ustawa
z dnia 16 listopada 2016 r.
o Krajowej Administracji Skarbowej

12a) przeciwdziałanie wykorzystywaniu działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111, 497, 621, 622, 769 i 820), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”, i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej oraz nadzór nad wykonywaniem przez izbę rozliczeniową w rozumieniu art. 119zg pkt 3 Ordynacji podatkowej obowiązków, o których mowa w dziale IIIB Ordynacji podatkowej;

13) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców;

14) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących towarów, którymi obrót podlega zakazom lub ograniczeniom na mocy przepisów prawa polskiego, przepisów prawa Unii Europejskiej lub umów międzynarodowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, jeżeli zostały ujawnione przez Służbę Celno-Skarbową;

15) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w art. 258, art. 270, art. 270a, art. 271, art. 271a, art. 273, art. 277a, art. 286 § 1 oraz art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2025 r. poz. 383), zwanej dalej „Kodeksem karnym”, w związku z którymi nastąpiło uszczuplenie lub narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej, zapobieganie tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców, jeżeli zostały ujawnione przez KAS;

16) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w:

a) art. 228–231 Kodeksu karnego, popełnionych przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS albo funkcjonariuszy, w związku z wykonywaniem czynności służbowych,

b) art. 229–230a Kodeksu karnego, popełnionych przez osoby niezatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS albo niebędące funkcjonariuszami, w związku z wykonywaniem czynności służbowych przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS albo funkcjonariuszy,

c) art. 190, art. 222, art. 223, art. 226, art. 235, art. 236 i art. 238 Kodeksu karnego, skierowanych przeciwko osobom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych KAS albo funkcjonariuszom podczas pełnienia obowiązków służbowych lub w związku z ich pełnieniem,

d) art. 239 Kodeksu karnego – w przypadku osób pomagających sprawcom przestępstw określonych w lit. a–c – oraz zapobieganie tym przestępstwom i ściganie ich sprawców;

16a) ujawnianie i odzyskiwanie mienia zagrożonego przepadkiem w związku z przestępstwami, o których mowa w pkt 13–16 albo art. 33 § 2 ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2025 r. poz. 633), zwanej dalej „Kodeksem karnym skarbowym”;

16b) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 1218);

16c) wykonywanie zadań określonych w dziale III w rozdziale 11a Ordynacji podatkowej dotyczących informacji o schematach podatkowych, w tym weryfikacja realizacji obowiązków wynikających z tych przepisów przez podmioty obowiązane;

16d) pobór opłaty elektronicznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 889);

16e) (uchylony)

16f) podejmowanie działań mających na celu wprowadzenie systemów elektronicznego poboru opłat i szerokiego zastosowania tych systemów;

17) wykonywanie zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących statystykę dotyczącą obrotu towarowego pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (INTRASTAT) oraz obrotu towarowego państw członkowskich Unii Europejskiej z pozostałymi państwami (EXTRASTAT) oraz prowadzenie postępowań w zakresie INTRASTAT;

17a) wykonywanie zadań określonych w:

a) art. 1ja ust. 2, art. 1k ust. 3, art. 1sa ust. 6, art. 1v ust. 1, art. 1w ust. 1, art. 3 ust. 1 i 2, art. 3a ust. 1 i art. 4a–4c rozporządzenia Rady (WE) nr 765/2006 z dnia 18 maja 2006 r. dotyczącego środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy (Dz. Urz. UE L 134 z 20.05.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 765/2006”,

b) art. 2a ust. 2, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 5a ust. 1, art. 5b ust. 1, art. 6 ust. 1, art. 6a ust. 1, art. 6b ust. 1–5i, art. 6d ust. 1 i art. 6e ust. 1 i 1a rozporządzenia Rady (UE) nr 269/2014 z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających (Dz. Urz. UE L 78 z 17.03.2014, str. 6, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 269/2014”,

c) art. 2e ust. 4, art. 5a ust. 5, art. 5c ust. 1 i art. 5d ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. Urz. UE L 229 z 31.07.2014, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 833/2014” – zwanych dalej „zwalnianiem zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych lub udostępnianiem środków finansowych lub zasobów gospodarczych”;

17b) wykonywanie zadań określonych w art. 3a ust. 3 i 3a, art. 5aa ust. 1c–1e i 3a oraz art. 5t ust. 3 rozporządzenia 833/2014;

18) wykonywanie zadań wynikających z zakazów i ograniczeń w obrocie towarowym z zagranicą ustanowionych w szczególności ze względu na ochronę życia i zdrowia ludzi i zwierząt, roślin, środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, ochronę konsumentów, bezpieczeństwa międzynarodowego, dziedzictwa narodowego, praw własności intelektualnej i środków polityki handlowej;

18a) współdziałanie z innymi organami w zakresie ujawniania naruszeń przepisów dotyczących towarów objętych systemem monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi;

19) współdziałanie przy realizacji Wspólnej Polityki Rolnej;

20) współpraca z właściwymi organami innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi i instytucjami międzynarodowymi;

20a) współdziałanie, o którym mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej;

21) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Kontrolę celno-skarbową w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2, wykonywaną w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych, art. 54 ust. 2 pkt 1 i 6–8, art. 62 ust. 5 pkt 1 lit. a–c, e–g, art. 64 ust. 2 oraz art. 94y ust. 1, czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133 ust. 1 pkt 1–5, oraz:

1) wymiar należności celnych i podatkowych oraz innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych,

2) obejmowanie towarów procedurami celnymi i regulowanie sytuacji towarów związanych z przywozem i wywozem towarów w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych,

3) zadania wynikające z zakazu obejmowania procedurą celną dopuszczenia do obrotu paliw stałych, o którym mowa w art. 7 ust. 8 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2024 r. poz. 1209, 1940 i 1946 oraz z 2025 r. poz. 303);

4) zadania określone w ust. 1 pkt 14, 16–16b w zakresie kontroli przewozu towarów, oraz w art. 14 ust. 1 pkt 19 i art. 33 ust. 1 pkt 15 – wykonują wyłącznie funkcjonariusze.

2a. Zadania określone w ust. 1 pkt 14−16a wykonują również funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Straży Granicznej oddelegowani na podstawie odrębnych przepisów do wykonywania zadań służbowych w jednostkach organizacyjnych KAS.

3. W zakresie zadań określonych w ust. 1 pkt 14–16 organy KAS prowadzą postępowania przygotowawcze zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2025 r. poz. 46 i 304), zwanej dalej „Kodeksem postępowania karnego”, albo czynności wyjaśniające zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2025 r. poz. 860).

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, których rozmiar przekracza możliwość wykonywania zadań przez funkcjonariuszy, może, w drodze rozporządzenia, określić zadania KAS, które nie wymagają wykonywania wyłącznie przez funkcjonariuszy, oraz okres ich wykonywania, mając na względzie zapewnienie właściwego wykonywania zadań przez KAS.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia:

1) kategorie podatników i płatników, o których mowa w ust. 4,

2) warunki zaliczania podatników i płatników, o których mowa w ust. 4, do odpowiedniej kategorii,

3) naczelników urzędów skarbowych właściwych dla podatników i płatników, o których mowa w ust. 4, terytorialny zasięg ich działania i siedzibę,

4) tryb zawiadamiania o zmianie właściwości naczelnika urzędu skarbowego – mając na względzie gospodarcze lub społeczne potrzeby podatników i płatników obsługiwanych przez KAS.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może wyznaczyć, w drodze rozporządzenia, organ KAS do wykonywania niektórych zadań KAS oraz określić terytorialny zasięg jego działania, mając na względzie sprawne i efektywne wykonywanie zadań KAS.

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może wyznaczyć, w drodze rozporządzenia, naczelnika urzędu skarbowego do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku, o którym mowa w ust. 3, oraz określić rodzaj należności pieniężnych, które będą obsługiwane przy użyciu tego rachunku, mając na względzie przygotowanie techniczne i organizacyjne urzędu obsługującego tego naczelnika.

Art. 11a [Udzielanie upoważnień przez organy KAS; Rejestr i potwierdzanie ważności upoważnień]

1. Organ KAS może upoważnić do wykonywania zadań w jego imieniu:

1) osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS lub funkcjonariuszy – w przypadku upoważnień udzielanych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej;

2) osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS obsługujące ten organ lub funkcjonariuszy obsługujących ten organ – w przypadku upoważnień udzielanych przez organy KAS inne niż określone w pkt 1.

2. Upoważnienie obejmuje uprawnienie do udzielania dalszych upoważnień, jeżeli uprawnienie to zostanie wyraźnie zastrzeżone w upoważnieniu.

3. Upoważnienie jest udzielane na piśmie w drodze imiennego upoważnienia, upoważnienia stanowiskowego lub aktu wewnętrznego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

4. Osoba upoważniona potwierdza na piśmie przyjęcie upoważnienia.

5. Organ KAS prowadzi rejestr upoważnień, w tym dalszych upoważnień udzielonych na podstawie upoważnienia udzielonego przez ten organ.

6. W przypadku wątpliwości co do udzielenia upoważnienia lub jego zakresu organ KAS może potwierdzić ważność podjętych czynności.

Art. 11b [Upoważnienie organów KAS do wykonywania zadań Szefa KAS; Dalsze upoważnienia w ramach upoważnionego organu KAS]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, upoważniać do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej inny organ KAS, określając zakres upoważnienia, upoważnione organy KAS oraz terytorialny zakres ich działania, mając na względzie zapewnienie sprawnego i skutecznego wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Zadania określone w upoważnieniu, o którym mowa w ust. 1, są wykonywane przez upoważniony organ KAS w imieniu Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, pozostaje bez wpływu na określoną na podstawie odrębnych przepisów właściwość Szefa Krajowej Administracji Skarbowej do załatwienia sprawy.

4. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, uprawnia upoważniony organ KAS do udzielania dalszych upoważnień osobom zatrudnionym w jednostce organizacyjnej KAS i funkcjonariuszom, obsługującym ten organ, przy czym przepisy art. 11a ust. 3–6 stosuje się odpowiednio.

Art. 12 [Koordynacja polityki państwa w zakresie zadań KAS; Współdziałanie w kształtowaniu polityki KAS przez ministra finansów]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych koordynuje i współdziała w kształtowaniu polityki państwa w zakresie zadań KAS.

Art. 12a [Działalność analityczna, prognostyczna i badawcza w zakresie podatków i ceł]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych prowadzi działalność analityczną, prognostyczną i badawczą dotyczącą zjawisk występujących w obszarze podatków stanowiących dochód budżetu państwa i ceł.

Art. 12b [Udostępnianie danych KAS ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych; Wyłączenie danych objętych art. 4 pkt 1 RODO i brak współadministrowania danych przez ministra]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej udostępnia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w celu realizacji jego ustawowych zadań dane zgromadzone przez organy KAS w rejestrach, bazach, ewidencjach, zbiorach i systemach inne niż określone w art. 4 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem RODO”, jeżeli minister właściwy do spraw finansów publicznych nie jest współadministratorem tych danych.

Art. 12c [Koordynacja i nadzór ministra nad jednostkami KAS; Sprawozdanie roczne Szefa KAS i jego zakres]

1. W celu zapewnienia sprawnego i efektywnego wykonywania zadań KAS minister właściwy do spraw finansów publicznych koordynuje ich realizację oraz sprawuje nadzór nad jednostkami organizacyjnymi KAS, w szczególności może:

1) żądać informacji i materiałów, wyjaśnień i dokumentów z realizacji zadań przez jednostki organizacyjne KAS;

2) zlecić przeprowadzenie analiz w określonym zakresie.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej przedstawia corocznie do dnia 31 marca ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych sprawozdanie z działalności KAS, które zawiera w szczególności informacje dotyczące:

1) realizacji dochodów z należności celnych oraz innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów;

2) realizacji polityki kadrowej i szkoleniowej w jednostkach organizacyjnych KAS;

3) realizacji budżetu państwa w zakresie finansowania działalności KAS;

4) realizacji zadań KAS w zakresie szczególnych uprawnień organów KAS oraz funkcjonariuszy;

4a) działań informujących, o których mowa w art. 15a;

5) realizacji zadań w zakresie prawidłowości i prawdziwości składanych oświadczeń o stanie majątkowym przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszy;

6) realizowanej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej współpracy z właściwymi organami innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi i instytucjami międzynarodowymi.

Art. 12d [Nadzór ministra nad realizacją zadań KAS; Uprawnienia ministra w zakresie nadzoru wewnętrznego KAS]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nadzoruje realizację zadań KAS w zakresie:

1) prawidłowości realizacji czynności operacyjno-rozpoznawczych, w zakresie, w jakim nie narusza to kompetencji prokuratury i sądu;

2) prowadzenia czynności wyjaśniających i postępowań dyscyplinarnych;

3) rozpoznawania i wykrywania popełnianych przez funkcjonariuszy oraz pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS przestępstw umyślnych ściganych z oskarżenia publicznego oraz przestępstw skarbowych, a także zapobiegania tym przestępstwom;

4) realizacji obowiązku składania oświadczeń o stanie majątkowym przez funkcjonariuszy oraz pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS, a także ich analizy przez właściwych przełożonych w zakresie, w jakim nie narusza to kompetencji Centralnego Biura Antykorupcyjnego;

5) przestrzegania zasad etyki zawodowej przez funkcjonariuszy oraz pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS;

6) gromadzenia i przetwarzania danych osobowych przez Służbę Celno-Skarbową.

2. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych jest uprawniony do:

1) zapoznawania się z wynikami i materiałami z czynności operacyjno-rozpoznawczych prowadzonych przez Służbę Celno-Skarbową;

2) uzyskiwania informacji o wynikach i zapoznawania się z materiałami z czynności wykonywanych przez komórkę organizacyjną, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 1, właściwą w sprawach nadzoru wewnętrznego w KAS.

3. Zadania, o których mowa w ust. 1, są wykonywane w celu analizowania, eliminowania i ujawniania naruszeń prawa lub zasad etyki zawodowej, egzekwowania działania zgodnego z przepisami prawa oraz z zasadami etyki zawodowej, w związku z koniecznością zapewnienia przestrzegania praw i wolności człowieka i obywatela, przy pomocy komórki organizacyjnej, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 1, właściwej w sprawach nadzoru wewnętrznego w KAS.

Art. 12e [Współadministrator danych RODO ministra właściwego do spraw finansów publicznych względem danych organów KAS]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest współadministratorem w rozumieniu art. 26 ust. 1 rozporządzenia RODO danych gromadzonych przez organy KAS.

Art. 12f [Strategia i kierunki rozwoju systemów teleinformatycznych KAS; Zarządzanie bezpieczeństwem, projektami IT i systemami informatycznymi w KAS]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych, we współpracy z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej, w zakresie zadań i usług informatycznych w KAS:

1) wyznacza strategię oraz kierunki działania w zakresie rozwoju i utrzymania;

2) zarządza w szczególności:

a) bezpieczeństwem infrastruktury teleinformatycznej,

b) projektami i inicjatywami informatycznymi, w tym weryfikuje zasadność ich realizacji pod kątem biznesowym, architektonicznym, finansowym oraz spójności z innymi inicjatywami realizowanymi w obszarze budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe,

c) systemami informatycznymi w zakresie infrastruktury, aplikacji oraz nadzoru nad kontraktami z dostawcami zewnętrznymi.

Art. 13 [Podległość Szefa KAS ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych; Powołanie Szefa KAS przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej podlega ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

2. Szefa Krajowej Administracji Skarbowej – sekretarza stanu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych – powołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Art. 14 [Zadania i kompetencje Szefa Krajowej Administracji Skarbowej; Uprawnienie do wydawania zarządzeń przez Szefa KAS]

1. Do zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej należy:

1) nadzór nad działalnością dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych, naczelników urzędów celno-skarbowych, dyrektora Krajowej Szkoły Skarbowości, zwanej dalej „Szkołą”, oraz dyrektorów właściwych w sprawach KAS komórek organizacyjnych w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, zwanych dalej „komórkami organizacyjnymi urzędu obsługującego ministra”;

2) kształtowanie polityki kadrowej i szkoleniowej w jednostkach organizacyjnych KAS;

3) realizacja budżetu państwa w zakresie ustalonym dla KAS;

4) nadzorowanie, koordynowanie i wykonywanie czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133;

5) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym;

5a) przeciwdziałanie wykorzystywaniu działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej;

6) realizacja zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 15–16a i 16c;

7) wykonywanie kontroli celno-skarbowej w zakresie prawidłowości i prawdziwości składanych oświadczeń o stanie majątkowym przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszy;

7a) wykonywanie zadań określonych w rozporządzeniu 2017/821, w tym kontroli ex post, o której mowa w art. 11 rozporządzenia 2017/821, zwanej dalej „kontrolą ex post”;

8) (uchylony)

8a) przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania;

9) zlecanie i koordynowanie kontroli celno-skarbowych wykonywanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych oraz nadzorowanie ich przebiegu, z wyjątkiem kontroli celno-skarbowych, o których mowa w art. 54 ust. 1 pkt 5;

10) audyt gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegającymi zwrotowi środkami z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) w zakresie:

a) systemu zarządzania i kontroli krajowych programów operacyjnych i krajowych programów w instytucjach zarządzających,

b) systemu wspólnej polityki rolnej,

c) bezpieczeństwa systemów informatycznych wykorzystywanych przy wdrażaniu programów operacyjnych i wspólnej polityki rolnej;

10a) nadzór nad audytem i jego koordynowanie w odniesieniu do gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegającymi zwrotowi środkami z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) w zakresie audytu:

a) systemu zarządzania i kontroli programów krajowych w instytucjach systemu wdrażania, z wyłączeniem instytucji zarządzających,

b) systemu zarządzania i kontroli regionalnych programów operacyjnych i regionalnych programów,

c) operacji krajowych i regionalnych programów operacyjnych, krajowych programów i regionalnych programów oraz wspólnej polityki rolnej;

10b) koordynowanie audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 2–7;

10c) audyt gospodarowania środkami w ramach planu rozwojowego, o którym mowa w art. 5 pkt 7aa ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2025 r. poz. 198);

10d) audyt gospodarowania środkami w ramach pobrexitowej rezerwy dostosowawczej, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1755 z dnia 6 października 2021 r. ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą (Dz. Urz. UE L 357 z 08.10.2021, str. 1);

10e) audyt gospodarowania środkami w ramach programu Erasmus+, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/817 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającym „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia i szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylającym rozporządzenie (UE) nr 1288/2013 (Dz. Urz. UE L 189 z 28.05.2021, str. 1–33);

10f) audyt gospodarowania środkami w ramach programu Europejski Korpus Solidarności, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/888 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającym program „Europejski Korpus Solidarności” oraz uchylającym rozporządzenia (UE) 2018/1475 i (UE) nr 375/2014 (Dz. Urz. UE L 202 z 08.06.2021, str. 32–54);

11) współpraca z właściwymi organami innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi i instytucjami międzynarodowymi;

12) wykonywanie zadań centralnej jednostki koordynującej w rozumieniu Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi, sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r. (Dz. U. z 2008 r. poz. 31);

13) wykonywanie funkcji specjalnej jednostki w rozumieniu art. 85 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013”;

13a) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 80 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 187, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2021/2116”;

14) wykonywanie funkcji instytucji audytowej w rozumieniu art. 123 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 320, z późn. zm.), art. 31 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 223/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (Dz. Urz. UE L 72 z 12.03.2014, str. 1, z późn. zm.), art. 25 ust. 1 lit. b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 514/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz instrumentu na rzecz wsparcia finansowego współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego (Dz. Urz. UE L 150 z 20.05.2014, str. 112, z późn. zm.), art. 20 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 897/2014 z dnia 18 sierpnia 2014 r. ustanawiającego przepisy szczegółowe dotyczące wdrażania programów współpracy transgranicznej finansowanych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 232/2014 ustanawiającego Europejski Instrument Sąsiedztwa (Dz. Urz. UE L 244 z 19.08.2014, str. 12, z późn. zm.), art. 77 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz. Urz. UE L 231 z 30.06.2021, str. 159, z późn. zm.) oraz art. 48 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (Dz. Urz. UE L 231 z 30.06.2021, str. 94);

14a) wykonywanie funkcji organu odpowiedzialnego za audyt, o którym mowa w art. 22 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. Urz. UE L 57 z 18.02.2021, str. 17, z późn. zm.);

14b) wykonywanie funkcji niezależnego podmiotu audytowego, o którym mowa w art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1755 z dnia 6 października 2021 r. ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą (Dz. Urz. UE L 357 z 08.10.2021, str. 1);

15) wykonywanie funkcji jednostki certyfikującej w rozumieniu art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013;

15a) wykonywanie funkcji jednostki certyfikującej w rozumieniu art. 12 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 187, z późn. zm.);

16) wykonywanie zadań wynikających z rozporządzenia Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz. Urz. UE L 347 z 30.12.2005, str. 1);

17) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 1850/2015 z dnia 13 października 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (Dz. Urz. UE L 271 z 16.10.2015, str. 1);

18) wykonywanie zadań jednostki koordynującej zwalczanie nadużyć finansowych, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz. Urz. UE L 248 z 18.09.2013, str. 1, z późn. zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem (UE) nr 883/2013”;

18a) przekazywanie Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) na jego wniosek, o którym mowa w art. 8 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 883/2013, posiadanych dokumentów lub informacji dotyczących prowadzonego przez OLAF dochodzenia administracyjnego;

18b) wykonywanie zadań wynikających z art. 7 ust. 3a rozporządzenia (UE) nr 883/2013;

18c) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 10 ust. 1 lit. d oraz art. 18 ust. 2 rozporządzenia 2018/1672;

19) zapewnianie ochrony fizycznej i technicznej osobom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszom, a w uzasadnionych przypadkach także innym osobom, organom i instytucjom państwowym;

20) prowadzenie działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej dotyczącej zjawisk występujących we właściwości KAS oraz analizy ryzyka;

20a) współdziałanie, o którym mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej;

20b) pobór opłaty elektronicznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

20c) (uchylony)

20d) podejmowanie działań mających na celu wprowadzenie systemów elektronicznego poboru opłat i szerokiego zastosowania tych systemów;

21) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest organem wyższego stopnia w stosunku do dyrektorów izb administracji skarbowej.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w celu zapewnienia sprawnego i efektywnego wykonywania zadań, w szczególności nadzoru nad działalnością dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych, naczelników urzędów celno-skarbowych, dyrektora Szkoły oraz dyrektorów komórek organizacyjnych urzędu obsługującego ministra oraz kształtowania polityki kadrowej i szkoleniowej w KAS, może wydawać zarządzenia.

Art. 15 [Lista naczelników i zastępców urzędów skarbowych w systemie teleinformatycznym; Udostępnienie listy sądom prowadzącym księgi wieczyste dla automatycznej weryfikacji]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w systemie teleinformatycznym listę naczelników urzędów skarbowych oraz zastępców naczelników urzędów skarbowych, zawierającą imię i nazwisko, numer PESEL, stanowisko, oznaczenie właściwego urzędu skarbowego, datę powołania odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego albo zastępcy naczelnika urzędu skarbowego, datę odwołania odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego albo zastępcy naczelnika urzędu skarbowego, informację o zawieszeniu stosunku pracy oraz datę wygaśnięcia stosunku pracy.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej zapewnia sądom prowadzącym księgi wieczyste dostęp do listy, o której mowa w ust. 1, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w celu automatycznej weryfikacji naczelników urzędów skarbowych oraz zastępców naczelników urzędów skarbowych.

Art. 15a [Działania informujące o ryzyku znikającego podatnika; Definicja znikającego podatnika; Ujawnienie danych kontrahentów a tajemnica; Wniosek o kontrolę podatkową]

1. W wyniku działalności analitycznej Szef Krajowej Administracji Skarbowej może podejmować działania informujące podatnika o ryzyku występowania w obrocie towarami lub usługami dostarczanymi do tego podatnika lub jego kontrahenta co najmniej jednego dostawcy, który może pełnić rolę znikającego podatnika.

2. Przez znikającego podatnika, o którym mowa w ust. 1, rozumie się podmiot zarejestrowany jako podatnik dla celów podatku od towarów i usług, który z potencjalnym zamiarem oszustwa nabywa towary lub usługi lub symuluje ich nabywanie, i zbywa je jako opodatkowane podatkiem od towarów i usług, nie wpłacając podatku od towarów i usług do właściwego urzędu skarbowego.

3. Ujawnienie podatnikowi danych kontrahentów występujących w obrocie towarami lub usługami, w tym dostawcy, który może pełnić rolę znikającego podatnika, objętych działaniami informującymi, o których mowa w ust. 1, nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej oraz przepisów o tajemnicy przedsiębiorstwa.

4. Podatnik, wobec którego Szef Krajowej Administracji Skarbowej podjął działania informujące, o których mowa w ust. 1, może wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o przeprowadzenie kontroli podatkowej w zakresie będącym przedmiotem tych działań informujących.

Art. 16 [Uprawnienia Szefa KAS do żądania informacji i zlecania czynności; Elementy wystąpienia o informacje lub czynności oraz udział przedstawicieli UE i KAS]

1. W celu realizacji zadań określonych w art. 14 ust. 1 pkt 13 i 13a Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest uprawniony do:

1) żądania od organów administracji publicznej oraz państwowych jednostek organizacyjnych i osób prawnych wszelkich niezbędnych informacji;

2) zlecania wykonania określonych czynności organom administracji publicznej oraz państwowym jednostkom organizacyjnym i osobom prawnym uprawnionym do przeprowadzania kontroli dokumentów, które mają znaczenie dla realizacji zadań określonych w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116.

2. Sporządzone na piśmie wystąpienie o dostarczenie informacji lub wykonanie określonych czynności powinno w szczególności zawierać oznaczenie treści żądania lub zlecenia oraz termin dostarczenia informacji lub wykonania określonej czynności. W przypadku podmiotów innych niż przeprowadzające kontrole zgodnie z przepisami tytułu V rozdziału III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 lub tytułu IV rozdziału III rozporządzenia 2021/2116 wystąpienie powinno zawierać ponadto wskazanie okoliczności będących podstawą tego wystąpienia.

3. W czynnościach zleconych na podstawie ust. 1 pkt 2 mogą uczestniczyć:

1) osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS lub funkcjonariusze, upoważnieni przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej;

2) przedstawiciele organów Unii Europejskiej lub państw członkowskich Unii Europejskiej.

4. (uchylony)

Art. 16a [Kontrola transakcji w ramach WPR – zakres i tryb; Protokół z kontroli transakcji – zastrzeżenia i przekazanie dokumentacji]

1. Kontrole transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116, są przeprowadzane na zasadach określonych odpowiednio w art. 80–86 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 lub w art. 77–80 rozporządzenia 2021/2116.

2. Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w celu przeprowadzenia kontroli transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116, przekazują Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacje i dokumenty dotyczące tych transakcji.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej przekazuje dyrektorom izb administracji skarbowej listę podmiotów, u których zostanie przeprowadzona kontrola transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116.

4. Z przebiegu kontroli transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116, sporządza się protokół, który doręcza się podmiotowi, u którego została przeprowadzona kontrola tych transakcji.

5. Do protokołu, o którym mowa w ust. 4, stosuje się odpowiednio przepis art. 84 ust. 2.

6. Podmiot, o którym mowa w ust. 4, może złożyć zastrzeżenia lub wyjaśnienia do ustaleń zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 4, w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego protokołu, wskazując równocześnie wnioski dowodowe.

7. Dyrektor izby administracji skarbowej rozpatruje zastrzeżenia lub wyjaśnienia, o których mowa w ust. 6, i zawiadamia podmiot, o którym mowa w ust. 4, o sposobie ich załatwienia w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania.

8. Dyrektor izby administracji skarbowej przekazuje agencji płatniczej, o której mowa w art. 9 rozporządzenia 2021/2116, oraz Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej protokół, o którym mowa w ust. 4, wraz z dokumentacją dotyczącą kontroli transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116, w terminie 60 dni od dnia doręczenia protokołu, o którym mowa w ust. 4.

Art. 16b [Kontrola transakcji w ramach WPR – stosowanie przepisów uzupełniających; Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej do kontroli transakcji w WPR]
W zakresie nieuregulowanym w art. 16 i art. 16a oraz w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 i rozporządzeniu 2021/2116 do przeprowadzania kontroli transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116, stosuje się odpowiednio przepisy:

1) art. 62 ust. 1–2b, 8 i 10, art. 64 ust. 1 pkt 1–5, 7–11 i 17, ust. 3, 4 i 8, art. 72 ust. 1 pkt 1–6 i 8–11 oraz ust. 2, art. 73, art. 76 ust. 1–5, art. 79 ust. 1–3 oraz art. 81 ust. 1–3 i 6;

2) art. 12, art. 143, art. 168 § 3a, art. 180–181a, art. 193a § 1 i 2, art. 194–195, art. 196 § 1–3, art. 197, art. 199 i działu IV rozdziałów 2, 3a, 5, 6, 9, z wyjątkiem art. 171a § 1–3, oraz rozdziałów 14, 16, 22 i 23 Ordynacji podatkowej.

Art. 17 [Właściwość terytorialna Szefa Krajowej Administracji Skarbowej]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej wykonuje zadania na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 18 [Podmioty wykonujące zadania Szefa KAS; Struktura organizacyjna wsparcia Szefa KAS]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej wykonuje zadania przy pomocy zastępców Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych, naczelników urzędów celno-skarbowych, dyrektora Szkoły oraz dyrektorów komórek organizacyjnych urzędu obsługującego ministra.

Art. 19 [Powołanie zastępców Szefa KAS przez Prezesa Rady Ministrów; Wniosek ministra finansów jako podstawa powołania]
Zastępców Szefa Krajowej Administracji Skarbowej – podsekretarzy stanu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych – powołuje, w liczbie nie większej niż trzech, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Art. 20 [Zastępstwo Szefa Krajowej Administracji Skarbowej; Zakres czynności Zastępcy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej]

1. Szefa Krajowej Administracji Skarbowej zastępuje wyznaczony przez niego Zastępca Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Zakres czynności Zastępcy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej określa Szef Krajowej Administracji Skarbowej w drodze zarządzenia.

Art. 21 [Powołanie i odwołanie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej; Wymagania kwalifikacyjne i kadencja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej]

1. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej powołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Stanowisko dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej może zajmować osoba:

1) będąca obywatelem polskim;

2) korzystająca z pełni praw publicznych;

3) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) wobec której nie orzeczono prawomocnie zakazu zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi;

5) posiadająca kwalifikacje drugiego stopnia w zakresie prawa, administracji, ekonomii, zarządzania lub w innym zakresie uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie prawa, administracji, ekonomii lub zarządzania;

6) mająca co najmniej pięcioletni staż pracy lub służby;

7) posiadająca kompetencje kierownicze;

8) ciesząca się nieposzlakowaną opinią.

3. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

4. (uchylony)

5. Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej można być nie dłużej niż 5 lat.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej może przedłużyć termin, o którym mowa w ust. 5, nie dłużej jednak niż o kolejne 5 lat.

7. (uchylony)

Art. 22 [Zadania dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej; Właściwość terytorialna i sposób wykonywania zadań dyrektora KIS]

1. Do zadań dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej należy:

1) zapewnianie jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej i celnej, w tym jej przetwarzanie i udostępnianie;

2) prowadzenie spraw dotyczących interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego;

2a) prowadzenie spraw dotyczących wiążących informacji stawkowych, wiążących informacji akcyzowych, wiążących informacji taryfowych i wiążących informacji o pochodzeniu;

2b) prowadzenie spraw dotyczących opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego;

3) prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego i celnego;

4) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w Krajowej Informacji Skarbowej;

5) identyfikowanie obszarów zagrożeń mogących mieć wpływ na prawidłowość wykonywania obowiązków podatkowych i celnych;

6) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wykonuje zadania na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przy pomocy Krajowej Informacji Skarbowej.

Art. 23 [Powołanie zastępcy dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej; Odwołanie zastępcy dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej]

1. Zastępcę dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej na wniosek dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

2. Zastępcę dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej odwołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Przepis art. 21 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 24 [Powołanie i odwołanie dyrektora izby administracji skarbowej; Wymogi kwalifikacyjne i ograniczenia kadencyjne dyrektora izby administracji skarbowej]

1. Dyrektora izby administracji skarbowej powołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Stanowisko dyrektora izby administracji skarbowej może zajmować osoba:

1) będąca obywatelem polskim;

2) korzystająca z pełni praw publicznych;

3) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) wobec której nie orzeczono prawomocnie zakazu zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi;

5) posiadająca kwalifikacje drugiego stopnia w zakresie prawa, administracji, ekonomii, zarządzania lub w innym zakresie uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie prawa, administracji, ekonomii lub zarządzania;

6) mająca co najmniej pięcioletni staż pracy lub służby;

7) posiadająca kompetencje kierownicze;

8) ciesząca się nieposzlakowaną opinią.

3. Dyrektora izby administracji skarbowej odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

4. W przypadku funkcjonariusza powołanie albo odwołanie następuje odpowiednio z dniem wskazanym w akcie powołania albo odwołania.

5. Dyrektorem izby administracji skarbowej w tej samej jednostce organizacyjnej można być nie dłużej niż 5 lat.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, może przedłużyć termin, o którym mowa w ust. 5, nie dłużej jednak niż o kolejne 5 lat.

7. W przypadku odwołania funkcjonariusza ze stanowiska dyrektora izby administracji skarbowej funkcjonariusz zachowuje prawo do dotychczasowego uposażenia, z wyjątkiem dodatku funkcyjnego, przez okres 3 miesięcy, jeżeli jest ono wyższe od przysługującego na nowym stanowisku służby w KAS.

Art. 25 [Zadania dyrektora izby administracji skarbowej; Właściwość i zakres działania dyrektora izby administracji skarbowej]

1. Do zadań dyrektora izby administracji skarbowej należy:

1) nadzór nad działalnością naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celno-skarbowych, z wyłączeniem zastrzeżonego dla Szefa Krajowej Administracji Skarbowej nadzoru nad czynnościami, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133;

2) rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach należących w pierwszej instancji do naczelników urzędów skarbowych lub naczelników urzędów celno-skarbowych;

3) rozstrzyganie w pierwszej instancji w sprawach określonych w odrębnych przepisach;

4) wykonywanie czynności audytowych;

5) wykonywanie audytów, o których mowa w art. 14 ust. 1 pkt 10a i w art. 95 ust. 1 pkt 2–7;

5a) przeprowadzanie kontroli transakcji, o których mowa w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz w tytule IV rozdziale III rozporządzenia 2021/2116;

6) ustalanie i udzielanie dotacji przedmiotowych dla przedsiębiorców oraz analizowanie prawidłowości ich wykorzystywania w zakresie określonym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych;

7) prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego i celnego, w tym zapobiegającej nieprawidłowemu wypełnianiu obowiązków podatkowych i celnych;

8) wykonywanie zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących INTRASTAT oraz EXTRASTAT, a także prowadzenie postępowań w zakresie INTRASTAT;

9) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w izbie administracji skarbowej;

10) prowadzenie działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej dotyczącej zjawisk występujących we właściwości KAS oraz analizy ryzyka;

10a) współdziałanie z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej przy realizacji zadań w ramach współdziałania, o którym mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej;

11) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Dyrektor izby administracji skarbowej wykonuje swoje zadania przy pomocy izby administracji skarbowej.

3. Dyrektor izby administracji skarbowej jest organem wyższego stopnia w stosunku do naczelnika urzędu skarbowego i naczelnika urzędu celno-skarbowego.

4. Dyrektor izby administracji skarbowej może wykonywać zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 5a, na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od terytorialnego zasięgu swojego działania.

Art. 26 [Powołanie zastępcy dyrektora izby administracji skarbowej; Odwołanie zastępcy dyrektora izby administracji skarbowej]

1. Zastępcę dyrektora izby administracji skarbowej powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej na wniosek dyrektora izby administracji skarbowej.

2. Zastępcę dyrektora izby administracji skarbowej odwołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Przepisy art. 24 ust. 2, 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 27 [Powołanie naczelnika urzędu skarbowego; Odwołanie naczelnika urzędu skarbowego]

1. Naczelnika urzędu skarbowego powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej na wniosek dyrektora izby administracji skarbowej.

2. Naczelnika urzędu skarbowego odwołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Przepisy art. 24 ust. 2 i 4–7 stosuje się odpowiednio.

Art. 28 [Zadania naczelnika urzędu skarbowego; Organizacja i zasady wykonywania zadań naczelnika urzędu skarbowego]

1. Do zadań naczelnika urzędu skarbowego należy:

1) ustalanie, określanie, pobór podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów;

2) pobór należności celnych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów;

3) wykonywanie zadań wierzyciela należności pieniężnych;

4) wykonywanie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych oraz wykonywanie zabezpieczenia należności pieniężnych;

5) zapewnienie obsługi i wsparcia podatnika i płatnika w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych;

6) prowadzenie ewidencji podatników i płatników;

7) wykonywanie kontroli podatkowej oraz czynności sprawdzających, z wyjątkiem przeprowadzania kontroli podatkowej wobec podatnika, który zawarł umowę o współdziałanie, o której mowa w art. 20s Ordynacji podatkowej, w zakresie podatków objętych tą umową;

7a) dokonywanie nabycia sprawdzającego;

8) współpraca w zakresie wymiany informacji podatkowych i finansowych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz z państwami trzecimi określonych przepisami prawa międzynarodowego;

9) realizacja zadań związanych z udzielaniem pomocy państwom członkowskim Unii Europejskiej oraz państwom trzecim przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych oraz korzystaniem z pomocy tych państw;

10) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym;

11) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, 295 i 1598 oraz z 2024 r. poz. 619, 1685 i 1863), zapobieganie tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców;

12) wykonywanie kar i środków karnych oraz wykonywanie zabezpieczania kar i środków karnych, w zakresie określonym w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2025 r. poz. 911) oraz w Kodeksie karnym skarbowym;

12a) współdziałanie z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej przy realizacji zadań w ramach współdziałania, o którym mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej;

13) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Naczelnik urzędu skarbowego dysponuje środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach bankowych obsługującego go urzędu.

3. Przez obsługę i wsparcie, o których mowa w ust. 1 pkt 5, należy rozumieć działania polegające na udzielaniu pomocy w samodzielnym, prawidłowym i dobrowolnym wypełnianiu obowiązków podatkowych, realizowane w szczególności przez centrum obsługi.

4. Naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu skarbowego.

Art. 28a [Właściwość naczelnika urzędu skarbowego w postępowaniu mandatowym; Sprawy o wykroczenia skarbowe ujawnione przy nabyciu sprawdzającym]
W sprawach o wykroczenia skarbowe ujawnione w związku z nabyciem sprawdzającym postępowanie mandatowe prowadzi naczelnik urzędu skarbowego dokonujący tego nabycia.

Art. 29 [Zakres obsługi w centrum obsługi KAS; Wyłączenia zakresu obsługi w centrum obsługi KAS]

1. Obsługa i wsparcie realizowane w centrum obsługi polegają na:

1) przyjmowaniu podań i deklaracji, wydawaniu zaświadczeń oraz udzielaniu wyjaśnień w zakresie przepisów prawa podatkowego, w tym także podmiotom, które zamierzają podjąć działalność gospodarczą;

2) udzielaniu informacji w zakresie sposobu wypełniania zeznań i deklaracji podatkowych;

3) zapewnieniu stanowiska komputerowego z dostępem do e-Urzędu Skarbowego;

4) informowaniu o danych kontaktowych właściwych organów wraz ze wskazaniem zakresu ich kompetencji.

2. Zadania polegające na przyjmowaniu podań i deklaracji, wydawaniu zaświadczeń oraz udzielaniu wyjaśnień w zakresie przepisów prawa podatkowego są wykonywane w każdym centrum obsługi, niezależnie od terytorialnego zasięgu działania naczelnika urzędu skarbowego.

3. Obsługa i wsparcie realizowane w centrum obsługi nie obejmują sporządzania pism, opinii, zeznań oraz deklaracji podatkowych.

Art. 30 [Powierzenie prowadzenia spraw przez naczelnika urzędu skarbowego jednostkom samorządu terytorialnego; Porozumienie jako podstawa powierzenia i jego warunki (w tym bez przekazania środków finansowych)]

1. Naczelnik urzędu skarbowego może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw należących do właściwości tego organu, jednostce samorządu terytorialnego lub związkowi takich jednostek, jeżeli odrębne przepisy tak stanowią.

