesyłki albo uiszczenia dopłaty. Do zawartości tej przesyłki stosuje się odpowiednio przepisy ust. 9.
3. Otwarcie przesyłki niedoręczalnej następuje niezwłocznie, chyba że umowa o świadczenie usługi pocztowej przewiduje inny termin.
4. Operator pocztowy świadczący usługi pocztowe na podstawie umów o świadczenie usług pocztowych wyznacza jednostkę organizacyjną, w której będą dokonywane czynności związane z otwieraniem przesyłek pocztowych i ustalaniem danych umożliwiających ich doręczenie albo zwrócenie nadawcy.
5. Otwarcia przesyłki niedoręczalnej dokonuje komisja w składzie co najmniej 3 osób, powołana przez kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w ust. 4, spośród pracowników tej jednostki.
6. Otwarcie przesyłki niedoręczalnej powinno być dokonane w sposób zapewniający jak najmniejsze uszkodzenie jej opakowania.
7. Po otwarciu przesyłki niedoręczalnej komisja dokonuje sprawdzenia, czy na wewnętrznej stronie opakowania nie zostało umieszczone oznaczenie adresata lub nadawcy oraz ich adresy, a w przypadku ich braku komisja dokonuje oględzin zawartości przesyłki.
8. W przypadku ustalenia przez komisję w trakcie czynności, o których mowa w ust. 7, danych umożliwiających doręczenie lub zwrot przesyłki pocztowej, przesyłka ta po odpowiednim zabezpieczeniu i umieszczeniu adnotacji na opakowaniu o komisyjnym jej otwarciu jest doręczana adresatowi albo zwracana nadawcy.
9. W przypadku gdy otwarcie przesyłki niedoręczalnej nie umożliwi jej doręczenia albo zwrócenia nadawcy albo gdy nadawca odmówi przyjęcia zwróconej przesyłki:
1) korespondencja stanowiąca przesyłkę i jej opakowanie podlegają zniszczeniu przez operatora pocztowego, o którym mowa w ust. 1, w sposób uniemożliwiający odtworzenie informacji zawartej w przesyłce i na jej opakowaniu nie wcześniej niż po upływie 60 dni od dnia otwarcia przesyłki;
2) zawartość inna niż korespondencja stanowiąca przesyłkę i jej opakowanie podlega zniszczeniu przez operatora pocztowego, o którym mowa w ust. 1, w sposób uniemożliwiający odtworzenie informacji zawartej w przesyłce i na jej opakowaniu, nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia otwarcia przesyłki.
10. Jeżeli osoba uprawniona złoży reklamację przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 9 pkt 2, zawartość przesyłki i jej opakowanie nie mogą zostać zniszczone zanim decyzja o rozstrzygnięciu reklamacji stanie się ostateczna.
11. Do zawartości przesyłki stanowiącej pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, rzeczy o wartości historycznej, naukowej, artystycznej, sprzęt lub ekwipunek wojskowy, rzeczy, których posiadanie wymaga pozwolenia, w szczególności broń, amunicję, materiały wybuchowe oraz każdego rodzaju dokumenty tożsamości, a także rzeczy będące zabytkiem lub materiałem archiwalnym stosuje się odpowiednio art. 4, art. 5 ust. 1 i 3–5, art. 6 oraz art. 8–12 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (Dz. U. z 2023 r. poz. 501) i art. 187 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 i 1237).