Art. 108 [Plan ruchu zakładu górniczego; Zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego]

1. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza przedsiębiorca, odrębnie dla każdego zakładu górniczego.

2. Plan ruchu zakładu górniczego określa:

1) strukturę organizacyjną zakładu górniczego, w szczególności przez wskazanie stanowisk osób kierownictwa i dozoru ruchu;

1a) granice zakładu górniczego;

2) szczegółowe przedsięwzięcia niezbędne w celu zapewnienia:

a) wykonywania działalności objętej koncesją,

b) bezpieczeństwa powszechnego,

c) bezpieczeństwa pożarowego,

d) bezpieczeństwa osób przebywających w zakładzie górniczym, w szczególności dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,

e) racjonalnej gospodarki złożem,

f) ochrony elementów środowiska,

g) ochrony obiektów budowlanych,

h) zapobiegania szkodom i ich naprawy.

2a. Plan ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie dwutlenku węgla, a także zakładu górniczego prowadzącego wydobywanie węglowodorów ze złoża połączone z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla, określa również przedsięwzięcia niezbędne w celu zapewnienia bezpieczeństwa podziemnego składowania dwutlenku węgla, w tym:

1) przedsięwzięcia mające na celu zapobieżenie wystąpieniu wycieków dwutlenku węgla oraz wydostaniu się dwutlenku węgla poza kompleks podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także przedsięwzięcia mające na celu zapobieżenie innym nieprawidłowościom w procesie podziemnego składowania dwutlenku węgla, które mogą powodować zagrożenie bezpieczeństwa powszechnego lub zdrowia i życia ludzi oraz środowiska;

2) działania naprawcze;

3) przedsięwzięcia, które będą podejmowane po zamknięciu podziemnego składowiska dwutlenku węgla, ze szczególnym uwzględnieniem ich uwarunkowań technicznych.

2b. W przypadku działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej plan ruchu zakładu górniczego zawiera także:

1) analizę poważnych zagrożeń dla zakładu górniczego, rozumianych jako sytuacje mogące potencjalnie doprowadzić do niebezpiecznego zdarzenia lub wypadku;

2) opis systemu zarządzania środowiskiem i bezpieczeństwem ruchu zakładu górniczego;

3) opis systemu niezależnej weryfikacji, o którym mowa w art. 117a ust. 1 pkt 2.

2c. Przedsiębiorca konsultuje projekt analizy, o której mowa w ust. 2b pkt 1, z przedstawicielami pracowników zakładu górniczego.

2d. Przedsiębiorca dokonuje przeglądu analizy, o której mowa w ust. 2b pkt 1, nie rzadziej niż co 5 lat, przy czym pierwszego przeglądu dokonuje nie później niż w terminie 5 lat od dnia zatwierdzenia planu ruchu zakładu górniczego.

2e. Wyniki przeglądu, o którym mowa w ust. 2d, przedsiębiorca przekazuje właściwemu organowi nadzoru górniczego, w terminie 14 dni od dnia zakończenia przeglądu.

3. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza się z uwzględnieniem warunków określonych w koncesji oraz odpowiednio w projekcie zagospodarowania złoża, dokumentacji geologiczno-inwestycyjnej złoża węglowodorów, decyzji inwestycyjnej albo w planie zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla, z zastrzeżeniem art. 34 ust. 2a, a w przypadku:

1) robót geologicznych, których wykonywanie nie wymaga koncesji – z uwzględnieniem warunków określonych w projekcie robót geologicznych;

2) działalności określonej w art. 2 ust. 1 – z uwzględnieniem warunków lokalnych jej prowadzenia.

3a. Otwory wiertnicze, w tym eksploatacyjne, oraz rekonstrukcje zlikwidowanych odwiertów, z wyłączeniem otworów wiertniczych wykonywanych na potrzeby ruchu zakładu górniczego, mogą zostać wykonane wyłącznie wtedy, gdy są zgodne z warunkami określonymi w koncesji albo w decyzji inwestycyjnej oraz gdy zostały przewidziane w projekcie zagospodarowania złoża albo w dokumentacji geologiczno-inwestycyjnej złoża węglowodorów, a w przypadku podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji mogą zostać wykonane wyłącznie wtedy, gdy są zgodne z warunkami określonymi w koncesji.

4. Jeżeli w granicach obszaru górniczego są planowane bądź prowadzone roboty związane z poszukiwaniem lub rozpoznawaniem złóż kopalin lub wód podziemnych, poszukiwaniem lub rozpoznawaniem kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla albo jeżeli obszary górnicze sąsiadują ze sobą, w planie ruchu zakładu górniczego uwzględnia się zachodzące współzależności oraz przewiduje się odpowiednie środki, w tym organizacyjne i techniczne, niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa powszechnego oraz ochrony poszczególnych złóż kopalin i innych elementów środowiska.

5. Jeżeli zakład górniczy składa się z co najmniej 2 części prowadzących samodzielnie ruch, w planie ruchu tego zakładu określa się dane objęte planem odrębnie w odniesieniu do poszczególnych jego części.

6. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza się na okres od 2 do 6 lat albo na cały planowany okres prowadzenia ruchu, jeżeli jest on krótszy.

6a. Plan ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie dwutlenku węgla, a także zakładu górniczego prowadzącego wydobywanie węglowodorów ze złoża połączone z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla sporządza się na okres 5 lat albo na cały planowany okres prowadzenia ruchu, jeżeli jest on krótszy.

6b. Plan ruchu zakładu górniczego, z wyłączeniem planu ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, wymaga opinii właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Kryterium opinii jest nienaruszanie zamierzoną działalnością przeznaczenia lub sposobu korzystania z nieruchomości określonego w art. 7.

6c. Opinia, o której mowa w ust. 6b, jest wyrażana na wniosek przedsiębiorcy, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku. W przypadku niewyrażenia opinii w tym terminie uważa się, że właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta) nie zgłasza uwag.

7. Wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego przedkłada się organowi nadzoru górniczego właściwemu dla miejsca wykonywania robót objętych planem, a jeżeli roboty objęte planem będą wykonywane w granicach właściwości miejscowej co najmniej 2 organów nadzoru górniczego – organowi nadzoru górniczego właściwemu dla siedziby zakładu górniczego.

7a. Wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie dwutlenku węgla przedkłada się właściwemu organowi nadzoru górniczego.

8. Wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego przedkłada się co najmniej na 30 dni przed dniem zamierzonego rozpoczęcia wykonywania robót, z tym że w przypadku wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów termin ten wynosi 14 dni.

9. Do wniosku o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego dołącza się:

1) 2 egzemplarze planu, podpisane przez przedsiębiorcę oraz kierownika ruchu zakładu górniczego, który będzie realizował plan, a w przypadku planu ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów − także egzemplarz planu w postaci elektronicznej;

2) odpisy wymaganych dla zamierzonych robót decyzji wydanych przez inne organy, w szczególności dotyczących ochrony środowiska;

3) opinię właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta) albo informację o jej braku, a w przypadku uwag także oświadczenie przedsiębiorcy o sposobie ich uwzględnienia lub przyczynach ich nieuwzględnienia;

3a) w przypadku działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu soli kamiennej oraz siarki rodzimej metodą otworową, poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż, a także podziemnym bezzbiornikowym magazynowaniu substancji oraz podziemnym składowaniu odpadów – dowody potwierdzające prawo wnioskodawcy do nieruchomości położonej w granicach zakładu górniczego albo zakładu, w granicach której są wykonywane roboty górnicze albo geologiczne;

4) w przypadku działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej:

a) oświadczenie przedsiębiorcy i kierownika ruchu zakładu górniczego, że plan ruchu zakładu górniczego zapewnia bezpieczne prowadzenie ruchu tego zakładu,

b) analizę skuteczności reagowania w przypadku wycieku ropy naftowej,

c) opinię rzeczoznawcy do spraw ruchu zakładu górniczego dotyczącą elementów planu ruchu zakładu górniczego określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 110, w zakresie przyjętych przez przedsiębiorcę rozwiązań technicznych zabezpieczających przed wystąpieniem niebezpiecznych zdarzeń lub wypadków, a także oświadczenie przedsiębiorcy i kierownika ruchu zakładu górniczego o sposobie jej uwzględnienia,

d) politykę korporacyjną, o której mowa w ust. 9a;

5) w przypadku gdy wydanie decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, decyzji inwestycyjnej w celu wykonywania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża lub decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych na podstawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny jest poprzedzone decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa – załącznik graficzny określający przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz przewidywany obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, o ile dołączenie tego załącznika było wymagane przez przepisy obowiązujące w dniu złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w szczególności mapę, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

9a. Przedsiębiorca wykonujący działalność polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej sporządza na piśmie politykę korporacyjną w zakresie zapobiegania niebezpiecznym zdarzeniom oraz wypadkom, zwaną dalej „polityką korporacyjną”.

9b. Polityka korporacyjna określa:

1) ogólne cele i ustalenia dotyczące kontroli ryzyka wystąpienia niebezpiecznych zdarzeń oraz wypadków, a także sposób, w jaki te cele mają być osiągnięte, a ustalenia wprowadzone w życie;

2) sposób przeprowadzania kontroli ryzyka wystąpienia niebezpiecznych zdarzeń oraz wypadków oraz sposób doskonalenia jej zasad, a także mechanizmy monitorowania skuteczności polityki korporacyjnej;

3) sposób osiągnięcia i wprowadzenia w życie na poziomie korporacyjnym środków służących do zapewnienia bezpieczeństwa wykonywanej działalności.

9c. Za realizację polityki korporacyjnej w zakresie, o którym mowa w ust. 9b, odpowiedzialność ponosi przedsiębiorca.