2. Powierzenie prowadzenia spraw następuje na podstawie porozumienia naczelnika urzędu skarbowego z jednostką samorządu terytorialnego lub związkiem takich jednostek.

3. Do porozumienia stosuje się odpowiednio przepisy art. 8 ust. 2b–5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465, 1572, 1907 i 1940).

4. Porozumienie może stanowić, że powierzenie prowadzenia spraw następuje bez przekazania środków finansowych na ich realizację.

Art. 31 [Powołanie zastępcy naczelnika urzędu skarbowego; Odwołanie zastępcy naczelnika urzędu skarbowego]

1. Zastępcę naczelnika urzędu skarbowego powołuje dyrektor izby administracji skarbowej na wniosek naczelnika urzędu skarbowego.

2. Zastępcę naczelnika urzędu skarbowego odwołuje dyrektor izby administracji skarbowej.

3. Przepisy art. 24 ust. 2, 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 32 [Powołanie naczelnika urzędu celno-skarbowego; Odwołanie naczelnika urzędu celno-skarbowego]

1. Naczelnika urzędu celno-skarbowego powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej na wniosek dyrektora izby administracji skarbowej.

2. Naczelnika urzędu celno-skarbowego odwołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Przepisy art. 24 ust. 2 i 4–7 stosuje się odpowiednio.

Art. 33 [Zadania naczelnika urzędu celno-skarbowego; Wykonywanie zadań przez urząd celno-skarbowy]

1. Do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy:

1) wykonywanie kontroli celno-skarbowej z wyłączeniem kontroli, o której mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej oraz art. 54 ust. 2 pkt 9;

1a) dokonywanie nabycia sprawdzającego;

2) ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów;

3) (uchylony)

4) prowadzenie urzędowego sprawdzenia;

5) obejmowanie towarów procedurami celnymi oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego;

6) wymiar należności celnych i podatkowych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów;

6a) wykonywanie zadań określonych w rozporządzeniu 2018/1672 dla właściwego organu w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g rozporządzenia 2018/1672, z wyjątkiem zadań, o których mowa w art. 10 ust. 1 lit. d oraz art. 18 ust. 2 rozporządzenia 2018/1672;

7) prowadzenie w pierwszej instancji postępowań w sprawach celnych przewidzianych przepisami prawa celnego oraz w sprawach podatkowych związanych z przywozem lub wywozem towarów;

8) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym;

9) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zapobieganie tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców;

10) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń określonych w:

a) art. 53 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164),

b) art. 116–118 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 24),

ba) art. 34a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2022 r. poz. 385),

c) art. 183 § 2 i 4–6, w przypadku czynów, o których mowa w art. 183 § 2, 4 i 5 Kodeksu karnego,

d) art. 244 Kodeksu karnego, w zakresie niestosowania się do zakazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych,

da) art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2393),

e) art. 305 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1170),

f) art. 33 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 1582),

g) art. 12a, art. 13 i art. 14 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 262 oraz z 2025 r. poz. 769),

h) art. 108a i art. 109 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1292 i 1907),

i) art. 128, art. 131 pkt 4 w zakresie, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 2, oraz art. 131 pkt 14 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2024 r. poz. 1478 i 1940 oraz z 2025 r. poz. 884),

j) art. 55, art. 57, art. 61 i art. 66 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1939),

k) art. 43a i art. 44 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1584 oraz z 2025 r. poz. 769),

l) art. 12 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o bezpieczeństwie obrotu prekursorami materiałów wybuchowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 994),

m) art. 34 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz art. 35 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1589) – oraz zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom, a także ściganie ich sprawców, jeżeli zostały ujawnione przez Służbę Celno-Skarbową;

10a) wykonywanie środków karnych i zabezpieczających w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym;

10b) wykonywanie orzeczeń o przepadku towarów nieunijnych;

11) realizacja zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 15, 16a i 16c;

12) wykonywanie czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 2 i 5 i art. 133;

13) współpraca w zakresie wymiany informacji podatkowych, celnych i finansowych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz z państwami trzecimi określonych przepisami prawa międzynarodowego;

14) prowadzenie działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej oraz analizy ryzyka dotyczącej zjawisk występujących w obszarze jego właściwości;

15) zapewnianie ochrony fizycznej i technicznej osobom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszom, a w uzasadnionych przypadkach także innym osobom, organom i instytucjom państwowym;

15a) współdziałanie z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej przy realizacji zadań w ramach współdziałania, o którym mowa w dziale IIB Ordynacji podatkowej;

16) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

2. Naczelnik urzędu celno-skarbowego wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu celno-skarbowego.

Art. 33a [Właściwość naczelnika urzędu celno-skarbowego w postępowaniach karnych skarbowych i wykroczeniowych; Nadzór dyrektora izby administracji skarbowej i wyznaczenie właściwości przez Szefa KAS]

1. W sprawach o:

1) przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe,

2) przestępstwa wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 15,

3) przestępstwa i wykroczenia wskazane w art. 33 ust. 1 pkt 10 – ujawnione w związku z kontrolą celno-skarbową, z wyłączeniem kontroli przesyłek pocztowych, o której mowa w art. 70, nabyciem sprawdzającym, postępowanie przygotowawcze, postępowanie mandatowe albo czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenia prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego wykonujący tę kontrolę albo dokonujący tego nabycia.

2. W sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, o których mowa w ust. 1, organem nadrzędnym nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, o którym mowa w art. 53 § 39 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego, jest dyrektor izby administracji skarbowej właściwy miejscowo według siedziby naczelnika urzędu celno-skarbowego prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej w szczególnie uzasadnionych przypadkach może, z urzędu lub na wniosek organu, o którym mowa w ust. 1 lub 2, wyznaczyć do prowadzenia spraw określonych w ust. 1 innego naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Art. 34 [Powołanie zastępcy naczelnika urzędu celno-skarbowego; Odwołanie zastępcy naczelnika urzędu celno-skarbowego]

1. Zastępcę naczelnika urzędu celno-skarbowego powołuje dyrektor izby administracji skarbowej na wniosek naczelnika urzędu celno-skarbowego.

2. Zastępcę naczelnika urzędu celno-skarbowego odwołuje dyrektor izby administracji skarbowej.

3. Przepisy art. 24 ust. 2, 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 34a [Upoważnienie do przetwarzania danych osobowych w jednostkach KAS; Rejestr osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych]

1. Organ KAS może upoważnić do przetwarzania danych osobowych osoby zatrudnione lub funkcjonariuszy pełniących służbę w jednostkach organizacyjnych KAS w zakresie niezbędnym do realizacji zadań powierzonych tym osobom. Upoważnienie jest wydawane w formie pisemnej w drodze imiennego upoważnienia, upoważnienia stanowiskowego lub aktu wewnętrznego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Organ KAS prowadzi rejestr osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do Krajowej Szkoły Skarbowości.

Art. 35 [Wykorzystanie CRDP, PUESC i e-Urzędu Skarbowego przez organy KAS; Centralny Rejestr Danych Podatkowych – zakres danych, administratorzy i przetwarzanie danych w sprawach karnych skarbowych]

1. Organy KAS wykonują swoje zadania w szczególności przy wykorzystaniu:

1) Centralnego Rejestru Danych Podatkowych (CRDP);

2) Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC);

3) e-Urzędu Skarbowego.

2. Współadministratorami danych zawartych w CRDP są minister właściwy do spraw finansów publicznych i Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Przez CRDP rozumie się system teleinformatyczny służący do:

1) gromadzenia, analizy oraz przetwarzania danych wynikających z:

a) deklaracji składanych przez podatników, płatników i ich następców prawnych,

b) decyzji, postanowień oraz innych dokumentów związanych z obowiązkami wynikającymi z przepisów prawa podatkowego i celnego,

c) tytułów wykonawczych i innych dokumentów przekazanych naczelnikowi urzędu skarbowego w celu realizacji jego zadań, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 4,

ca) wyników analizy ryzyka, o której mowa w art. 119zn § 1 Ordynacji podatkowej, a także danych oraz dokumentów z nimi związanych, o których mowa w dziale IIIB Ordynacji podatkowej,

d) innych dokumentów i informacji przekazanych organom KAS w celu realizacji zadań ustawowych,

e) ewidencji, o których mowa w art. 109 ust. 3 i ust. 11g ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775, 894 i 896),

f) Krajowego Systemu e-Faktur, o którym mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

g) ewidencji, o której mowa w art. 110b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

h) pism w sprawie korzystania przez podatnika ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

2) przetwarzania danych zgromadzonych w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników, a także danych pozyskanych z baz, rejestrów, ewidencji, zbiorów i systemów informatycznych udostępnionych organom KAS w celu realizacji ustawowych zadań.

4. Szef Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej, naczelnik urzędu skarbowego oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego wprowadzają do CRDP dane, o których mowa w ust. 3 pkt 1.

5. Do danych zgromadzonych oraz przetwarzanych w CRDP w związku z realizacją zadań związanych z rozpoznawaniem, zapobieganiem, wykrywaniem i zwalczaniem czynów zabronionych stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2023 r. poz. 1206).

Art. 35a [Definicja i funkcje PUESC; Zasady uwierzytelniania, podpisy elektroniczne i doręczenia na PUESC]

1. Przez PUESC rozumie się system teleinformatyczny KAS służący w szczególności do składania i doręczania pism pomiędzy organami KAS a użytkownikiem PUESC w sprawach z zakresu prawa celnego, podatku akcyzowego, podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów, podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych, podatku od wydobycia niektórych kopalin, opłaty paliwowej, opłaty emisyjnej i gier hazardowych.

2. Warunkiem dostępu do konta na PUESC jest uwierzytelnienie się przez użytkownika PUESC.

3. Pisma składane do organów KAS za pośrednictwem konta na PUESC są opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy certyfikatu celnego albo zapewnia się w inny sposób możliwość potwierdzenia pochodzenia oraz integralności danych w postaci elektronicznej, jeżeli w przepisach wydanych na podstawie art. 3b § 2 lub art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych umożliwił opatrywanie pism składanych za pośrednictwem PUESC w taki sposób.

4. Złożenie pisma za pośrednictwem konta na PUESC następuje z chwilą otrzymania urzędowego poświadczenia odbioru.

5. Użytkownik PUESC może wyrazić zgodę na doręczanie na konto na PUESC pism wydawanych przez organy KAS w sprawach, o których mowa w ust. 1, podlegających załatwieniu za pośrednictwem PUESC, chyba że obowiązek doręczania pism na to konto wynika z odrębnych przepisów.

6. W przypadku doręczania pisma przez organy KAS na konto na PUESC pismo uznaje się za doręczone z chwilą podpisania urzędowego poświadczenia doręczenia, a w przypadku jego braku – po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma na koncie na PUESC.

6a. W przypadku gdy obowiązek składania i doręczania pism za pośrednictwem konta na PUESC wynika z odrębnych przepisów, do terminów przewidzianych dla organów KAS do załatwienia sprawy oraz do terminów dokonania określonych czynności przez użytkownika konta na PUESC nie wlicza się dni, w których wystąpiła awaria PUESC.

6b. Szef Krajowej Administracji Skarbowej informuje o wystąpieniu i usunięciu awarii PUESC w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

7. W przypadku wystąpienia okoliczności uniemożliwiających organowi KAS doręczenie pisma na konto na PUESC, pismo może zostać doręczone na zasadach ogólnych.

7a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępnia wzory dokumentów elektronicznych składanych przez użytkowników konta na PUESC do organów KAS.

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób uwierzytelniania użytkowników na PUESC, mając na względzie potrzebę upowszechniania elektronicznej formy kontaktów z organami KAS, konieczność zapewnienia bezpieczeństwa, poufności i integralności danych oraz możliwość rozliczania działań podejmowanych na PUESC.

Art. 35b [Definicja e-Urzędu Skarbowego i zakres jego zastosowań; Zakładanie, dostęp i zasady korzystania z kont w e-Urzędzie Skarbowym]

1. Przez e-Urząd Skarbowy rozumie się system teleinformatyczny KAS służący w szczególności do:

1) załatwiania spraw przez organy KAS;

2) składania i doręczania:

a) pism w sprawach dotyczących wydawania przez organy KAS wiążących informacji stawkowych, interpretacji ogólnych, interpretacji indywidualnych i opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego, w tym w zakresie określonym w art. 35a ust. 1,

b) innych niż wymienione w lit. a pism pomiędzy organami KAS a osobami fizycznymi i jednostkami organizacyjnymi, z wyjątkiem pism w sprawach, o których mowa w art. 35a ust. 1.

2. W e-Urzędzie Skarbowym są udostępniane konta:

1) osób fizycznych będących użytkownikami tych kont – z urzędu;

2) jednostek organizacyjnych innych niż określone w pkt 3 – na wniosek tych jednostek wskazujący użytkowników tych kont będących osobami fizycznymi;

3) organów władzy publicznej, urzędów obsługujących te organy lub kancelarii – na wniosek lub z urzędu.

2a. Czynności podejmowane przez użytkownika na koncie jednostki organizacyjnej innym niż określone w ust. 2 pkt 3 uznaje się za czynności podejmowane przez tę jednostkę.

3. Konta w e-Urzędzie Skarbowym są dostępne przez okres niezbędny do wykonywania zadań lub obowiązków przez organy KAS, nie krócej jednak niż do dnia:

1) śmierci użytkownika tego konta – w przypadku kont osób fizycznych;

2) utraty bytu prawnego przez jednostkę organizacyjną – w przypadku kont jednostek organizacyjnych.

4. Warunkiem dostępu do konta w e-Urzędzie Skarbowym jest uwierzytelnienie się przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępnia wzory dokumentów elektronicznych składanych przez użytkowników konta w e-Urzędzie Skarbowym do organów KAS oraz generowanych automatycznie w e-Urzędzie Skarbowym.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres danych przekazywanych we wniosku o udostępnienie konta w e-Urzędzie Skarbowym,

2) sposób i tryb składania wniosku o udostępnienie konta w e-Urzędzie Skarbowym oraz organ właściwy do rozpatrzenia tego wniosku,

3) warunki korzystania z e-Urzędu Skarbowego, w tym sposób uwierzytelniania w e-Urzędzie Skarbowym użytkowników konta w e-Urzędzie Skarbowym,

4) zakres korzystania z e-Urzędu Skarbowego, w tym rodzaje kont, o których mowa w ust. 2 pkt 3, i uprawnienia użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym,

5) rodzaje spraw, które są załatwiane w e-Urzędzie Skarbowym – mając na względzie sprawną obsługę wniosków, potrzebę upowszechniania elektronicznej formy kontaktów z organami KAS, zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności przekazywanych danych oraz potrzebę ich ochrony przed nieuprawnionym dostępem.

Art. 35c [Pisma automatyczne w e-Urzędzie Skarbowym i kwalifikowana pieczęć elektroniczna; Awaria e-Urzędu Skarbowego a bieg terminów i informowanie w BIP]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej wydaje pisma generowane automatycznie w e-Urzędzie Skarbowym.

2. Pisma wygenerowane automatycznie w e-Urzędzie Skarbowym są opatrywane kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Załatwianie spraw w e-Urzędzie Skarbowym pozostaje bez wpływu na ustaloną w przepisach odrębnych właściwość organów KAS do załatwienia sprawy.

4. Załatwienie sprawy w e-Urzędzie Skarbowym jest równoznaczne z załatwieniem sprawy przez organ KAS właściwy do jej załatwienia.

5. W przypadku awarii e-Urzędu Skarbowego Szef Krajowej Administracji Skarbowej informuje o jej wystąpieniu i usunięciu w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Do terminu załatwienia sprawy podlegającej załatwieniu w e-Urzędzie Skarbowym nie wlicza się dni, w których wystąpiła awaria e-Urzędu Skarbowego.

Art. 35d [Składanie pism w e-Urzędzie Skarbowym; Urzędowe poświadczenie odbioru w e-Urzędzie Skarbowym]

1. Użytkownik konta w e-Urzędzie Skarbowym jest uprawniony do składania pism w e-Urzędzie Skarbowym w zakresie określonym w art. 35b ust. 1 pkt 2 pod warunkiem wyrażenia zgody na doręczanie pism na konto w e-Urzędzie Skarbowym, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej lub obowiązek doręczania pism na to konto wynika z odrębnych przepisów.

2. Pisma składane do organów KAS za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym są opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną, chyba że nie jest wymagane opatrzenie podpisem lub pieczęcią pisma składanego przez uwierzytelnionego użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym lub przepisy odrębne stanowią inaczej.

3. Pismo złożone za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym przez uwierzytelnionego użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym, w przypadku gdy nie jest wymagane opatrzenie podpisem lub pieczęcią pisma składanego przez tego użytkownika, wywołuje skutki prawne jak złożone przez tego użytkownika pismo opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną.

4. Złożenie pisma przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym następuje w chwili zarejestrowania w e-Urzędzie Skarbowym pisma wysłanego z tego konta.

5. Urzędowe poświadczenie odbioru jest generowane automatycznie i opatrywane kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

6. Urzędowe poświadczenie odbioru zawiera co najmniej wskazanie:

1) nadawcy i odbiorcy pisma;

2) daty i czasu złożenia pisma w e-Urzędzie Skarbowym.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje pism, których złożenie nie wymaga opatrzenia podpisem lub pieczęcią uwierzytelnionego użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym, mając na względzie charakter pisma lub sposób załatwiania sprawy w e-Urzędzie Skarbowym, w tym automatyzację procesu jej załatwiania, oraz potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności przekazywanych danych.

Art. 35e [Doręczanie pism na konto w e-Urzędzie Skarbowym; Urzędowe poświadczenie doręczenia i terminy doręczenia]

1. Użytkownik konta w e-Urzędzie Skarbowym może wyrazić zgodę na doręczanie na to konto pism wydawanych przez organy KAS w zakresie określonym w art. 35b ust. 1 pkt 2.

2. Warunkiem wyrażenia zgody jest podanie przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym aktualnego adresu poczty elektronicznej lub numeru telefonu w celu przekazywania powiadomień o umieszczeniu pisma organu KAS na koncie w e-Urzędzie Skarbowym.

3. Wyrażenie i wycofanie zgody następuje na koncie w e-Urzędzie Skarbowym.

4. Organ KAS doręcza pismo na konto w e-Urzędzie Skarbowym:

1) niezwłocznie po wyrażeniu zgody – w przypadku pism generowanych automatycznie w e-Urzędzie Skarbowym;

2) od dnia następującego po dniu, w którym użytkownik wyraził zgodę – w przypadku pism innych niż określone w pkt 1.

4a. W przypadku gdy obowiązek składania i doręczania pism za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym wynika z odrębnych przepisów, do terminów przewidzianych dla organów KAS do załatwienia sprawy oraz do terminów dokonania określonych czynności przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym nie wlicza się dni, w których wystąpiła awaria e-Urzędu Skarbowego, o której mowa w art. 35c ust. 5.

5. Nie doręcza się pisma na konto w e-Urzędzie Skarbowym, jeżeli doręczenie następuje na konto w innym systemie teleinformatycznym organu KAS.

6. Wycofanie zgody wywołuje skutki prawne z upływem dnia, w którym zgoda została wycofana, i pozostaje bez wpływu na doręczenie pism umieszczonych na koncie w e-Urzędzie Skarbowym do końca tego dnia.

7. Użytkownik konta w e-Urzędzie Skarbowym jest informowany o skutkach prawnych wynikających z wyrażenia albo wycofania takiej zgody.

8. Przepisów o wyrażaniu i wycofaniu zgody nie stosuje się do doręczania pism, których obowiązek doręczania na konto w e-Urzędzie Skarbowym wynika z odrębnych przepisów, przy czym w celu przekazywania powiadomień o umieszczeniu pisma organu KAS na koncie w e-Urzędzie Skarbowym użytkownik podaje na tym koncie aktualny adres poczty elektronicznej lub numer telefonu.

9. W przypadku wystąpienia okoliczności uniemożliwiających organowi KAS doręczenie pisma na konto w e-Urzędzie Skarbowym, pismo może zostać doręczone na zasadach ogólnych.

10. Doręczenie pisma na konto w e-Urzędzie Skarbowym następuje:

1) w chwili odebrania pisma przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym – w przypadku gdy odebranie pisma nastąpiło w okresie od umieszczenia pisma na tym koncie do końca 14 dnia, licząc od dnia następującego po umieszczeniu tego pisma na koncie w e-Urzędzie Skarbowym, albo

2) z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w pkt 1 – w przypadku nieodebrania przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym pisma w tym okresie.

11. Urzędowe poświadczenie doręczenia jest generowane automatycznie i opatrywane kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

12. Urzędowe poświadczenie doręczenia zawiera co najmniej wskazanie:

1) nadawcy i odbiorcy pisma;

2) daty i czasu umieszczenia pisma na koncie w e-Urzędzie Skarbowym i doręczenia pisma na to konto.

13. Przez umieszczenie pisma na koncie w e-Urzędzie Skarbowym rozumie się zaistnienie warunków technicznych umożliwiających odebranie przez użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym pisma organu KAS doręczanego na to konto.

Art. 35f [Udostępnianie usług e‑Urzędu Skarbowego w aplikacji mObywatel; Równoważność czynności dokonanych w mObywatelu z czynnościami na koncie e‑Urzędu Skarbowego]

1. Usługi dostępne w e-Urzędzie Skarbowym mogą być również udostępniane przy użyciu aplikacji mObywatel w rozumieniu ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. z 2024 r. poz. 1275 i 1717 oraz z 2025 r. poz. 1019).

2. Dokonanie czynności w zakresie usług udostępnionych w e-Urzędzie Skarbowym, w tym:

1) automatyczne generowanie pism i załatwianie spraw w e-Urzędzie Skarbowym,

2) składanie pism w e-Urzędzie Skarbowym,

3) wyrażanie i wycofywanie zgody na doręczanie pism na konto w e-Urzędzie Skarbowym,

4) doręczanie pism na konto w e-Urzędzie Skarbowym – przy użyciu aplikacji mObywatel jest równoznaczne z dokonaniem tych czynności na koncie w e-Urzędzie Skarbowym.

3. Do korzystania z usług udostępnionych w e-Urzędzie Skarbowym przy użyciu aplikacji mObywatel przepisy art. 35b–35e stosuje się odpowiednio.

Rozdział 2 Krajowa Szkoła Skarbowości

Art. 41 [Zadania Krajowej Szkoły Skarbowości; Współpraca Szkoły z instytucjami krajowymi i zagranicznymi]

1. Zadaniem Szkoły jest kształcenie i doskonalenie zawodowe kadr KAS oraz kadr innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych lub przez niego nadzorowanych, w tym urzędu obsługującego tego ministra.

2. Do zadań Szkoły należy w szczególności:

1) realizacja polityki szkoleniowej Szefa Krajowej Administracji Skarbowej;

2) koordynowanie działalności szkoleniowej w KAS;

3) tworzenie i rozwój systemu szkoleń.

3. W celu realizacji zadań Szkoła może współpracować z krajowymi i zagranicznymi organizacjami i instytucjami, szkołami i placówkami naukowo-badawczymi.

Art. 42 [Kierownictwo Szkoły; Powołanie i odwołanie dyrektora oraz zastępcy przez Szefa KAS]

1. Działalnością Szkoły kieruje dyrektor.

2. Dyrektora Szkoły powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Zastępcę dyrektora Szkoły powołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej na wniosek dyrektora Szkoły.

4. Dyrektora Szkoły oraz zastępcę dyrektora Szkoły odwołuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

5. Przepisy art. 24 ust. 2, 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 3

(uchylony)

1. Organy administracji rządowej i samorządowej, państwowe osoby prawne oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne są obowiązane współdziałać z organami KAS, nieodpłatnie udostępniać organom KAS informacje w sprawach indywidualnych oraz udzielać im pomocy, w tym pomocy technicznej, przy wykonywaniu ich zadań.

2. Przy wykonywaniu zadań organy KAS są uprawnione do nieodpłatnego korzystania z informacji zgromadzonych w aktach spraw, zbiorach danych, ewidencjach i rejestrach przez organy administracji rządowej i samorządowej, sądy, prokuraturę, państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne oraz państwowe osoby prawne, w tym również z informacji zapisanych w postaci elektronicznej, z zastrzeżeniem odrębnych przepisów.

2a. Administrator zbioru danych, o którym mowa w ust. 2, udostępnia organom KAS w drodze teletransmisji informacje zgromadzone w zbiorze danych bez konieczności składania każdorazowo pisemnych wniosków o udostępnienie danych, jeżeli organ KAS będący odbiorcą informacji spełnia łącznie następujące warunki:

1) posiada urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane uzyskał;

2) posiada zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania;

3) specyfika lub zakres wykonywanych zadań uzasadnia takie udostępnienie.

3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposoby, warunki i zakres:

1) współdziałania organów KAS z organami i jednostkami, o których mowa w ust. 1,

2) udzielania organom KAS pomocy technicznej,

3) udostępniania organom KAS informacji zgromadzonych przez organy i jednostki, o których mowa w ust. 2 – uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnego i skutecznego wykonywania zadań organów KAS i podmiotów współdziałających.

Art. 46a [Współpraca KAS z ministrem zdrowia; Udostępnianie informacji, w tym objętych tajemnicą skarbową, w formie elektronicznej]
Organy KAS współpracują z ministrem właściwym do spraw zdrowia i dokonują wymiany informacji, w tym danych objętych tajemnicą skarbową, oraz udostępniają nieodpłatnie te informacje, w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowych zadań. Informacje te mogą być przekazane za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, zapisanych w edytowalnej postaci elektronicznej.

Art. 47 [Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS; Udostępnianie i dostęp do informacji oraz rejestrów przez organy KAS]

1. Organy KAS, w związku z:

1) realizacją zadań z zakresu bezpieczeństwa publicznego, ważnego interesu ekonomicznego lub finansowego Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii Europejskiej,

2) prowadzonymi postępowaniami przygotowawczymi w sprawach o przestępstwa lub czynnościami wyjaśniającymi w sprawach o wykroczenia, o których mowa w:

a) ustawie z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach,

b) ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

c) ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,

ca) ustawie z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach,

d) Kodeksie karnym w zakresie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 15 i 16, a także w zakresie zadań określonych w art. 33 ust. 1 pkt 10 lit. c i d,

da) ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach,

e) ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej,

f) ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,

g) ustawie z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych,

h) ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,

i) ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,

j) ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,

k) ustawie z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych,

l) ustawie z dnia 13 kwietnia 2016 r. o bezpieczeństwie obrotu prekursorami materiałów wybuchowych,

m) ustawie z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi,

3) prowadzonymi postępowaniami w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, o których mowa w Kodeksie karnym skarbowym,

4) ujawnianiem i odzyskiwaniem mienia zagrożonego przepadkiem w związku z przestępstwami, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 13–16, albo o których mowa w art. 33 § 2 Kodeksu karnego skarbowego,

5) realizacją zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16d i 16f – mogą przetwarzać niezbędne informacje zawierające dane osobowe.

2. Dane, o których mowa w art. 9 ust. 1 i art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”, mogą być przetwarzane przez organy KAS wyłącznie, gdy jest to niezbędne ze względu na zakres lub charakter prowadzonego postępowania lub przeprowadzanych czynności.

3. Administrator danych jest obowiązany nieodpłatnie udostępnić dane na podstawie sporządzonego na piśmie żądania organu KAS albo imiennego upoważnienia organu KAS, okazanego wraz z legitymacją służbową przez kontrolującego jednostki organizacyjnej KAS. Informacja o udostępnieniu danych podlega ochronie zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych.

4. Organy KAS mogą również przetwarzać:

1) informacje dostarczane tym organom, w tym na podstawie przepisów odrębnych;

2) dane zgromadzone w bazach, rejestrach, ewidencjach, zbiorach i systemach informatycznych udostępnionych organom KAS w celu realizacji ustawowych zadań.

5. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności danych dotyczących podróżnych w rozumieniu art. 1 pkt 40 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1), osób dokonujących przemieszczania towarów, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. z 2024 r. poz. 1373), oraz danych zawartych w rejestrach publicznych, o których mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, w tym również danych na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej. Dane na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej przekazuje się na informatycznym nośniku danych lub przy użyciu systemów teleinformatycznych, o których mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2024 r. poz. 1513).

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 4, organy władzy publicznej oraz podmioty prowadzące rejestry, o których mowa w ust. 5, mogą wyrazić zgodę na udostępnianie za pomocą środków komunikacji elektronicznej informacji zgromadzonych w tych rejestrach organom KAS, bez konieczności składania sporządzonych na piśmie wniosków, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem lub zakresem wykonywanych zadań albo prowadzonej działalności oraz jeżeli organy KAS posiadają:

1) urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane lub informacje uzyskał, oraz

2) zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych lub informacji niezgodnie z celem ich uzyskania.

7. Wyrażenie zgody na udostępnienie informacji zgodnie z ust. 6 może nastąpić po złożeniu przez organ KAS oświadczenia o posiadaniu urządzeń oraz zabezpieczeń, o których mowa w ust. 6.

8. Organy KAS, w zakresie zbierania i wykorzystywania informacji, o których mowa w ust. 1 i 4, są uprawnione do korzystania z informacji gromadzonych w systemach teleinformatycznych przez inne organy podatkowe oraz organy Straży Granicznej. Organy podatkowe oraz organy Straży Granicznej umożliwiają organom KAS dostęp do gromadzonych przez siebie informacji za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub oprogramowania interfejsowego, o którym mowa w art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

9. Udostępnianie informacji, o których mowa w ust. 1, w sposób określony w ust. 8, następuje na wniosek organu KAS zawierający:

1) wskazanie systemu, z którego informacje będą udostępniane;

2) zakres informacji udostępnianych w związku z realizacją zadań ustawowych;

3) dane osób uprawnionych oraz zakres informacji, które te osoby mogą uzyskiwać;

4) wskazanie celu dostępu do informacji.

Art. 47a [Wymiana informacji KAS z organami ścigania UE i organizacjami międzynarodowymi; Podstawa prawna wymiany informacji KAS (przepisy odrębne, prawo UE, umowy międzynarodowe)]
Organy KAS w celu realizacji ustawowych zadań są uprawnione do wymiany informacji, w tym danych osobowych, z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej zajmującymi się zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości oraz innymi organizacjami międzynarodowymi na zasadach i warunkach określonych w przepisach odrębnych, prawie Unii Europejskiej i umowach międzynarodowych.

Art. 47b [Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS; Okres przechowywania danych, o których mowa w art. 35 ust. 3 pkt 1 lit. g]

1. Organy KAS przetwarzają dane osobowe, w tym w CRDP, w celach realizacji zadań lub obowiązków określonych w ustawie, przez okres niezbędny do osiągnięcia tych celów.

2. W przypadku danych, o których mowa w art. 35 ust. 3 pkt 1 lit. g, okres przetwarzania danych osobowych wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dane te zostały przekazane.

Art. 47c [Zautomatyzowane przetwarzanie i profilowanie w zadaniach analitycznych KAS; Skutki prawne zautomatyzowanego profilowania i podejmowania decyzji]
Prowadzenie działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej dotyczącej zjawisk pozostających we właściwości KAS oraz dokonywanie analizy ryzyka, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 10 i 12a, może polegać na zautomatyzowanym przetwarzaniu danych lub na zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji w tym profilowaniu, wywołującym skutki prawne wobec osoby profilowanej lub której dane podlegają zautomatyzowanemu przetwarzaniu.

Art. 47d [Udostępnianie informacji o przetwarzaniu danych osobowych przez organy KAS; Niezależność realizacji obowiązku informacyjnego od procedur działów IV i V]

1. W celu wykonywania obowiązku, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679, organy KAS mogą udostępniać informacje o przetwarzaniu danych osobowych w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie organu KAS oraz na swojej stronie internetowej lub w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej tego organu lub urzędu obsługującego ten organ. W takim przypadku organ KAS podczas pozyskiwania danych osobowych przekazuje osobie, której dane dotyczą, informacje o miejscu udostępnienia tych informacji.

2. Wykonywanie obowiązku, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679, odbywa się niezależnie od obowiązków organów KAS i nie wpływa na przebieg i wynik procedur, o których mowa w działach IV i V.

Art. 47e [Zabezpieczenia przetwarzania danych osobowych w KAS; Zasady bezpieczeństwa i integralności systemów teleinformatycznych KAS]
Dane osobowe przetwarzane w celu wykonywania zadań wynikających z ustawy podlegają zabezpieczeniom zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazywaniu polegającym co najmniej na:

1) dopuszczeniu przez administratora danych do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób do tego uprawnionych;

2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w tajemnicy;

3) regularnym testowaniu i doskonaleniu stosowanych środków technicznych i organizacyjnych;

4) zapewnieniu bezpiecznej komunikacji w sieciach teleinformatycznych, w szczególności poprzez zagwarantowanie, by proces pozyskiwania i przekazywania danych osobowych podmiotom zewnętrznym wykorzystywał techniki kryptograficzne;

5) zapewnieniu ochrony przed nieuprawnionym dostępem do systemów informatycznych KAS;

6) zapewnieniu integralności danych w systemach informatycznych KAS;

7) określeniu zasad bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych.

Art. 48 [Żądanie informacji finansowych przez organy KAS; Obowiązki podmiotów finansowych i sankcja za niewykonanie żądania]

1. Na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnika urzędu celno-skarbowego lub naczelnika urzędu skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących osoby fizycznej lub osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej lub danych pełnomocników wskazanego w żądaniu rachunku bankowego w przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze lub czynności wyjaśniające są prowadzone w związku z czynami popełnionymi w zakresie działalności osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w zakresie:

1) posiadanych lub współposiadanych rachunków bankowych lub posiadanych pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi, liczby tych rachunków lub pełnomocnictw, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem dat oraz kwot poszczególnych wpływów, dat oraz kwot poszczególnych obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców;

2) posiadanych lub współposiadanych rachunków pieniężnych, rachunków papierów wartościowych lub posiadanych pełnomocnictw do dysponowania takimi rachunkami, liczby tych rachunków, a także obrotów, stanów tych rachunków oraz ich historii;

3) zawartych umów kredytowych lub umów pożyczki, z podaniem okresu, na jaki zostały zawarte, wysokości zobowiązań wynikających z tych kredytów lub pożyczek, celów, na jakie zostały udzielone, i sposobu zabezpieczenia ich spłaty, a także umów depozytowych, umów udostępniania skrytek sejfowych oraz ich historii;

4) nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji emitowanych przez Skarb Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi;

5) obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

2. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 3 stosuje się odpowiednio do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.

3. Przepisy ust. 1 pkt 2 i 4 stosuje się odpowiednio do innych niż banki podmiotów prowadzących działalność maklerską.

4. Towarzystwo funduszy inwestycyjnych, na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnika urzędu celno-skarbowego, jest obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji o dacie nabycia, liczbie, cenie i wartości nabytych jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych oraz o dacie odkupienia, liczbie i wartości odkupionych jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, kwocie wypłaconej uczestnikowi funduszu za odkupione jednostki uczestnictwa, a także o dacie i kwocie dochodów funduszu wypłaconych uczestnikowi. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

5. Zakład ubezpieczeń, osoby i podmioty, przy pomocy których zakład ubezpieczeń wykonuje czynności ubezpieczeniowe, oraz towarzystwo emerytalne, na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnika urzędu celno-skarbowego, są obowiązane do sporządzenia i przekazania informacji o stronie umowy ubezpieczeniowej lub o osobie będącej członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz o wpłaconych i wypłaconych kwotach w związku z zawartymi umowami ubezpieczeniowymi oraz o wpłaconych składkach i środkach wypłaconych, jak również przekazanych na fundusz emerytalny Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z członkostwem w otwartym funduszu emerytalnym. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

6. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawców usług płatniczych.

7. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1–6, następuje nieodpłatnie.

8. W żądaniach, o których mowa w ust. 1–6, Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnik urzędu celno-skarbowego określa zakres informacji oraz termin ich przekazania. Termin ten powinien uwzględniać zakres żądanych informacji oraz stopień ich skomplikowania.

9. Przekazanie żądań, o których mowa w ust. 1–6, następuje w trybie przewidzianym dla dokumentów zawierających informacje niejawne o klauzuli „zastrzeżone” w rozumieniu przepisów o ochronie informacji niejawnych.

10. Informacje, o których mowa w ust. 1–6, są przekazywane za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, zapisanych w edytowalnej postaci elektronicznej.

11. Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnik urzędu celno-skarbowego może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną w wysokości do 10 000 zł na podmiot, który pomimo prawidłowego wezwania w wyznaczonym terminie nie udzielił informacji, o których mowa w ust. 1–6, lub udzielił ich w niepełnym zakresie. W zakresie nieuregulowanym przepisy działu IV rozdziału 22 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 48a [Obowiązek banku przekazywania informacji o rachunkach na żądanie Szefa KAS; Odpowiednie stosowanie przepisów do SKOK i dostawców usług płatniczych oraz art. 48 ust. 7–10]

1. Na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wydane w związku z wnioskiem o informacje złożonym na podstawie art. 7 ust. 3a rozporządzenia (UE) nr 883/2013 bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących obrotów i stanów wskazanych w żądaniu rachunków bankowych, z podaniem wpływów, obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz dostawców usług płatniczych.

3. Przepisy art. 48 ust. 7–10 stosuje się odpowiednio.

Art. 49 [Obowiązek przekazania informacji na żądanie organów KAS; Zakres zastosowania przepisów art. 48 ust. 7–10]
Podmioty, o których mowa w art. 48 ust. 1–6, są obowiązane na sporządzone na piśmie żądanie:

1) naczelnika urzędu celno-skarbowego, w związku z wszczętą kontrolą celno-skarbową w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1–3, lub prowadzonym postępowaniem podatkowym,

2) naczelnika urzędu skarbowego, w związku z wszczętą kontrolą podatkową lub prowadzonym postępowaniem podatkowym,

3) Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w toku postępowania podatkowego – do sporządzenia i przekazania posiadanych informacji dotyczących kontrolowanego lub strony postępowania, o których mowa w art. 48 ust. 1–6, przy czym przepisy art. 48 ust. 7–10 stosuje się odpowiednio.

Art. 49a [Żądanie danych rachunku bankowego na potrzeby czynności analitycznych KAS; Zakres i zakres podmiotowy informacji przekazywanych przez instytucje finansowe]

1. Jeżeli Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnik urzędu celno-skarbowego w związku z prowadzonymi czynnościami analitycznymi posiada uprawdopodobnione informacje o możliwości posługiwania się rachunkiem bankowym wykorzystywanym do prowadzenia niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, uzyskiwania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, uzyskiwania przychodów niezadeklarowanych albo przychodów nieujawnionych w złożonych deklaracjach, instytucje finansowe, o których mowa w art. 48 ust. 1–6, są obowiązane na uzasadnione żądanie tego organu sporządzić i przekazać:

1) dane identyfikacyjne posiadacza tego rachunku bankowego, jeżeli są dostępne, zawierające:

a) firmę, nazwę albo imię i nazwisko,

b) numer powszechnego elektronicznego systemu ewidencji ludności (PESEL), numer identyfikacyjny w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON) oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), a w przypadku posiadacza mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w państwie lub na terytorium spoza Unii Europejskiej – EURONIP lub inny numer identyfikacji podatkowej,

c) dane adresowe siedziby oraz adres korespondencyjny posiadacza rachunku bankowego zawierający kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu,

d) numer telefonu i adres poczty elektronicznej posiadacza rachunku bankowego;

2) dane identyfikacyjne pełnomocnika do tego rachunku i reprezentanta posiadacza rachunku bankowego, a także jego beneficjenta rzeczywistego w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2025 r. poz. 644), jeżeli są dostępne, zawierające:

a) imię i nazwisko,

b) numer PESEL oraz rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości,

c) datę i kraj urodzenia oraz obywatelstwo,

d) dane adresowe zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu,

e) numer telefonu i adres poczty elektronicznej,

f) datę ustanowienia pełnomocnika do rachunku posiadacza tego rachunku bankowego i reprezentanta posiadacza rachunku bankowego,

g) zakres umocowania pełnomocnika do rachunku posiadacza rachunku bankowego.

