1. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego nakłada, w drodze decyzji, karę pieniężną na przedsiębiorcę, który:
1) nie dopełnia ciążącego na przedsiębiorcy obowiązku w zakresie:
a) rozpoznawania zagrożeń związanych z ruchem zakładu górniczego i podejmowania środków zmierzających do zapobiegania i usuwania tych zagrożeń,
b) posiadania odpowiednich środków materialnych i technicznych oraz służb ruchu zapewniających bezpieczeństwo pracowników i ruchu zakładu górniczego,
c) oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego oraz stosowania niezbędnych rozwiązań zmniejszających to ryzyko, w tym przez sporządzenie dokumentu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
d) posiadania własnych służb ratownictwa górniczego albo powierzenia realizacji tego obowiązku w całości lub w części innym podmiotom,
e) dokonywania przeglądu analizy poważnych zagrożeń dla zakładu górniczego, zgodnie z art. 108 ust. 2d i art. 108a, lub przekazywania jego wyników właściwemu organowi nadzoru górniczego,
f) opracowania lub wdrożenia systemu, o którym mowa w art. 117a ust. 1 pkt 1,
g) ustanowienia lub wdrożenia systemu niezależnej weryfikacji, o którym mowa w art. 117a ust. 1 pkt 2,
h) przekazywania planu ratownictwa górniczego albo jego zmian, zgodnie z art. 122 ust. 11d pkt 1, podmiotowi, o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki,
i) wyposażenia zakładu górniczego w sprzęt do realizacji ratownictwa górniczego lub udostępniania tego sprzętu podmiotom, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, zgodnie z art. 122 ust. 11d pkt 2,
j) powiadamiania, zgodnie z art. 123a ust. 1, właściwego organu nadzoru górniczego, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa, dyrektora właściwego urzędu morskiego oraz Straży Granicznej o wystąpieniu zagrożenia życia lub zdrowia osób przebywających w zakładzie górniczym, bezpieczeństwa ruchu tego zakładu górniczego, bezpieczeństwa powszechnego lub środowiska,
k) sporządzania lub przekazywania sprawozdania, o którym mowa w art. 123b ust. 1, dotyczącego wystąpienia zagrożenia, o którym mowa w art. 123a ust. 1, właściwemu organowi nadzoru górniczego, Morskiej Służbie Poszukiwania i Ratownictwa, dyrektorowi właściwego urzędu morskiego oraz Straży Granicznej,
l) zapewnienia przeprowadzającym kontrolę transportu do zakładu górniczego i z tego zakładu, w tym przewozu sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia kontroli, oraz zakwaterowania i wyżywienia, zgodnie z art. 154 ust. 4,
m) zapewnienia właściwemu regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska transportu do miejsca wystąpienia bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub miejsca wystąpienia szkody w środowisku i z tego miejsca, w tym przewozu niezbędnego sprzętu, oraz zakwaterowania i wyżywienia, zgodnie z art. 154 ust. 5;
2) nie wykonuje decyzji organu nadzoru górniczego:
a) nakazującej usunięcie nieprawidłowości powstałych wskutek naruszenia przepisów stosowanych w ruchu zakładu górniczego lub warunków określonych w planie ruchu zakładu górniczego lub warunków dotyczących ruchu zakładu górniczego, określonych w koncesji udzielonej przez starostę,
b) wstrzymującej w całości lub w części ruch zakładu górniczego lub jego urządzeń, ze względu na bezpośrednie zagrożenie dla zakładu górniczego, jego pracowników, bezpieczeństwa powszechnego lub środowiska, oraz określającej warunki wznowienia ruchu tego zakładu lub urządzeń,
c) nakazującej podjęcie niezbędnych środków profilaktycznych, w tym skierowanie określonego zagadnienia do rozpatrzenia przez komisję, o której mowa w art. 166 ust. 1 pkt 2,
d) nakazującej dokonanie określonych czynności, niezbędnych dla zapewnienia prawidłowego prowadzenia ruchu zakładu górniczego, innych niż środki profilaktyczne,
e) nakazującej sprawdzenie prawidłowości rozwiązań stosowanych lub przewidzianych przez przedsiębiorcę do stosowania, w tym w sposób określony przez ten organ,
f) nakazującej dokonanie pomiarów służących ocenie stanu bezpieczeństwa w zakładzie górniczym oraz ocenie stanu bezpieczeństwa powszechnego lub środowiska w związku z ruchem zakładu górniczego, w tym w sposób określony przez ten organ.