9d. Przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby polityka korporacyjna była odpowiednia do wykonywanej działalności, realizowana na każdym etapie wykonywanej działalności i uwzględniana w planie ruchu zakładu górniczego oraz w planie ratownictwa górniczego.

9e. W przypadku aktualizacji polityki korporacyjnej, przedsiębiorca przekazuje aktualizację niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia jej dokonania, właściwemu organowi nadzoru górniczego.

9f. Jeżeli przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 9a, wykonuje działalność polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej, polityka korporacyjna określa również, w jakim zakresie jej postanowienia są stosowane przez przedsiębiorcę w zakładach górniczych służących do wykonywania tej działalności.

9g. Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres polityki korporacyjnej, kierując się potrzebą zapewnienia kompletności i przejrzystości przedstawianych w niej informacji oraz zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej.

10. Wraz z wnioskiem o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego przekazuje się do wglądu odpis koncesji oraz odpowiednio projekt zagospodarowania złoża, dokumentację geologiczno-inwestycyjną złoża węglowodorów, kopię decyzji inwestycyjnej albo plan zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla, a w przypadku robót geologicznych, których wykonywanie nie wymaga koncesji – projekt robót geologicznych.

10a. Jeżeli właściwy organ nadzoru górniczego, podczas dokonywania oceny analizy poważnych zagrożeń dla zakładu górniczego, stwierdzi możliwość wystąpienia znaczącego oddziaływania na środowisko na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej na skutek wykonywania działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, niezwłocznie informuje Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego o możliwości wystąpienia tego oddziaływania.

10b. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego po uzyskaniu informacji, o których mowa w ust. 10a, niezwłocznie powiadamia właściwy organ tego państwa o możliwości wystąpienia na terytorium tego państwa członkowskiego oddziaływania, wskazując termin na zajęcie stanowiska przez ten organ.

10c. Jeżeli właściwy organ innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej wystąpi do Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego o przekazanie dodatkowych informacji dotyczących możliwości wystąpienia na terytorium tego państwa znaczącego oddziaływania na środowisko związanego z działalnością polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego przekazuje te informacje bez zbędnej zwłoki.

10d. Właściwy organ nadzoru górniczego przed zatwierdzeniem planu ruchu zakładu górniczego dla wykonywania działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej bierze pod uwagę stanowisko właściwego organu innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, otrzymane za pośrednictwem Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.

10e. Właściwy organ nadzoru górniczego przed zatwierdzeniem planu ruchu zakładu górniczego dla wykonywania działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, kierując się bezpieczeństwem zakładu górniczego, jego pracowników, bezpieczeństwem powszechnym lub środowiska, może nakazać, w drodze postanowienia, dokonanie w planie ruchu zakładu górniczego określonych zmian, w szczególności przyjęcie środków zapobiegających powstawaniu szkód w środowisku.

10f. W przypadku niedokonania zmian w planie ruchu zakładu górniczego, o których mowa w ust. 10e, właściwy organ nadzoru górniczego, w drodze decyzji, odmawia zatwierdzenia planu ruchu zakładu górniczego.

10g. Właściwy organ nadzoru górniczego zapewnia możliwość udziału społeczeństwa, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, w postępowaniu, którego przedmiotem jest zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego dla wykonywania działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem przypadków, gdy plan ruchu zakładu górniczego jest poprzedzony decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach podjętą w postępowaniu toczącym się z udziałem społeczeństwa lub jeżeli koncesja została poprzedzona taką decyzją.

11. Plan ruchu zakładu górniczego zatwierdza właściwy organ nadzoru górniczego, w drodze decyzji.

11a. Informacja zawarta w planie ruchu zakładu górniczego wydobywającego węglowodory ze złoża oraz w planie ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, dotycząca składu płynu szczelinującego, nie stanowi:

1) tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1233);

2) tajemnicy przedsiębiorcy, o której mowa w art. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902);

3) informacji, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

11b. Jeżeli decyzja zatwierdzająca plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, decyzja inwestycyjna w celu wykonywania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża lub decyzja zatwierdzająca plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych na podstawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny jest poprzedzona decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa lub jeżeli koncesja została poprzedzona taką decyzją, do postępowania o zatwierdzeniu tego planu nie stosuje się przepisów o udziale organizacji społecznych.

11c. Do postępowania w sprawie wydania decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, decyzji inwestycyjnej w celu wykonywania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża lub decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych na podstawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny stosuje się przepisy art. 86f ust. 6, art. 86g oraz art. 86h ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

11d. Do decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów, decyzji inwestycyjnej w celu wykonywania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża lub decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych na podstawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny stosuje przepisy się art. 72 ust. 6 i 6a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

12. Organ nadzoru górniczego przesyła organowi koncesyjnemu kopię decyzji zatwierdzającej plan ruchu zakładu górniczego, a w przypadku planu ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów – także egzemplarz tego planu w postaci elektronicznej.