2. Przepisy art. 48 ust. 7, 9 i 10 stosuje się odpowiednio.

Art. 49aa [Żądanie informacji o transakcjach płatniczych akceptanta od agenta rozliczeniowego; Zakres, forma i termin przekazania informacji przez agenta rozliczeniowego]

1. Jeżeli naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego w związku z prowadzonymi czynnościami analitycznymi posiada uprawdopodobnione informacje o możliwości naruszenia przepisów prawa, których przestrzeganie podlega kontroli celno-skarbowej, może żądać przekazania przez agenta rozliczeniowego w rozumieniu art. 2 pkt 1a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2025 r. poz. 611), zwanego dalej „agentem rozliczeniowym”, informacji o transakcjach płatniczych akceptanta w rozumieniu art. 2 pkt 1b tej ustawy, zwanego dalej „akceptantem”, wykonywanych przy użyciu terminala płatniczego, oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, wskazując akceptanta i okres, którego ma dotyczyć ta informacja.

2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie żądania oraz organu KAS występującego z żądaniem;

2) NIP agenta rozliczeniowego, jego numer identyfikacyjny REGON oraz numer w Krajowym Rejestrze Sądowym;

3) wskazanie okresu, którego dotyczy;

3a) NIP akceptanta;

4) numer identyfikacyjny akceptanta nadany przez agenta rozliczeniowego;

5) dane adresowe miejsca wykonywania transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego, oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu;

6) numer identyfikacyjny terminala płatniczego lub oznaczenie identyfikacyjne oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, jeżeli oznaczenie to występuje;

7) numer rachunku akceptanta powiązanego z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

8) rodzaje transakcji płatniczych;

9) wartości i kody walut transakcji płatniczych;

10) daty i godziny autoryzacji transakcji płatniczych.

3. Agent rozliczeniowy przekazuje informację, o której mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia otrzymania żądania.

4. Informacja, o której mowa w ust. 1, jest przekazywana w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu. Informacja jest przesyłana za pomocą środków komunikacji elektronicznej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

5. (uchylony)

6. Przepisy działu IV rozdziału 3a Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 49aaa [Wykorzystanie danych o transakcjach płatniczych akceptanta; Obowiązki agenta rozliczeniowego w zakresie przekazywania informacji Szefowi KAS]

1. W ramach prowadzenia działalności analitycznej Szef Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystuje informacje o transakcjach płatniczych akceptanta wykonywanych przy użyciu terminala płatniczego, oprogramowania lub systemu teleinformatycznego.

2. Do przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji, o których mowa w ust. 1, jest obowiązany agent rozliczeniowy.

3. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1) wskazanie miesiąca i roku, których dotyczy;

2) dane agenta rozliczeniowego zawierające:

a) firmę lub nazwę,

b) NIP, numer identyfikacyjny REGON oraz numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,

c) dane adresowe zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu;

3) numery rachunków agenta rozliczeniowego wykorzystywanych w danym miesiącu do dokonywania przelewów na rachunek akceptanta;

4) dane akceptanta zawierające:

a) firmę, nazwę albo imię i nazwisko,

b) NIP,

c) numer identyfikacyjny nadany przez agenta rozliczeniowego,

d) dane adresowe zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu,

e) czterocyfrowy numer służący do identyfikacji działalności gospodarczej;

5) dane adresowe miejsca wykonywania transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego, oprogramowania lub systemu teleinformatycznego zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu;

6) numer identyfikacyjny terminala płatniczego lub oznaczenie identyfikacyjne oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, jeżeli oznaczenie to występuje;

7) numer rachunku akceptanta powiązanego z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

8) datę, od której rachunek akceptanta jest powiązany z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

9) datę, do której rachunek akceptanta był powiązany z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

10) kody walut transakcji płatniczych;

11) liczbę i wartości transakcji płatniczych zaakceptowanych przez poszczególnych akceptantów.

4. Informacja, o której mowa w ust. 1, jest przekazywana za okresy miesięczne w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest przekazywana.

5. Informacja, o której mowa w ust. 1, jest przekazywana w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu. Informacja jest przesyłana za pomocą środków komunikacji elektronicznej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

6. Przepisy działu IV rozdziału 3a Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 49aab [Kontrola wykonywania obowiązków z art. 49aaa; Upoważnienie i kwalifikacje osób przeprowadzających kontrolę]

1. Wypełnianie obowiązków określonych w art. 49aaa ust. 2–5 podlega kontroli Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Kontrolę, o której mowa w ust. 1, przeprowadzają upoważnieni przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej funkcjonariusze lub osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS posiadający poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „poufne”.

3. Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 62 ust. 1–3, 8 i 10, art. 64 ust. 1 pkt 1, 2, 5, 7, 8, 10, 11 i 17, ust. 3 i 4, art. 72 ust. 1 pkt 1–3 i 8–11 oraz ust. 3, art. 84 ust. 1, 2 i 4, art. 93 oraz art. 97a ust. 6.

Art. 49ab [Przechowywanie danych przez agentów rozliczeniowych i organy KAS; Przedłużenie okresu przechowywania do upływu przedawnienia]

1. Dane zawarte w informacjach, o których mowa:

1) w art. 49aa ust. 1, są przechowywane przez agentów rozliczeniowych, naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celno-skarbowych,

2) w art. 49aaa ust. 1, są przechowywane przez agentów rozliczeniowych i Szefa Krajowej Administracji Skarbowej – przez 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dane zostały przekazane do naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celno-skarbowego albo Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1, nie upłynął termin przedawnienia zobowiązania podatkowego, zwrotu nadpłaty lub zwrotu podatku, w związku z którym przechowywane dane mogłyby stanowić dowód w postępowaniu, dane te mogą być przechowywane przez naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celno-skarbowego albo Szefa Krajowej Administracji Skarbowej po upływie okresu, o którym mowa w ust. 1, jednak nie dłużej niż do upływu terminu przedawnienia.

Art. 49ac [Udostępnianie danych organom KAS; Udostępnianie danych innym organom na zasadach Ordynacji podatkowej]
Dane zawarte w informacjach, o których mowa w art. 49aa ust. 1 oraz art. 49aaa ust. 1, są udostępniane wyłącznie:

1) organom KAS – w celu realizacji ich ustawowych zadań;

2) innym niż określone w pkt 1 organom wymienionym w art. 297 Ordynacji podatkowej – na zasadach określonych w tych przepisach.

Art. 49b [Kara pieniężna za niewykonanie obowiązku przekazania informacji; Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnik urzędu celno-skarbowego lub naczelnik urzędu skarbowego może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną w wysokości do 10 000 zł na podmiot, który pomimo prawidłowego wezwania w wyznaczonym terminie nie przekazał posiadanych informacji albo danych, o których mowa w art. 48a–49aa, lub przekazał je w niepełnym zakresie lub niezgodne z posiadanymi informacjami lub danymi lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 49aa ust. 4. W zakresie nieuregulowanym przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 49c [Niewykonanie obowiązku informacyjnego przez agenta rozliczeniowego; Postępowanie i właściwość w sprawie nałożenia kary pieniężnej]

1. Agent rozliczeniowy, który nie dopełnia obowiązku przekazania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji, o której mowa w art. 49aaa ust. 1, w terminie określonym w art. 49aaa ust. 4 lub przekazuje tę informację w niepełnym zakresie lub niezgodną z posiadanymi informacjami lub danymi, lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 49aaa ust. 5, podlega karze pieniężnej.

2. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, nakłada Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w drodze decyzji, w wysokości do 700 000 zł.

3. Od decyzji, o której mowa w ust. 2, przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 2 i 3 do postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej.

5. Do nakładania kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów art. 21a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, z późn. zm.).

Art. 50 [Udostępnianie danych zadań KAS innym odbiorcom; Opłaty i tryb udostępniania danych określane w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych]

1. Dane uzyskane w wyniku wykonywania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 17, mogą być udostępnione odbiorcom innym niż uprawnieni na podstawie odrębnych przepisów, o ile ich udostępnienie nie będzie stanowiło naruszenia przepisów prawa lub prawnie chronionych interesów podmiotów i osób, których informacje te dotyczą. Udostępnianie danych powinno nastąpić z zachowaniem zasad wynikających z art. 38 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1799).

2. Za przetwarzanie danych, o których mowa w ust. 1, w zakresie niezbędnym dla ich udostępnienia, mogą być pobierane opłaty, w wysokości nie niższej niż wysokość kosztów poniesionych na ich wygenerowanie i przetworzenie.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb udostępniania danych, o których mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnego i skutecznego sposobu ich przekazywania;

2) wysokość opłat, o których mowa w ust. 2, uwzględniając konieczność zapewnienia pokrycia kosztów przetwarzania informacji.

Art. 51 [Dostęp do informacji uzyskanych na podstawie art. 48–49aa; Przechowywanie informacji zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych (klauzula „zastrzeżone”)]

1. Dostęp do uzyskanych informacji, o których mowa w art. 48–49aa, przysługuje funkcjonariuszowi lub osobie zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS prowadzącym kontrolę celno-skarbową, kontrolę podatkową, załatwiającemu sprawę, oraz jego przełożonym, a także nadzorującemu sprawę lub kontrolę naczelnikowi urzędu skarbowego, naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, dyrektorowi izby administracji skarbowej, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

2. Uzyskane informacje, o których mowa w art. 48–49aa, należy przechowywać zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych zawierających informacje o klauzuli „zastrzeżone”.

Art. 51a [Udostępnianie danych osobowych podmiotom uprawnionym; Wymogi formalne wniosku i udostępniania elektronicznego danych]

1. Jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub osoby przez niego upoważnione udostępniają nieodpłatnie, na podstawie pisemnego wniosku, dane osobowe przetwarzane w związku z realizacją zadań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 16d i 16f:

1) Policji,

2) Żandarmerii Wojskowej,

3) Straży Granicznej,

4) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

5) Agencji Wywiadu,

6) Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu,

7) Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,

8) Służbie Wywiadu Wojskowego,

9) prokuratorowi,

10) sądom,

11) Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego oraz wojewódzkiemu inspektorowi transportu drogowego,

12) Biuru Nadzoru Wewnętrznego,

13) Służbie Ochrony Państwa,

14) dyrektorowi izby administracji skarbowej i naczelnikowi urzędu celno-skarbowego – w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowych zadań.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie sprawy;

2) wskazanie okoliczności, z których wynika konieczność pozyskania żądanych danych;

3) wskazanie zakresu danych podlegających udostępnieniu.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może wyrazić zgodę na udostępnienie za pomocą środków komunikacji elektronicznej danych, o których mowa w ust. 1, podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3 i 5–14, bez konieczności składania pisemnych wniosków, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem lub zakresem wykonywanych zadań.

4. Udostępnianie danych, o których mowa w ust. 1, w sposób, o którym mowa w ust. 3, następuje po złożeniu przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3 i 5–14, wniosku zawierającego:

1) wskazanie zakresu danych podlegających udostępnieniu;

2) wskazanie osób uprawnionych do przetwarzania danych, o których mowa w pkt 1;

3) oświadczenie, że podmioty te posiadają:

a) urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane uzyskał, oraz

b) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania.

5. Szef Krajowej Administracji Skarbowej udostępnia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego dane, o których mowa w ust. 1, w sposób, o którym mowa w ust. 3, jeżeli jednostka organizacyjna Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego będąca odbiorcą danych złoży oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 3.

6. Szef Krajowej Administracji Skarbowej nie udostępnia na podstawie ust. 1 i 3 danych osobowych wskazanych w art. 9 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, chyba że podmiot, o którym mowa w ust. 1, jest ustawowo upoważniony do przetwarzania tych danych.

Art. 52 [Udostępnianie ZUS danych podatników i płatników przez Szefa KAS; Zakres danych przekazywanych ZUS na żądanie]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w celu wykonywania ustawowych zadań przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zakresie opracowywania aktuarialnych analiz i prognoz w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz weryfikacji danych własnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zmierzającej do skutecznego poboru należności z tytułu składek, udostępnia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych na jego żądanie:

1) następujące dane dotyczące podatników lub płatników:

a) NIP, numer PESEL, numer REGON, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,

b) adres zamieszkania albo adres siedziby, adres do korespondencji, adresy miejsca prowadzenia działalności, wraz z datą ich aktualizacji,

c) imiona i nazwiska oraz dane, o których mowa w lit. a i b, wspólników spółek,

d) informacje o współmałżonkach w zakresie, o którym mowa w lit. a, b, g, h, k, l,

e) kwoty nadpłaty,

f) liczbę osób, za które płatnik przekazuje zaliczki,

g) informacje o okresach, za które zostały złożone deklaracje podatkowe,

h) kwoty przychodów w podziale na źródła przychodów, koszty ich uzyskania oraz dochody, w tym kwoty rocznego przychodu i rocznego dochodu uzyskanego przez podatnika będącego ubezpieczonym, o którym mowa w art. 18c ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, 620, 622, 769 i 820),

i) wysokość podstawy opodatkowania,

j) kwoty podatku należnego i podatku do zapłaty,

k) kwoty składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne wykazanych w deklaracjach podatkowych,

l) identyfikator miejscowości według krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju (TERYT) adresu zamieszkania – do najniższego posiadanego poziomu,

m) wybór formy lub sposobu opodatkowania,

n) kwoty przysługujących odliczeń według ich rodzajów,

o) kwoty ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych obliczone po odliczeniach od przychodów w podziale na stawki ryczałtu;

2) informacje o emeryturach oraz innych świadczeniach przysługujących podatnikom w sytuacji, gdy organem rentowym nie jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 52a [Przetwarzanie danych przez organy KAS na podstawie ustawy o przetwarzaniu danych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości; Zakaz gromadzenia danych bez przydatności wykrywczej lub dowodowej]

1. Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS w celu, o którym mowa w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości, odbywa się na zasadach określonych w tej ustawie.

2. Danych osobowych, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy, o której mowa w ust. 1, nie gromadzi się, w przypadku gdy nie mają one przydatności wykrywczej lub dowodowej.

Art. 52aa [Informowanie ZUS o zmianie formy opodatkowania i rocznych przychodach/dochodach ubezpieczonego; Elektroniczna wymiana informacji między KAS a ZUS]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zmianie formy opodatkowania lub kwoty rocznego przychodu lub rocznego dochodu uzyskanego przez podatnika będącego ubezpieczonym, o którym mowa w art. 18c ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wystąpić z wnioskiem do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o informację o kwocie rocznego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego przez płatnika składek, o którym mowa w art. 17a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Wymiana informacji odbywa się w formie elektronicznej.

Art. 52b [Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS dla celów zwalczania przestępczości; Dalsze przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS dla innych celów niż pierwotne cele zwalczania przestępczości]

1. Dane osobowe zbierane i przetwarzane przez KAS na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.) mogą być przetwarzane przez organy KAS również dla celów określonych w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości.

2. Dane osobowe przetwarzane przez KAS dla celów określonych w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości mogą być przetwarzane przez organy KAS również dla innych celów.

Art. 52c [Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą]
Organy KAS mogą przetwarzać dane osobowe bez wiedzy i zgody osób, których dane dotyczą.

Art. 53 [Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej w sprawach działu IV]
W zakresie nieuregulowanym do spraw, o których mowa w niniejszym dziale, stosuje się odpowiednio przepisy działu VII Ordynacji podatkowej.

7) art. 2, art. 7 i art. 8 ust. 1 rozporządzenia 269/2014;

8) art. 2 ust. 1–2, art. 2a ust. 1–2, art. 2aa, art. 2e ust. 1 i 3, art. 3 ust. 1 i 2, art. 3a ust. 1 i 2, art. 3b ust. 1 i 2, art. 3c ust. 1–4, art. 3f ust. 1 i 2, art. 3g ust. 1, art. 3h ust. 1 i 2, art. 3i ust. 1 i 2, art. 3k ust. 1–2, art. 3m ust. 1, 2 i 8, art. 3n ust. 1 i 4, art. 3o ust. 1–4, art. 3p ust. 1–5, art. 3q ust. 1, art. 3r ust. 1 i 2, art. 3t ust. 1 i 2, art. 3u ust. 1 i 2, art. 3v ust. 1 i 2, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 1–6, art. 5a ust. 1, 2 i 4–4b, art. 5aa ust. 1–1b, art. 5ab ust. 1, art. 5ac ust. 1 i 2, art. 5ad ust. 1, art. 5b ust. 1–2a, art. 5f ust. 1, art. 5g, art. 5h ust. 1, art. 5i ust. 1, art. 5j ust. 1 i 2, art. 5l ust. 1, art. 5m ust. 1 i 2, art. 5n ust. 1–2b i 3a, art. 5o ust. 1, art. 5r ust. 1 i 2, art. 5t ust. 1, art. 6b ust. 1, art. 12, art. 12f ust. 1 i 2 i art. 12g ust. 1 rozporządzenia 833/2014;

9) ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. z 2025 r. poz. 514).

2. Kontroli celno-skarbowej podlega również:

1) rodzaj paliwa w zbiorniku środka przewozowego;

1a) produkcja i obrót automatami do gier hazardowych;

2) przystosowanie zakładów produkcyjnych do rejestrowania i stosowania receptur zarejestrowanych we właściwej agencji płatniczej ustanowionej zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 lipca 2003 r. o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. poz. 1611 oraz z 2004 r. poz. 386 i 890);

3) stosowanie receptur, o których mowa w pkt 2, oraz prawidłowość deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z refundacją wywozową;

4) działalność zakładów produkcyjnych i przetwórczych w zakresie prawidłowości deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z wnioskiem o refundację wywozową;

5) prawidłowość wypłaty refundacji wywozowych przyznawanych w przypadku wywozu produktów rolnych do państw trzecich, realizowanych w ramach finansowania wspólnej polityki rolnej, zgodnie z przepisami rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i na zasadach określonych w tytule V rozdziale III tego rozporządzenia;

6) ruch drogowy w trybie i przypadkach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251 oraz z 2025 r. poz. 820 i 1006);

7) transport drogowy na zasadach określonych w przepisach odrębnych;

7a) prawidłowość uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, w tym używanego w pojeździe urządzenia, o którym mowa w art. 13i ust. 3 i 3a oraz art. 16l ust. 1 tej ustawy;

7b) (uchylony)

8) przestrzeganie przepisów z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego, ochrony roślin, środków ochrony roślin oraz jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w zakresie należącym do właściwości Inspekcji Weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 4;

9) prawidłowość i prawdziwość oświadczeń o stanie majątkowym składanych przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszy;

10) przesyłka pocztowa w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 366 i 820);

11) wywóz i przywóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej towarów podlegających ograniczeniom lub zakazom;

11a) przestrzeganie przepisów wydanych na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 924 i 1897) w zakresie ograniczeń lub zakazów obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych, o których mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2 tej ustawy;

12) spełnianie obowiązków, o których mowa w art. 23r ust. 3 i 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 266, z późn. zm.), w zakresie paliw ciekłych;

12a) zgodność wpisów zawartych:

a) w ewidencji leżakowania, o której mowa w art. 12a ust. 1,

b) w karcie leżakowania, o której mowa w art. 12b ust. 1 – ustawy z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych, ze stanem faktycznym;

12b) wykonywanie obowiązków, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o Systemie Informacji Finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 180);

12c) wwożenie do Unii Europejskiej oraz wywożenie z Unii Europejskiej środków pieniężnych w rozumieniu rozporządzenia 2018/1672;

13) wykonywanie innych obowiązków wynikających z przepisów odrębnych, których kontrola przestrzegania należy do zadań KAS.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i warunki wykonywania kontroli celno-skarbowej, o której mowa w ust. 1 pkt 2, w odniesieniu do okrętów wojennych i wojskowych statków powietrznych oraz wyposażenia i sprzętu jednostek wojskowych, a także wyposażenia i sprzętu jednostek organizacyjnych służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych, mając na uwadze uproszczenie czynności kontrolnych podejmowanych wobec tego rodzaju towarów oraz zapewnienie skuteczności kontroli.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rynków rolnych może określić, w drodze rozporządzenia:

1) zakres kontroli celno-skarbowej, o której mowa w ust. 2 pkt 8, uwzględniając możliwości techniczne KAS i zakres wiedzy specjalistycznej funkcjonariuszy, a także potrzebę wykonywania sprawnej i efektywnej kontroli przy zapewnieniu płynności ruchu na przejściach granicznych dla ochrony bezpieczeństwa obszaru celnego Unii Europejskiej;

2) sposób i warunki wykonywania kontroli celno-skarbowej, o której mowa w ust. 2 pkt 8, uwzględniając specyfikę danego rodzaju kontroli oraz możliwości techniczne.

Art. 55 [Kontrola stała w zakresie akcyzy i gier hazardowych; Czas trwania kontroli do uiszczenia akcyzy oraz wyjątki]

1. Kontrola celno-skarbowa w zakresie przestrzegania przepisów:

1) prawa podatkowego w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania znaków akcyzy i oznaczania znakami akcyzy tych wyrobów,

2) regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, a także zgodności tej działalności ze zgłoszeniem, udzieloną koncesją lub zezwoleniem oraz zatwierdzonym regulaminem – może być wykonywana jako kontrola stała polegająca na wykonywaniu czynności kontrolnych w sposób ciągły.

2. Kontrola celno-skarbowa w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, trwa do czasu uiszczenia należnego podatku akcyzowego od wyrobów akcyzowych. Ograniczenia tego nie stosuje się w przypadku kontroli celno-skarbowej w zakresie dotyczącym wyrobów akcyzowych korzystających ze zwolnienia od podatku akcyzowego albo wyrobów opodatkowanych ze względu na przeznaczenie stawką podatku akcyzowego niższą od stawki maksymalnej dla danej grupy wyrobów oraz czynności dokonywanych przez podmioty dokonujące obrotu wyrobami akcyzowymi.

Art. 56 [Wyłączenie spod kontroli celno-skarbowej wyrobów akcyzowych przeznaczonych na cele specjalne w jednostkach podległych lub nadzorowanych przez określone służby bezpieczeństwa i porządku publicznego]

1. Kontroli celno-skarbowej nie podlegają wyroby akcyzowe, które zostały przeznaczone na cele specjalne, o których mowa w rozdziale 1a, w jednostkach podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa oraz w jednostkach organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

2. (uchylony)

Art. 57 [Zakres podmiotowy kontroli celno-skarbowej]
Kontroli celno-skarbowej podlegają podmioty obowiązane do przestrzegania przepisów prawa w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 i 2, zwane dalej „kontrolowanymi”.

Art. 58 [Zarządzanie ryzykiem w kontroli celno-skarbowej; Definicja ryzyka naruszenia przepisów prawa]

1. Kontrole celno-skarbowe, inne niż kontrole losowe lub wynikające z przepisów prawa, powinny uwzględniać ryzyko wystąpienia nieprawidłowości oraz ustalenie i ocenę środków niezbędnych do jego ograniczania.

2. Ryzyko, o którym mowa w ust. 1, oznacza prawdopodobieństwo i skutki wystąpienia naruszenia przepisów prawa.

Art. 59 [Miejsca wykonywania czynności kontrolnych; Terytorialny zakres kontroli celno-skarbowej]

1. Czynności kontrolne mogą być wykonywane w urzędzie celno-skarbowym, w siedzibie kontrolowanego, w miejscu prowadzenia lub przechowywania ksiąg podatkowych oraz w każdym innym miejscu związanym z prowadzoną przez kontrolowanego działalnością, w tym w lokalu mieszkalnym lub w miejscach, w których mogą się znajdować urządzenia, towary lub dokumenty dotyczące tych urządzeń, towarów lub czynności podlegających kontroli. Czynności kontrolne mogą być również wykonywane w innych urzędach obsługujących organy KAS.

2. Czynności kontrolne w zakresie określonym w art. 54 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 i 11 oraz art. 62 ust. 5 pkt 13–15, a także w zakresie przemieszczania i obrotu wyrobami akcyzowymi mogą być wykonywane w każdym miejscu znajdującym się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub – jeżeli ratyfikowane umowy międzynarodowe tak stanowią – poza nim. W tym zakresie funkcjonariusze mogą w szczególności podejmować czynności kontrolne wobec towaru znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu ustalenia, czy towar został wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej zgodnie z przepisami prawa.

3. Kontrole celno-skarbowe, o których mowa w art. 54 ust. 2 pkt 8, wykonywane są na przejściach granicznych oraz w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych.

Art. 60 [Obowiązki naczelnika urzędu celno-skarbowego w zakresie organizacji kontroli towarów z państw trzecich; Terminy i wyłączenia biegu terminów kontroli towarów przywożonych z państw trzecich]

1. Naczelnik urzędu celno-skarbowego właściwy dla portu morskiego:

1) informuje organ upoważniony na podstawie przepisów odrębnych do przeprowadzania kontroli towarów przywożonych z państw trzecich o przywozie na obszar celny Unii Europejskiej towaru, który podlega obowiązkowi kontroli przeprowadzanej przez ten organ;

2) ustala termin, w tym godzinę, i miejsce kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w uzgodnieniu z operatorem portowym i dysponentem towaru, uwzględniając informację o planowanych kontrolach przekazaną przez organ, o którym mowa w pkt 1.

2. Z wyłączeniem przypadku, gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia badań laboratoryjnych lub poddania towaru kwarantannie lub – w przypadku żywych zwierząt – izolacji, czas trwania w portach morskich kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w tym kontroli wykonywanej przez organ, nie powinien przekraczać 24 godzin liczonych od chwili przedstawienia towaru do kontroli, złożenia kompletnego wniosku o dokonanie kontroli do właściwych organów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz przekazania informacji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, do zwolnienia towaru do procedury celnej. Termin ten ulega wydłużeniu do 48 godzin w przypadkach uzasadnionych w szczególności względami bezpieczeństwa publicznego, ochroną życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt lub ochroną środowiska.

3. Terminy, o których mowa w ust. 2, nie biegną, jeżeli przeprowadzenie kontroli towarów przywożonych z państw trzecich jest niemożliwe z przyczyn niezależnych od organów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

4. Terminy, o których mowa w ust. 2, nie biegną w soboty i dni ustawowo wolne od pracy.

5. Przepisów ust. 2–4 nie stosuje się, jeżeli przepisy prawa Unii Europejskiej określają inne terminy dokonywania czynności kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w tym kontroli wykonywanej przez organ.

Art. 61 [Właściwość miejscowa naczelnika urzędu celno-skarbowego przy kontroli celno-skarbowej]
Naczelnik urzędu celno-skarbowego może wykonywać kontrolę celno-skarbową na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 62 [Wszczęcie i doręczenie upoważnienia do kontroli celno-skarbowej; Zakres, tryb i uprawnienia przy kontroli celno-skarbowej w terenie oraz elementy upoważnienia]

1. Wszczęcie kontroli celno-skarbowej następuje z urzędu, na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej udzielonego kontrolującemu.

2. Datą wszczęcia kontroli celno-skarbowej jest dzień doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej.

2a. Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się członkowi zarządu, wspólnikowi albo innej osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw, albo osobie upoważnionej do odbioru korespondencji.

2b. Jeżeli kontrolowanym jest zakład podmiotu zagranicznego, upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej działalność prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. W przypadku podejrzenia, że nie są przestrzegane przepisy oraz okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli celno-skarbowej, jest ona wszczynana na podstawie okazywanej legitymacji służbowej.

3a. W razie nieobecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub osoby upoważnionej do odbioru korespondencji kontrola celno-skarbowa może być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 i 1237 oraz z 2025 r. poz. 769), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”, lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, który nie jest pracownikiem izby administracji skarbowej albo funkcjonariuszem.

3b. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 3a, upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej doręcza się kontrolowanemu bez zbędnej zwłoki.

4. W zakresie kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, kontrolowanemu przysługuje uprawnienie do złożenia deklaracji lub korekty deklaracji w zakresie objętym tą kontrolą w terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej. Deklaracja i korekta deklaracji złożone po upływie tego terminu, a przed zakończeniem kontroli celno-skarbowej nie wywołują skutków prawnych.

4a. Naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla kontrolowanego niezwłocznie informuje naczelnika urzędu celno-skarbowego prowadzącego kontrolę celno-skarbową o złożonej deklaracji lub korekcie deklaracji.

4b. W przypadku gdy naczelnik urzędu celno-skarbowego uwzględnił złożoną przez kontrolowanego deklarację lub korektę deklaracji, kontrolowanemu doręcza się zawiadomienie o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji. Zawiadomienie o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji przesyła się do właściwego dla kontrolowanego naczelnika urzędu skarbowego.

4c. Doręczenie kontrolowanemu zawiadomienia o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji kończy kontrolę celno-skarbową. W tym przypadku przepisów art. 82 ust. 1–5 nie stosuje się.

5. Kontrole:

1) na drogach publicznych lub drogach wewnętrznych, w morskich portach i przystaniach, na morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym, strefie przyległej lub wodach śródlądowych oraz w miejscach innych niż określone w art. 59, w przypadku kontroli:

a) przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami,

b) przestrzegania przepisów prawa podatkowego,

c) przestrzegania przepisów regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, a także zgodności tej działalności ze zgłoszeniem, udzieloną koncesją lub zezwoleniem oraz zatwierdzonym regulaminem,

d) (uchylona)

e) rodzaju paliwa w zbiorniku środka przewozowego,

f) wywozu i przywozu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej towarów podlegających ograniczeniom lub zakazom,

g) uiszczania opłat, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16d,

1a) przewozu towarów, o których mowa w art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi,

2) dokonywane poza punktem stałej lokalizacji sprzedaży (sprzedaż obwoźna i obnośna na targowiskach w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 707),

3) w podmiotach obowiązanych do ewidencjonowania obrotu za pomocą kas rejestrujących w zakresie prawidłowości realizacji obowiązku ewidencjonowania,

4) w podmiotach, w których przeprowadzono urzędowe sprawdzenie, o którym mowa w art. 106,

5) w podmiotach innych niż określone w pkt 4, dotyczące zgłoszenia lub informacji przekazanych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 90 lub art. 91 oraz gdy obowiązek ich przeprowadzenia w określonym czasie wynika z przepisów prawa,

6) stosowania znaków akcyzy i oznaczania nimi wyrobów akcyzowych,

7) w zakresie realizacji obowiązku znakowania i barwienia wyrobów energetycznych, o którym mowa w art. 90 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2025 r. poz. 126, 222 i 340),

6. Kontrole, o których mowa w ust. 5 pkt 1 lit. a, b, e–g i pkt 1a, wykonuje umundurowany funkcjonariusz, a legitymacja służbowa i stałe upoważnienie są okazywane wówczas na żądanie kontrolowanego.

7. Do kontroli, o których mowa w ust. 5, przepisu ust. 2 nie stosuje się.

8. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej zawiera:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce wystawienia;

3) wskazanie kontrolujących przeprowadzających kontrolę celno-skarbową;

4) oznaczenie kontrolowanego;

5) wskazanie zakresu kontroli celno-skarbowej i przewidywany termin jej zakończenia;

6) podpis osoby udzielającej upoważnienia;

7) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego.

9. Przepisy ust. 8 pkt 1–3 i 6 stosuje się do stałych upoważnień, o których mowa w ust. 5.

10. W uzasadnionych przypadkach naczelnik urzędu celno-skarbowego może dokonać zmiany upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej.

11. W przypadkach innych niż określone w ust. 5 legitymację służbową okazuje się na żądanie kontrolowanego.

12. Na żądanie osoby, która dysponuje towarem, środkiem przewozowym lub dokumentami podlegającymi sprawdzeniu, w toku kontroli celno-skarbowej okazuje się upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz legitymację służbową.

13. Czynności kontrolne wykonywane na przejściach granicznych, w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych lub w innych miejscach wyznaczonych lub uznanych przez właściwy organ KAS wykonuje umundurowany funkcjonariusz wyposażony w znaki identyfikacji osobistej bez okazywania legitymacji służbowej oraz upoważnienia do wykonywania kontroli.

14. W czynnościach kontrolnych mogą uczestniczyć osoby uprawnione na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej albo ratyfikowanych umów międzynarodowych, w tym przedstawiciele instytucji Unii Europejskiej, osoby uprawnione na podstawie porozumień zawartych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w zakresie przebywania upoważnionych przedstawicieli tej władzy w siedzibach naczelników urzędów celno-skarbowych oraz ich obecności w toku kontroli celno-skarbowej.

15. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 9.

16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory upoważnień do wykonywania kontroli, o której mowa w ust. 1 i 5, uwzględniając elementy upoważnienia określone w ust. 8, a także miejsca wykonywania czynności kontrolnych i ich charakter.

Art. 63 [Termin zakończenia kontroli celno-skarbowej; Skutki przekroczenia terminu i obowiązek zawiadomienia kontrolowanego]

1. Kontrola celno-skarbowa powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej wszczęcia.

2. O każdym przypadku niezakończenia kontroli celno-skarbowej we właściwym terminie zawiadamia się na piśmie kontrolowanego, podając przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli celno-skarbowej i wskazując nowy termin jej zakończenia.

3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania w przypadku, gdy kontrola celno-skarbowa jest wykonywana na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej.

4. Dokumenty zgromadzone po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 i 2, z wyłączeniem dokumentów, o których udostępnienie wystąpiono przed upływem tych terminów, nie stanowią dowodu w kontroli celno-skarbowej, postępowaniu podatkowym, postępowaniu celnym lub postępowaniu karnym skarbowym, chyba że został wskazany nowy termin zakończenia kontroli.

Art. 64 [Uprawnienia w kontroli celno-skarbowej; Ograniczenia rewizji i szczególne uprawnienia funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej]

1. W ramach kontroli celno-skarbowej przysługuje uprawnienie do:

1) żądania udostępniania akt, ewidencji, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli celno-skarbowej oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w postaci elektronicznej oraz do żądania przekazania w postaci elektronicznej całości lub części ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych;

2) wstępu, przebywania i poruszania się na gruncie oraz w budynku, lokalu lub innym pomieszczeniu kontrolowanego;

3) dokonywania oględzin;

4) legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób, jeżeli jest to niezbędne na potrzeby kontroli;

5) przesłuchiwania kontrolowanego lub świadków;

6) przeszukiwania lokali, w tym lokali mieszkalnych, innych pomieszczeń i miejsc oraz rzeczy, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;

7) zasięgania opinii biegłych;

8) zabezpieczania zebranych dowodów;

9) żądania przeprowadzenia spisu z natury;

10) sporządzania szkiców, kopiowania, filmowania, fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych;

11) zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową;

12) badania towarów, surowców, półproduktów i wyrobów, w tym pobrania próbek towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, w celu ich zbadania;

13) żądania powtórzenia, jeżeli to możliwe, każdej czynności, w wyniku której uzyskuje się dane o przyjmowanych, wydawanych lub wprowadzanych do procesu produkcyjnego surowcach, materiałach, produkcji w toku i półproduktach oraz uzyskanych produktach, wyrobach gotowych i wysokości strat produkcyjnych;

14) przeprowadzania w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie lub gry na innym urządzeniu;

15) żądania zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli celno-skarbowej w celu umożliwienia porównania stanu rzeczywistego ze stanem ewidencyjnym;

16) uczestniczenia w podlegających kontroli celno-skarbowej czynnościach w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy;

17) żądania złożenia wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli celno-skarbowej;

18) nakładania zamknięć urzędowych na urządzenia, pomieszczenia, naczynia oraz środki przewozowe.

2. Funkcjonariusze w ramach kontroli celno-skarbowej są uprawnieni również do:

1) przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków przewozowych, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;

2) przeszukania osób;

3) konwoju i strzeżenia towarów;

4) kontroli przesyłek pocztowych;

5) zatrzymywania pojazdów i wykonywania innych czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego w trybie i przypadkach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;

6) zatrzymywania i kontrolowania statków w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (Dz. U. z 2023 r. poz. 1309) i ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2025 r. poz. 18);

7) przeprowadzenia kontroli rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika środka przewozowego.

3. Żądanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, może dotyczyć akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, także za okres inny niż okres objęty kontrolą, jeżeli nie upłynął jeszcze termin ich przechowywania przewidziany w odrębnych przepisach.

4. Kontrolujący są uprawnieni do wstępu na teren kontrolowanego oraz poruszania się po tym terenie na podstawie legitymacji służbowej bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej przewidzianej w regulacjach wewnętrznych tej jednostki. Kontrolujący podlegają przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym u kontrolowanego.

5. Kontrolujący są uprawnieni do wydawania osobom poleceń określonego zachowania się, w granicach niezbędnych do wykonania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4 i 6 oraz ust. 2 pkt 1, 5 i 6, albo w celu uniknięcia bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia.

6. Jeżeli nie ma możliwości korzystania z dróg, funkcjonariusze są uprawnieni do przebywania i poruszania się po gruntach bez uzyskania zgody ich właścicieli lub użytkowników w czasie bezpośredniego pościgu, przy czym do rozpatrywania ewentualnych odszkodowań za wyrządzone szkody mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

7. Z zastrzeżeniem przepisów odrębnych, rewizji nie podlegają:

1) na zasadzie wzajemności:

a) towary przeznaczone dla obcych przedstawicielstw dyplomatycznych urzędów konsularnych oraz misji specjalnych w Rzeczypospolitej Polskiej, a także organizacji międzynarodowych mających siedziby lub placówki w Rzeczypospolitej Polskiej,

b) towary przeznaczone dla osób korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych,

c) opatrzone pieczęcią urzędową przedstawicielstwa dyplomatycznego, urzędu konsularnego, ministerstwa spraw zagranicznych obcego państwa lub pieczęcią urzędową misji specjalnej albo organizacji lub instytucji, która misję ustanowiła, przesyłki urzędowe przesyłane do obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i misji specjalnych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz opatrzone taką pieczęcią przesyłki przez nie wysyłane;

2) opatrzone pieczęcią urzędową przesyłki przesyłane między urzędem obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych a polskimi przedstawicielstwami dyplomatycznymi, urzędami konsularnymi i misjami specjalnymi za granicą.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, kontrolujący może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

9. Do przeszukania, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

Art. 64a [Uprawnienie do rewizji towarów i środków przewozowych; Uprawnienia kontrolne wobec kontrahenta podmiotu objętego ograniczeniami epidemicznymi]
Na potrzeby kontroli celno-skarbowej w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 2 pkt 11a, kontrolującemu przysługują również:

1) uprawnienie do rewizji towarów i środków przewozowych;

2) uprawnienia, o których mowa w pkt 1 i art. 64, w stosunku do kontrahenta podmiotu, którego dotyczą ograniczenia lub zakazy określone w przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w zakresie ograniczeń lub zakazów obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych, o których mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2 tej ustawy, jeżeli towary będące ich przedmiotem są przedmiotem dostawy do tego podmiotu lub mają zostać wydane z magazynu kontrahenta.

Art. 65 [Nakładanie i zdejmowanie zamknięć urzędowych; Obowiązek zawiadomienia o naruszeniu zamknięć urzędowych]

1. Zamknięcia urzędowe są nakładane, jeżeli jest to niezbędne do:

1) zapewnienia przestrzegania warunków powrotnego wywozu oraz procedury celnej, do której towar został zgłoszony;

2) zabezpieczenia urządzeń, pomieszczeń i naczyń wykorzystywanych do prowadzenia działalności podlegającej kontroli celno-skarbowej;

3) zabezpieczenia dokumentacji związanej z urządzeniami, wyrobami i towarami lub czynnościami podlegającymi kontroli celno-skarbowej;

4) zapewnienia tożsamości wyrobów w procedurze zawieszenia poboru podatku akcyzowego.

2. Zamknięcia urzędowe mogą zostać usunięte lub zniszczone wyłącznie przez naczelnika urzędu celno-skarbowego lub za jego zgodą, chyba że w następstwie niedających się przewidzieć okoliczności ich usunięcie lub zniszczenie okaże się niezbędne do zapewnienia ochrony towarów, urządzeń, środków przewozowych lub jest to konieczne ze względu na ryzyko awarii lub bezpieczeństwo osób i mienia.

3. Osoba będąca w posiadaniu wyrobu, towaru, urządzenia, środka przewozowego lub osoba odpowiedzialna za wykonanie obowiązków podlegających kontroli celno-skarbowej jest obowiązana do niezwłocznego zawiadomienia naczelnika urzędu celno-skarbowego o stwierdzeniu naruszenia, usunięcia lub zniszczenia zamknięć urzędowych bez zgody naczelnika urzędu celno-skarbowego.

4. Zamknięcia urzędowe mogą być także nakładane i zdejmowane przez podmioty upoważnione przez naczelnika urzędu celno-skarbowego lub dyrektora izby administracji skarbowej.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i tryb nakładania i zdejmowania zamknięć urzędowych, rodzaje lub formy tych zamknięć, przypadki, w których stosowane są określone rodzaje zamknięć urzędowych, oraz rodzaje podmiotów, o których mowa w ust. 4, i warunki, które te podmioty muszą spełniać, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa obrotu, tożsamości towaru, urządzenia oraz uniemożliwienie usunięcia zamknięcia bez jego zniszczenia, jak również konieczność identyfikacji zamknięć urzędowych nakładanych przez upoważnione podmioty.