1a. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego nakłada, w drodze decyzji, karę pieniężną na podmiot mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wykonujący, samodzielnie lub za pośrednictwem podmiotów zależnych, działalność polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej, który, na wezwanie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, nie sporządził lub nie przekazał sprawozdania dotyczącego okoliczności powstania zagrożenia wymienionego w art. 123a ust. 1, w którym podmiot ten uczestniczył.
2. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego nakłada, w drodze decyzji, karę pieniężną na kierownika ruchu zakładu górniczego, który:
1) nie dopełnia ciążącego na przedsiębiorcy obowiązku w zakresie:
a) prowadzenia ewidencji osób przebywających w zakładzie górniczym oraz – w przypadku zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny – czasu przebywania w podziemnych wyrobiskach górniczych,
b) posiadania i odpowiedniego przechowywania dokumentacji prowadzenia ruchu zakładu górniczego,
c) posiadania dowodu sprawdzenia rozwiązań technicznych przez rzeczoznawcę do spraw ruchu zakładu górniczego – w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 1 i 2,
d) prowadzenia dokumentacji w zakresie ratownictwa górniczego,
e) przeprowadzania specjalistycznych badań lekarskich, specjalistycznych badań psychologicznych oraz specjalistycznych szkoleń w ratownictwie górniczym;
1a) nie przekazuje właściwemu organowi nadzoru górniczego sprawozdań z realizacji planu ruchu zakładu górniczego, o których mowa w art. 117b ust. 1;
1b) nie umieszcza informacji o możliwości anonimowego zgłaszania problemów dotyczących bezpieczeństwa i środowiska odnoszących się do działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu węglowodorów ze złóż w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej lub nie informuje o tej możliwości osób obecnych na terenie zakładu górniczego, w szczególności podczas każdego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z art. 117c;
2) dopuszcza do wykonywania czynności w ruchu zakładu górniczego w sposób mogący wywołać niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka lub tego ruchu;
3) nie dopełnia ciążącego na przedsiębiorcy obowiązku w zakresie szkolenia osób wykonujących czynności w ruchu zakładu górniczego w zakresie znajomości przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym bezpiecznego wykonywania powierzonych im czynności, lub dopuszcza do pracy w ruchu zakładu górniczego osoby, które nie wykażą się dostateczną znajomością tych przepisów i zasad;
4) dopuszcza do wykonywania czynności w ruchu zakładu górniczego osoby, które nie posiadają wymaganych do tego kwalifikacji.
3. Karę pieniężną nakłada się:
1) na przedsiębiorcę lub podmiot, o którym mowa w ust. 1a, w wysokości do 3 % przychodu ukaranego przedsiębiorcy lub podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym;
2) na kierownika ruchu zakładu górniczego w wysokości do 300 % jego miesięcznego wynagrodzenia, naliczanego jak dla celów ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.
4. Ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.
5. Podmiot jest obowiązany do dostarczenia Prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego na każde jego żądanie, w terminie 30 dni od dnia otrzymania żądania, danych niezbędnych do określenia podstawy wymiaru kary pieniężnej. W przypadku niedostarczenia danych lub gdy dostarczone dane uniemożliwiają ustalenie podstawy wymiaru kary, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego może ustalić podstawę wymiaru kary pieniężnej w sposób szacunkowy, nie mniejszą jednak niż:
1) kwota 500 000 zł – w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 1;
2) kwota 5000 zł – w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2.
6. Jeżeli okres działania przedsiębiorcy jest krótszy niż rok kalendarzowy, za podstawę wymiaru kary pieniężnej przyjmuje się kwotę 500 000 zł.
7. Kary pieniężne podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.
8. Kwoty ściągnięte z tytułu kary pieniężnej stanowią dochód budżetu państwa.