Art. 66 [Wzory zamknięć urzędowych; Wytyczne dla identyfikacji organu i zabezpieczenia obiektów]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory zamknięć urzędowych, w tym pieczęci, stempli i innych znaków, uwzględniając potrzebę zapewnienia identyfikacji organu nakładającego zamknięcie oraz należytego zabezpieczenia tożsamości wyrobów, urządzeń, pomieszczeń i innych obiektów, na które są nakładane zamknięcia urzędowe.

Art. 67 [Zarządzenie konwoju towarów przez naczelnika urzędu celno-skarbowego; Obciążenie kosztami konwoju i natychmiastowa wykonalność decyzji]

1. Naczelnik urzędu celno-skarbowego może zarządzić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej konwój towarów w przypadku, gdy:

1) niemożliwe jest nałożenie zamknięć urzędowych, a zachowanie tożsamości towaru jest niezbędne do przestrzegania warunków procedury celnej, procedury zawieszenia poboru podatku akcyzowego lub istnieje uzasadnione podejrzenie, że towar może zostać usunięty spod dozoru celnego, o którym mowa w przepisach celnych Unii Europejskiej;

2) istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary nie zostaną dostarczone do urzędu celno-skarbowego albo miejsca uznanego lub wyznaczonego przez organ KAS;

3) istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary nie zostaną dostarczone do miejsca wskazanego w dokumencie towarzyszącym przesyłce;

4) kwota należności publicznoprawnych mogących powstać w związku z przewozem towarów podlegających kontroli jest wyższa niż kwota zabezpieczenia;

5) przewożone są towary, których przewóz jest związany ze zwiększonym ryzykiem.

2. Naczelnik urzędu celno-skarbowego może zobowiązać przewoźnika, aby konwój lub określone czynności w ramach konwoju wykonywały wyspecjalizowane jednostki działające w zakresie ochrony osób lub mienia.

2a. Decyzję o zarządzeniu konwoju doręcza się kierującemu pojazdem. Decyzja jest natychmiast wykonalna.

2b. Do decyzji, o której mowa w ust. 2a, stosuje się przepisy działu IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z wyjątkiem art. 165 § 2 i art. 200 § 1.

3. Koszty konwoju ponoszą solidarnie:

1) przewoźnik będący osobą fizyczną, osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą działalność gospodarczą, realizującą usługę przewozu towaru;

2) nadawca towarów będący osobą fizyczną, osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą działalność gospodarczą, dokonującą wysyłki towaru będącego przedmiotem przewozu.

Art. 68 [Strzeżenie towarów przez funkcjonariuszy – przesłanki i zakres; Koszty strzeżenia towarów]

1. Naczelnik urzędu celno-skarbowego może zarządzić strzeżenie przez funkcjonariuszy towarów w przypadku, gdy:

1) towar wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej na skutek nieprzewidzianych okoliczności lub działania siły wyższej nie zostanie dostarczony do urzędu celno-skarbowego albo miejsca wyznaczonego lub uznanego przez organ KAS;

2) towar wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej wymaga przeładunku;

3) towar czasowo składowany nie może zostać przekazany do depozytu lub do magazynu czasowego składowania;

4) istnieje potrzeba przeładunku towaru przemieszczanego w procedurze zawieszenia poboru podatku akcyzowego.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1, naczelnik urzędu celno-skarbowego zamiast konwoju może zarządzić strzeżenie towaru.

3. Koszty strzeżenia towaru ponosi osoba odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków przewidzianych przepisami prawa celnego lub podatkowego w zakresie przemieszczania niektórych wyrobów akcyzowych.

Art. 69 [Zasady zatrzymywania i kontroli środków przewozowych w kontroli celno-skarbowej; Oznakowanie pojazdów służbowych KAS i kontrola rodzaju paliwa]

1. Przy wykonywaniu czynności w ramach kontroli celno-skarbowej na drogach publicznych lub drogach wewnętrznych stosuje się odpowiednio przepisy działu V rozdziału 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.

2. W zakresie nieuregulowanym w przepisach, o których mowa w ust. 1, zatrzymanie środków przewozowych może być dokonane tylko przez umundurowanych funkcjonariuszy znajdujących się w pojeździe służbowym będącym w ruchu albo w pobliżu pojazdu służbowego.

3. Po zatrzymaniu środka przewozowego funkcjonariusz może:

1) kontrolować dokumenty i dane dotyczące środka przewozowego oraz osoby kierującej środkiem przewozowym, jak i innych osób korzystających ze środka przewozowego;

2) kontrolować dokumenty dotyczące przewożonych towarów;

3) sprawdzać zamknięcia urzędowe, jeżeli z dokumentów wynika, że zostały one nałożone;

4) pobrać próbkę paliwa ze zbiornika środka przewozowego;

5) przeprowadzać rewizję bagażu przewożonego przez kierującego środkiem przewozowym i pasażerów;

6) dokonywać kontroli transportu drogowego na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

4. Zatrzymywanie środków przewozowych innych niż przemieszczające się po drodze publicznej lub wewnętrznej odbywa się przy udziale innych służb lub instytucji, w szczególności:

1) Policji;

2) Straży Granicznej;

3) służb lotniczych;

4) Straży Ochrony Kolei;

5) Żandarmerii Wojskowej.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór i sposób oznakowania pojazdów służbowych KAS, uwzględniając potrzebę zapewnienia jednoznacznej identyfikacji pojazdów.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób oraz tryb przeprowadzania kontroli rodzaju paliwa, uwzględniając konieczność stosowania skutecznych metod technicznych w tym zakresie.

Art. 70 [Kontrola przesyłek pocztowych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego; Rewizja przesyłek i pobieranie próbek w obecności pracownika placówki pocztowej]

1. W celu kontroli przesyłek pocztowych naczelnik urzędu celno-skarbowego może w szczególności kontrolować dokumenty dotyczące przesyłek pocztowych oraz sprawdzać liczbę przywożonych lub wywożonych przesyłek pocztowych z liczbą wskazaną w wykazie zdawczym.

2. Rewizję przesyłek pocztowych i pobieranie próbek towarów w nich przesyłanych przeprowadza się w obecności pracownika placówki pocztowej w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe. Przy czynnościach tych mogą być obecni również zgłaszający, nadawca lub odbiorca przesyłki pocztowej.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, sposób wykonywania kontroli, o której mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia możliwości sprawowania kontroli oraz sprawne wykonywanie działalności przez operatorów pocztowych.

Art. 71 [Udostępnianie danych przez operatorów pocztowych na żądanie naczelnika UCS; Odpowiednie stosowanie art. 51 do danych z usług pocztowych]

1. Operatorzy pocztowi świadczący usługi pocztowe są obowiązani do nieodpłatnego udostępniania, także w postaci elektronicznej, na żądanie naczelnika urzędu celno-skarbowego, w związku z kontrolą przesyłek pocztowych, danych dotyczących osób korzystających z usług pocztowych oraz danych dotyczących faktów i okoliczności świadczenia lub korzystania z tych usług.

2. Do danych, o których mowa w ust. 1, przepis art. 51 stosuje się odpowiednio.

Art. 72 [Obowiązki podmiotów kontrolowanych w zakresie udostępniania dokumentów, towarów i środków technicznych; Wyjaśnienia i czynności faktyczne wymagane od kontrolowanego i osób reprezentujących]

1. Kontrolowany, jego pracownik, osoba współdziałająca z kontrolowanym, podmiot prowadzący lub przechowujący księgi podatkowe lub dokumenty oraz osoba wykonująca czynności podlegające kontroli celno-skarbowej są obowiązani:

1) umożliwić wgląd w dokumenty i ewidencje objęte zakresem kontroli celno-skarbowej w tym dokumenty handlowe, księgowe i finansowe, nawet jeżeli mają charakter poufny, w tym dokumenty elektroniczne;

1a) w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, przekazać w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej, całość lub część ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, objętych zakresem kontroli celno-skarbowej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą;

2) udzielać niezbędnej pomocy technicznej, jeżeli dokumenty lub ewidencje będące przedmiotem kontroli celno-skarbowej zostały sporządzone z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych;

3) przedstawiać na żądanie urzędowe tłumaczenie na język polski dokumentów mających znaczenie dla kontroli celno-skarbowej, sporządzonych w języku obcym;

4) udostępniać towary, urządzenia oraz środki przewozowe oraz zapewnić dostęp do pomieszczeń oraz innych miejsc będących przedmiotem kontroli celno-skarbowej;

5) wydawać za pokwitowaniem towary lub dokumenty na czas trwania kontroli celno-skarbowej, jeżeli jest to niezbędne na potrzeby kontroli;

6) przeprowadzać na żądanie spis z natury w zakresie niezbędnym na potrzeby kontroli celno-skarbowej;

7) umożliwiać zbadanie towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, w tym przez pobranie ich próbek;

8) udostępniać w niezbędnym zakresie środki łączności, a także inne urządzenia techniczne, jeżeli są one niezbędne do wykonania kontroli celno-skarbowej;

9) umożliwiać, nieodpłatnie, sporządzanie kopii i szkiców, filmowanie i fotografowanie oraz dokonywanie nagrań dźwiękowych;

10) zapewniać warunki do wykonywania czynności kontrolnych, w tym – w miarę posiadanych możliwości – samodzielne pomieszczenie odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności i miejsce do przechowywania dokumentów;

11) udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli celno-skarbowej.

2. Osoba posiadająca towary podlegające kontroli celno-skarbowej jest obowiązana, na swój koszt, do wykonywania czynności umożliwiających przeprowadzenie kontroli, w szczególności do rozładowania, okazania oraz załadowania towaru po zakończeniu czynności kontrolnych.

3. Osoby upoważnione do reprezentowania lub prowadzenia spraw kontrolowanego są obowiązane udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli celno-skarbowej, wynikających z zakresu wykonywanych czynności lub zadań.

Art. 73 [Oględziny przedmiotu u podmiotów trzecich; Obowiązki podmiotu trzeciego podczas oględzin]

1. W zakresie objętym kontrolą celno-skarbową można przeprowadzić oględziny przedmiotu także wtedy, gdy znajduje się w posiadaniu innego podmiotu niż kontrolowany.

2. Podmiotowi, o którym mowa w ust. 1, okazywane jest upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej, z wyłączeniem kontroli, o których mowa w art. 62 ust. 3 i 5.

3. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany do niezwłocznego okazania przedmiotu oględzin oraz udzielania wyjaśnień dotyczących przedmiotu oględzin.

Art. 74 [Obowiązki podmiotów w zakresie zapewnienia warunków kontroli celno-skarbowej; Odpowiedzialność za stan urządzeń, pomieszczeń i zamknięć urzędowych]

1. Na potrzeby kontroli celno-skarbowej w zakresie przestrzegania przepisów prawa podatkowego w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy, podmioty wykonujące te czynności są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli celno-skarbowej, w tym:

1) przygotować i oznaczyć urządzenia, pomieszczenia i naczynia służące do tej działalności;

2) przechowywać w oddzielnych naczyniach i pomieszczeniach wyroby akcyzowe podlegające kontroli celno-skarbowej;

3) dostosować urządzenia, pomieszczenia i naczynia, o których mowa w pkt 1, do nakładania zamknięć urzędowych, a ponadto dostarczyć potrzebną ilość materiałów do ich nałożenia;

4) zapewnić odczynniki i sprzęt techniczny oraz – w przypadkach przewidzianych przez przepisy odrębne – przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej, niezbędne do kontroli ilości i jakości surowców, półproduktów i wyrobów gotowych;

5) informować właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego o terminach czynności podlegających kontroli celno-skarbowej;

6) przeprowadzać czynności podlegające kontroli celno-skarbowej w obecności kontrolującego;

7) prowadzić dokumentację związaną z działalnością podlegającą kontroli celno-skarbowej;

8) dokonać, na żądanie kontrolującego, zamknięcia prowadzonej w tym zakresie dokumentacji w celu umożliwienia porównania stanu rzeczywistego ze stanem ewidencyjnym;

9) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego przypadki zniszczenia lub kradzieży wyrobów akcyzowych objętych kontrolą celno-skarbową, a także zniszczenia znaków akcyzy;

10) zgłaszać właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego zamiar zniszczenia wyrobów akcyzowych podlegających kontroli celno-skarbowej, nieprzydatnych do spożycia, dalszego przerobu lub zużycia, na co najmniej 3 dni przed zamierzonym terminem ich zniszczenia;

11) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego przypadki zdarzeń związanych z działaniem lub stanem urządzeń, pomieszczeń i naczyń, o których mowa w pkt 1, wskazujących na niebezpieczeństwo strat lub zniszczenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą celno-skarbową.

2. Na potrzeby kontroli celno-skarbowej podmioty urządzające i prowadzące działalność w zakresie gier hazardowych na podstawie ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli celno-skarbowej, w tym:

1) przygotować i oznaczyć automaty i urządzenia służące do tej działalności;

2) dostosować automaty i urządzenia, o których mowa w pkt 1, do nakładania zamknięć urzędowych, a ponadto dostarczyć potrzebną ilość materiałów do ich nałożenia;

3) przeprowadzać czynności podlegające kontroli celno-skarbowej w obecności kontrolującego;

4) prowadzić dokumentację związaną z działalnością podlegającą kontroli celno-skarbowej;

5) informować właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego o czynnościach podlegających kontroli celno-skarbowej;

6) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego przypadki zdarzeń związanych ze stanem pomieszczeń, z działaniem lub stanem automatów i urządzeń do gier objętych kontrolą celno-skarbową, mogących mieć wpływ na urządzanie gier;

7) zapewnić możliwość przeprowadzenia w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie lub gry na innym urządzeniu.

3. Na potrzeby kontroli celno-skarbowej podmioty urządzające gry hazardowe przez sieć Internet na podstawie ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych są obowiązane zapewnić dostęp do danych przechowywanych w urządzeniu archiwizującym:

1) w miejscu ich przechowywania albo

2) za pomocą systemów teleinformatycznych.

3a. Na potrzeby kontroli celno-skarbowej w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych i obrotu tymi automatami podmioty dokonujące tych czynności są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli celno-skarbowej, w tym:

1) wydzielić, przygotować i oznaczyć pomieszczenia służące do działalności w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych lub obrotu tymi automatami;

2) przygotować i oznaczyć automaty do gier hazardowych;

3) dostosować automaty do gier hazardowych i pomieszczenia, o których mowa w pkt 1, do nakładania zamknięć urzędowych, a ponadto dostarczyć potrzebną ilość materiałów do ich nałożenia;

4) przeprowadzać czynności podlegające kontroli celno-skarbowej w obecności kontrolującego;

5) prowadzić dokumentację związaną z produkcją automatów do gier hazardowych lub obrotem tymi automatami;

6) dokonać na żądanie kontrolującego zamknięcia prowadzonej dokumentacji w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych lub obrotu tymi automatami w celu umożliwienia porównania stanu rzeczywistego ze stanem ewidencyjnym;

7) informować właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego o czynnościach podlegających kontroli celno-skarbowej;

8) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego przypadki zdarzeń związanych ze stanem pomieszczeń służących do działalności w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych lub obrotu tymi automatami, w przypadku gdy zdarzenia te mają bezpośredni związek z produkcją automatów do gier hazardowych, ich dystrybucją lub ich stanem;

9) informować niezwłocznie właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego o wprowadzeniu lub wyprowadzeniu automatów do gier hazardowych z miejsca ich produkcji lub magazynowania;

10) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego przypadki zniszczenia lub kradzieży automatów do gier hazardowych.

4. Na potrzeby kontroli celno-skarbowej przestrzegania przepisów prawa podatkowego w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej, o których mowa w ustawie z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin, podmioty wykonujące te czynności są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli celno-skarbowej, w tym:

1) oznaczyć urządzenia i miejsca służące do tej działalności;

2) przechowywać osobno, w miejscu wydobywania urobku rudy miedzi oraz miejscu produkcji koncentratu, urobek rudy miedzi i koncentrat pochodzące z różnych źródeł;

3) prowadzić dokumentację związaną z działalnością podlegającą kontroli celno-skarbowej;

4) dokonać, na żądanie kontrolującego, zamknięcia prowadzonej w tym zakresie dokumentacji w celu umożliwienia porównania stanu rzeczywistego ze stanem ewidencyjnym.

5. Podmioty podlegające kontroli celno-skarbowej są odpowiedzialne za stan pomieszczeń, automatów, urządzeń i naczyń służących do wykonywania działalności w zakresie określonym w ust. 1–4 oraz za stan nałożonych na nie zamknięć urzędowych.

Art. 75 [Koszty realizacji obowiązków kontrolnych ponoszone przez kontrolowanego; Wyłączenia z obowiązku ponoszenia kosztów (art. 72 ust. 1 pkt 8–9, art. 74)]
Koszty związane z realizacją obowiązków określonych w art. 72 ust. 1, z wyjątkiem obowiązków, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 8 i 9, oraz w art. 74 ponosi kontrolowany.

Art. 76 [Zdalne przesłuchanie kontrolowanego lub świadka; Utrwalanie i protokołowanie przesłuchania oraz prawo do kopii zapisu]

1. Przesłuchanie kontrolowanego lub świadka może nastąpić przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.

2. W czynności, o której mowa w ust. 1, bierze udział osoba zatrudniona lub funkcjonariusz pełniący służbę w jednostce organizacyjnej KAS właściwej dla miejscowości, w której kontrolowany lub świadek przebywa.

3. Przesłuchanie utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.

4. Z przesłuchania sporządza się protokół, którego treść ograniczona jest do zapisu najbardziej istotnych oświadczeń osób biorących w nim udział. Zapis obrazu i dźwięku stanowią załącznik do protokołu.

5. Kontrolowany ma prawo otrzymać, na swój koszt, jedną kopię zapisu dźwięku lub obrazu.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje urządzeń i środków technicznych służących do utrwalania obrazu lub dźwięku dla celów kontroli celno-skarbowej, sposób przechowywania, odtwarzania i kopiowania zapisów, sposób i tryb udostępniania kontrolowanemu, reprezentantowi kontrolowanego i pełnomocnikowi zapisu obrazu lub dźwięku oraz przekazywania im kopii zapisu obrazu lub dźwięku, jak również wysokość opłaty za sporządzenie i przekazanie kopii zapisu obrazu lub dźwięku, mając na uwadze konieczność właściwego zabezpieczenia utrwalonego obrazu lub dźwięku przed utratą dowodu, jego zniekształceniem lub nieuprawnionym ujawnieniem, a także zapewnienia, aby wysokość opłaty odpowiadała rzeczywistym kosztom sporządzenia i przekazania kopii zapisu obrazu lub dźwięku.

Art. 77 [Przeszukanie lokali mieszkalnych w toku kontroli celno-skarbowej; Udostępnienie rzeczy i nieruchomości przez osoby trzecie na żądanie organu]

1. Kontrolujący może dokonać przeszukania lokali mieszkalnych w celu znalezienia dowodów mających znaczenie dla prowadzonej kontroli celno-skarbowej, po uzyskaniu zgody właściwego prokuratora rejonowego. Przed przystąpieniem do przeszukania kontrolowanemu okazuje się postanowienie prokuratora o wyrażeniu na nie zgody. Przepisy Kodeksu postępowania karnego o przeszukaniu odnoszące się do Policji stosuje się odpowiednio do kontrolujących.

2. W przypadkach niecierpiących zwłoki kontrolujący może dokonać przeszukania, o którym mowa w ust. 1, gdy istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że dowody znajdują się w miejscu przeszukania, bez uprzedniej zgody prokuratora. Przepis ust. 1 zdanie trzecie stosuje się.

3. Przeszukanie, o którym mowa w ust. 2, podlega zatwierdzeniu przez właściwego prokuratora rejonowego.

4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1–3 przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

5. W razie odmowy zatwierdzenia przeszukania materiały i informacje zebrane w toku czynności nie stanowią dowodu w kontroli celno-skarbowej, kontroli podatkowej, postępowaniu podatkowym, postępowaniu celnym lub postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

6. W przypadku gdy nieruchomości lub ich części albo rzeczy znajdują się w posiadaniu osób trzecich, osoby te są obowiązane je udostępnić, w celu przeszukania, na żądanie naczelnika urzędu celno-skarbowego. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio.

Art. 78 [Przeszukanie osoby w razie podejrzenia przewozu towarów niespełniających wymogów; Skierowanie na badania lekarskie i zaświadczenie o ich przeprowadzeniu]

1. Jeżeli nie można w inny sposób stwierdzić, czy osoba przewozi towary, co do których nie zostały spełnione wymogi przewidziane przepisami prawa, w szczególności jeżeli towary nie zostały przedstawione lub zgłoszone zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa celnego, funkcjonariusz może przeszukać tę osobę.

2. Przeszukanie nie powinno naruszać godności osobistej osoby przeszukiwanej oraz powinno być przeprowadzone przez osobę tej samej płci, w warunkach wykluczających obecność osób postronnych.

3. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że osoba ukrywa towary w swoim organizmie, można skierować tę osobę na specjalistyczne badania lekarskie.

4. W przypadku wykonania badań, o których mowa w ust. 3, na wniosek osoby, która została poddana tym badaniom, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje zaświadczenie o terminie i miejscu ich przeprowadzenia.

Art. 79 [Uprawnienia kontrolującego wobec kontrahentów kontrolowanego; Zakres pojęcia kontrahenta kontrolowanego]

1. Kontrolujący może wystąpić do kontrahentów kontrolowanego o:

1) udostępnienie dokumentów związanych z dostawą towaru lub usługi, w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową u kontrolowanego, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności;

2) przekazanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych wyciągu z ksiąg podatkowych i dowodów księgowych w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową, zapisanego w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli kontrahent podatnika prowadzi księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych;

3) udzielenie wyjaśnień związanych z dostawą towaru lub usługi, w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową.

2. Za kontrahentów kontrolowanego uważa się także:

1) podmioty prowadzące działalność gospodarczą w okresie objętym kontrolą celno-skarbową, uczestniczące w dostawie tego samego towaru lub tej samej usługi, będące zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub usługi;

2) przewoźników drogowych w rozumieniu art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1539, 1544 i 1855) realizujących przewóz towarów na rzecz kontrolowanego lub dostawców i nabywców biorących udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru;

3) podmioty prowadzące działalność gospodarczą w okresie objętym kontrolą celno-skarbową, uczestniczące w magazynowaniu, przepakowywaniu, przeładunku lub przesyłaniu tego samego towaru, działające zarówno w imieniu dostawców, jak i nabywców biorących udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru.

2a. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do kontrahentów, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3.

3. Czynności określone w ust. 1 pkt 2 kontrahent kontrolowanego jest obowiązany wykonać na swój koszt.

4. Do czynności określonych w ust. 1 pkt 2 przepis art. 168 § 3a pkt 1 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 79a [Szacowanie podstawy opodatkowania w toku kontroli celno-skarbowej]
W toku kontroli celno-skarbowej naczelnik urzędu celno-skarbowego może oszacować podstawę opodatkowania na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 79b [Obowiązek zgłaszania zmiany adresu po zakończeniu kontroli; Skutek doręczenia przy niedopełnieniu obowiązku zawiadomienia o zmianie adresu]
Jeżeli w toku kontroli celno-skarbowej ujawniono nieprawidłowości, kontrolowany ma obowiązek zawiadomienia naczelnika urzędu celno-skarbowego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli celno-skarbowej. W razie niedopełnienia tego obowiązku postanowienie, o którym mowa w art. 83 ust. 3, uznaje się za doręczone pod dotychczasowym adresem.

Art. 80 [Zabezpieczenie zobowiązań podatkowych i należności celnych w toku kontroli celno‑skarbowej; Właściwość organów i stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej przy zabezpieczeniu]

1. W ramach wykonywanej kontroli celno-skarbowej naczelnik urzędu celno-skarbowego może, w drodze decyzji, dokonać zabezpieczenia zobowiązania podatkowego oraz należności celnych na majątku kontrolowanego. Przepisy art. 33–33g i art. 200 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio. Przepisów art. 165 § 2 i 4 Ordynacji podatkowej nie stosuje się.

2. Decyzję, o której mowa w ust. 1, wykonuje naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla kontrolowanego w dniu wydania decyzji.

Art. 81 [Protokół z czynności kontrolnych; Protokół przesłuchania w toku kontroli celno-skarbowej]

1. Z czynności kontrolnych mających istotne znaczenie dla sprawy, w szczególności z:

1) oględzin,

2) zabezpieczenia dowodów,

3) przesłuchania kontrolowanego lub świadka,

4) przeszukania osoby,

5) przeszukania lokali, innych pomieszczeń, miejsc lub rzeczy,

6) kontroli dokumentów i ewidencji,

7) rewizji,

8) pobierania próbek towarów i wyrobów oraz ich badania – sporządza się protokół.

2. Protokół sporządza się tak, aby z jego treści wynikało, kto, kiedy, gdzie i jakich czynności kontrolnych dokonał, kto i w jakim charakterze był przy nich obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne osoby.

3. Protokół odczytuje się osobom obecnym, biorącym udział w czynności kontrolnej, które powinny następnie protokół podpisać. Odmowę złożenia lub brak podpisu którejkolwiek osoby należy odnotować w protokole.

4. Protokół przesłuchania powinien być odczytany i przedłożony do podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu zeznania.

5. W protokole przesłuchania osoby, która złożyła zeznanie w języku obcym, należy podać, w tłumaczeniu na język polski, treść złożonego zeznania oraz imię, nazwisko i adres tłumacza. Tłumacz powinien podpisać protokół przesłuchania.

6. Protokół podpisuje kontrolujący, który przeprowadzał czynności kontrolne.

7. Protokół z czynności kontrolnych wykonywanych w miejscach, o których mowa w art. 62 ust. 5 i 13, jest sporządzany w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub na żądanie kontrolowanego, chyba że czynność ta została udokumentowana w sposób określony w przepisach odrębnych.

Art. 82 [Wynik kontroli celno-skarbowej: treść, doręczenie i skutek; Korekta deklaracji po wyniku kontroli: termin, skutki i wyjątki]

1. Po zakończeniu czynności kontrolnych dokonywanych w czasie kontroli celno-skarbowej prowadzonej w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, sporządza się, z zastrzeżeniem art. 82a ust. 1, wynik kontroli. Doręczenie wyniku kontroli kończy kontrolę celno-skarbową.

2. Wynik kontroli zawiera w szczególności:

1) oznaczenie organu;

2) wskazanie kontrolowanego;

3) datę wydania;

4) zakres kontroli celno-skarbowej;

5) informację o stwierdzonych nieprawidłowościach lub ich braku;

6) pouczenie o prawie złożenia deklaracji lub korekty deklaracji, jeżeli kontrolowany zgadza się w całości albo w części ze stwierdzonymi w wyniku kontroli nieprawidłowościami – w przypadku gdy przepisy ustaw podatkowych przewidują obowiązek złożenia deklaracji;

6a) pouczenie o obowiązku zawiadomienia naczelnika urzędu celno-skarbowego przez kontrolowanego o zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli celno-skarbowej, jeżeli w toku kontroli celno-skarbowej ujawniono nieprawidłowości, oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku;

7) podpis naczelnika urzędu celno-skarbowego albo osoby upoważnionej, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego.

2a. Jeden egzemplarz wyniku kontroli przekazywany jest do właściwego dla kontrolowanego naczelnika urzędu skarbowego.

3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli kontrolowany może złożyć deklarację lub korektę deklaracji, jeżeli zgadza się w całości albo w części z nieprawidłowościami stwierdzonymi w wyniku kontroli. Deklaracja i korekta deklaracji złożone po upływie tego terminu, a przed doręczeniem postanowienia, o którym mowa w art. 83 ust. 3, nie wywołują skutków prawnych.

4. Uprawnienie do korekty deklaracji przysługuje nadal po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, jeżeli w wyniku tej kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości albo organ uwzględnił złożoną deklarację lub korektę deklaracji, o których mowa w ust. 3.

5. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do kontroli celno-skarbowej przestrzegania przepisów prawa podatkowego:

1) w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia;

2) w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej, o których mowa w ustawie z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin;

2a) związanych z przywozem lub wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, jeżeli zakres kontroli celno-skarbowej nie obejmuje przestrzegania innych przepisów prawa podatkowego;

3) o której mowa w art. 62 ust. 5 pkt 1, 2, 3, 5–7 i 10.

6. W przypadku śmierci kontrolowanego naczelnik urzędu celno-skarbowego kończy kontrolę celno-skarbową adnotacją, którą pozostawia się w aktach kontroli.

Art. 82a [Wynik kontroli przy nieprzejęciu przez Szefa KAS; Odpowiednie stosowanie art. 82 ust. 1]
W przypadku nieprzejęcia kontroli celno-skarbowej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej naczelnik urzędu celno-skarbowego sporządza wynik kontroli. Przepis art. 82 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 83 [Przekształcenie kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe; Skutki i wyjątki dotyczące korekt deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej]

1. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, jeżeli:

1) kontrolowany nie złożył deklaracji lub korekty deklaracji, o których mowa w art. 82 ust. 3, albo

2) organ nie uwzględnił złożonej deklaracji lub korekty deklaracji, o których mowa w art. 82 ust. 3, albo

2a) kontrolowany złożył deklarację lub korektę deklaracji, o których mowa w art. 82 ust. 3, w których zgodził się w części z nieprawidłowościami stwierdzonymi w wyniku kontroli, i organ uwzględnił tę deklarację lub korektę deklaracji, albo

3) organ uwzględnił złożoną deklarację lub korektę deklaracji, o których mowa w art. 82 ust. 3, i istnieją przesłanki do ustalenia dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług lub do określenia kwoty podatku do zapłaty na podstawie art. 108 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

1a. Do postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 81b § 1 pkt 1 oraz pkt 2 lit. b Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

1b. W przypadku ustanowienia pełnomocnictwa szczególnego do działania w sprawie kontroli celno-skarbowej uznaje się, że pełnomocnictwo szczególne obejmuje również upoważnienie do działania w sprawie postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, oraz w postępowaniu zainicjowanym na skutek wniesionego odwołania, jeżeli kontrolowany nie odwołał pełnomocnictwa szczególnego.

1c. Skorygowanie deklaracji ani ponowne skorygowanie deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej nie wywołują skutków prawnych w zakresie, w jakim dokonana korekta przewiduje cofnięcie ustaleń kontroli celno-skarbowej. Organ zawiadamia na piśmie składającego korektę o jej bezskuteczności.

1d. Przepisu ust. 1c nie stosuje się do skorygowania deklaracji ani ponownego skorygowania deklaracji, jeżeli po zakończeniu kontroli celno-skarbowej zawiadomieniem o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji:

1) skorygowanie deklaracji lub ponowne skorygowanie deklaracji wynika z orzeczenia wydanego po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, które ma wpływ na ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli;

2) ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli były oparte na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny;

3) skorygowanie deklaracji lub ponowne skorygowanie deklaracji ma na celu uniknięcie podwójnego opodatkowania tego samego dochodu lub majątku podatnika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub terytorium innego państwa.

2. W przypadku gdy organ uwzględnił deklarację lub korektę deklaracji, o których mowa w art. 82 ust. 3, w których kontrolowany zgodził się w całości z nieprawidłowościami stwierdzonymi w wyniku kontroli, kontrolowanemu doręcza się zawiadomienie o uwzględnieniu tej deklaracji lub korekty deklaracji. Zawiadomienie o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji przesyła się do właściwego dla kontrolowanego naczelnika urzędu skarbowego.

3. Przekształcenie, o którym mowa w ust. 1, następuje z dniem doręczenia kontrolowanemu postanowienia o przekształceniu, na które nie służy zażalenie.

3a. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2a lub 3, zawiadomienia o uwzględnieniu deklaracji lub korekty deklaracji dokonuje się w postanowieniu o przekształceniu kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe.

4. Naczelnik urzędu celno-skarbowego, który sporządził wynik kontroli celno-skarbowej, jest właściwy do przeprowadzenia postępowania podatkowego i wydania decyzji.

5. W przypadku gdy kontrolowana spółka cywilna, jawna, partnerska, komandytowa albo komandytowo-akcyjna została rozwiązana w trakcie kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, odpowiednio:

1) kontrola celno-skarbowa jest prowadzona wobec byłych wspólników tej spółki;

2) postępowanie podatkowe kończy się decyzją, o której mowa w art. 115 § 4 Ordynacji podatkowej.

5a. W przypadku utraty statusu podatnika przez podatkową grupę kapitałową w trakcie kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, kontrolę celno-skarbową oraz postępowanie podatkowe prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego, który wszczął kontrolę celno-skarbową.

6. (uchylony)

Art. 84 [Protokół kontroli celno-skarbowej i jego elementy; Wyjątki od obowiązku sporządzenia protokołu kontroli celno-skarbowej]

1. Kontrola celno-skarbowa:

1) w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania znaków akcyzy i oznaczania nimi wyrobów akcyzowych,

2) w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej, o których mowa w ustawie z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin,

2a) w zakresie przestrzegania przepisów prawa podatkowego związanych z przywozem lub wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, jeżeli zakres kontroli celno-skarbowej nie obejmuje przestrzegania innych przepisów prawa podatkowego,

3) w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2–9 i ust. 2 pkt 1a–5, 9 i 12c,

4) o której mowa w art. 62 ust. 5 pkt 1–3, 5–7 i 10–12a – kończy się protokołem.

2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:

1) wskazanie kontrolowanego;

2) wskazanie kontrolującego;

3) określenie przedmiotu i zakresu kontroli celno-skarbowej;

4) określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej;

5) opis dokonanych ustaleń faktycznych;

6) dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów.

3. Jeżeli w toku kontroli celno-skarbowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1–3 oraz art. 62 ust. 5 pkt 1–10 i ust. 13, nie stwierdzono nieprawidłowości, protokołu się nie sporządza.

3a. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do kontroli celno-skarbowej, o której mowa w art. 62 ust. 5 pkt 3, jeżeli na kontrolowanego nałożono grzywnę w drodze mandatu za wykroczenie skarbowe.

4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 i 2 przepisy art. 290 § 2 pkt 7 oraz art. 291 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 85 [Zakończenie kontroli celno-skarbowej wynikiem kontroli; Odpowiednie stosowanie art. 82 ust. 2]
Kontrola celno-skarbowa, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 4, kończy się wynikiem kontroli. Przepis art. 82 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 86 [Akta kontroli celno-skarbowej – zakres i forma; Wyłączenia stosowania przepisów o aktach kontroli celno-skarbowej]

1. Dla kontroli celno-skarbowej prowadzi się akta kontroli, obejmujące w szczególności:

1) wykaz ich zawartości, z podaniem nazw dokumentów;

2) upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej;

3) dokumenty zgromadzone w toku kontroli celno-skarbowej;

4) protokoły z przeprowadzenia dowodów;

5) wynik kontroli lub protokół, o którym mowa w art. 84 ust. 1.

2. Akta kontroli mogą być tworzone i przetwarzane także z wykorzystaniem technik informatycznych.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do kontroli celno-skarbowej, o której mowa w art. 62 ust. 5 pkt 1–10 oraz ust. 13.

Art. 87 [Podjęcie zakończonej lub zawieszonej kontroli celno-skarbowej; Forma i zaskarżalność postanowienia o podjęciu kontroli celno-skarbowej]

1. Jeżeli kontrolowany po zakończonej kontroli celno-skarbowej złoży skorygowaną deklarację, inną niż określona w art. 82 ust. 3 zdanie pierwsze, w zakresie objętym tą kontrolą, naczelnik urzędu celno-skarbowego może podjąć zakończoną kontrolę.

2. Czynności przeprowadzone w zakończonej kontroli celno-skarbowej, która jest podejmowana, pozostają w mocy.

3. Po otrzymaniu akt kontroli na podstawie art. 119gb § 2 lub art. 119k § 1 Ordynacji podatkowej naczelnik urzędu celno-skarbowego podejmuje z urzędu zawieszoną kontrolę celno-skarbową.

4. Kontrola celno-skarbowa podejmowana jest w formie postanowienia, na które nie służy zażalenie.

Art. 88 [Kontrola jednoczesna z obcymi władzami; Wystąpienie, uzasadnienie i termin rozstrzygnięcia wniosku o kontrolę jednoczesną]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może uzgadniać z obcymi władzami w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej przeprowadzenie kontroli jednoczesnych.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, występując do obcej władzy o przeprowadzenie kontroli jednoczesnej, podaje uzasadnienie wszczęcia takiej kontroli oraz czas jej przeprowadzenia.

3. W przypadku gdy obca władza wystąpiła o przeprowadzenie kontroli jednoczesnej, minister właściwy do spraw finansów publicznych potwierdza przystąpienie do kontroli albo odmawia przeprowadzenia kontroli, uzasadniając przyczynę odmowy, nie później niż w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku o przeprowadzenie takiej kontroli.

Art. 89 [Upoważnienie do określenia warunków i sposobu wykonywania kontroli celno-skarbowej; Upoważnienie do określenia zasad wykorzystania psów służbowych oraz kontroli bagażu morskiego i lotniczego]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki wykonywania kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2–5 i 11, ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów procedur celnych oraz kontrolowanych towarów,

2) rodzaje dokumentów mających znaczenie dla kontroli określonej w pkt 1, a także osoby obowiązane do ich przechowywania,

3) warunki użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli określonej w pkt 1, sposób przeprowadzania przeszukania osoby, a także sposób i warunki przeprowadzania rewizji bagażu podróżnego,

4) warunki i sposób rekrutacji kandydatów na przewodników psów służbowych oraz warunki hodowli, nabywania, szkolenia, wykorzystywania, żywienia, pielęgnacji i utrzymania psów służbowych oraz pielęgnacji i utrzymania tych psów po wycofaniu ze służby – mając na uwadze zapewnienie jednolitości procedur kontrolnych, miejsce wykonywania kontroli, zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli w zależności od rodzaju podmiotu oraz konieczność skutecznego wykrywania nieprawidłowości w stosowaniu przepisów prawa celnego.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób prowadzenia kontroli bagażu przewożonego drogą morską lub powietrzną, z uwzględnieniem rodzaju bagażu kontrolowanego oraz wskazania miejsc właściwych do prowadzenia kontroli.

Art. 89a [Upoważnienie do określenia sposobu pobierania próbek dla wybranych towarów]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, dla wybranych towarów sposób pobierania próbek, uwzględniając metody określone w odpowiednich normach dla tych towarów.

Art. 90 [Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie kontroli celno‑skarbowej wyrobów akcyzowych; Wytyczne do treści rozporządzenia uwzględniające rodzaje wyrobów, zróżnicowanie kontroli i efektywność działań]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres i sposób kontroli celno-skarbowej niektórych wyrobów akcyzowych;

2) tryb przekazywania oraz zakres informacji o terminach czynności podlegających kontroli celno-skarbowej;

3) tryb niszczenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą celno-skarbową;

4) szczegółowe sposoby i warunki przyjmowania, magazynowania, wydawania i przewożenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą celno-skarbową.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględni:

1) wyroby akcyzowe o szczególnym znaczeniu dla budżetu państwa oraz wyroby podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy;

2) zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli oraz zakresu wymagań, które powinny zostać spełnione przez kontrolowanych – w zależności od rodzaju podmiotu, rodzaju wykonywanej działalności oraz grupy wyrobów objętych tymi kontrolami;

3) konieczność zapewnienia skuteczności i sprawności wykonywania kontroli celno-skarbowej.

Art. 91 [Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie kontroli gier hazardowych; Wytyczne dla treści rozporządzenia uwzględniające formy kontroli i skuteczność kontroli celno-skarbowej]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy sposób i tryb kontroli urządzania i prowadzenia gier hazardowych;

2) rodzaje dokumentów mających znaczenie dla kontroli określonej w pkt 1 oraz rodzaje prowadzonej dokumentacji, jej wzory, a także szczegółowy sposób jej przygotowania i prowadzenia;

3) tryb przekazywania i zakres zgłoszeń i informacji.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględni:

1) zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli oraz zakresu wymagań, które powinny zostać spełnione przez kontrolowanych – w zależności od rodzaju podmiotu i rodzaju wykonywanej działalności;

2) konieczność zapewnienia skuteczności i sprawności wykonywania kontroli celno-skarbowej.

Art. 91a [Upoważnienie do określenia dokumentów i trybu kontroli celno-skarbowej w zakresie automatów do gier; Tryb przekazywania i zakres zgłoszeń i informacji w kontroli automatów do gier]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje dokumentów mających znaczenie dla kontroli celno-skarbowej w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych i obrotu tymi automatami,

2) szczegółowy sposób i tryb kontroli celno-skarbowej w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych i obrotu tymi automatami,

3) tryb przekazywania i zakres zgłoszeń i informacji – uwzględniając potrzebę zapewnienia skuteczności i sprawności wykonywania kontroli celno-skarbowej w zakresie produkcji automatów do gier hazardowych i obrotu tymi automatami.

Art. 92 [Upoważnienie do określenia kontroli celno‑skarbowej w sektorze wydobywczym; Dokumentacja i sposób jej prowadzenia w kontroli wydobycia i produkcji surowców]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) formę i sposób wykonywania kontroli celno-skarbowej przestrzegania przepisów prawa podatkowego w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej,

2) rodzaje prowadzonej dokumentacji, jej wzory, a także sposób jej prowadzenia – uwzględniając potrzebę zapewnienia skuteczności i sprawności wykonywania kontroli celno-skarbowej przestrzegania przepisów prawa podatkowego w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej.

Art. 93 [Wyłączenie stosowania Prawa przedsiębiorców do kontroli celno-skarbowej]
Do kontroli celno-skarbowej nie stosuje się przepisów rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Art. 94 [Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej w kontroli celno-skarbowej; Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej w postępowaniu podatkowym z art. 83 ust. 1]

1. W zakresie nieuregulowanym do kontroli celno-skarbowej przepisy:

1) art. 3e, art. 12, art. 102 § 3, art. 135, art. 138, art. 139 § 4, art. 140 § 2, art. 141 – 143, art. 165b, art. 165c, art. 175 – 177,

2) działu IV rozdziałów 1, 2, 3a, 5, 6, 10, 11, z wyjątkiem art. 182–185, art. 189 § 3, art. 190 § 1, art. 193 § 6–8, art. 198 i art. 200, oraz rozdziałów 12, 14, 16, 22 i 23,

3) art. 281, art. 282a, art. 283 § 4 i 5, art. 284a § 5–6, art. 284ab § 1–3, art. 286 § 3, art. 286a § 1 i 2, art. 289, art. 290 § 4–6, art. 291a, art. 291d oraz działu VII – Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

2. W zakresie nieuregulowanym do postępowania podatkowego, o którym mowa w art. 83 ust. 1, przepisy Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem art. 165, stosuje się odpowiednio.

Rozdział 1a Kontrola wyrobów akcyzowych przeznaczonych na cele specjalne

Art. 94a [Definicja jednostek organizacyjnych objętych rozdziałem; Właściwość organów kontroli wobec jednostek organizacyjnych]
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

1) jednostkach organizacyjnych – rozumie się przez to:

a) jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane,

b) Policję, Państwową Straż Pożarną, Straż Graniczną i Służbę Ochrony Państwa,

c) jednostki organizacyjne Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego;

2) organach kontroli – rozumie się przez to:

a) Ministra Obrony Narodowej w przypadku jednostek mu podległych lub przez niego nadzorowanych,

b) ministra właściwego do spraw wewnętrznych w przypadku Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej oraz Służby Ochrony Państwa,

c) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w przypadku jednostek organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

d) Szefa Agencji Wywiadu w przypadku jednostek organizacyjnych Agencji Wywiadu,

e) Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego w przypadku jednostek organizacyjnych Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Art. 94b [Cele specjalne przeznaczenia wyrobów akcyzowych w jednostkach organizacyjnych]
Celami specjalnymi, na które są przeznaczane wyroby akcyzowe w jednostkach organizacyjnych, są:

1) mobilizacyjne zabezpieczenie jednostek organizacyjnych oraz zapasy nienaruszalne wynikające z planów obronnych;

2) zadania wykonywane w formie czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz zadania finansowane z funduszu operacyjnego;

3) budowa, eksploatacja lub remont:

a) obiektów, lokali i terenów przeznaczonych na stanowiska dowodzenia i stanowiska kierowania,

b) obiektów służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych;

4) przechowywanie i eksploatacja uzbrojenia, amunicji, sprzętu wojskowego oraz sprzętu i materiałów służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym pojazdów samochodowych;

5) prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe dotyczące uzbrojenia, amunicji i sprzętu wojskowego, sprzętu i materiałów służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych, kryptografii, kryptoanalizy i deszyfrażu oraz rozpoznania i zabezpieczenia inżynieryjnego.

Art. 94c [Cel i zakres kontroli wykorzystania wyrobów akcyzowych przeznaczonych na cele specjalne; Tryb prowadzenia kontroli planowej i pozaplanowej]

1. Kontrola ma na celu ocenę prawidłowości wykorzystania wyrobów akcyzowych, które zostały przeznaczone na cele specjalne, z uwzględnieniem charakteru zadań realizowanych przez jednostki organizacyjne.

2. Kontrolę przeprowadza się zgodnie z planem kontroli zatwierdzanym przez organ kontroli.

3. Kontrola może być również prowadzona poza planem kontroli w oparciu o uzyskane informacje, materiały lub analizy.

Art. 94d [Podstawa i elementy upoważnienia do przeprowadzenia kontroli; Wymóg poświadczenia bezpieczeństwa „ściśle tajne” dla kontrolującego]

1. Kontrolę przeprowadza się na podstawie legitymacji służbowej oraz pisemnego, imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli wydanego przez organ kontroli.

2. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli zawiera:

1) numer, miejsce i datę wystawienia;

2) określenie kontrolowanej jednostki organizacyjnej;

3) wskazanie podstawy prawnej do przeprowadzenia kontroli;

4) określenie przedmiotu i zakresu kontroli oraz okresu objętego kontrolą;

5) stopień, imię i nazwisko kontrolującego;

6) numer legitymacji służbowej kontrolującego;

7) termin ważności;

8) informację o posiadaniu przez kontrolującego poświadczenia bezpieczeństwa upoważniającego do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „ściśle tajne”;

9) stanowisko służbowe, stopień, imię i nazwisko, podpis oraz pieczęć osoby wystawiającej, w imieniu organu kontroli, upoważnienie do jej przeprowadzenia.

3. Kontrolujący jest obowiązany posiadać poświadczenie bezpieczeństwa uprawniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „ściśle tajne”.

Art. 94e [Uprawnienia kontrolującego w jednostce organizacyjnej; Skład i tryb wykonywania kontroli]

1. Kontrolę może przeprowadzić jeden kontrolujący lub zespół kontrolujących.

2. Kontrolujący jest upoważniony do swobodnego poruszania się po terenie kontrolowanej jednostki organizacyjnej bez potrzeby uzyskiwania przepustki.

3. W ramach udzielonego upoważnienia kontrolujący ma prawo do:

1) swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń kontrolowanej jednostki organizacyjnej;

2) wglądu do dokumentów i materiałów związanych z zakresem oraz celem kontroli;

3) zarządzenia inwentaryzacji wraz z rozliczeniem jej wyników;

4) dokonywania oględzin;

5) sprawdzania sposobu i toku wykonywania określonych czynności służbowych;

6) żądania, w terminie przez niego wyznaczonym, ustnych lub pisemnych informacji i wyjaśnień od kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej oraz od podległych mu żołnierzy, funkcjonariuszy lub pracowników;

7) zasięgania opinii biegłych i specjalistów posiadających odpowiednie uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych;

8) zbierania dowodów oraz ich zabezpieczania i utrwalania, w szczególności przez filmowanie i fotografowanie oraz dokonywanie nagrań dźwiękowych.

Art. 94f [Obowiązki kierownika jednostki podczas kontroli; Uprawnienia kierownika do udziału w czynnościach kontrolnych]

1. Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej jest obowiązany zapewnić w szczególności:

1) funkcjonowanie systemu ochrony i kontroli dostępu w kontrolowanej jednostce organizacyjnej w sposób umożliwiający kontrolującemu swobodny wstęp na teren jednostki oraz kontrolowanych obiektów i pomieszczeń, jak również zwolnienie go od przeszukania osobistego, jeżeli takie przeszukanie przewiduje regulamin wewnętrzny kontrolowanej jednostki organizacyjnej;

2) niezwłoczne przedstawienie kontrolującemu żądanych dokumentów i materiałów oraz ujawnienie składników majątkowych niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, a także terminowe udzielanie wyjaśnień przez podległych mu żołnierzy, funkcjonariuszy lub pracowników;

3) warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w szczególności środki łączności, a także inne urządzenia techniczne oraz samodzielne pomieszczenie do pracy i miejsce do przechowywania dokumentów;

4) sporządzenie kopii dokumentów wskazanych przez kontrolującego;

5) możliwość dokumentowania przeprowadzanych przez kontrolującego czynności kontrolnych;

6) przeprowadzenie i rozliczenie inwentaryzacji na żądanie kontrolującego;

7) niezwłoczne informowanie kontrolującego o podjętych w czasie trwania kontroli działaniach zaradczych lub usprawniających.

2. Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub osoba przez niego upoważniona ma prawo uczestniczyć w przeprowadzanych przez kontrolującego czynnościach kontrolnych oraz żądać przeprowadzenia określonych czynności kontrolnych, a także dołączenia do akt kontroli określonych dokumentów.

Art. 94g [Zawiadomienie organów o podejrzeniu przestępstwa lub naruszenia dyscypliny finansów publicznych; Obowiązek niezwłocznego pisemnego powiadomienia organu ścigania i organu kontroli]
W razie ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na popełnienie przestępstwa lub wykroczenia albo przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, albo naruszenia dyscypliny finansów publicznych, kontrolujący niezwłocznie informuje na piśmie o tym właściwy organ ścigania oraz organ kontroli.

Art. 94h [Czynności i obowiązki kontrolującego; Elementy i forma protokołu kontroli]

1. Kontrolujący:

1) przeprowadza czynności kontrolne i dokumentuje ich przebieg w aktach kontroli, w szczególności sporządza protokół lub notatkę z poszczególnych czynności kontrolnych;

2) dokonuje ustaleń stanu faktycznego na podstawie dowodów zgromadzonych w wyniku czynności kontrolnych;

3) z ustaleń dokonanych w toku kontroli sporządza protokół kontroli oraz projekt informacji o wynikach kontroli;

4) wyjaśnia zastrzeżenia zgłoszone do ustaleń zawartych w protokole kontroli;

5) wykonuje inne czynności w zakresie postępowania kontrolnego zlecone przez organ kontroli.

2. Protokół kontroli zawiera:

1) miejsce i datę sporządzenia;

2) oznaczenie kontrolowanej jednostki organizacyjnej, jej siedzibę i adres, stopień służbowy, imię i nazwisko jej kierownika, z uwzględnieniem zmian zaistniałych w okresie objętym kontrolą;

3) stopień, imię i nazwisko, stanowisko służbowe kontrolującego oraz numer i datę wystawienia upoważnienia do kontroli;

4) określenie przedmiotu i zakresu kontroli oraz okresu objętego kontrolą;

5) datę rozpoczęcia i datę zakończenia czynności kontrolnych z uwzględnieniem dni przerw w kontroli;

6) opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli, ustalonych nieprawidłowości lub naruszeń przepisów prawa ze wskazaniem przyczyn ich powstania, ich zakresu i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych;

7) wskazanie osób, o których mowa w art. 94e ust. 3 pkt 6 i 7, od których uzyskano informacje, wyjaśnienia lub opinie;

8) omówienie dokonanych w protokole kontroli poprawek, skreśleń i uzupełnień;

9) wykaz załączników, które dołączono do protokołu kontroli;

10) podpis kontrolującego i kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej na każdej stronie protokołu kontroli, a w razie odmowy podpisania protokołu kontroli przez kierownika – wzmiankę o tym zamieszczoną na końcu protokołu kontroli;

11) wzmiankę o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń oraz o prawie odmowy podpisania protokołu kontroli;

Art. 94i [Zastrzeżenia do protokołu kontroli; Odmowa podpisania protokołu kontroli przez kierownika jednostki]

1. Kierownikowi kontrolowanej jednostki organizacyjnej przed podpisaniem protokołu kontroli przysługuje prawo zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole kontroli w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania.

2. Zastrzeżenia zgłasza się kontrolującemu na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej. Zastrzeżenia zgłoszone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym.

3. Kontrolujący rozpatruje zastrzeżenia w terminie 14 dni od dnia ich zgłoszenia.

4. W przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń i ich uwzględnienia kontrolujący zmienia lub uzupełnia treść protokołu kontroli.

5. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości albo w części kierownikowi kontrolowanej jednostki organizacyjnej, który zgłosił zastrzeżenia, przekazuje się stanowisko kontrolującego w tej sprawie. W takim przypadku kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej może odmówić podpisania protokołu kontroli, uzasadniając odmowę jego podpisania.

6. Odmowa podpisania protokołu kontroli przez kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu kontroli przez kontrolującego i sporządzenia informacji o wynikach kontroli.

Art. 94j [Informacja o wynikach kontroli – sporządzenie, zakres i przekazanie; Obowiązki kierownika jednostki po otrzymaniu informacji o wynikach kontroli]

1. Na podstawie wyników kontroli i po rozpatrzeniu zgłoszonych zastrzeżeń kontrolujący, w terminie 30 dni od dnia podpisania protokołu kontroli, sporządza i przekazuje do zatwierdzenia organowi kontroli projekt informacji o wynikach kontroli.

2. Informację o wynikach kontroli organ kontroli przekazuje kierownikowi kontrolowanej jednostki organizacyjnej.

3. Informacja o wynikach kontroli zawiera ocenę działalności kontrolowanej jednostki organizacyjnej wynikającą z ustaleń zawartych w protokole kontroli, opis przyczyn powstania, zakres i skutki stwierdzonych nieprawidłowości, wskazanie osób odpowiedzialnych za ich powstanie oraz uwagi, wnioski i zalecenia w sprawie ich usunięcia oraz termin ich usunięcia.

4. Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej, który otrzymał informację o wynikach kontroli, w terminie w niej określonym informuje organ kontroli o sposobie wykonania zaleceń oraz usunięciu wskazanych w niej nieprawidłowości, wykorzystaniu uwag i wniosków w prowadzonej działalności, a także o podjętych działaniach lub o przyczynach ich niepodjęcia.

Rozdział 1b Nabycie sprawdzające

Art. 94k [Definicja nabycia sprawdzającego; Zakres sprawdzenia: ewidencjonowanie sprzedaży i wydawanie paragonu fiskalnego]
Nabycie sprawdzające polega na nabyciu towarów lub usług w celu sprawdzenia wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, w zakresie:

1) ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej;

2) wydawania nabywcy paragonu fiskalnego.

Art. 94l [Definicja „sprawdzanego”; Definicja „sprawdzającego”]
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

1) sprawdzanym – rozumie się przez to:

a) podatnika dokonującego sprzedaży towarów lub usług, u którego jest dokonywane nabycie sprawdzające, albo

b) osobę dokonującą w imieniu i na rzecz podatnika, o którym mowa w lit. a, sprzedaży towarów lub usług;

2) sprawdzającym – rozumie się przez to:

a) osobę zatrudnioną w jednostce organizacyjnej KAS wykonującą czynności służbowe w jednostce organizacyjnej, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 4 albo 5,

b) funkcjonariusza pełniącego służbę w jednostce organizacyjnej, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 5 – dokonujących nabycia sprawdzającego.

Art. 94m [Podstawa i legitymacja do nabycia sprawdzającego; Elementy stałego upoważnienia do nabycia sprawdzającego]

1. Nabycie sprawdzające jest dokonywane na podstawie legitymacji służbowej i stałego upoważnienia udzielonego przez naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego.

2. Stałe upoważnienie zawiera:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce wystawienia;

3) wskazanie podstawy prawnej;

4) wskazanie sprawdzającego;

5) podpis osoby udzielającej upoważnienia.

Art. 94n [Legitymowanie i ustalanie tożsamości w toku nabycia sprawdzającego]
W toku nabycia sprawdzającego sprawdzającemu przysługuje uprawnienie do legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości sprawdzanych w zakresie niezbędnym na potrzeby tego nabycia.

Art. 94o [Miejsce i przebieg nabycia sprawdzającego; Obowiązki sprawdzającego wobec sprawdzanego po nabyciu]

1. Nabycie sprawdzające jest dokonywane w miejscu sprzedaży towarów lub świadczenia usług przez sprawdzanego.

2. Niezwłocznie po nabyciu towaru lub usługi od sprawdzanego sprawdzający:

1) okazuje sprawdzanemu legitymację służbową;

2) informuje sprawdzanego o dokonaniu nabycia sprawdzającego;

3) poucza sprawdzanego o jego prawach i obowiązkach.

3. Na żądanie sprawdzanego sprawdzający okazuje również stałe upoważnienie do dokonywania nabycia sprawdzającego.

Art. 94p [Zwrot towaru i paragonu po nabyciu sprawdzającym; Wyłączenia zwrotu towaru i paragonu w nabyciu sprawdzającym]

1. Towar nabyty w toku nabycia sprawdzającego jest niezwłocznie zwracany sprawdzanemu wraz z paragonem fiskalnym dokumentującym sprzedaż tego towaru, jeżeli paragon ten został wydany.

2. Towar nie podlega zwrotowi, jeżeli z uwagi na jego rodzaj lub szczególne właściwości nie jest możliwa jego ponowna sprzedaż. W takim przypadku towar może być pozostawiony za zgodą sprawdzanego w miejscu jego nabycia.

3. Odstępuje się od zwrotu towaru stanowiącego dowód popełnienia przestępstwa, przestępstwa skarbowego, wykroczenia lub wykroczenia skarbowego, podlegającego zatrzymaniu lub dokonaniu zajęcia albo zabezpieczenia na podstawie odrębnych przepisów.

4. Paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż towaru nabytego w toku nabycia sprawdzającego nie zwraca się w przypadku:

1) odmowy zwrotu zapłaty otrzymanej za zwracany towar;

2) o którym mowa w ust. 2;

3) odstąpienia od zwrotu towaru.

Art. 94q [Obowiązki sprawdzanego przy zwrocie towaru; Zwrot zapłaty przy nabyciu sprawdzającym]
Sprawdzany jest obowiązany do:

1) przyjęcia zwracanego towaru;

2) przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru;

3) zwrotu zapłaty otrzymanej za:

a) zwracany towar,

b) towar, o którym mowa w art. 94p ust. 3.

Art. 94r [Zwrot zapłaty za niewykonaną usługę w nabyciu sprawdzającym; Obowiązek przyjęcia paragonu przy niewykonaniu usługi]

1. Usługa wykonana w toku nabycia sprawdzającego nie podlega zwrotowi.

2. W przypadku gdy usługa, za którą sprawdzający zapłacił, nie została wykonana, sprawdzany jest obowiązany do zwrotu otrzymanej zapłaty.

3. Jeżeli w toku nabycia sprawdzającego został wydany paragon fiskalny, a usługa nie została wykonana, sprawdzany jest obowiązany do przyjęcia tego paragonu. Przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy sprawdzany odmówił zwrotu otrzymanej zapłaty.

Art. 94s [Notatka służbowa z nabycia sprawdzającego; Doręczenie egzemplarza notatki sprawdzanemu]

1. Jeżeli w toku nabycia sprawdzającego nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 94k, sprawdzający sporządza notatkę służbową zawierającą:

1) datę i miejsce (adres) dokonania nabycia sprawdzającego;

2) wskazanie sprawdzanego;

3) wartość sprzedaży brutto, w tym wskazanie kwoty należnego podatku od towarów i usług;

4) numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej;

5) wskazanie sprawdzającego.

2. Notatkę służbową sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje sprawdzany.

Art. 94t [Protokół z nabycia sprawdzającego – przesłanki sporządzenia; Protokół z nabycia sprawdzającego – elementy obligatoryjne i doręczenie]

1. Z nabycia sprawdzającego sprawdzający sporządza protokół, jeżeli:

1) w toku nabycia sprawdzającego stwierdzono naruszenie w zakresie wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków, o których mowa w art. 94k;

2) zaistniały okoliczności, o których mowa w art. 94p ust. 2 albo 3;

3) nabycie sprawdzające dotyczy usługi;

4) sprawdzany odmówił:

a) przyjęcia zwracanego towaru,

b) zwrotu otrzymanej zapłaty za zwracany towar,

c) przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru.

2. Protokół zawiera w szczególności:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce (adres) dokonania nabycia sprawdzającego;

3) numer stałego upoważnienia do dokonania nabycia sprawdzającego;

4) wskazanie sprawdzającego;

5) wskazanie sprawdzanego, w tym jego imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, numer PESEL oraz rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;

6) wskazanie podatnika, jeżeli sprawdzanym jest osoba dokonującą w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów lub usług;

7) określenie nabytego towaru lub usługi oraz wartość sprzedaży brutto, w tym wskazanie kwoty należnego podatku od towarów i usług;

8) informację:

a) o zwrocie towaru albo

b) że towar nie podlega zwrotowi lub o pozostawieniu towaru w miejscu jego nabycia – w przypadku, o którym mowa w art. 94p ust. 2, albo

c) o odstąpieniu od zwrotu towaru i niedokonaniu zwrotu paragonu fiskalnego, albo

d) o wykonaniu usługi i jej rodzaju, albo

e) o zwrocie zapłaty za niewykonaną usługę lub paragonu fiskalnego;

9)

Art. 94u [Stosowanie art. 64 ust. 1 pkt 10 do dokumentowania nabycia sprawdzającego]
Dla potrzeb dokumentowania czynności nabycia sprawdzającego art. 64 ust. 1 pkt 10 stosuje się.

Art. 94v [Właściwość miejscowa przy nabyciu sprawdzającym]
Naczelnik urzędu skarbowego i naczelnik urzędu celno-skarbowego może dokonywać nabycia sprawdzającego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 94w [Wyłączenie stosowania Prawa przedsiębiorców do nabycia sprawdzającego]
Do nabycia sprawdzającego nie stosuje się przepisów rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Art. 94x [Finansowanie funduszu nabycia sprawdzającego; Dysponowanie niezwróconym towarem oraz rozliczanie funduszu]

1. Wydatki na nabycie sprawdzające są pokrywane z funduszu nabycia sprawdzającego. Środki na ten fundusz są zapewniane w budżecie państwa, w części budżetowej, o której mowa w art. 9 ust. 1.

2. Towar:

1) o którym mowa w art. 94p ust. 2, z wyłączeniem towaru pozostawionego za zgodą sprawdzanego w miejscu jego nabycia,

2) nabyty w ramach usługi wykonanej w toku nabycia sprawdzającego,

3) którego przyjęcia odmówił sprawdzany – stanowi własność Skarbu Państwa.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze zarządzenia, sposób dysponowania funduszem, o którym mowa w ust. 1, jego rozliczania oraz dysponowania niezwróconym towarem, uwzględniając konieczność zapewnienia właściwego gospodarowania tym funduszem.

Rozdział 1c Tymczasowe zajęcie ruchomości

Art. 94y [Tymczasowe zajęcie ruchomości przez funkcjonariusza w toku kontroli celno-skarbowej; Zakres i ograniczenia tymczasowego zajęcia ruchomości]

1. W celu zwiększenia efektywności egzekucji administracyjnej należności pieniężnych funkcjonariusz, w toku wykonywania kontroli celno-skarbowej, ma prawo do dokonania tymczasowego zajęcia ruchomości zobowiązanego, o którym mowa w art. 1a pkt 20 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2025 r. poz. 132 i 620), w stosunku do którego organ egzekucyjny będący naczelnikiem urzędu skarbowego prowadzi egzekucję administracyjną na podstawie tytułów wykonawczych obejmujących należności pieniężne łącznie przekraczające 10 000 zł, zwanego dalej „zobowiązanym”. Kwota tych należności pieniężnych nie obejmuje odsetek z tytułu ich niezapłacenia w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych.

2. Tymczasowemu zajęciu ruchomości podlegają ruchomości zobowiązanego znajdujące się zarówno w jego władaniu, jak i we władaniu innej osoby.

3. Tymczasowemu zajęciu ruchomości nie podlegają ruchomości o wartości znacznie przewyższającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej należności pieniężnej.

4. Przepisy art. 37c ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stosuje się odpowiednio.

Art. 94z [Istota tymczasowego zajęcia ruchomości; Czas trwania tymczasowego zajęcia ruchomości]

1. Tymczasowe zajęcie ruchomości polega na czasowym pozbawieniu zobowiązanego prawa do rozporządzania zajętą ruchomością.

2. Tymczasowe zajęcie ruchomości nie może trwać dłużej niż 96 godzin od chwili podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza dokonującego tego zajęcia.

Art. 94za [Przesłanki niedokonywania tymczasowego zajęcia ruchomości; Wyłączenia i zwolnienia spod egzekucji administracyjnej oraz rzeczy niepodlegające zajęciu]
Funkcjonariusz nie dokonuje tymczasowego zajęcia ruchomości w przypadku:

1) gdy zobowiązany okazał funkcjonariuszowi dowody stwierdzające wykonanie, umorzenie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku albo rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych;

2) gdy ruchomości podlegają wyłączeniu lub zwolnieniu z egzekucji administracyjnej, w przypadkach, o których mowa w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

3) zwierząt oraz ruchomości ulegających łatwemu zepsuciu.

Art. 94zb [Protokół tymczasowego zajęcia ruchomości; Doręczenie protokołu zobowiązanemu i dozorcy]

1. Funkcjonariusz wpisuje tymczasowo zajętą ruchomość do protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości.

2. Protokół tymczasowego zajęcia ruchomości zawiera:

1) oznaczenie zobowiązanego;

2) oznaczenie organu egzekucyjnego i numer tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę tymczasowego zajęcia ruchomości;

3) kwotę należności pieniężnej, która nie obejmuje odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych;

4) wyszczególnienie tymczasowo zajętych ruchomości z podaniem ich liczby lub ilości, rodzaju jednostki miary oraz opis każdej tymczasowo zajętej ruchomości według cech jej właściwych;

5) pouczenie zobowiązanego o zakazie rozporządzania tymczasowo zajętymi ruchomościami oraz o skutkach tego zajęcia;

6) imię i nazwisko albo oznaczenie dozorcy;

7) pouczenie dozorcy o skutkach przyjęcia tymczasowo zajętych ruchomości pod dozór;

8) imiona i nazwiska osób uczestniczących w tymczasowym zajęciu ruchomości;

9) wnioski i oświadczenia zgłoszone w trakcie tymczasowego zajęcia ruchomości;

10) podpis zobowiązanego, jeżeli jest obecny przy tymczasowym zajęciu ruchomości;

11) podpisy świadków przywołanych do obecności przy tymczasowym zajęciu ruchomości lub wzmiankę o przyczynie braku ich podpisów;

12) miejsce, datę oraz oznaczenie godziny i minuty podpisania protokołu przez funkcjonariusza dokonującego tymczasowego zajęcia ruchomości.

3. Przepisy art. 51 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stosuje się odpowiednio.

4. Protokół tymczasowego zajęcia ruchomości jest doręczany zobowiązanemu i dozorcy.

Art. 94zc [Dozór nad tymczasowo zajętymi ruchomościami; Przekazanie dozoru naczelnikowi urzędu celno-skarbowego w braku innego dozoru]
Do dozoru nad tymczasowo zajętymi ruchomościami stosuje się odpowiednio przepisy art. 100–103 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z tym że w przypadku gdy zajęta ruchomość nie może być pozostawiona w miejscu zajęcia, a nie ma innej osoby, której można by było oddać zajętą ruchomość pod dozór, zostaje ona wzięta pod dozór naczelnika urzędu celno-skarbowego, z upoważnienia którego funkcjonariusz dokonuje kontroli celno-skarbowej.

Art. 94zd [Przekazanie organowi egzekucyjnemu protokołu i danych o tymczasowym zajęciu ruchomości; Sposób i zakres informacji przekazywanych po tymczasowym zajęciu ruchomości]
Niezwłocznie po dokonaniu tymczasowego zajęcia ruchomości funkcjonariusz dokonujący tymczasowego zajęcia ruchomości przekazuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej do organu egzekucyjnego, o którym mowa w art. 94y ust. 1, odwzorowanie cyfrowe protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości, informacje dotyczące miejsca przechowywania tej ruchomości, imienia i nazwiska lub nazwy dozorcy oraz kosztów faktycznie poniesionych związanych z tymczasowym zajęciem ruchomości.

Rozdział 1d Kontrola ex post

Art. 94ze [Wszczęcie kontroli ex post; Wezwanie do przedłożenia dokumentów potwierdzających wykonanie obowiązków z rozporządzenia 2017/821]
Wszczęcie kontroli ex post następuje z chwilą doręczenia unijnemu importerowi w rozumieniu art. 2 lit. l rozporządzenia 2017/821, zwanemu dalej „unijnym importerem”, upoważnienia do przeprowadzenia kontroli ex post udzielonego kontrolującemu przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz wezwania do przedłożenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia unijnemu importerowi tego wezwania, dokumentów potwierdzających spełnienie obowiązków, o których mowa w art. 4–7 rozporządzenia 2017/821.

Art. 94zf [Wezwanie do przedstawienia i wdrożenia działań naprawczych po kontroli ex post; Obowiązek przedłożenia dokumentów potwierdzających wdrożenie działań naprawczych]

1. W przypadku stwierdzenia w toku kontroli ex post naruszenia przepisów art. 4–7 rozporządzenia 2017/821 Szef Krajowej Administracji Skarbowej wzywa unijnego importera do:

1) przedstawienia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia tego wezwania, planu wdrożenia działań naprawczych;

2) wdrożenia działań naprawczych w terminie 90 dni od dnia przedstawienia planu ich wdrożenia.

2. Po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, Szef Krajowej Administracji Skarbowej wzywa unijnego importera do przedstawienia, w terminie 15 dni od dnia doręczenia tego wezwania, dokumentów potwierdzających wdrożenie działań naprawczych.

Art. 94zg [Zakończenie kontroli ex post przez sporządzenie protokołu; Pisemne zawiadomienie o zakończeniu kontroli ex post]

1. W przypadku gdy w toku kontroli ex post:

1) unijny importer nie przedstawi, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 94ze, dokumentów potwierdzających spełnienie obowiązków, o których mowa w art. 4–7 rozporządzenia 2017/821, albo

2) unijny importer nie przedstawi, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 1, planu wdrożenia działań naprawczych, albo

3) Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdzi, że unijny importer nie wdrożył działań naprawczych w terminie, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 2 – Szef Krajowej Administracji Skarbowej sporządza protokół kontroli ex post, który kończy tę kontrolę.

2. W przypadku gdy w toku kontroli ex post Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdzi, że unijny importer nie naruszył przepisów art. 4–7 rozporządzenia 2017/821 albo wdrożył działania naprawcze w terminie, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 2, informuje pisemnie unijnego importera o zakończeniu tej kontroli.

Art. 94zh [Termin zakończenia kontroli ex post]
Zakończenie kontroli ex post następuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 60 dni, licząc od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 2.

Art. 94zi [Naruszenie obowiązków unijnego importera w zakresie należytej staranności łańcucha dostaw; Odwołanie od decyzji o nałożeniu kary pieniężnej przez Szefa KAS]

1. Kto, będąc unijnym importerem:

1) nie przedstawi, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 94ze, dokumentów potwierdzających spełnienie obowiązków, o których mowa w art. 4–7 rozporządzenia 2017/821, albo

2) nie przedstawi, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 1, planu wdrożenia działań naprawczych, albo

3) nie wdroży działań naprawczych w terminie, o którym mowa w art. 94zf ust. 1 pkt 2 – podlega karze pieniężnej.

2. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, nakłada Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w drodze decyzji administracyjnej, w wysokości od 1000 zł do 500 000 zł.

3. Od decyzji, o której mowa w ust. 2, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw finansów publicznych w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

Art. 94zj [Przesłanki wymiaru kary pieniężnej wobec unijnego importera; Odstąpienie od nałożenia kary i przedawnienie jej wymierzenia]

1. Nakładając karę pieniężną, o której mowa w art. 94zi ust. 1, uwzględnia się rodzaj, zakres i skutki naruszenia, o którym mowa w art. 94zi ust. 1, wielkość obrotów i przychodu unijnego importera w zakresie importu cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami lub obszarów wysokiego ryzyka oraz jego dotychczasową działalność w tym zakresie.

2. Jeżeli okoliczności sprawy i dowody wskazują, że do naruszenia, o którym mowa w art. 94zi ust. 1, doszło na skutek zdarzeń lub okoliczności, którym unijny importer nie mógł zapobiec, odstępuje się od nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 94zi ust. 1, i umarza się postępowanie.

3. Nie nakłada się kary pieniężnej, o której mowa w art. 94zi ust. 1, jeżeli od dnia sporządzenia protokołu kontroli, o którym mowa w art. 94zg ust. 1, upłynęły 3 lata.

Art. 94zk [Termin uiszczenia kary pieniężnej; Przeznaczenie wpływów z kary pieniężnej do budżetu państwa]

1. Karę pieniężną, o której mowa w art. 94zi ust. 1, uiszcza się w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o jej nałożeniu stała się ostateczna.

2. Kara pieniężna, o której mowa w art. 94zi ust. 1, stanowi dochód budżetu państwa.

Art. 94zl [Stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego do kary pieniężnej; Egzekucja kary pieniężnej w trybie administracyjnym]

1. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale do kary pieniężnej, o której mowa w art. 94zi ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572 oraz z 2025 r. poz. 769).

2. Do egzekucji kary pieniężnej, o której mowa w art. 94zi ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 94zm [Odesłanie do przepisów stosowanych odpowiednio w kontroli ex post; Wyłączenia przepisów Ordynacji podatkowej w kontroli ex post]
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale do kontroli ex post stosuje się odpowiednio:

1) przepisy art. 62 ust. 2a–3b i 8, art. 64 ust. 1 pkt 1, 2 i 17 oraz ust. 3 i 4, art. 72, art. 75, art. 79, art. 84 ust. 2 i 4, art. 86 ust. 1 i 2 i art. 93;

2) przepisy art. 12, art. 102 § 2 i 3, art. 135, art. 140 § 2, art. 283 § 4 i 5, art. 286a § 1 i 2, art. 290 § 4–6 i art. 291d oraz działu IV rozdziałów 1, 2, 3a, 5, 6, 10 i 11, z wyjątkiem art. 182–185, art. 190 § 1, art. 198 i art. 200, oraz działu VII Ordynacji podatkowej.

Rozdział 2 Audyt

Art. 95 [Zakres i kryteria audytu; Podmioty podlegające audytowi oraz wyłączenia spod audytu]

1. Audyt obejmuje ocenę:

1) gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegającymi zwrotowi środkami z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

1a) gospodarowania środkami publicznymi innymi niż określone w pkt 1, przeznaczonymi na współfinansowanie krajowe funduszy, programów i projektów realizowanych ze środków określonych w pkt 1;

1b) gospodarowania środkami w ramach planu rozwojowego, o którym mowa w art. 5 pkt 7aa ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju;

1c) gospodarowania środkami w ramach pobrexitowej rezerwy dostosowawczej, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1755 z dnia 6 października 2021 r. ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą;

1d) gospodarowania środkami w ramach programu Erasmus+, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/817 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającym „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia i szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylającym rozporządzenie (UE) nr 1288/2013;

1e) gospodarowania środkami w ramach programu Europejski Korpus Solidarności, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/888 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającym program „Europejski Korpus Solidarności” oraz uchylającym rozporządzenia (UE) 2018/1475 i (UE) nr 375/2014;

2) gospodarowania środkami publicznymi innymi niż określone w pkt 1 i 1a, z wyłączeniem badania celowości wykorzystania środków zaliczanych do dochodów własnych i subwencji ogólnej jednostki samorządu terytorialnego;

3) wywiązywania się z warunków finansowania pomocy ze środków, o których mowa w pkt 1–2;

4) wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym;

5) wykorzystania mienia otrzymanego od Skarbu Państwa w celu realizacji zadań publicznych oraz prawidłowości prywatyzacji mienia Skarbu Państwa;

6) wypełniania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji, w tym wykorzystania środków, których spłatę poręczył lub gwarantował Skarb Państwa, zgodnie z ich przeznaczeniem;

7) prawidłowości deklarowania, obliczania i wpłacania należności budżetu państwa, państwowych funduszy celowych i innych jednostek sektora finansów publicznych, których pobór należy do innych organów.

2. Audyt, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 1a, dotyczy w szczególności:

1) skuteczności funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli;

2) prawidłowości rachunków;

3) prawidłowości i zgodności z prawem wydatków;

4) wywiązywania się z warunków finansowania pomocy.

3. Audyt, o którym mowa w ust. 1 pkt 2–7, obejmuje ocenę w szczególności oszczędności, skuteczności, efektywności, celowości i zgodności z prawem.

4. Audytowi, o którym mowa w ust. 1, podlegają:

1) instytucje zarządzające, certyfikujące, pośredniczące, wdrażające, podmioty zaangażowane w realizację wspólnych programów finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz agencje płatnicze, o których mowa w odrębnych przepisach,

2) podmioty i jednostki organizacyjne wydatkujące, przekazujące i otrzymujące środki, o których mowa w ust. 1 pkt 1–2,

3) podmioty i jednostki obowiązane do wywiązywania się z warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 3,

4) władający i zarządzający mieniem państwowym,

5) spółki z udziałem Skarbu Państwa, podmioty wykorzystujące mienie przekazane przez Skarb Państwa oraz sprywatyzowane mienie Skarbu Państwa,

6) beneficjenci poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa oraz podmioty, za które Skarb Państwa poręczył lub gwarantował,

7) podmioty zobowiązane do świadczeń pieniężnych na rzecz budżetu państwa, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych – zwani dalej „audytowanymi”.

5. Audyt nie obejmuje oceny celowości i sposobu wykorzystania środków budżetowych oraz mienia państwowego, które zostały przeznaczone na cele specjalne, o których mowa w rozdziale 2a, w jednostkach podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, w Biurze Nadzoru Wewnętrznego, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa oraz w jednostkach organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

6. (uchylony)

Art. 96 [Właściwość i organizacja wykonywania audytu; Uprawnienia audytowe do żądania dokumentów i oględzin oraz miejsca przeprowadzania audytu]

1. Czynności w zakresie audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 1 i 1a, z wyłączeniem audytu, o którym mowa w art. 14 ust. 1 pkt 10a, wykonują osoby zatrudnione w wyodrębnionej w tym celu komórce organizacyjnej urzędu obsługującego ministra.

2. Audyt może być dokonany w siedzibie organu, chyba że jest konieczne przeprowadzenie czynności w:

1) siedzibie audytowanego lub beneficjenta;

2) miejscach wykonywania przez audytowanego lub beneficjenta działalności gospodarczej;

3) miejscach realizacji projektu.

3. W związku z wykonywanymi czynnościami w zakresie audytu można żądać od audytowanych i ich kontrahentów przedstawienia dokumentów i dokonywania oględzin, w tym w miejscach realizacji projektu finansowanego ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

4. (uchylony)

Art. 97 [Sporządzenie sprawozdania lub opinii z audytu; Przekazywanie sprawozdania lub opinii organom krajowym, UE i podmiotom uprawnionym na podstawie umów międzynarodowych]

1. Z przeprowadzonego audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 1–1c, Szef Krajowej Administracji Skarbowej sporządza:

1) sprawozdanie;

2) opinię.

1a. (uchylony)

1b. (uchylony)

2. Sprawozdanie lub opinia mogą być przekazywane:

1) właściwym organom lub dysponentom części budżetowych oraz podmiotom sprawującym nadzór lub kontrolę nad działalnością audytowanego;

2) organom Unii Europejskiej;

3) osobom uprawnionym na podstawie zawartych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.

4) (uchylony)

3. (uchylony)

4. (uchylony)

Art. 97a [Sprawozdanie z audytu i doręczenie audytowanemu; Zastrzeżenia audytowanego i ich rozpoznanie]

1. Z przeprowadzonego audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 2–7, dyrektor izby administracji skarbowej sporządza sprawozdanie, które doręcza się audytowanemu.

2. Audytowany może w terminie 14 dni od dnia doręczenia sprawozdania sporządzonego po zakończeniu audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 2–7, przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie wnioski dowodowe.

3. Zastrzeżenia lub wyjaśnienia, o których mowa w ust. 2, rozpatruje się i zawiadamia audytowanego o sposobie ich załatwienia w terminie 14 dni od dnia otrzymania tych zastrzeżeń lub wyjaśnień.

4. Sprawozdanie może być przekazane właściwym organom lub dysponentom części budżetowych oraz podmiotom sprawującym nadzór lub kontrolę nad działalnością audytowanego.

5. Podmiot, o którym mowa w ust. 4, jest obowiązany, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia sprawozdania, zawiadomić właściwy organ o sposobie wykorzystania informacji z audytu lub o przyczynach ich niewykorzystania.

6. Audytowany jest obowiązany w terminie wyznaczonym przez właściwy organ poinformować ten organ o podjętych działaniach w związku z doręczonym sprawozdaniem.

Art. 98 [Odesłania do przepisów stosowanych odpowiednio do audytu; Zakres dodatkowych odesłań dla audytu z art. 95 ust. 1 pkt 2–7]
W zakresie nieregulowanym w niniejszym rozdziale do audytu stosuje się odpowiednio:

1) przepisy art. 62 ust. 1–2b, 8 i 10, art. 64 ust. 1 pkt 1–5, 7–11 i 17, ust. 3, 4 i 8, art. 72 ust. 1 pkt 1–6 i 8–11 oraz ust. 2, art. 73, art. 76, art. 79, art. 81 ust. 1–6, a w zakresie audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 2–7 – również przepisy art. 63 ust. 1 i 2;

2) przepisy art. 12, art. 143, art. 180–181a, art. 193a–197, art. 199 oraz działu IV rozdziałów 2, 3a, 5, 6, 9, z wyjątkiem art. 171a, oraz rozdziałów 22 i 23 Ordynacji podatkowej, a w zakresie audytu, o którym mowa w art. 95 ust. 1 pkt 2–7 – również przepisy działu IV rozdziałów 14 i 16 Ordynacji podatkowej.

Rozdział 2a Ocena wykorzystania środków budżetowych i mienia państwowego przeznaczonych na cele specjalne

Art. 98a [Definicja jednostek organizacyjnych; Właściwość organów przeprowadzających ocenę]
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

1) jednostkach organizacyjnych – rozumie się przez to:

a) jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane,

b) Biuro Nadzoru Wewnętrznego, Policję, Państwową Straż Pożarną, Straż Graniczną i Służbę Ochrony Państwa,

c) jednostki organizacyjne Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego;

2) organach przeprowadzających ocenę – rozumie się przez to:

a) Ministra Obrony Narodowej w przypadku jednostek mu podległych lub przez niego nadzorowanych,

b) ministra właściwego do spraw wewnętrznych w przypadku Biura Nadzoru Wewnętrznego, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej oraz Służby Ochrony Państwa,

c) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w przypadku jednostek organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

d) Szefa Agencji Wywiadu w przypadku jednostek organizacyjnych Agencji Wywiadu,

e) Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego w przypadku jednostek organizacyjnych Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Art. 98b [Cele specjalne finansowania budżetowego i gospodarki mieniem państwowym; Zakres rzeczowy zadań i wydatków objętych celami specjalnymi]
Celami specjalnymi, na które są przeznaczane środki budżetowe i mienie państwowe w jednostkach organizacyjnych, są:

1) mobilizacyjne zabezpieczenie jednostek organizacyjnych oraz zapasy nienaruszalne wynikające z planów obronnych;

2) zadania wykonywane w formie czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz zadania finansowane z funduszu operacyjnego;

3) uposażenie i pozostałe świadczenia dla żołnierzy i funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego oraz funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego uprawnionych do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych;

4) nabycie, budowa, eksploatacja i remonty obiektów, lokali i terenów przeznaczonych na stanowiska dowodzenia i stanowiska kierowania organów określonych w odrębnych przepisach oraz obiektów służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych;

5) nabycie, przechowywanie i eksploatacja uzbrojenia, amunicji, sprzętu wojskowego oraz sprzętu i materiałów używanych w celu wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym pojazdów samochodowych;

6) organizowanie, utrzymywanie i rozwój sieci telekomunikacyjnych oraz systemów teleinformatycznych służących ochronie informacji niejawnych przesyłanych, przechowywanych lub przetwarzanych w tych systemach, w tym sieci telekomunikacyjnych oraz systemów teleinformatycznych służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych;

7) organizowanie, utrzymywanie i rozwój metod i środków kryptografii, kryptoanalizy i deszyfrażu;

8) organizowanie, utrzymywanie i rozwój systemów rozpoznania i przeciwdziałania radioelektronicznego;

9) prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe dotyczące uzbrojenia, amunicji i sprzętu wojskowego, sprzętu i materiałów służących do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych, kryptografii, kryptoanalizy i deszyfrażu oraz rozpoznania i zabezpieczenia inżynieryjnego;

10) współpraca z właściwymi organami i służbami innych państw, związana z dostępem do informacji niejawnych na podstawie umowy międzynarodowej albo porozumienia międzynarodowego;

11) działalność o szczególnie ważnym znaczeniu dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obronności i bezpieczeństwa państwa, o której informacje stanowią informacje niejawne o klauzuli „ściśle tajne”;

12) organizowanie, utrzymywanie i rozwój systemów teleinformatycznych służących do ochrony cyberprzestrzeni jednostek organizacyjnych.

Art. 98c [Zakres i kryteria oceny wykorzystania środków na cele specjalne; Upoważnienie i kwalifikacje oceniającego oraz tryb przeprowadzenia oceny]

1. Ocena ma na celu zbadanie prawidłowości wykorzystania środków budżetowych i mienia państwowego na cele specjalne pod względem celowości, legalności, gospodarności i rzetelności oraz ustalenie kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących celu specjalnego.

2. Ustalenia w zakresie oceny przeprowadza pracownik, żołnierz lub funkcjonariusz organu przeprowadzającego ocenę, zwany dalej „oceniającym”, na podstawie legitymacji służbowej lub dokumentu tożsamości oraz pisemnego, imiennego upoważnienia do przeprowadzenia oceny, wydanego przez organ przeprowadzający ocenę.

3. Upoważnienie do przeprowadzenia oceny zawiera:

1) numer, miejsce i datę wystawienia;

2) oznaczenie ocenianej jednostki organizacyjnej;

3) wskazanie podstawy prawnej do przeprowadzenia oceny;

4) określenie przedmiotu i zakresu oceny oraz okresu objętego oceną;

5) okres objęty oceną;

6) stopień, imię i nazwisko oceniającego;

7) numer legitymacji służbowej oceniającego lub serię i numer dokumentu tożsamości;

8) termin ważności;

9) informację o posiadaniu przez oceniającego poświadczenia bezpieczeństwa upoważniającego do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „ściśle tajne”;

10) stanowisko służbowe, stopień, imię i nazwisko, podpis oraz pieczęć osoby wystawiającej, w imieniu organu przeprowadzającego ocenę, upoważnienie do jej przeprowadzenia.

4. Oceniający jest obowiązany posiadać poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „ściśle tajne” oraz zaświadczenie o odbytym przeszkoleniu w zakresie ochrony informacji niejawnych.

5. Ocenę może przeprowadzić jeden oceniający lub zespół oceniających.

Art. 98d [Uprawnienia oceniającego w trakcie oceny; Dostęp oceniającego do dokumentów, obiektów i informacji niejawnych]

1. Oceniający jest upoważniony do swobodnego poruszania się po terenie ocenianej jednostki organizacyjnej.

2. W ramach udzielonego upoważnienia oceniający ma prawo do:

1) swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń ocenianej jednostki organizacyjnej;

2) wglądu do dokumentów i materiałów związanych z zakresem oraz celem oceny;

3) zarządzenia inwentaryzacji wraz z rozliczeniem jej wyników;

4) dokonywania oględzin;

5) sprawdzania sposobu i toku wykonywania określonych czynności służbowych;

6) żądania, w terminie przez niego wyznaczonym, ustnych lub pisemnych informacji i wyjaśnień od kierownika ocenianej jednostki organizacyjnej oraz od podległych mu żołnierzy, funkcjonariuszy lub pracowników;

7) zasięgania opinii biegłych i specjalistów posiadających odpowiednie uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych;

8) zbierania dowodów oraz ich zabezpieczania i utrwalania, w szczególności przez filmowanie i fotografowanie oraz dokonywanie nagrań dźwiękowych.

Art. 98e [Obowiązki kierownika ocenianej jednostki organizacyjnej; Uprawnienia kierownika do uczestnictwa w czynnościach oceny]

1. Kierownik ocenianej jednostki organizacyjnej jest obowiązany zapewnić w szczególności:

1) funkcjonowanie systemu ochrony i kontroli dostępu w ocenianej jednostce organizacyjnej w sposób umożliwiający oceniającemu swobodny wstęp na teren jednostki oraz ocenianych obiektów i pomieszczeń oraz zwolnienie go od przeszukania osobistego, jeżeli takie przeszukanie przewiduje regulamin wewnętrzny ocenianej jednostki organizacyjnej;

2) niezwłoczne przedstawienie oceniającemu żądanych dokumentów i materiałów oraz ujawnienie składników majątkowych niezbędnych do przeprowadzenia oceny, a także terminowe udzielanie wyjaśnień przez podległych mu żołnierzy, funkcjonariuszy lub pracowników;

3) warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia oceny, w szczególności środki łączności, a także inne urządzenia techniczne oraz samodzielne pomieszczenie do pracy i miejsce do przechowywania dokumentów;

4) sporządzenie kopii dokumentów wskazanych przez oceniającego;

5) możliwość dokumentowania przeprowadzanych przez oceniającego czynności w zakresie oceny;

6) przeprowadzenie i rozliczenie inwentaryzacji na żądanie oceniającego;

7) niezwłoczne informowanie oceniającego o podjętych w czasie trwania oceny działaniach zaradczych lub usprawniających.

2. Kierownik ocenianej jednostki organizacyjnej lub osoba przez niego upoważniona ma prawo uczestniczyć w przeprowadzanych przez oceniającego czynnościach w zakresie oceny oraz żądać przeprowadzenia określonych czynności w zakresie oceny, a także dołączenia do akt oceny określonych dokumentów.

Art. 98f [Zawiadomienie organów o podejrzeniu naruszeń w toku oceny; Zakres adresatów zawiadomienia oceniającego]
W razie ujawnienia w toku oceny okoliczności wskazujących na popełnienie przestępstwa lub wykroczenia albo przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, albo naruszenia dyscypliny finansów publicznych, oceniający niezwłocznie informuje na piśmie o tym właściwy organ ścigania, kierownika ocenianej jednostki oraz organ przeprowadzający ocenę.

Art. 98g [Dokumentowanie czynności w zakresie oceny; Protokół oceny – elementy, podpisy i doręczenie]

1. Oceniający dokonuje ustaleń w zakresie oceny na podstawie dowodów zgromadzonych w wyniku czynności przeprowadzonych w zakresie oceny. Przebieg czynności w zakresie oceny oceniający dokumentuje w aktach oceny.

2. Z czynności mających istotne znaczenie dla sprawy oceniający sporządza protokół lub notatkę.

3. Z ustaleń w zakresie oceny oceniający sporządza protokół oceny, który zawiera:

1) miejsce i datę sporządzenia;

2) oznaczenie ocenianej jednostki organizacyjnej, jej siedzibę i adres, stopień służbowy, imię i nazwisko jej kierownika, z uwzględnieniem zmian zaistniałych w okresie objętym oceną;

3) stopień, imię i nazwisko, stanowisko służbowe oceniającego oraz numer i datę wystawienia upoważnienia do oceny;

4) określenie przedmiotu i zakresu oceny oraz okresu objętego oceną;

5) datę rozpoczęcia i datę zakończenia czynności w zakresie oceny z uwzględnieniem dni przerw w tych czynnościach;

6) opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku oceny, ustalonych nieprawidłowości lub naruszeń przepisów prawa ze wskazaniem przyczyn ich powstania, ich zakresu i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych;

7) wskazanie osób, o których mowa w art. 98d ust. 2 pkt 6 i 7, od których uzyskano informacje, wyjaśnienia lub opinie;

8) omówienie dokonanych w protokole oceny poprawek, skreśleń i uzupełnień;

9) wykaz załączników, które dołączono do protokołu oceny;

10) podpis oceniającego i kierownika ocenianej jednostki organizacyjnej na każdej stronie protokołu, a w razie odmowy podpisania protokołu oceny przez kierownika – wzmiankę o tym zamieszczoną na końcu protokołu;

11) wzmiankę o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń oraz o prawie odmowy podpisania protokołu oceny.

4. Protokół oceny sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje, za poświadczeniem odbioru, kierownik ocenianej jednostki organizacyjnej, a drugi – organ przeprowadzający ocenę.

Art. 98h [Zastrzeżenia do protokołu oceny i ich rozpatrzenie; Odmowa podpisania protokołu oceny przez kierownika jednostki]

1. Kierownikowi ocenianej jednostki organizacyjnej przed podpisaniem protokołu oceny przysługuje prawo zgłoszenia do organu przeprowadzającego ocenę umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole oceny w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania.

2. Zastrzeżenia zgłasza się na piśmie oceniającemu.

3. Organ przeprowadzający ocenę rozpatruje zastrzeżenia w terminie 14 dni od dnia ich zgłoszenia.

4. W przypadku stwierdzenia przez organ przeprowadzający ocenę zasadności zastrzeżeń oceniający uwzględnia je i zmienia lub uzupełnia treść protokołu oceny.

5. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości albo w części kierownikowi ocenianej jednostki organizacyjnej, który zgłosił zastrzeżenia, przekazuje się na piśmie stanowisko organu przeprowadzającego ocenę w tej sprawie. W takim przypadku kierownik ocenianej jednostki organizacyjnej może odmówić podpisania protokołu oceny, uzasadniając na piśmie odmowę jego podpisania.

6. Odmowa podpisania protokołu oceny przez kierownika ocenianej jednostki organizacyjnej nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu oceny przez oceniającego i sporządzenia projektu informacji o wynikach oceny.

Art. 98i [Informacja o wynikach oceny – sporządzenie, treść i zatwierdzenie; Obowiązki kierownika jednostki w zakresie realizacji zaleceń i raportowania wykonania]

1. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole oceny oceniający, w terminie 30 dni od dnia podpisania protokołu oceny, sporządza projekt informacji o wynikach oceny, który zatwierdza organ przeprowadzający ocenę i kieruje do kierownika ocenianej jednostki organizacyjnej.

2. Informacja o wynikach oceny zawiera ocenę działalności ocenianej jednostki organizacyjnej wynikającą z ustaleń zawartych w protokole oceny, opis przyczyn powstania, zakres i skutki stwierdzonych nieprawidłowości, wskazanie osób odpowiedzialnych za ich powstanie oraz uwagi, wnioski i zalecenia w sprawie ich usunięcia oraz termin ich usunięcia.

3. Kierownik ocenianej jednostki organizacyjnej, który otrzymał informację o wynikach oceny, w terminie w niej określonym, informuje na piśmie organ przeprowadzający ocenę o sposobie wykonania zaleceń oraz usunięciu wskazanych w niej nieprawidłowości, wykorzystaniu uwag i wniosków w prowadzonej działalności, a także o podjętych działaniach lub o przyczynach ich niepodjęcia.

Rozdział 3 Czynności audytowe

Art. 99 [Zakres i cele czynności audytowych; Upoważnienia ministra w zakresie kwestionariusza i określania przypadków pozwoleń]

1. Czynności audytowe przeprowadza się:

1) w celu ustalenia, czy podmiot występujący z wnioskiem o wydanie pozwolenia, o którym mowa w art. 38 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „unijnym kodeksem celnym”, spełnia kryteria określone w art. 39 unijnego kodeksu celnego;

2) w przypadku, gdy przepisy prawa celnego uzależniają wydanie innego pozwolenia od spełnienia kryterium określonego w art. 39 unijnego kodeksu celnego.

2. Czynności audytowe mogą zostać przeprowadzone w celu ustalenia, czy podmiot występujący o wydanie pozwolenia na podstawie przepisów prawa celnego, innego niż wskazanego w ust. 1, spełnia kryteria lub warunki wymagane do wydania wnioskowanego pozwolenia.

3. Czynności audytowe mogą być przeprowadzone w przypadku ponownej oceny, o której mowa w art. 23 ust. 4 lit. a unijnego kodeksu celnego, oraz zawieszenia, zmiany, cofnięcia lub unieważnienia pozwoleń, o których mowa w ust. 1 i 2.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór kwestionariusza, o którym mowa w art. 26 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1), uwzględniając zakres kryteriów określonych w art. 39 unijnego kodeksu celnego.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki pozwoleń, o których mowa w ust. 2, uwzględniając:

1) określone w przepisach prawa celnego kryteria lub warunki niezbędne do wydania danego pozwolenia, w tym konieczność ich weryfikacji w ramach czynności przeprowadzanych w siedzibie lub miejscach wykonywania działalności gospodarczej przez podmiot występujący z wnioskiem o wydanie pozwolenia;

2) rodzaj udzielanego pozwolenia;

3) konieczność zapewnienia sprawności prowadzenia czynności audytowych.

Art. 99a [Czynności audytowe w zakresie obowiązków przedsiębiorców telekomunikacyjnych; Czynności audytowe w zakresie obowiązków dostawców usług płatniczych]
Czynności audytowe przeprowadza się również w celu ustalenia, czy:

1) przedsiębiorca telekomunikacyjny wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 15f ust. 5 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych;

2) dostawca usług płatniczych wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 15g ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.

Art. 100 [Zakres czynności audytowych; Zalecenia naprawcze dyrektora izby administracji skarbowej]

1. Czynności audytowe, o których mowa w art. 99, polegają w szczególności na:

1) badaniu dokumentacji i, w razie potrzeby, weryfikacji jej autentyczności;

2) dokonywaniu oględzin i sprawdzaniu stanu pomieszczeń oraz innych obiektów;

3) dokonywaniu oceny wypłacalności wnioskodawcy;

4) badaniu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych, w tym oprogramowania, pod względem możliwości prowadzenia kontroli danych zawartych w tych systemach.

2. W przypadku stwierdzenia możliwości niespełnienia przez wnioskodawcę kryterium lub warunku do wydania pozwolenia lub zezwolenia, właściwy dyrektor izby administracji skarbowej wydaje zalecenia, w których wskazuje konieczność podjęcia określonych działań naprawczych, oraz wyznacza termin na ich realizację.

Art. 100a [Zakres czynności audytowych w obszarze gier hazardowych; Obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych i dostawców usług płatniczych podczas czynności audytowych]

1. Czynności audytowe, o których mowa w art. 99a, polegają w szczególności na badaniu dokumentacji związanej z wykonywaniem obowiązków, o których mowa w art. 15f ust. 5 albo art. 15g ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.

2. Na potrzeby czynności audytowych, o których mowa w art. 99a:

1) przedsiębiorcy telekomunikacyjni są obowiązani:

a) udzielać, na żądanie właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego, informacji niezbędnych do prowadzonych czynności audytowych,

b) umożliwić wgląd w dokumentację związaną z obowiązkiem, o którym mowa w art. 15f ust. 5 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych;

2) dostawcy usług płatniczych są obowiązani:

a) udzielać, na żądanie właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego, informacji niezbędnych do prowadzonych czynności audytowych,

b) umożliwić wgląd w dokumentację związaną z obowiązkiem, o którym mowa w art. 15g ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.

Art. 100b [Właściwość i wszczęcie czynności audytowych; Zawiadomienie i upoważnienie do czynności audytowych]

1. Czynności audytowe, o których mowa w art. 99a, prowadzi wyznaczony naczelnik urzędu celno-skarbowego. Czynności te są prowadzone z urzędu.

2. Wyznaczony naczelnik urzędu celno-skarbowego zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze podjęcia czynności audytowych, o których mowa w art. 99a, nie później niż 7 dni przed ich podjęciem.

3. Zawiadomienie zawiera:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce wystawienia;

3) oznaczenie przedsiębiorcy;

4) imię, nazwisko oraz podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji.

4. Czynności audytowe, o których mowa w art. 99a, podejmowane są na podstawie upoważnienia, które zawiera:

1) wskazanie podstawy prawnej;

2) oznaczenie organu uprawnionego do przeprowadzenia czynności audytowych;

3) datę i miejsce wystawienia;

4) imię i nazwisko pracownika organu uprawnionego do przeprowadzenia czynności audytowych oraz numer jego legitymacji służbowej;

5) oznaczenie przedsiębiorcy;

6) określenie zakresu przedmiotowego czynności audytowych;

7) imię, nazwisko oraz podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji.

5. Czynności audytowe, o których mowa w art. 99a, powinny być zakończone bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie miesiąca od dnia ich podjęcia.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych wyznaczy, w drodze rozporządzenia, naczelnika urzędu celno-skarbowego właściwego do prowadzenia czynności audytowych, o których mowa w art. 99a, uwzględniając przygotowanie techniczne urzędu obsługującego tego naczelnika.

Art. 100c [Odesłanie do Ordynacji podatkowej w zakresie czynności audytowych; Zakres odpowiedniego stosowania przepisów i wyłączenia]
Do czynności audytowych, o których mowa w art. 99a, w zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 12 oraz działu IV rozdziałów 1, 2, 5, 6, 9, z wyjątkiem art. 171a, oraz rozdziałów 11 i 23 Ordynacji podatkowej.

Art. 101 [Miejsce przeprowadzania czynności audytowych; Odpowiednie stosowanie przepisów odsyłających]
Czynności audytowe właściwy dyrektor izby administracji skarbowej albo wyznaczony naczelnik urzędu celno-skarbowego może przeprowadzić również w siedzibie i miejscach wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Przepisy art. 59 ust. 1, art. 64, art. 72 i art. 74 stosuje się odpowiednio.

Art. 102 [Raport z czynności audytowych; Skutki niewspółpracy wnioskodawcy podczas audytu]

1. Z przeprowadzonych czynności audytowych, o których mowa w art. 99, właściwy dyrektor izby administracji skarbowej sporządza raport, który zawiera informację o spełnieniu lub niespełnieniu przez wnioskodawcę danego kryterium lub warunku.

2. Raport doręcza się wnioskodawcy.

3. Nieudostępnienie przez wnioskodawcę żądanych dokumentów, danych lub informacji lub utrudnienie lub uniemożliwienie przeprowadzenia czynności audytowych uważa się za niespełnienie kryterium lub warunku podlegającego ustaleniu w ramach czynności audytowych.

Art. 102a [Raport z czynności audytowych – elementy i podpis; Doręczenie raportu w razie niewykonania obowiązków]

1. Z przeprowadzonych czynności audytowych, o których mowa w art. 99a, sporządza się raport.

2. Raport, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie organu;

2) wskazanie podmiotu podlegającego czynnościom audytowym;

3) datę sporządzenia;

4) wskazanie osób przeprowadzających czynności audytowe;

5) stwierdzenie, czy podmiot wykonał obowiązki albo nie wykonał obowiązków, o których mowa w art. 15f ust. 5 i art. 15g ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych;

6) opis dokonanych ustaleń faktycznych – w przypadku stwierdzenia niewykonania przez podmiot obowiązków;

7) podpis naczelnika urzędu celno-skarbowego lub osoby upoważnionej z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego.

3. W przypadku stwierdzenia niewykonania przez podmiot obowiązków, wyznaczony naczelnik urzędu celno-skarbowego doręcza raport:

1) wraz z całością dokumentacji obejmującej czynności audytowe ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych;

2) organowi sprawującemu nadzór lub kontrolę nad działalnością podmiotu, wobec którego podjęto czynności audytowe.

Art. 103 [Czynności audytowe w ramach monitorowania unijnego kodeksu celnego; Weryfikacja spełnienia warunków i kryteriów przez posiadacza decyzji]
W ramach monitorowania, o którym mowa w art. 23 ust. 5 unijnego kodeksu celnego, w przypadkach, o których mowa w art. 99, przeprowadza się czynności audytowe mające na celu badanie i weryfikację spełnienia warunków i kryteriów przez posiadacza decyzji.

Art. 104 [Obowiązek przekazywania danych przez organizacje przedsiębiorców w związku z czynnościami audytowymi]
Izby gospodarcze, organy samorządu zawodowego oraz inne instytucje zrzeszające przedsiębiorców, są obowiązane, w związku z prowadzonymi czynnościami audytowymi, przekazywać nieodpłatnie, na sporządzone na piśmie żądanie i w określonych w tym żądaniu terminach, posiadane dane i informacje o zrzeszonych w nich podmiotach.

Art. 105 [Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej do czynności audytowych dotyczących pozwoleń w prawie celnym]
Do czynności audytowych dotyczących pozwoleń określonych w przepisach prawa celnego w zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 12, art. 143, rozdziałów 1, 2, 5, 6, 9, z wyjątkiem art. 171a, rozdziałów 10, 11 i 23 działu IV oraz działu VII Ordynacji podatkowej.

Rozdział 4 Urzędowe sprawdzenie

Art. 106 [Przesłanki przeprowadzenia urzędowego sprawdzenia; Urzędowe sprawdzenie jako warunek wydania decyzji w akcyzie]
Naczelnik urzędu celno-skarbowego:

1) może przeprowadzić urzędowe sprawdzenie:

a) przed rozpoczęciem działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1–4,

b) w przypadku weryfikacji dalszego spełniania warunków i środków do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a w szczególności warunków i środków, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2, 4, 7, 8 i 10, art. 74 ust. 1 pkt 1–4 i 7, ust. 2 pkt 1, 2 i 4, ust. 3, ust. 3a pkt 1–3 i 5 oraz ust. 4 pkt 1 i 3;

2) przeprowadza urzędowe sprawdzenie w przypadku, gdy przepisy o podatku akcyzowym uzależniają wydanie decyzji od wyniku urzędowego sprawdzenia.

Art. 107 [Zakres urzędowego sprawdzenia; Weryfikacja warunków działalności w zakresie podatku akcyzowego]
Urzędowe sprawdzenie polega na wykonaniu czynności w celu ustalenia, czy w miejscu prowadzenia działalności podlegającej kontroli celno-skarbowej są zapewnione warunki i środki do sprawnego przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej, a w szczególności warunki i środki, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2, 4, 7, 8 i 10, art. 74 ust. 1 pkt 1–4, ust. 2 pkt 1 i 2, ust. 3, ust. 3a pkt 1–3 oraz ust. 4 pkt 1, a w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 2, również na wykonaniu czynności w celu ustalenia, czy miejsce prowadzenia działalności spełnia warunki określone w przepisach o podatku akcyzowym.

Art. 108 [Zgłoszenie i dokumentacja przed rozpoczęciem działalności; Obowiązek aktualizacji danych zgłoszenia wobec naczelnika UCS]

1. Przed rozpoczęciem działalności, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1, podmiot przesyła właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego zgłoszenie oraz dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli celno-skarbowej.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 2, złożony wniosek o wydanie lub zmianę decyzji stanowi zgłoszenie. Do zgłoszenia podmiot jest obowiązany załączyć dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli celno-skarbowej.

3. W przypadku zmiany danych zawartych w zgłoszeniu lub w dokumentach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 2 podmiot jest obowiązany powiadomić o tych zmianach właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Art. 109 [Protokół z urzędowego sprawdzenia; Zatwierdzanie akt weryfikacyjnych i forma rozstrzygnięcia]

1. Z urzędowego sprawdzenia sporządza się protokół. Protokół, zgłoszenie oraz załączone dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli celno-skarbowej stanowią akta weryfikacyjne.

2. Akta weryfikacyjne zatwierdza się:

1) decyzją – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 1 lit. a;

2) postanowieniem – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 2;

3) postanowieniem, na które przysługuje zażalenie – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 1 lit. b.

Art. 110 [Wyznaczenie terminu i powtórne urzędowe sprawdzenie; Rozstrzygnięcia w razie niespełnienia warunków z art. 107]

1. W przypadku gdy nie są zapewnione warunki i środki określone w art. 107, naczelnik urzędu celno-skarbowego wyznacza termin do ich spełnienia, a po jego upływie przeprowadza powtórne urzędowe sprawdzenie.

2. W przypadku stwierdzenia w wyniku powtórnego urzędowego sprawdzenia, że nie są zapewnione warunki i środki, o których mowa w art. 107, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje:

1) decyzję o odmowie zatwierdzenia akt weryfikacyjnych – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 1 lit. a;

2) postanowienie o odmowie zatwierdzenia akt weryfikacyjnych – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 2;

3) postanowienie, na które przysługuje zażalenie – w przypadku, o którym mowa w art. 106 pkt 1 lit. b.

Art. 111 [Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie urzędowego sprawdzenia; Zakres regulacji dotyczący dokumentów, zgłoszeń i trybu urzędowego sprawdzenia]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1–4, przed rozpoczęciem której przeprowadza się urzędowe sprawdzenie,

2) dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli, o których mowa w art. 108 ust. 1 i 2, zakres danych i informacji zamieszczanych w tych dokumentach oraz tryb przesyłania dokumentów,

3) zakres i tryb dokonywania zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 1,

4) tryb powiadamiania o zmianach danych, o których mowa w art. 108 ust. 3,

5) szczegółowy sposób i zakres urzędowego sprawdzenia,

6) szczegółowy sposób sporządzenia akt weryfikacyjnych i miejsce ich przechowywania – biorąc pod uwagę względy podwyższonego ryzyka związanego z prowadzoną działalnością oraz konieczność zapewnienia jednolitego postępowania naczelników urzędów celno-skarbowych.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których przeprowadza się urzędowe sprawdzenie w ramach pozwoleń określonych w unijnym kodeksie celnym, oraz tryb przeprowadzania urzędowego sprawdzenia. Wydając rozporządzenie, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia potrzebę zapewnienia równowagi między zakresem czynności urzędowego sprawdzenia a stabilnością prowadzenia działalności gospodarczej, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesów państwa.

Art. 112 [Stosowanie odpowiednie przepisów Ordynacji podatkowej i wskazanych jednostek KAS z wyłączeniami]
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale przepisy art. 12, art. 18b, działu IV, z wyjątkiem art. 256, art. 262 i art. 263, oraz działu VII Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Rozdział 5 Szczególne uprawnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej oraz funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej

Art. 113 [Zakres przetwarzania informacji przez organy KAS w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych; Wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych przez wyodrębnionych funkcjonariuszy KAS]

1. W celu wykonywania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2, 13–16a i 16c oraz art. 14 ust. 1 pkt 7, oraz ścigania przestępstw na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych właściwe organy KAS, na potrzeby realizacji czynności określonych w niniejszym przepisie, w art. 114–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1 oraz art. 131 ust. 1, 2 i 5, z zachowaniem ograniczeń wynikających z art. 114–126, art. 127 ust. 1–5 i art. 127a ust. 1–12, mogą uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać:

1) informacje zawierające dane osobowe,

2) dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 oraz w art. 115 ust. 1,

3) informacje o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych – podmiotów podlegających kontroli oraz podmiotów, co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa albo przestępstwa skarbowego lub posiadania mienia zagrożonego przepadkiem.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, mogą być prowadzone w formie czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym umożliwiających uzyskiwanie informacji oraz utrwalanie śladów i dowodów w sposób niejawny.

3. Czynności, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają wyłącznie:

1) funkcjonariusze pełniący służbę w wyodrębnionych komórkach organizacyjnych urzędu obsługującego ministra albo urzędu celno-skarbowego,

2) funkcjonariusze, o których mowa w art. 2 ust. 2a, oddelegowani do wykonywania zadań służbowych w komórkach, o których mowa w pkt 1 – zwani dalej „funkcjonariuszami wykonującymi czynności operacyjno-rozpoznawcze”.

Art. 114 [Uzyskiwanie i przetwarzanie danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych; Udostępnianie danych oraz rejestry wystąpień i wymogi bezpieczeństwa sieciowego]

1. W celu zapobiegania przestępstwom skarbowym lub przestępstwom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 14–16, lub wykrywania tych przestępstw oraz wykonania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16a, funkcjonariusze wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze mogą uzyskiwać dane niestanowiące treści odpowiednio, komunikatu elektronicznego przesyłanego w ramach świadczonej publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej, przesyłki pocztowej albo przekazu w ramach usługi świadczonej drogą elektroniczną, określone w:

1) art. 45 ust. 1 i art. 49 ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1221 oraz z 2025 r. poz. 637 i 820), zwane dalej „danymi telekomunikacyjnymi”,

2) art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, zwane dalej „danymi pocztowymi”,

3) art. 18 ust. 1–5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zwane dalej „danymi internetowymi” – oraz mogą je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

2. Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy oraz usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną udostępniają nieodpłatnie dane, o których mowa w ust. 1:

1) na pisemny wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnika urzędu celno-skarbowego;

2) na pisemny wniosek funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze posiadającego pisemne upoważnienie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnika urzędu celno-skarbowego do występowania w jego imieniu o udostępnienie danych, o których mowa w ust. 1;

3) za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej funkcjonariuszowi wykonującemu czynności operacyjno-rozpoznawcze posiadającemu pisemne upoważnienie, o którym mowa w pkt 2.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, udostępnianie danych, o których mowa w ust. 1, odbywa się bez udziału pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, operatora pocztowego lub usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną lub przy niezbędnym ich udziale, jeżeli możliwość taką przewiduje porozumienie zawarte pomiędzy Szefem Krajowej Administracji Skarbowej a tym podmiotem.

4. Udostępnienie danych, o których mowa w ust. 1, może nastąpić za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, jeżeli sieć ta zapewnia:

1) możliwość ustalenia funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze uzyskującego dane, ich rodzaju oraz czasu, w którym zostały uzyskane;

2) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne uniemożliwiające osobie nieuprawnionej dostęp do danych.

Art. 115 [Uzyskiwanie i przetwarzanie danych telekomunikacyjnych w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych; Zastosowanie przepisów o udostępnianiu i przetwarzaniu danych]

1. W celu zapobiegania przestępstwom skarbowym lub przestępstwom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 14–16, lub wykrywania tych przestępstw oraz wykonania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16a, funkcjonariusze wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze mogą uzyskiwać:

1) dane, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1 lit. a tiret drugie ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej,

2) dane, o których mowa w art. 389 ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej,

3) w przypadku użytkownika, który nie jest osobą fizyczną – numer zakończenia sieci oraz siedzibę lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, firmę lub nazwę i formę organizacyjną tego użytkownika,

4) w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej – także nazwę miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci udostępnione użytkownikowi – oraz mogą je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

2. Do udostępniania i przetwarzania danych, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 114 ust. 2–5 stosuje się.

Art. 116 [Kontrola sądowa uzyskiwania danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych; Sprawozdawczość i informowanie o wynikach kontroli]

1. Kontrolę nad uzyskiwaniem danych telekomunikacyjnych, danych pocztowych lub danych internetowych sprawuje sąd okręgowy właściwy dla siedziby organu KAS, któremu udostępniono te dane.

2. Organ KAS, o którym mowa w ust. 1, przekazuje sądowi okręgowemu w okresach półrocznych, sprawozdanie obejmujące:

1) liczbę przypadków pozyskania w okresie sprawozdawczym danych telekomunikacyjnych, danych pocztowych lub danych internetowych oraz rodzaj tych danych;

2) kwalifikacje prawne czynów, w związku z zaistnieniem których wystąpiono o dane telekomunikacyjne, dane pocztowe lub dane internetowe.

3. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, sąd okręgowy może zapoznać się z materiałami uzasadniającymi udostępnienie danych telekomunikacyjnych, danych pocztowych lub danych internetowych.

4. Sąd okręgowy informuje organ KAS, o którym mowa w ust. 1, o wyniku kontroli w terminie 30 dni od jej zakończenia.

5. Kontroli, o której mowa w ust. 1, nie podlega uzyskiwanie danych na podstawie art. 115 ust. 1.

6. Naczelnik urzędu celno-skarbowego niezwłocznie przekazuje Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacje o wyniku kontroli, o którym mowa w ust. 4.

Art. 117 [Obserwacja i rejestracja zdarzeń w miejscach publicznych w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych; Zażalenie na sposób prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych i stosowanie przepisów w nadzorze transgranicznym]

1. W celu ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw skarbowych lub przestępstw, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 14–16, oraz przestępstw ściganych na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, jak również wykonania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16a, funkcjonariusze wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze w toku czynności podejmowanych w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych mają prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osoby, wobec której zostały podjęte.

3. Na sposób prowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1, osobie, wobec której były one stosowane, przysługuje, w terminie 7 dni od dnia powzięcia wiadomości o ich stosowaniu, zażalenie do właściwego miejscowo prokuratora okręgowego.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio w przypadku nadzoru transgranicznego, o którym mowa w art. 21 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi, sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r.

Art. 118 [Kontrola operacyjna w sprawach KAS – przesłanki, wniosek i właściwość sądu; Zakres, tryb prowadzenia i przedłużanie kontroli operacyjnej oraz rejestry i środki zaskarżenia]

1. W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze, w celu wykrycia, ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw:

1) skarbowych, jeżeli wartość przedmiotu czynu lub uszczuplenie należności publicznoprawnej przekracza w dniu popełnienia czynu zabronionego pięćdziesięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę,

2) skarbowych, o których mowa w art. 107 § 1 Kodeksu karnego skarbowego,

3) przeciwko obrotowi gospodarczemu, powodujących szkodę majątkową, jeżeli wysokość szkody przekracza w dniu popełnienia czynu zabronionego pięćdziesięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę,

3a) określonych w art. 270a § 1 i 2, art. 271a § 1 i 2 oraz art. 277a § 1 Kodeksu karnego,

4) przeciwko mieniu, jeżeli wartość mienia przekracza w dacie popełnienia czynu zabronionego pięćdziesięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę,

5) określonych w przepisach art. 258, art. 270, art. 271 lub art. 273 Kodeksu karnego, w związku z którymi nastąpiło uszczuplenie lub narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej przekraczające pięćdziesięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę,

6) określonych w art. 228–231 Kodeksu karnego, popełnionych przez osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS albo funkcjonariuszy, w związku z wykonywaniem czynności służbowych,

7) określonych w art. 229 Kodeksu karnego, popełnionych przez osoby niezatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS albo niebędące funkcjonariuszami, w związku z wykonywaniem czynności służbowych przez osoby, o których mowa w pkt 6,

8) ściganych na mocy umów międzynarodowych ratyfikowanych za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, określonych w polskiej ustawie karnej,

9) określonych w pkt 1–8 lub art. 33 § 2 Kodeksu karnego skarbowego – w celu ujawnienia mienia zagrożonego przepadkiem – jeżeli inne środki okazały się bezskuteczne albo będą nieprzydatne, Sąd Okręgowy w Warszawie, zwany dalej „Sądem”, na pisemny wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.

Art. 119 [Czynności niejawnego nabycia, zbycia, przejęcia rzeczy i korzyści majątkowej; Zarządzenie, kontrola i rejestracja czynności operacyjnych przez Szefa KAS za zgodą Prokuratora Krajowego]

1. W sprawach o przestępstwa, o których mowa w art. 118 ust. 1, czynności operacyjno-rozpoznawcze zmierzające do sprawdzenia uzyskanych wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz wykrycia sprawców i uzyskania dowodów mogą polegać na dokonaniu w sposób niejawny nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęciu lub wręczeniu korzyści majątkowej.

2. Czynności określone w ust. 1 mogą polegać na złożeniu propozycji nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także złożeniu propozycji przyjęcia lub wręczenia korzyści majątkowej.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zarządzić czynności wymienione w ust. 1 i 2 po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, którego niezwłocznie informuje o przebiegu tych czynności i ich wyniku. Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy może zarządzić zaniechanie czynności w każdym czasie.

4. Przed wydaniem pisemnej zgody Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy zapoznaje się z materiałami uzasadniającymi potrzebę przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1 i 2.

5. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, zarządza się na czas nie dłuższy niż 3 miesiące. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może jednorazowo przedłużyć stosowanie czynności, o których mowa w ust. 1, za pisemną zgodą Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, na kolejne 3 miesiące, jeżeli nie ustały przyczyny ich zarządzenia.

6. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, pojawią się nowe okoliczności istotne dla sprawdzenia uzyskanych wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz ustalenia sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, zarządzić kontynuowanie czynności przez czas oznaczony również po upływie okresów, o których mowa w ust. 5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

7. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być niejawnie rejestrowane za pomocą urządzeń służących do rejestracji obrazu lub dźwięku.

Art. 120 [Niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania i przechowywania przedmiotów przestępstwa; Obowiązki informacyjne wobec prokuratora i prowadzenie rejestrów zarządzeń]

1. W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych w celu wykrycia, ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw, o których mowa w art. 118 ust. 1, oraz przestępstw ściganych na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, Szef Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnik urzędu celno-skarbowego może zarządzić niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania i przechowywania przedmiotów przestępstwa oraz obrotu nimi, jeżeli nie stworzy to zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego.

2. O zarządzeniu, o którym mowa w ust. 1, Szef Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnik urzędu celno-skarbowego zawiadamia niezwłocznie, odpowiednio Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego albo prokuratora okręgowego właściwego ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego, który może nakazać zaniechanie tych czynności w każdym czasie.

3. Organ KAS, o którym mowa w ust. 1, na bieżąco informuje właściwego prokuratora o wynikach przeprowadzonych czynności.

4. Stosownie do zarządzenia, o którym mowa w ust. 1, organy i instytucje publiczne oraz przedsiębiorcy są obowiązani dopuścić do dalszego przewozu przesyłki zawierające przedmioty przestępstwa w stanie nienaruszonym lub po ich usunięciu albo zastąpieniu w całości lub w części.

5. Szef Krajowej Administracji Skarbowej oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego prowadzą rejestry zarządzeń. Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej. Do rejestrów stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie informacji niejawnych.

6. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio w przypadku dostawy kontrolowanej, o której mowa w art. 22 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1, oraz wzory stosowanych druków i rejestrów, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów.

Art. 121 [Wyłączenie bezprawności czynności z art. 119–120 KAS"]
Nie popełnia przestępstwa, kto, będąc do tego uprawnionym, wykonuje czynności określone w art. 119 ust. 1 i 2 oraz w art. 120 ust. 1.

Art. 122 [Przekazywanie i wykorzystywanie danych oraz materiałów z kontroli operacyjnej; Sądowa kontrola i zniszczenie materiałów objętych tajemnicami zawodowymi lub zakazami dowodowymi]

1. Dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, oraz materiały uzyskane w trybie art. 113 ust. 1, art. 117 ust. 1, art. 118 ust. 1 i 3, art. 119 ust. 1 i 2, art. 120 ust. 1 oraz art. 127a ust. 1 i 2, które:

1) zawierają informacje mające znaczenie dla kontroli celno-skarbowej, postępowania podatkowego, postępowania w sprawach celnych lub postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe oraz przestępstwa, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 14–16, a także dla ujawniania i odzyskiwania mienia zagrożonego przepadkiem w związku z przestępstwami, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 13–16 albo art. 33 § 2 Kodeksu karnego skarbowego, są przekazywane właściwemu miejscowo organowi KAS;

2) zawierają dowody pozwalające na wszczęcie postępowania albo mające znaczenie dla postępowania w sprawie o przestępstwo inne niż określone w pkt 1, odpowiednio Szef Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnik urzędu celno-skarbowego przekazuje Pierwszemu Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratorowi Krajowemu albo prokuratorowi okręgowemu właściwemu miejscowo ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego.

1a. Dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, oraz materiały uzyskane w trybie art. 113 ust. 1, art. 117 ust. 1, art. 118 ust. 1 i 3, art. 119 ust. 1 i 2, art. 120 ust. 1 oraz art. 127a ust. 1 i 2 mogą być wykorzystywane w celu wykonywania zadania, o którym mowa w art. 14 ust. 1 pkt 5a.

2. W przypadku gdy materiały uzyskane w toku kontroli operacyjnej:

1) zawierają informacje, o których mowa w art. 178 Kodeksu postępowania karnego, Szef Krajowej Administracji Skarbowej zarządza ich niezwłoczne, komisyjne i protokolarne zniszczenie;

2) mogą zawierać informacje, o których mowa w art. 178a i art. 180 § 3 Kodeksu postępowania karnego, z wyłączeniem informacji o przestępstwach, o których mowa w art. 240 § 1 Kodeksu karnego, albo informacje stanowiące tajemnice związane z wykonywaniem zawodu lub funkcji, o których mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego, Szef Krajowej Administracji Skarbowej przekazuje Pierwszemu Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratorowi Krajowemu te materiały.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy niezwłocznie po otrzymaniu materiałów kieruje je do Sądu, wraz z wnioskiem o:

Art. 123 [Zniszczenie bezwartościowych danych i materiałów z czynności operacyjno-rozpoznawczych; Właściwość organów KAS i obowiązek zawiadomienia prokuratury przy zarządzeniu zniszczenia materiałów]

1. Dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, oraz materiały uzyskane na podstawie art. 117 ust. 1, art. 118 ust. 1 i 3, art. 119 ust. 1 i 2, art. 120 ust. 1 oraz art. 127a ust. 1 i 2, niezawierające dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo niemające znaczenia dla kontroli celno-skarbowej, postępowania podatkowego, postępowania w sprawach celnych, postępowania w sprawach o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe lub dla ujawniania i odzyskiwania mienia zagrożonego przepadkiem w związku z przestępstwami, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 13–16 albo art. 33 § 2 Kodeksu karnego skarbowego, a także materiały uzyskane w wyniku kontroli operacyjnej, o których mowa w art. 122 ust. 4, których zniszczenie zarządził Sąd, podlegają niezwłocznemu, komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu.

2. Zniszczenie, o którym mowa w ust. 1, z wyjątkiem materiałów, których zniszczenie zarządza Sąd, zarządza:

1) w odniesieniu do danych, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, oraz materiałów uzyskanych na podstawie art. 117 ust. 1, art. 120 ust. 1 i art. 127a ust. 1 i 2 – odpowiednio Szef Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnik urzędu celno-skarbowego;

2) w odniesieniu do materiałów uzyskanych na podstawie art. 118 ust. 1 i 3 oraz art. 119 ust. 1 i 2 – Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

3. O wydaniu i wykonaniu zarządzenia dotyczącego zniszczenia materiałów uzyskanych na podstawie art. 118 ust. 1 i 3, art. 119 ust. 1 i 2, art. 120 ust. 1 i art. 127a ust. 1 i 2, a także materiałów uzyskanych w wyniku kontroli operacyjnej, o których mowa w art. 122 ust. 4, których zniszczenie zarządził Sąd, odpowiednio Szef Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnik urzędu celno-skarbowego niezwłocznie informuje Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego albo prokuratora okręgowego właściwego ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Art. 124 [Udostępnianie informacji operacyjnych uprawnionym organom państwowym]
Informacje uzyskane w toku czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, udostępnia się organom, służbom i instytucjom państwowym uprawnionym do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych.

Art. 125 [Udostępnianie informacji operacyjnych instytucjom zagranicznym; Tryb przekazywania informacji na podstawie porozumień Szefa KAS]
Informacje uzyskane w toku czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz dane, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, mogą być udostępniane, także za pomocą informatycznych nośników danych, przez organy KAS, na zasadzie wzajemności, zagranicznym instytucjom lub międzynarodowym organizacjom zajmującym się zadaniami tożsamymi z zadaniami realizowanymi w ramach czynności określonych w niniejszym rozdziale. Przekazywanie informacji i danych następuje w trybie określonym w porozumieniach zawartych z instytucjami zagranicznymi lub międzynarodowymi organizacjami przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Art. 126 [Współdziałanie z organami wykonującymi czynności operacyjno-rozpoznawcze; Współpraca z organami i instytucjami państw członkowskich UE oraz innymi organami na podstawie odrębnych ustaw]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego w zakresie realizacji zadań, o których mowa w art. 113 ust. 1, współdziałają z organami, służbami i instytucjami państwowymi uprawnionymi do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz właściwymi organami i instytucjami państw członkowskich Unii Europejskiej, a także, w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych ustawach, z innymi organami.

Art. 126a [Przetwarzanie danych osobowych przez organy KAS na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości oraz prawa UE i umów międzynarodowych]
Przetwarzanie danych osobowych na podstawie niniejszej ustawy przez właściwe organy KAS w celu realizowania zadań oraz wykonywania czynności, o których mowa w art. 113 ust. 1, odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości, prawie Unii Europejskiej oraz postanowieniach umów międzynarodowych.

Art. 127 [Pozyskiwanie i przetwarzanie danych przez organy KAS; Udostępnianie danych ze zbiorów publicznych i dostęp teleinformatyczny]

1. W zakresie niezbędnym do realizacji zadań, o których mowa w art. 113 ust. 1, Szef Krajowej Administracji Skarbowej oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego mogą:

1) uzyskiwać informacje i dane, w tym także niejawnie, gromadzić je, sprawdzać i przetwarzać, w tym dane osobowe, bez wiedzy i zgody osoby, której te dane dotyczą;

2) nieodpłatnie uzyskiwać, gromadzić i przetwarzać dane ze zbiorów danych, w tym zbiorów danych osobowych, prowadzonych przez organy władzy publicznej oraz państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne.

2. Administrator zbioru danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest obowiązany udostępnić dane na podstawie pisemnego wniosku organu, o którym mowa w ust. 1, lub osoby przez niego upoważnionej.

2a. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:

1) oznaczenie sprawy;

2) określenie zbioru danych, z którego dane mają zostać udostępnione;

3) wskazanie danych podlegających udostępnieniu.

3. Administrator zbioru danych, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, może, w drodze decyzji, wyrazić zgodę na udostępnianie za pomocą urządzeń telekomunikacyjnych informacji zgromadzonych w tych zbiorach organowi KAS, o którym mowa w ust. 1, bez konieczności składania wymaganych odrębnymi przepisami wniosków lub zapytań, jeżeli organ ten posiada:

1) urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane uzyskał;

2) zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania.

4. Przepisy ust. 2–3 stosuje się odpowiednio do danych osobowych i innych informacji uzyskiwanych w toku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez uprawnione do tego organy, służby i instytucje państwowe.

4a. Podmioty, o których mowa w ust. 4, mogą odmówić przekazania informacji lub ograniczyć ich zakres, jeżeli mogłoby to uniemożliwić wykonywanie ich ustawowych zadań lub spowodować ujawnienie danych o osobie udzielającej pomocy tym podmiotom niebędącej ich funkcjonariuszem.

5. Dane osobowe przechowuje się przez okres, w którym są niezbędne do realizacji ustawowych zadań wykonywanych przez organy KAS. Organy KAS dokonują weryfikacji tych danych nie rzadziej niż co 5 lat od dnia ich uzyskania, usuwając dane zbędne.

Art. 127a [Dostęp organów KAS do informacji objętych tajemnicą bankową i danych instytucji finansowych; Postępowanie sądowe i obowiązki informacyjne przy udostępnianiu danych finansowych]

1. Jeżeli jest to konieczne do skutecznego zapobieżenia przestępstwom skarbowym, przestępstwom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 14–16, lub przestępstwom ściganym na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, lub ich wykrycia, ustalenia ich sprawców, uzyskania i utrwalenia dowodów ich popełnienia, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z tych przestępstw albo ich równowartości, oraz wykonania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16a, Szef Krajowej Administracji Skarbowej oraz naczelnik urzędu celno-skar-bowego mogą korzystać z przetwarzanych przez banki informacji stanowiących tajemnicę bankową oraz informacji dotyczących umów o rachunek papierów wartościowych, umów o rachunek pieniężny, umów ubezpieczenia lub innych umów dotyczących obrotu instrumentami finansowymi lub świadczenia usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, w szczególności z przetwarzanych przez uprawnione podmioty danych osób, które zawarły takie umowy.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

1) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;

2) instytucji rynku towarów giełdowych w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 910 i 1881 oraz z 2025 r. poz. 820);

3) zakładów ubezpieczeń;

4) funduszy inwestycyjnych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych;

5) podmiotów wykonujących działalność w zakresie obrotu papierami wartościowymi i innymi instrumentami finansowymi na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 722 i 1863 oraz z 2025 r. poz. 146, 820, 923 i 1014);

6) dostawców usług finansowania społecznościowego, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. e rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.10.2020, str. 1).

3. Informacje i dane, o których mowa w ust. 1, udostępnia się nieodpłatnie na podstawie postanowienia wydanego na pisemny wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnika urzędu celno-skarbowego przez sąd okręgowy właściwy miejscowo ze względu na siedzibę wnioskującego organu.

Art. 128 [Korzystanie z pomocy osób trzecich przy czynnościach operacyjno-rozpoznawczych; Ochrona i ujawnianie danych osób udzielających pomocy oraz świadczenia odszkodowawcze i wynagrodzenie]

1. Funkcjonariusz wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze przy wykonywaniu tych czynności może korzystać z pomocy innych osób. Zabronione jest ujawnianie danych o osobie udzielającej pomocy funkcjonariuszowi wykonującemu czynności operacyjno-rozpoznawcze przy wykonywaniu tych czynności.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest obowiązany ujawnić dane o osobie, o której mowa w ust. 1, na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwo wojenne, o zbrodnię przeciwko życiu lub o występek przeciwko życiu lub zdrowiu, gdy jego następstwem była śmierć człowieka, a także w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przez tę osobę przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego w związku z uczestnictwem w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych.

3. Osobom, o których mowa w ust. 1, za udzielenie pomocy może być przyznane wynagrodzenie.

4. Jeżeli w czasie korzystania lub w związku z korzystaniem przez funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze z pomocy osoby, o której mowa w ust. 1, osoba ta poniosła uszczerbek na zdrowiu, przysługuje jej odszkodowanie na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.

5. Jeżeli w czasie korzystania lub w związku z korzystaniem przez funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze z pomocy osoby, o której mowa w ust. 1, osoba ta utraciła życie, jej spadkobiercom przysługuje odszkodowanie na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.

Art. 129 [Informacja roczna Szefa KAS dla Sejmu i Senatu]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej przedstawia corocznie Sejmowi i Senatowi informację o działalności określonej w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122, art. 123 i art. 127a ust. 1, 2 i 5–12.

Art. 130 [Fundusz operacyjny KAS – źródła i przeznaczenie środków; Zarządzenie Szefa KAS w sprawie dysponowania funduszem operacyjnym i jego nieogłaszanie]

1. Koszty podejmowanych czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz szkoleń specjalistycznych, w zakresie których, ze względu na ochronę określoną w art. 131 ust. 1, nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych, przepisów o finansach publicznych i przepisów o rachunkowości, a także odszkodowania oraz wynagrodzenia, o których mowa w art. 128 ust. 3–5, są pokrywane z tworzonego na ten cel funduszu operacyjnego, którym dysponuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Środki na ten fundusz są zapewniane w budżecie państwa, w części budżetowej, o której mowa w art. 9 ust. 1.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej określi, w drodze zarządzenia, sposób dysponowania funduszem operacyjnym, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając przepisy o ochronie informacji niejawnych. Zarządzenie to nie podlega ogłoszeniu.

Art. 131 [Ochrona czynności operacyjno-rozpoznawczych i danych identyfikujących funkcjonariuszy; Posługiwanie się dokumentami i środkami identyfikacji elektronicznej przy czynnościach operacyjno-rozpoznawczych]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej zapewnia ochronę form, środków i metod wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, własnych obiektów i danych identyfikujących funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze. Udzielenie informacji dotyczących tych czynności może nastąpić wyłącznie na żądanie sądu lub prokuratora, skierowane z powodu uzasadnionego podejrzenia popełnienia, w związku z prowadzonymi czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi, przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego. Przepisy o ochronie informacji niejawnych stosuje się odpowiednio.

2. Funkcjonariusze wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze przy wykonywaniu tych czynności mogą posługiwać się dokumentami publicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1669 i 1863) lub innymi dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych ich identyfikujących oraz środków, którymi posługują się przy wykonywaniu zadań służbowych.

2a. Funkcjonariusze wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze przy wykonywaniu tych czynności mogą posługiwać się środkami identyfikacji elektronicznej zawierającymi dane inne niż dane identyfikujące funkcjonariusza.

3. Osoby udzielające pomocy przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych mogą posługiwać się dokumentami, o których mowa w ust. 2, oraz środkami identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2a.

4. Nie popełnia przestępstwa:

1) kto poleca sporządzenie lub kieruje sporządzeniem dokumentów, o których mowa w ust. 2;

2) kto sporządza dokumenty, o których mowa w ust. 2;

3) kto udziela pomocy w sporządzeniu dokumentów, o których mowa w ust. 2;

4) funkcjonariusz wykonujący czynności operacyjno-rozpoznawcze posługujący się przy wykonywaniu tych czynności dokumentami, o których mowa w ust. 2, lub środkami identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2a;

5) osoba, o której mowa w ust. 3, posługująca się dokumentami, o których mowa w ust. 2, lub środkami identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2a;

6) kto wydaje środki identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2a, funkcjonariuszowi albo osobie, o której mowa w ust. 3, lub dopuszcza do uwierzytelnienia z wykorzystaniem takiego środka identyfikacji elektronicznej w swoim systemie identyfikacji elektronicznej.

Art. 132 [Upoważnienie Zastępcy Szefa KAS do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych i wnioskowych; Upoważnienie funkcjonariusza do zarządzenia zniszczenia danych i materiałów operacyjnych]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może upoważnić Zastępcę Szefa Krajowej Administracji Skarbowej do:

1) składania wniosków, o których mowa w art. 118 ust. 1, 3, 6 i 7 oraz w art. 127a ust. 3 i 9, lub do zarządzenia kontroli operacyjnej w trybie określonym w art. 118 ust. 3;

2) zarządzania czynności, o których mowa w art. 119 ust. 1 i 2 i art. 120 ust. 1;

3) wykonywania innych czynności związanych z realizacją uprawnień określonych w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1 i art. 131 ust. 1, 2 i 5.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może upoważnić funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze do zarządzania zniszczenia, o którym mowa w art. 123 ust. 1, w odniesieniu do danych, o których mowa w art. 114 ust. 1 i art. 115 ust. 1, oraz materiałów uzyskanych na podstawie art. 117 ust. 1.

Art. 132a [Upoważnienie zastępcy naczelnika do zarządzania czynnościami; Upoważnienie zastępcy do wykonywania czynności w zakresie wskazanych uprawnień ustawowych]
Naczelnik urzędu celno-skarbowego może upoważnić swojego zastępcę do:

1) zarządzania czynności, o których mowa w art. 120 ust. 1;

2) wykonywania innych czynności związanych z realizacją uprawnień określonych w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 120 ust. 2–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1 oraz art. 131 ust. 2 i 5.

Art. 133 [Szczególne uprawnienia funkcjonariuszy KAS przy czynnościach zatrzymania, przeszukania i konwoju; Zażalenie do prokuratora na czynności z zakresu przeszukania i zatrzymania danych, osób i przedmiotów]

1. Funkcjonariusze w związku z realizacją zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2, 13–16a i 16c, art. 14 ust. 1 pkt 7 i 19 oraz art. 33 ust. 1 pkt 15, oprócz uprawnień określonych w art. 64 mają prawo do:

1) zatrzymywania i przeszukiwania osób, zatrzymywania rzeczy oraz przeszukiwania lokali mieszkalnych, pomieszczeń i innych miejsc, bagażu, ładunku i środków przewozowych w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego;

2) zatrzymywania i przeszukiwania urządzeń zawierających dane informatyczne lub systemów informatycznych, w zakresie danych przechowywanych w tych urządzeniach lub systemach albo na nośnikach, w tym korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego;

3) zatrzymywania osób wskutek pościgu, o którym mowa w art. 20 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi, sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r., w celu niezwłocznego przekazania ich funkcjonariuszom administracji celnej właściwego państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

4) zatrzymywania osób i przedmiotów, których dane wprowadzone zostały do systemów, o których mowa w ustawie z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1355 oraz z 2024 r. poz. 1688), w celu podjęcia wnioskowanych we wpisie działań albo do bezzwłocznego przekazania osoby lub przedmiotu uprawnionemu organowi;

5) konwoju, o którym mowa w art. 4 pkt 3 lit. a oraz c–g ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. z 2025 r. poz. 555 i 820);

6) nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia i wykroczenia skarbowe, na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia i Kodeksie karnym skarbowym;

7) zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek organizacyjnych, przedsiębiorców i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

2. Na sposób przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5, w terminie 7 dni od dnia ich dokonania, przysługuje zażalenie do prokuratora właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia czynności. Do zażalenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego w zakresie dotyczącym postępowania odwoławczego.

Art. 134 [Poszanowanie godności i praw w toku czynności służbowych; Zasady i tryb zatrzymania oraz uprawnienia osoby zatrzymanej]

1. W toku wykonywania czynności służbowych funkcjonariusze są obowiązani do poszanowania godności człowieka oraz respektowania innych praw i wolności obywatelskich.

2. Funkcjonariusze są obowiązani do wykonywania czynności służbowych w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste i majątkowe podmiotów, których te czynności dotyczą.

3. Zatrzymanie osoby może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki okazały się bezcelowe lub nieskuteczne.

4. Osobę zatrzymaną po wykonaniu niezbędnych czynności procesowych należy niezwłocznie doprowadzić do najbliższej jednostki Policji lub Straży Granicznej lub zwolnić po ustaniu przyczyn zatrzymania.

5. W razie uzasadnionej potrzeby zatrzymaną osobę należy niezwłocznie poddać badaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy medycznej.

6. Osobie zatrzymanej lub osobie, wobec której dokonano przeszukania, przysługują uprawnienia odpowiednio osoby zatrzymanej lub osoby, której prawa zostały naruszone, przewidziane w Kodeksie postępowania karnego.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, tryb przeprowadzania badań lekarskich, o których mowa w ust. 5, przypadki uzasadniające potrzebę niezwłocznego udzielenia osobie zatrzymanej pierwszej pomocy medycznej lub potrzebę poddania jej niezbędnym badaniom lekarskim, a także czas i organizację tych badań oraz sposób ich dokumentowania, mając na celu ochronę zdrowia osoby zatrzymanej.

Art. 135 [Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie czynności Służby Celno-Skarbowej; Tryb i zakres współpracy Służby Celno-Skarbowej z Policją i Strażą Graniczną]
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób wykonywania czynności, o których mowa w art. 133 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 134 ust. 4, oraz tryb i zakres współpracy Służby Celno-Skarbowej z Policją i Strażą Graniczną, uwzględniając potrzebę zapewnienia odpowiedniej skuteczności podejmowanych przez funkcjonariuszy czynności, a także potrzebę ochrony dóbr osobistych i praw majątkowych osoby, wobec której zostały podjęte.

Art. 136 [Zatrzymanie statku przez jednostki pływające KAS; Współdziałanie Służby Celno-Skarbowej i Straży Granicznej przy zatrzymaniu statku]

1. Zatrzymanie statku przemieszczającego się po morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym lub wodach śródlądowych może być dokonane tylko przez pełniące służbę, oznakowane jednostki pływające KAS, zwane dalej „jednostkami pływającymi”.

2. Zatrzymanie statku w strefie przyległej przez jednostki pływające może nastąpić jedynie w celu zapobiegania naruszaniu przepisów prawa celnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Dowódca jednostki pływającej na morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym, strefie przyległej i śródlądowych drogach wodnych ma prawo:

1) wezwać statek do zmniejszenia prędkości przepływu, zatrzymania się do kontroli oraz zastosowania się do wskazanego kursu przepływu;

2) zatrzymać statek, wejść na jego pokład, sprawdzić dokumenty dotyczące statku i ładunku, wylegitymować załogę statku oraz znajdujących się na nim pasażerów, zbadać ładunek i przeszukać pomieszczenia statku, a także zatrzymać osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa;

3) zmusić statek do zawinięcia do wskazanego portu, jeżeli kapitan nie stosuje się do wydanych poleceń.

4. Dowódca jednostki pływającej ma prawo do podejmowania działań, o których mowa w ust. 3, w szczególności, gdy:

1) statek przyjmuje na pokład lub wysadza osoby wbrew obowiązującym przepisom lub dokonuje załadunku lub wyładunku towarów poza miejscami do tego wyznaczonymi;

2) statek opuszcza port bez kontroli;

3) zachodzi obawa, że statek nawiązuje łączność z wybrzeżem;

4) statek zakotwicza poza miejscem do tego przeznaczonym.

5. W celu zatrzymania statku dowódca jednostki pływającej, z odległości umożliwiającej odebranie sygnału, przekazuje wizualny i dźwiękowy sygnał polecający zatrzymanie się statku.

6. Jednostki pływające, w celu zatrzymania statku, stosują sygnały międzynarodowego kodu sygnałowego, zapalając światło niebieskie błyskowe widoczne dookoła widnokręgu.

7. W przypadku gdy mimo wezwania do zatrzymania, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, statek nie zatrzyma się, dowódca jednostki pływającej wzywa jednostkę pływającą Straży Granicznej w celu udzielenia pomocy przy zatrzymaniu statku.

Art. 137 [Ujawnianie i przetwarzanie danych pocztowych przez organy KAS; Obowiązki operatorów pocztowych w zakresie udostępniania danych organom KAS]

1. Dane dotyczące osób korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia lub korzystania z tych usług mogą być ujawnione organom KAS i przez nie przetwarzane wyłącznie w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 13–16a i 16c.

2. Ujawnianie danych, o których mowa w ust. 1, następuje na:

1) sporządzony na piśmie wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnika urzędu celno-skarbowego;

2) żądanie funkcjonariusza mającego upoważnienie udzielone na piśmie przez organy, o których mowa w pkt 1.

3. Operatorzy pocztowi są obowiązani do udostępniania danych określonych w ust. 1 funkcjonariuszowi wskazanemu we wniosku organu KAS.

4. Udostępnianie danych, o których mowa w ust. 1, następuje na koszt operatora pocztowego.

Art. 138 [Wyposażenie w uzbrojenie i środki przymusu bezpośredniego organów KAS i funkcjonariuszy SCS]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Zastępca Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz funkcjonariusze mogą otrzymać uzbrojenie oraz środki przymusu bezpośredniego.

Art. 139 [Użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego oraz środków do pokonywania przeszkód; Użycie i wykorzystanie broni palnej przez funkcjonariuszy]

1. W przypadkach, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, funkcjonariusze mogą użyć środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1, 2, 5, 7, 9, 11, pkt 12 lit. a, pkt 13, 17, 18, 20 i 21 tej ustawy, lub wykorzystać te środki, oraz użyć środków przeznaczonych do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód, z wyłączeniem materiałów wybuchowych, lub wykorzystać te środki.

2. Na użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego przysługuje zażalenie do prokuratora rejonowego właściwego dla miejsca zdarzenia.

3. Funkcjonariusze mogą użyć broni palnej lub ją wykorzystać:

1) w przypadkach, o których mowa w art. 45 pkt 1, 2 i 3 lit. a oraz w art. 47 pkt 1, 2 lit. a i pkt 3–6 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej;

2) w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której użycie broni palnej było dopuszczalne w przypadkach określonych w art. 45 pkt 1 lit. a i pkt 2 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej;

3) w celu ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby zatrzymanej, jeżeli ucieczka tej osoby stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia funkcjonariusza lub innej osoby lub istnieje uzasadnione podejrzenie, że osoba zatrzymana może użyć materiałów wybuchowych, broni palnej lub innego niebezpiecznego przedmiotu.

4. Użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz dokumentowanie tego użycia i wykorzystania odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

5. W broń palną i środki przymusu bezpośredniego może być wyposażony funkcjonariusz, który został przeszkolony w zakresie związanym z jej używaniem.

Art. 140 [Rozporządzenie w sprawie broni palnej funkcjonariuszy; Rozporządzenie w sprawie środków przymusu bezpośredniego i wyposażenia służbowego]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje broni palnej przysługującej osobom, o których mowa w art. 138;

2) kryteria i tryb przydziału broni palnej, normy uzbrojenia oraz sposób jej magazynowania, przechowywania i zapewniania właściwego stanu technicznego, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i uniemożliwienie użycia broni palnej przez osobę nieuprawnioną;

3) normy wyposażenia niezbędnego do wykonywania czynności służbowych, zasady jego przyznawania i użytkowania, biorąc pod uwagę zakres wykonywanych zadań;

4) warunki przyznawania środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 139 ust. 1, uwzględniając zakres zadań wykonywanych przez funkcjonariuszy lub rodzaje stanowisk.

Art. 141 [Wyodrębniona komórka organizacyjna w urzędzie obsługującym ministra finansów; Właściwość terytorialna komórki obejmująca całe terytorium RP]
W urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych może działać wyodrębniona komórka organizacyjna, w której funkcjonariusze są uprawnieni do wykonywania czynności, o których mowa w art. 133 ust. 1, właściwa do prowadzenia działań na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 142 [Stosowanie odpowiednie art. 139 ust. 1 i 3 w razie zagrożenia przejęciem jednostki pływającej]
W przypadku bezpośredniego zagrożenia przejęciem jednostki pływającej przez załogę innego statku przepisy art. 139 ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 143 [Odesłanie do Ordynacji podatkowej; Odpowiednie stosowanie przepisów działu VII Ordynacji podatkowej]
W zakresie nieuregulowanym do spraw, o których mowa w niniejszym rozdziale, stosuje się odpowiednio przepisy działu VII Ordynacji podatkowej.

5. Podmioty, w tym organy, o których mowa w ust. 4, przedstawiają opinię w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia o jej przedstawienie.

Art. 143b [Przekazywanie informacji ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych; Przekazywanie informacji ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych i marszałkowi województwa]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej przekazuje:

1) ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych informacje niezbędne do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia 765/2006, art. 12 rozporządzenia 269/2014 oraz art. 3m ust. 11, art. 6, art. 6a, art. 6b ust. 2 i art. 12c ust. 1 rozporządzenia 833/2014;

2) ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych informacje niezbędne do realizacji zadań określonych w ustawie z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego;

3) właściwemu marszałkowi województwa informacje niezbędne do realizacji zadań określonych w art. 6e ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego.

Art. 143c [Właściwość organów w kontroli przestrzegania środków ograniczających]
Kontrolę przestrzegania środków ograniczających określonych w rozporządzeniu 765/2006, rozporządzeniu 269/2014, rozporządzeniu 833/2014 oraz w ustawie z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, w ramach sprawowanego nadzoru lub kontroli, sprawują także, na zasadach określonych w przepisach odrębnych:

1) Generalny Inspektor Informacji Finansowej – w odniesieniu do instytucji obowiązanych, o których mowa w ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

2) Komisja Nadzoru Finansowego – w odniesieniu do podmiotów przez nią nadzorowanych, które są instytucjami obowiązanymi, o których mowa w ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Art. 143d [Naruszenie obowiązków i zakazów wynikających z rozporządzeń sankcyjnych UE; Kara pieniężna za uczestnictwo w obchodzeniu środków ograniczających UE]
Osoba lub podmiot, które:

1) nie dopełniają obowiązku zamrożenia środków finansowych, funduszy lub zasobów gospodarczych lub zakazu udostępniania środków finansowych, funduszy lub zasobów gospodarczych, określonego w art. 2 rozporządzenia 765/2006 lub art. 2 rozporządzenia 269/2014,

2) naruszają zakaz, o którym mowa w art. 1a ust. 1, art. 1b ust. 1, art. 1ba, art. 1bb ust. 1–3, art. 1c ust. 1, art. 1d ust. 1, art. 1e ust. 1–2, art. 1f ust. 1–2, art. 1fd ust. 1 lub 2, art. 1g ust. 1 lub 1a, art. 1ga ust. 1 lub 2, art. 1gb ust. 1, art. 1gc ust. 1 lub 2, art. 1h ust. 1 i 2, art. 1i ust. 1 lub 1a, art. 1j, art. 1ja ust. 1, art. 1jb, art. 1jc ust. 1–5, art. 1k ust. 1, art. 1l ust. 1, art. 1o ust. 1, art. 1p ust. 1, art. 1q ust. 1, art. 1r ust. 1, art. 1ra ust. 1 lub 2, art. 1rb ust. 1–4, art. 1rc ust. 1–3, art. 1s ust. 1 lub 1a, art. 1sa ust. 1–4, art. 1t ust. 1, art. 1u ust. 1, art. 1x ust. 1, art. 1y ust. 1, art. 1za ust. 1, art. 1zb ust. 1 lub art. 1zc ust. 1–1c rozporządzenia 765/2006 lub art. 2 ust. 1–2, art. 2a ust. 1–2, art. 2aa, art. 2e ust. 1 lub 3, art. 2f ust. 1 lub ust. 3, art. 3 ust. 1 lub 2, art. 3a ust. 1 lub 2, art. 3b ust. 1 lub 2, art. 3c ust. 1–4, art. 3d ust. 1, art. 3ea ust. 1 lub 1a, art. 3eb ust. 1, art. 3ec ust. 1, art. 3f ust. 1 lub 2, art. 3g ust. 1, art. 3h ust. 1 lub 2, art. 3i ust. 1 lub 2, art. 3k ust. 1–2, art. 3l ust. 1–1c, art. 3m ust. 1, 2 lub 8, art. 3n ust. 1 lub 4, art. 3o ust. 1–4, art. 3p ust. 1–5, art. 3q ust. 1, art. 3r ust. 1 lub 2, art. 3s ust. 1, art. 3t ust. 1 lub 2, art. 3u ust. 1 lub 2, art. 3v ust. 1 lub 2, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 1–6, art. 5a ust. 1, 2 lub 4, art. 5aa ust. 1–1b, art. 5ab ust. 1, art. 5ac ust. 1–2, art. 5ad ust. 1, art. 5b ust. 1–2a, art. 5e ust. 1, art. 5f ust. 1, art. 5h ust. 1, art. 5i ust. 1, art. 5j ust. 1 lub 2, art. 5k ust. 1, art. 5l ust. 1, art. 5m ust. 1 lub 2, art. 5n ust. 1–2b lub 3a, art. 5o ust. 1, art. 5p ust. 1, art. 5t ust. 1, art. 12f ust. 1 lub 2 lub art. 12g ust. 1 rozporządzenia 833/2014,

3) nie dopełniają obowiązku niezwłocznego przekazywania informacji wymaganych na podstawie art. 1z, art. 5 lub art. 8j ust. 1 rozporządzenia 765/2006, art. 7, art. 8 lub art. 9 ust. 2 rozporządzenia 269/2014 lub art. 3d ust. 1a lub 5, art. 3l ust. 1d, art. 3m ust. 11, art. 5a ust. 4a lub 4b, art. 5g, art. 5r ust. 1 lub 2 lub art. 6b ust. 1 rozporządzenia 833/2014,

4) nie stosują się do zakazu świadomego i celowego udziału w działaniach, których celem lub skutkiem jest ominięcie stosowania art. 2 rozporządzenia 765/2006, art. 2 rozporządzenia 269/2014 oraz art. 2e ust. 1 lub 3, art. 3 ust. 1 lub 2, art. 3a ust. 1 lub 2, art. 3g ust. 1, art. 3h ust. 1, art. 3u ust. 1, art. 5 ust. 1–6, art. 5a ust. 1, 2 lub 4, art. 5aa ust. 1, art. 5ab ust. 1, art. 5ad ust. 1, art. 5b ust. 1, art. 5f ust. 1, art. 5h, art. 5i ust. 1 lub art. 5j ust. 1 lub 2 rozporządzenia 833/2014 – podlegają karze pieniężnej.

Art. 143e [Organ właściwy do nałożenia kary pieniężnej; Wysokość kary pieniężnej do 20 000 000 zł]

1. Karę pieniężną, o której mowa w art. 143d, nakłada naczelnik urzędu celno-skarbowego, w drodze decyzji administracyjnej, w wysokości do 20 000 000 zł.

2. (uchylony)

Art. 143f [Dochód budżetu państwa z kar pieniężnych z art. 143d]
Wpływy z kar pieniężnych, o których mowa w art. 143d, stanowią dochód budżetu państwa.

Art. 143g [Udostępnianie informacji między organami w związku z kontrolami; Wyłączenie stosowania art. 99 ust. 7 ustawy AML wobec informacji GIIF z zachowaniem ochrony informacji niejawnych]

1. Naczelnicy urzędów celno-skarbowych, Generalny Inspektor Informacji Finansowej oraz Komisja Nadzoru Finansowego udostępniają informacje pozyskane w toku odpowiednio kontroli celno-skarbowej oraz kontroli, o której mowa w art. 143c, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, w celu realizacji jego zadań, o których mowa w art. 143a i art. 143e.

1a. Naczelnicy urzędów celno-skarbowych udostępniają odpowiednio Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej oraz Komisji Nadzoru Finansowego informacje i dokumenty o nałożeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 143d, która została nałożona w wyniku przeprowadzonej przez te organy kontroli, o której mowa w art. 143c.

2. Do informacji udostępnianych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej na podstawie ust. 1 przepisu art. 99 ust. 7 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu nie stosuje się, z wyjątkiem przepisów o ochronie informacji niejawnych.

1. Przetwarzanie danych osobowych, o których mowa w:

1) art. 9 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, z wyłączeniem danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe oraz danych genetycznych,

2) art. 10 rozporządzenia 2016/679 – dotyczących funkcjonariuszy, jest dopuszczalne wyłącznie w zakresie, w jakim jest to niezbędne do realizacji zadania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub dyrektora izby administracji skarbowej nałożonego przepisem prawa.

2. Przetwarzanie danych biometrycznych funkcjonariusza jest dopuszczalne także wtedy, gdy podanie takich danych jest niezbędne ze względu na kontrolę dostępu do pomieszczeń wymagających szczególnej ochrony lub szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie może narazić na szkodę organy, o których mowa w ust. 1.

3. Przetwarzanie danych osobowych, o których mowa w ust. 1, może być dokonywane na podstawie pisemnego upoważnienia do przetwarzania takich danych wydanego przez administratora. Osoby upoważnione do przetwarzania takich danych są obowiązane do zachowania ich w tajemnicy.

4. W zakresie nieuregulowanym ustawą do spraw związanych z przetwarzaniem danych osobowych przepisy art. 22² i art. 22³ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277 i 807), zwanej dalej „Kodeksem pracy”, stosuje się odpowiednio.

Art. 146 [Podporządkowanie pracowników i funkcjonariuszy IAS naczelnikom urzędów; Wymóg stanowiska naczelnika w sprawach pracy i służby (zmiana warunków, rozwiązanie stosunku, przeniesienia)]

1. Osoby zatrudnione w izbie administracji skarbowej oraz funkcjonariusze pełniący służbę w izbie administracji skarbowej, realizujący:

1) w urzędach skarbowych zadania, o których mowa w art. 28 ust. 1,

2) w urzędach celno-skarbowych zadania, o których mowa w art. 33 ust. 1 – podlegają naczelnikowi tego urzędu.

2. Dyrektor izby administracji skarbowej nie może wydawać poleceń osobom zatrudnionym w tej izbie oraz funkcjonariuszom tej izby w indywidualnych sprawach w zakresie realizowanych zadań określonych w art. 28 ust. 1 oraz w art. 33 ust. 1.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w sprawach z zakresu pracy i służby jest wymagane uzyskanie stanowiska odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego, w przypadku:

1) zmiany warunków pracy albo służby oraz wynagrodzenia albo uposażenia;

2) rozwiązania stosunku pracy albo zwolnienia ze służby;

3) przeniesienia do innego urzędu w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej oraz do Najwyższej Izby Kontroli w rozumieniu ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2022 r. poz. 623);

4) przeniesienia funkcjonariusza do innej jednostki organizacyjnej KAS.

4. (uchylony)

Art. 147 [Zakaz podległości służbowej osób spokrewnionych lub pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym; Obowiązek i tryb złożenia informacji o powiązaniach osobistych w KAS]

1. Małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie, powinowactwa pierwszego stopnia, przysposobienia, opieki lub kurateli, a także osoby prowadzące wspólne gospodarstwo domowe nie mogą pełnić służby ani być zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS, jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek podległości służbowej.

2. Osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariusze są obowiązani do złożenia kierownikowi jednostki organizacyjnej pisemnej informacji o zaistnieniu przesłanek określonych w ust. 1.

3. Informacja, o której mowa w ust. 2, powinna zawierać w szczególności imię i nazwisko składającego informację, imię i nazwisko osoby zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS albo funkcjonariusza będących jego małżonkiem, osobą pozostającą z nim w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie, powinowactwa pierwszego stopnia, przysposobienia, opieki lub kurateli albo osobą prowadzącą z nim wspólne gospodarstwo domowe.

4. Informację, o której mowa w ust. 2, należy złożyć bezzwłocznie po zaistnieniu przesłanek powodujących powstanie obowiązku złożenia tej informacji albo uzyskaniu wiedzy uzasadniającej złożenie takiej informacji.

5. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej, ich zastępcy, naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego i dyrektor Szkoły składają Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informację, o której mowa w ust. 2.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór informacji, o której mowa w ust. 2, mając na względzie zapewnienie jednolitości składanych informacji oraz zakres danych objętych informacją.

Art. 148 [Dodatki kontrolerskie i orzecznicze w KAS; Upoważnienie do określenia zasad przyznawania dodatków przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych]

1. Osobie zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS oraz funkcjonariuszowi przysługują odpowiednio do wynagrodzenia albo uposażenia:

1) dodatek kontrolerski w wysokości do 50 % wynagrodzenia zasadniczego albo uposażenia zasadniczego za wykonywanie:

a) kontroli podatkowej,

b) kontroli celno-skarbowej, z wyłączeniem kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 9,

c) (uchylona)

ca) kontroli, o której mowa w art. 119zzf § 1 Ordynacji podatkowej,

d) audytu,

e) czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133 ust. 1 pkt 1–5;

2) dodatek kontrolerski w wysokości do 20 % wynagrodzenia zasadniczego albo uposażenia zasadniczego dla kierownika komórki organizacyjnej, wykonującej kontrolę, audyt lub czynności, o których mowa w pkt 1, który dokonuje osobiście czynności w tym zakresie, w wymiarze co najmniej 20 % czasu pracy albo służby;

3) dodatek orzeczniczy w wysokości do 50 % wynagrodzenia zasadniczego osoby zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS albo uposażenia zasadniczego funkcjonariusza na stanowisku radcy skarbowego za wykonywanie czynności organu, o których mowa w art. 13 § 2c Ordynacji podatkowej.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość dodatku kontrolerskiego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, warunki i tryb przyznawania, wypłaty, zmiany wysokości oraz utraty dodatku kontrolerskiego, uwzględniając potrzebę zwiększenia skuteczności kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej, audytu lub czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133 ust. 1 pkt 1–5, przez zapewnienie motywacji do ich sprawnego wykonywania.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość dodatku orzeczniczego, warunki i tryb przyznawania dodatku orzeczniczego, wypłaty, zmiany wysokości oraz utraty dodatku orzeczniczego, uwzględniając potrzebę zwiększenia skuteczności postępowań przez zapewnienie motywacji osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS oraz funkcjonariuszy do rzetelnego i sprawnego wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

Rozdział 2 Praca w Krajowej Administracji Skarbowej

Art. 149 [Oświadczenia majątkowe pracowników KAS – obowiązek, termin i wyłączenia; Składanie i analiza oświadczeń majątkowych – właściwość organów oraz odesłanie do ustawy o ograniczeniu działalności gospodarczej przez osoby publiczne]

1. Osoby zatrudnione w Krajowej Informacji Skarbowej, izbie administracji skarbowej oraz Szkole są obowiązane corocznie, w terminie do dnia 31 marca, składać oświadczenia o swoim stanie majątkowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS na stanowiskach pomocniczych, robotniczych, obsługowych lub przy sporządzaniu i wydawaniu posiłków.

3. Oświadczenie składa się kierownikowi jednostki organizacyjnej KAS, w której osoba jest zatrudniona.

4. Do dokonywania analizy oświadczeń składanych przez osoby zatrudnione w Krajowej Informacji Skarbowej i izbie administracji skarbowej są uprawnieni kierownicy tych jednostek oraz komórka organizacyjna urzędu obsługującego ministra realizująca zadania w zakresie oświadczeń o stanie majątkowym. W przypadku osób zatrudnionych w Szkole analizy oświadczeń o stanie majątkowym dokonuje komórka organizacyjna urzędu obsługującego ministra realizująca zadania w zakresie oświadczeń o stanie majątkowym.

5. Niebędący funkcjonariuszem dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej, naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego, dyrektor Szkoły oraz ich zastępcy oświadczenia o stanie majątkowym składają Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

6. Do dokonywania analizy oświadczeń osób, o których mowa w ust. 5, jest uprawniona komórka organizacyjna urzędu obsługującego ministra realizująca zadania w zakresie oświadczeń o stanie majątkowym.

7. W zakresie nieuregulowanym do spraw oświadczeń o stanie majątkowym osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych KAS stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2025 r. poz. 499).

Art. 150 [Przeniesienie członka korpusu służby cywilnej do Służby Celno-Skarbowej; Przekształcenie stosunku pracy w stosunek służbowy oraz wliczanie okresów pracy do okresu służby]

1. Członek korpusu służby cywilnej zatrudniony w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych albo w jednostce organizacyjnej KAS może otrzymać propozycję przeniesienia do pełnienia służby w Służbie Celno-Skarbowej.

2. Z wnioskiem o pełnienie służby w Służbie Celno-Skarbowej może wystąpić także członek korpusu służby cywilnej.

3. Propozycję, o której mowa w ust. 1, przedstawia kierownik jednostki organizacyjnej.

4. Propozycja, o której mowa w ust. 1, powinna określać:

1) datę przekształcenia stosunku pracy w stosunek służbowy;

2) miejsce służby;

3) rodzaj służby;

4) stanowisko służbowe;

5) stopień służbowy;

6) uposażenie.

5. Członek korpusu służby cywilnej w terminie 7 dni od dnia otrzymania propozycji, o której mowa w ust. 1, składa pisemne oświadczenie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia propozycji.

6. Przeniesienie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić za zgodą dyrektora generalnego urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub kierownika jednostki organizacyjnej wykonującego jego zadania, w której członek korpusu służby cywilnej jest zatrudniony.

7. Dotychczasowy stosunek pracy członka korpusu służby cywilnej, który przyjął propozycję, o której mowa w ust. 1, przekształca się w stosunek służbowy na podstawie aktu mianowania.

8. Członkowi korpusu służby cywilnej, który stał się funkcjonariuszem, okres stażu pracy w służbie cywilnej lub jednostkach organizacyjnych KAS wlicza się do okresu służby w Służbie Celno-Skarbowej, z zastrzeżeniem przepisów ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2024 r. poz. 1121, 1243, 1562 i 1871).

8a. Okresy, o których mowa w ust. 8, nie są traktowane jako okresy służby ani okresy równorzędne ze służbą w rozumieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Rozdział 3 Przebieg służby w Służbie Celno-Skarbowej

Art. 151 [Wymogi ogólne dla funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej; Dodatkowe wymogi dla funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno‑kontrolne i dochodzeniowe]

1. Funkcjonariuszem może być osoba:

1) będąca obywatelem polskim;

2) korzystająca z pełni praw publicznych;

3) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) posiadająca co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;

5) ciesząca się nieposzlakowaną opinią;

6) której stan zdrowia pozwala na pełnienie służby na określonym stanowisku.

2. Funkcjonariuszem wykonującym czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133, może być osoba, która dodatkowo:

1) posiada wyłącznie obywatelstwo polskie;

2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;

3) posiada zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia służby w formacjach uzbrojonych, podległych szczególnej dyscyplinie służbowej, której gotowa jest się podporządkować;

4) daje rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych.

Art. 152 [Informacja publiczna o postępowaniu kwalifikacyjnym w Służbie Celno-Skarbowej; Ograniczenia w udostępnianiu wyników i danych kandydatów oraz informacji o nawiązaniu stosunku służbowego]

1. Informacja o postępowaniu kwalifikacyjnym do służby w Służbie Celno-Skarbowej stanowi informację publiczną.

2. Informacje o wynikach postępowania kwalifikacyjnego do służby w Służbie Celno-Skarbowej oraz o kandydatach, a także o nawiązaniu stosunku służbowego, nie podlegają upowszechnianiu i udostępnianiu.

Art. 153 [Postępowanie kwalifikacyjne do służby w Służbie Celno-Skarbowej; Upoważnienia i wytyczne ministra oraz zwolnienia z etapów postępowania]

1. Przyjęcie kandydata do służby w Służbie Celno-Skarbowej następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, na które składa się:

1) złożenie kwestionariusza osobowego, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu lub pełnieniu służby;

2) test wiedzy;

3) test sprawności fizycznej;

4) test psychologiczny i kompetencyjny;

5) rozmowa kwalifikacyjna;

6) ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Służbie Celno-Skarbowej;

7) sprawdzenie w ewidencjach, rejestrach i kartotekach prawdziwości danych zawartych w kwestionariuszu osobowym kandydata do służby.

8) (uchylony)

2. W przypadku kandydata do służby w Służbie Celno-Skarbowej w komórce, w której są wykonywane czynności określone w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133, postępowanie kwalifikacyjne obejmuje dodatkowo badanie psychofizjologiczne.

3. Zdolność fizyczną i psychiczną, o której mowa w ust. 1 pkt 6, ustalają komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, o których mowa w art. 207 ust. 1.

4. Szef Krajowej Administracji Skarbowej w przypadkach uzasadnionych potrzebami służby lub kwalifikacjami kandydata do służby w Służbie Celno-Skarbowej może zwolnić kandydata z etapów postępowania kwalifikacyjnego, o których mowa w ust. 1 pkt 2–6 lub ust. 2.

5. (uchylony)

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 152 ust. 1, i sposób podawania ich do wiadomości;

2) kryteria i szczegółowy tryb postępowania kwalifikacyjnego do służby w Służbie Celno-Skarbowej oraz zakres tematyczny testu wiedzy;

3) 

Art. 154 [Powstanie stosunku służbowego i stopień aplikanta; Służba przygotowawcza: czas trwania i opiekun]

1. Stosunek służbowy funkcjonariusza powstaje w drodze mianowania, na podstawie zgłoszenia się do służby.

2. Osoba mianowana funkcjonariuszem służby przygotowawczej otrzymuje stopień służbowy aplikanta.

3. Służba przygotowawcza trwa 2 lata. W okresie służby przygotowawczej funkcjonariuszowi wyznacza się opiekuna spośród funkcjonariuszy.

Art. 155 [Obowiązki funkcjonariusza w służbie przygotowawczej; Uprawnienia Szefa KAS w zakresie modyfikacji służby przygotowawczej; Delegacja do rozporządzenia w sprawie programu i przebiegu służby przygotowawczej]

1. W okresie służby przygotowawczej funkcjonariusz jest obowiązany:

1) odbyć szkolenie praktyczne;

2) złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin kończący zasadniczy kurs zawodowy albo egzamin zawodowy;

3) złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin ze znajomości języka obcego albo przedłożyć dokument potwierdzający znajomość języka obcego w zakresie umożliwiającym wykonywanie obowiązków służbowych.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej w przypadkach uzasadnionych potrzebami służby lub kwalifikacjami funkcjonariusza może:

1) zwolnić funkcjonariusza z obowiązku odbycia służby przygotowawczej;

2) skrócić okres służby przygotowawczej;

3) zwolnić funkcjonariusza z poszczególnych obowiązków określonych w ust. 1.

3. Szef Krajowej Administracji Skarbowej, na pisemny wniosek funkcjonariusza, w przypadkach wskazanych w tym wniosku lub uzasadnionych potrzebami służby, może przedłużyć okres służby przygotowawczej.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, program i przebieg służby przygotowawczej, obowiązki opiekuna, tryb opiniowania, tryb rozpatrywania odwołań od opinii okresowych, szczegółowe warunki i tryb egzaminów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, oraz wykaz dokumentów potwierdzających znajomość języka obcego w zakresie umożliwiającym wykonywanie obowiązków służbowych, mając na względzie sprawne przeprowadzenie opiniowania oraz sprawdzenie przygotowania funkcjonariusza do pełnienia służby w Służbie Celno-Skarbowej.

Art. 156 [Opiniowanie okresowe funkcjonariusza w służbie przygotowawczej; Odwołanie od opinii okresowej i wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy]

1. W okresie służby przygotowawczej funkcjonariusz podlega opiniowaniu okresowemu, nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Opinię wydaje bezpośredni przełożony w porozumieniu z opiekunem funkcjonariusza.

2. Funkcjonariusza zapoznaje się z opinią okresową w terminie 14 dni od dnia jej sporządzenia. Funkcjonariusz może, w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z opinią, wnieść odwołanie do kierownika jednostki organizacyjnej.

3. W przypadku gdy opinię wydaje dyrektor izby administracji skarbowej albo Szef Krajowej Administracji Skarbowej, funkcjonariusz może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z opinią.

Art. 157 [Mianowanie do służby stałej po służbie przygotowawczej i pozytywnej ocenie przydatności]
Po zakończeniu służby przygotowawczej, z zastrzeżeniem art. 155 ust. 2 pkt 1, i po spełnieniu warunków określonych w art. 155 ust. 1 oraz po uzyskaniu opinii okresowej stwierdzającej przydatność do służby w Służbie Celno-Skarbowej, funkcjonariusz zostaje mianowany do służby stałej.

Art. 158 [Mianowanie do służby w Służbie Celno-Skarbowej; Ustalenie stopnia, stanowiska, uposażenia i miejsca pełnienia służby po mianowaniu]

1. Mianowania funkcjonariusza do służby przygotowawczej albo do służby stałej dokonuje kierownik jednostki organizacyjnej.

2. Akt mianowania zawiera:

1) imię i nazwisko;

2) datę mianowania;

3) rodzaj służby.

3. Dokonując mianowania, kierownik jednostki organizacyjnej wskazuje jednostkę organizacyjną KAS, w której funkcjonariusz będzie pełnił służbę.

4. Funkcjonariusz mianowany otrzymuje legitymację służbową.

5. Kierownik jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia mianowania, mianuje funkcjonariusza na stopień służbowy oraz określa, w formie pisemnej, stanowisko służbowe, uposażenie oraz miejsce pełnienia służby. Przepisy art. 192 ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.

Art. 158a [Obowiązki informacyjne kierownika wobec funkcjonariusza przyjętego do służby; Zakres i forma przekazywania informacji przy oddelegowaniu za granicę]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej informuje funkcjonariusza przyjętego do służby w Służbie Celno-Skarbowej o jego prawach i obowiązkach oraz zasadach służby w Służbie Celno-Skarbowej, w szczególności o:

1) uposażeniu i innych świadczeniach pieniężnych przysługujących funkcjonariuszowi oraz terminach i sposobie wypłacania ich funkcjonariuszowi;

2) obowiązującym funkcjonariusza rozkładzie czasu służby, dobowym i tygodniowym wymiarze czasu służby, zasadach pełnienia służby w przedłużonym czasie służby;

3) prawie funkcjonariusza do szkoleń zapewnianych przez Krajową Administrację Skarbową oraz polityce szkoleniowej w jednostkach organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej;

4) wymiarze przysługującego funkcjonariuszowi płatnego urlopu, w tym urlopu wypoczynkowego, oraz zasadach jego udzielania;

5) obowiązujących zasadach zwolnienia ze służby, w tym o okresie, po upływie którego następuje zwolnienie funkcjonariusza ze służby, oraz przysługujących środkach odwoławczych.

2. Funkcjonariusz przed oddelegowaniem do pełnienia służby na terytorium innego państwa jest informowany o państwie, do którego jest oddelegowywany, okresie oddelegowania, rodzajach i wysokości przysługujących świadczeń, w tym o walucie, w której będą wypłacane oraz zasadach zwrotu wydatków na pokrycie kosztów przejazdu, wyżywienia, zakwaterowania, przewozu bagażu, leczenia, rozmów telefonicznych i powrotu funkcjonariusza do kraju – w przypadku oddelegowania na okres przekraczający 4 kolejne tygodnie.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być przekazane poprzez wskazanie przepisów powszechnie obowiązujących.

4. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane funkcjonariuszowi w formie jednego lub więcej dokumentów, w terminie 7 dni od dnia przyjęcia go do służby w Służbie Celno-Skarbowej.

5. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane w postaci elektronicznej, pod warunkiem że będą dostępne dla funkcjonariusza z możliwością ich wydrukowania oraz przechowywania; dowód ich przekazania lub otrzymania przez funkcjonariusza włącza się do akt osobowych.

Art. 158b [Obowiązek informacyjny kierownika o zmianie warunków służby; Wyłączenie obowiązku w razie zmiany przepisów powszechnie obowiązujących]
Kierownik jednostki organizacyjnej informuje funkcjonariusza o zmianach warunków pełnienia służby niezwłocznie, jednak nie później niż w dniu, w którym taka zmiana staje się skuteczna. Przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy zmiana warunków pełnienia służby wynika ze zmian w przepisach powszechnie obowiązujących. Przepisy art. 158a ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

Art. 159 [Ślubowanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej; Klauzula religijna w treści ślubowania]

1. Przed podjęciem służby funkcjonariusz składa pisemne ślubowanie następującej treści: „Świadomy podejmowanych obowiązków funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej ślubuję wiernie służyć Rzeczypospolitej Polskiej, przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i obowiązującego porządku prawnego, rzetelnie wykonywać powierzone mi zadania oraz strzec dobrego imienia służby, honoru i godności funkcjonariusza, a także przestrzegać zasad etyki zawodowej.”.

2. Do treści ślubowania, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz może dodać słowa: „Tak mi dopomóż Bóg.”.

Art. 160 [Dokumentacja przebiegu służby funkcjonariusza; Upoważnienie ministra do określenia sposobu prowadzenia dokumentacji]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej prowadzi dokumentację przebiegu służby funkcjonariusza i gromadzi ją w aktach osobowych.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia dokumentacji, o której mowa w ust. 1, mając na względzie zapewnienie prawidłowego udokumentowania przebiegu służby oraz ochrony danych identyfikujących funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze.

Art. 161 [Środki na zagospodarowanie przy mianowaniu do służby stałej]
Funkcjonariuszowi, w związku z mianowaniem ze służby przygotowawczej do służby stałej, przysługują środki na zagospodarowanie w wysokości jednomiesięcznego uposażenia należnego w dniu tego mianowania.

Art. 162 [Powierzenie obowiązków na innym stanowisku; Przeniesienie funkcjonariusza w KAS i świadczenia związane z przeniesieniem]

1. Jeżeli wymagają tego potrzeby KAS, funkcjonariuszowi można powierzyć pełnienie obowiązków służbowych na innym stanowisku na okres do 6 miesięcy, zgodnie z jego kwalifikacjami. W szczególnie uzasadnionych przypadkach powierzenie obowiązków może zostać przedłużone do 12 miesięcy.

2. Jeżeli wymagają tego potrzeby KAS, funkcjonariusza można przenieść na takie samo albo równorzędne stanowisko do innej jednostki organizacyjnej KAS, w tej samej albo innej miejscowości.

3. Przeniesienia, o którym mowa w ust. 2, można dokonać również na pisemny wniosek funkcjonariusza, jeżeli potrzeby KAS nie stanowią przeszkody.

4. Funkcjonariuszowi, w związku z przeniesieniem do służby w innej miejscowości, przysługuje jednorazowe świadczenie pieniężne na zagospodarowanie w wysokości jednomiesięcznego uposażenia, w przypadku gdy łączy się z tym zmiana miejsca zamieszkania. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w ust. 3.

5. Jeżeli wymagają tego potrzeby KAS, funkcjonariusza można przenieść czasowo, na okres do 6 miesięcy w roku kalendarzowym, w tej samej albo innej miejscowości do innej jednostki organizacyjnej KAS. W okresie 2 lat od dnia przeniesienia do pełnienia służby stałej w innej miejscowości funkcjonariusz może być, po raz kolejny, przeniesiony do pełnienia służby w następnej miejscowości, a jeżeli dojazd do miejsca zamieszkania z tej następnej miejscowości jest znacznie utrudniony – tylko za pisemną zgodą funkcjonariusza.

5a. W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii okres czasowego przeniesienia, o którym mowa w ust. 5, może zostać przedłużony po raz kolejny, jednak nie dłużej niż o 6 miesięcy.

6. W przypadkach określonych w ust. 1, 2 i 5 funkcjonariuszowi przysługuje uposażenie stosownie do wykonywanych obowiązków służbowych, lecz nie niższe od dotychczas otrzymywanego.

7. Przeniesień, o których mowa w ust. 2, 3 i 5, dokonuje kierownik jednostki organizacyjnej, a w sytuacji, gdy łączą się one z przeniesieniem do innych jednostek organizacyjnych KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1–3, przeniesień tych dokonuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Art. 163 [Oddelegowanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej poza Służbę; Rozporządzenie w sprawie warunków, trybu i odwołania z oddelegowania]

1. Funkcjonariusza można, za jego pisemną zgodą, oddelegować do wykonywania pracy lub wykonywania zadań służbowych poza Służbą Celno-Skarbową.

1a. Oddelegowanemu funkcjonariuszowi przysługują uprawnienia i świadczenia, w tym uposażenie i inne świadczenia pieniężne, w wysokości i na zasadach określonych w ustawie.

1b. Podmiot, do którego funkcjonariusz został oddelegowany, wypłaca oddelegowanemu funkcjonariuszowi:

1) uposażenie w terminach płatności przewidzianych dla funkcjonariuszy;

2) dodatkowe wynagrodzenie roczne lub nagrodę roczną;

3) nagrody uznaniowe, jeżeli podmiot, do którego funkcjonariusz został oddelegowany, przyznaje takie nagrody;

4) należności z tytułu podróży służbowych.

1c. W czasie oddelegowania funkcjonariuszowi przysługuje prawo do urlopu na zasadach i w wymiarze określonych w ustawie.

1d. Po upływie okresu oddelegowania albo po odwołaniu z oddelegowania kierownik jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełnił służbę przed oddelegowaniem, wyznacza funkcjonariuszowi stanowisko służbowe nie niższe niż zajmowane przez niego przed oddelegowaniem.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki i tryb oddelegowania,

2) tryb postępowania w przypadku zmiany warunków oddelegowania, w tym w zakresie ustalania i wypłaty uposażenia oraz prawa do urlopu,

3) tryb odwołania funkcjonariusza z oddelegowania,

4) podmioty uprawnione do występowania z wnioskiem o oddelegowanie funkcjonariusza – uwzględniając charakter zadań wykonywanych poza Służbą Celno-Skarbową, do wykonywania których funkcjonariusz może być oddelegowany.

Art. 164 [Oddelegowanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej do instytucji UE lub organizacji międzynarodowej; Uprawnienia i skutki służbowe w okresie oddelegowania]

1. Funkcjonariusz służby stałej, po uzyskaniu pisemnej zgody kierownika jednostki organizacyjnej, może ubiegać się o pracę w instytucjach Unii Europejskiej, jednostkach utworzonych przez Unię Europejską lub organizacjach międzynarodowych.

2. Funkcjonariusza, którego kandydatura została zaakceptowana przez instytucję Unii Europejskiej, jednostkę utworzoną przez Unię Europejską lub organizację międzynarodową, kierownik jednostki organizacyjnej oddelegowuje do pracy w tej instytucji, jednostce lub organizacji.

3. Oddelegowanie funkcjonariusza następuje po uzyskaniu pisemnej informacji o zaakceptowaniu jego kandydatury przez instytucję Unii Europejskiej, jednostkę utworzoną przez Unię Europejską lub organizację międzynarodową.

4. Oddelegowanie funkcjonariusza następuje na czas wykonywania pracy. W trakcie oddelegowania funkcjonariuszowi przysługują świadczenia wynikające z ustawy, z wyjątkiem prawa do urlopów określonych w art. 216, chyba że instytucja Unii Europejskiej, jednostka utworzona przez Unię Europejską lub organizacja międzynarodowa nie zapewnia oddelegowanemu funkcjonariuszowi prawa do urlopu wypoczynkowego.

5. Wzajemne prawa i obowiązki funkcjonariusza i instytucji Unii Europejskiej, jednostki utworzonej przez Unię Europejską lub organizacji międzynarodowej, do której funkcjonariusz został oddelegowany, określają przepisy obowiązujące w tej instytucji, jednostce lub organizacji.

6. Okres oddelegowania funkcjonariusza wlicza się do okresu służby w Służbie Celno-Skarbowej.

Art. 165 [Oddelegowanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej do polskich placówek dyplomatycznych; Wyłączenie uposażenia przy wynagrodzeniu na zasadach służby zagranicznej]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych, oddelegować funkcjonariusza służby stałej do pełnienia funkcji przedstawiciela Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w polskich placówkach dyplomatycznych. Przepisy art. 164 ust. 4 i 6 stosuje się odpowiednio.

2. Uposażenie oraz inne świadczenia pieniężne wynikające z ustawy nie przysługują funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 1, otrzymującemu wynagrodzenie na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1691 i 1840).

Art. 166 [Oddelegowanie funkcjonariusza do służby za granicą; Świadczenia i zwroty kosztów dla funkcjonariusza oddelegowanego za granicę]

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw finansów publicznych, może oddelegować funkcjonariusza, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, do pełnienia służby na terytorium innego państwa w celu wykonania określonych przez niego zadań zleconych. Przepis art. 167 stosuje się odpowiednio.

2. Funkcjonariuszowi oddelegowanemu do pełnienia służby na terytorium innego państwa w trakcie oddelegowania przysługują świadczenia wynikające z ustawy oraz:

1) związane z rozpoczęciem i zakończeniem służby na terytorium innego państwa, w drodze do kraju lub innego państwa w celu załatwienia spraw służbowych:

a) diety na pokrycie kosztów wyżywienia,

b) zwrot kosztów przejazdu,

c) zwrot kosztów noclegu,

d) zwrot kosztów przewozu bagażu;

2) ryczałt na pokrycie kosztów wyżywienia i zakwaterowania w miejscu pełnienia służby na terytorium innego państwa;

3) zwrot udokumentowanych kosztów niezbędnego leczenia poniesionych na terytorium innego państwa, z wyłączeniem kosztów zakupu leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, kosztów zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych oraz kosztów nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów;

4) zwrot kosztów rozmów telefonicznych.

3. Do należności, o których mowa w ust. 2 pkt 1, stosuje się odpowiednio przepisy w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

4. Zwrot kosztów leczenia, o których mowa w ust. 2 pkt 3, nie przysługuje, jeżeli funkcjonariusz jest uprawniony, na podstawie odrębnych przepisów, do leczenia za granicą lub gdy koszty jego leczenia są finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia.

5. W razie śmierci funkcjonariusza oddelegowanego na terytorium innego państwa koszt transportu jego zwłok do kraju jest pokrywany z budżetu państwa, z części, o której mowa w art. 9 ust. 1.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość przyznawanych świadczeń, o których mowa w ust. 2, uwzględniając koszty związane z pełnieniem służby przez funkcjonariusza na terytorium innego państwa.

Art. 167 [Zakaz przeniesienia ciężarnej funkcjonariuszki bez jej zgody; Zakaz przeniesienia bez zgody funkcjonariusza samotnie opiekującego się dzieckiem do lat 18]
Nie można bez zgody zainteresowanego przenieść do pełnienia służby w innej miejscowości:

1) funkcjonariusza-kobiety w ciąży;

2) funkcjonariusza samodzielnie sprawującego opiekę nad dzieckiem do lat 18.

3) (uchylony)

Art. 168 [Przeniesienie funkcjonariusza a zapewnienie warunków mieszkaniowych i zwrot kosztów przeniesienia; Kryteria uznania dojazdu za znacznie utrudniony oraz delegacja do wydania rozporządzenia]

1. Przeniesienie funkcjonariusza do innej miejscowości, z której dojazd do miejsca zamieszkania jest znacznie utrudniony, wymaga zapewnienia funkcjonariuszowi odpowiednich warunków mieszkaniowych, z uwzględnieniem jego sytuacji rodzinnej.

2. W przypadku określonym w ust. 1 funkcjonariuszowi przysługuje zwrot udokumentowanych kosztów przeniesienia, w tym zwrot kosztów podróży.

3. Dojazd uznany będzie za znacznie utrudniony, jeżeli czas dojazdu publicznymi środkami transportu zbiorowego, przewidziany w rozkładzie jazdy od stacji (przystanku) zlokalizowanej najbliżej miejsca zamieszkania do stacji (przystanku) zlokalizowanej najbliżej miejsca pełnienia służby łącznie z przesiadkami, przekracza w obie strony 2 godziny.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, ich wysokość oraz sposób udokumentowania przez funkcjonariusza poniesionych kosztów przeniesienia, w tym kosztów podróży, a także wzory wymaganych dokumentów niezbędnych do przyznania świadczeń, o których mowa w ust. 1, uwzględniając prawidłowość przyznawania tych świadczeń oraz ochronę interesów Skarbu Państwa.

Art. 169 [Zwrot kosztów przeniesienia lub równoważnik pieniężny w razie braku warunków mieszkaniowych; Definicja miejscowości pobliskiej oraz delegacja do wydania rozporządzenia dotyczącego równoważnika pieniężnego]

1. W przypadku, o którym mowa w art. 168 ust. 1, jeżeli zapewnienie funkcjonariuszowi odpowiednich warunków mieszkaniowych jest niemożliwe lub utrudnione oraz jeżeli on sam lub jego małżonek nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, funkcjonariuszowi przysługuje zwrot udokumentowanych kosztów przeniesienia lub równoważnik pieniężny.

2. Miejscowością pobliską jest miejscowość, od której granic administracyjnych najkrótsza odległość drogą publiczną do granic administracyjnych miejscowości pełnienia służby nie przekracza 30 km.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość, warunki oraz tryb przyznawania i wypłacania równoważnika pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, mając na względzie terminowe przyznawanie równoważnika pieniężnego oraz prawidłowość jego wypłacania.

Art. 170 [Wyłączenie stosowania art. 168–169 przy przeniesieniu na wniosek funkcjonariusza]
Przepisów art. 168 i art. 169 nie stosuje się w przypadku przeniesienia funkcjonariusza na jego wniosek.

Art. 171 [Przeniesienie funkcjonariusza w razie reorganizacji jednostki KAS; Zachowanie dotychczasowego uposażenia przez 6 miesięcy po przeniesieniu]

1. W przypadku reorganizacji jednostki organizacyjnej KAS funkcjonariusza można przenieść na inne lub równorzędne stanowisko służbowe, odpowiadające jego kwalifikacjom, jeżeli nie jest możliwe pełnienie służby na dotychczasowym stanowisku.

2. Po przeniesieniu funkcjonariuszowi przysługuje przez okres 6 miesięcy uposażenie nie niższe od dotychczasowego.

Art. 172 [Skutki zniesienia jednostki organizacyjnej KAS dla stosunków służbowych; Propozycja i przyjęcie warunków służby oraz skutki odmowy]

1. W przypadku zniesienia jednostki organizacyjnej KAS kierownik jednostki organizacyjnej wstępujący w prawa i obowiązki kierownika znoszonej jednostki staje się stroną w dotychczasowych stosunkach służbowych.

2. W terminie 30 dni od dnia zniesienia jednostki organizacyjnej KAS kierownik jednostki organizacyjnej, wstępujący w prawa i obowiązki kierownika znoszonej jednostki, proponuje funkcjonariuszowi warunki pełnienia służby, uwzględniające jego kwalifikacje i doświadczenie, oraz wskazuje termin – nie krótszy niż 14 dni – do którego funkcjonariusz może złożyć oświadczenie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia proponowanych warunków.

3. Niezłożenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, we wskazanym terminie jest równoznaczne z odmową przyjęcia proponowanych warunków.

4. W przypadku odmowy przyjęcia proponowanych warunków funkcjonariusza zwalnia się ze służby po upływie:

1) 2 tygodni – w przypadku funkcjonariuszy w służbie przygotowawczej,

2) 3 miesięcy – w przypadku funkcjonariuszy w służbie stałej – od dnia złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia proponowanych warunków.

5. W przypadku złożenia oświadczenia o przyjęciu proponowanych warunków, w terminie 30 dni od dnia złożenia tego oświadczenia, kierownik jednostki organizacyjnej wydaje decyzję określającą warunki pełnienia służby, z tym że przez okres 6 miesięcy od dnia wydania decyzji funkcjonariuszowi przysługuje uposażenie nie niższe od dotychczasowego.

Art. 173 [Przeniesienie funkcjonariusza na niższe stanowisko służbowe; Zachowanie uposażenia w okresie rehabilitacji lub przygotowania do innych obowiązków]

1. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadku:

1) orzeczenia przez komisję lekarską trwałej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku służbowym, z zastrzeżeniem że przez okres 6 miesięcy funkcjonariusz zachowuje prawo do dotychczasowego uposażenia;

2) likwidacji zajmowanego stanowiska służbowego, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia funkcjonariusza na inne równorzędne stanowisko w tej samej jednostce organizacyjnej KAS;

3) pisemnego wniosku funkcjonariusza.

2. W przypadku poddania funkcjonariusza rehabilitacji zdrowotnej lub przygotowaniu do innych obowiązków służbowych zachowuje on prawo do dotychczasowego uposażenia przez okres rehabilitacji lub przygotowywania, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy.

Art. 174 [Przeniesienie funkcjonariusza do pracy w MF lub jednostce KAS; Przekształcenie stosunku służbowego w stosunek pracy i skutki emerytalne]

1. Funkcjonariusz może otrzymać propozycję przeniesienia do pracy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych albo w jednostce organizacyjnej KAS.

2. Z wnioskiem o przeniesienie, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić także funkcjonariusz.

3. Propozycję, o której mowa w ust. 1, przedstawia dyrektor generalny urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub kierownik jednostki organizacyjnej wykonujący jego zadania.

4. Propozycja, o której mowa w ust. 1, powinna określać:

1) datę przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy;

2) miejsce pracy;

3) rodzaj umowy o pracę;

4) stanowisko pracy;

5) wynagrodzenie.

5. Funkcjonariusz w terminie 7 dni od dnia otrzymania propozycji, o której mowa w ust. 1, składa pisemne oświadczenie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia propozycji.

6. Przeniesienie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić za zgodą kierownika jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę.

7. Dotychczasowy stosunek służbowy funkcjonariusza, który przyjął propozycję, o której mowa w ust. 1, przekształca się w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę. Przepis art. 35 ust. 7 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej stosuje się odpowiednio.

8. Funkcjonariuszowi, który został osobą zatrudnioną w jednostce organizacyjnej KAS, okres służby w Służbie Celno-Skarbowej wlicza się do stażu pracy.

9. Stosunek służbowy funkcjonariusza, który odmówił przyjęcia propozycji, o której mowa w ust. 1, nie ulega zmianie.

10. Przekształcenie stosunku służbowego w stosunek pracy traktuje się jak zwolnienie ze służby w rozumieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Funkcjonariusz, którego stosunek służbowy uległ przekształceniu w stosunek pracy, otrzymuje niezwłocznie świadectwo służby.

Art. 175 [Służba w systemie nadzwyczajnym; Upoważnienie ministra do uregulowania organizacji i trybu służby nadzwyczajnej]

1. W sytuacji wymagającej podwyższonej gotowości, w szczególności w przypadkach potrzeby ochrony i zagrożenia bezpieczeństwa Unii Europejskiej, w tym zgodności z prawem przywozu towarów na ten obszar oraz wywozu towarów z tego obszaru, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może skierować funkcjonariusza do pełnienia służby w systemie nadzwyczajnym.

2. W czasie pełnienia służby w systemie nadzwyczajnym funkcjonariusz pozostaje w ciągłej dyspozycji przełożonego.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) organizację pełnienia służby w systemie nadzwyczajnym,

2) warunki i tryb kierowania do pełnienia służby w systemie nadzwyczajnym oraz sposób jej pełnienia,

3) dzienny tok służby, częstotliwość i wymiar przerw między okresami pełnienia służby oraz rodzaje dokumentów związanych z pełnieniem służby w systemie nadzwyczajnym – uwzględniając prawidłowość dokumentowania przebiegu służby w systemie nadzwyczajnym oraz prawidłową realizację zadań KAS w tym systemie.

Art. 176 [Przeniesienie funkcjonariuszy innych służb do Służby Celno-Skarbowej; Uprawnienia i kwalifikacje funkcjonariusza przeniesionego do Służby Celno-Skarbowej]

1. Do służby w Służbie Celno-Skarbowej może być na własną prośbę przeniesiony funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej albo Służby Ochrony Państwa, jeżeli ma on kwalifikacje szczególnie przydatne do jej pełnienia.

2. Do służby w Służbie Celno-Skarbowej przenosi minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej, za zgodą:

1) ministra właściwego do spraw wewnętrznych w porozumieniu odpowiednio z Komendantem Głównym Policji, Komendantem Głównym Straży Granicznej albo Komendantem Służby Ochrony Państwa – w przypadku funkcjonariusza Policji, Straży Granicznej albo Służby Ochrony Państwa;

2) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego − w przypadku funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;

3) Szefa Agencji Wywiadu − w przypadku funkcjonariusza Agencji Wywiadu;

4) Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu odpowiednio z Szefem Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Szefem Służby Wywiadu Wojskowego − w przypadku funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo funkcjonariusza Służby Wywiadu Wojskowego;

5) Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego − w przypadku funkcjonariusza Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

3. Funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej albo Służby Ochrony Państwa przeniesiony do służby w Służbie Celno-Skarbowej nabywa uprawnienia określone w ustawie, z uwzględnieniem dotychczasowego stażu służby.

4. Przeniesienie funkcjonariusza w trybie, o którym mowa w ust. 1, może być poprzedzone przeprowadzeniem czynności, o których mowa w art. 153, w celu potwierdzenia jego kwalifikacji szczególnie przydatnych do pełnienia służby w Służbie Celno-Skarbowej.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy tryb przenoszenia funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1, do służby w Służbie Celno-Skarbowej,

)

Art. 177 [Badania psychofizjologiczne, sprawnościowe i psychologiczne funkcjonariuszy; Upoważnienie ministra do określenia zakresu i trybu badań oraz jednostek właściwych]

1. W celu sprawdzenia przydatności do służby na danym stanowisku badaniu psychofizjologicznemu, testowi sprawności fizycznej oraz badaniu psychologicznemu może zostać poddany, na wniosek lub z urzędu, funkcjonariusz wykonujący czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6−12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133, oraz funkcjonariusz przewidziany do wykonywania tych czynności.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) zakres, warunki i tryb przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego,

2) terminy przeprowadzania badań i testów, w przypadku gdy badania lub testy mają charakter okresowy,

3) jednostki właściwe do przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego – uwzględniając rodzaj i charakter zadań wykonywanych na określonych stanowiskach oraz metodykę przeprowadzania badań i testów, w zależności od celu badania lub testu.

Art. 178 [Zawieszenie funkcjonariusza w pełnieniu obowiązków służbowych; Skutki i obowiązki związane z okresem zawieszenia]

1. Funkcjonariusza zawiesza się w pełnieniu obowiązków służbowych na okres nie dłuższy niż 3 miesiące w przypadku wszczęcia przeciwko niemu:

1) postępowania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub

2) postępowania karnego skarbowego w sprawie o umyślne przestępstwo skarbowe.

2. Funkcjonariusza można zawiesić w pełnieniu obowiązków służbowych, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, w przypadku wszczęcia przeciwko niemu:

1) postępowania karnego w sprawie o przestępstwo nieumyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub

2) postępowania karnego skarbowego w sprawie o nieumyślne przestępstwo skarbowe, lub

3) postępowania dyscyplinarnego – jeżeli jest to celowe z uwagi na dobro postępowania lub dobro KAS.

3. W przypadku wniesienia przeciwko funkcjonariuszowi aktu oskarżenia określonego w art. 55 § 1 Kodeksu postępowania karnego przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych można przedłużyć do czasu zakończenia postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego.

5. Okres zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych wlicza się do okresu pełnienia służby, od którego zależą uprawnienia funkcjonariusza.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, okres zawieszenia jest wliczany do okresu pełnienia służby tylko wówczas, gdy w postępowaniu karnym lub postępowaniu karnym skarbowym funkcjonariusz został uniewinniony albo postępowanie zostało umorzone ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1, 2 i 6 Kodeksu postępowania karnego, a także w przypadku uchylenia prawomocnego wyroku skazującego.

7. Wniesienie środka odwoławczego od decyzji o zawieszeniu nie wstrzymuje jej wykonania.

8. Zawieszenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, polega na odsunięciu funkcjonariusza od wykonywania dotychczasowych obowiązków. W okresie zawieszenia można powierzyć funkcjonariuszowi wykonywanie innych obowiązków służbowych.

9. Funkcjonariusz zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych jest obowiązany niezwłocznie złożyć do depozytu legitymację służbową oraz zdać przedmioty, sprzęt i urządzenia związane z wykonywanymi przez niego zadaniami, w szczególności akta i inne dokumenty prowadzonych przez niego spraw. Przepisu nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w ust. 8 zdanie drugie.

Art. 179 [Przesłanki zwolnienia funkcjonariusza ze służby]

1. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w przypadku:

1) orzeczenia trwałej niezdolności do służby;

2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione umyślnie lub umyślne przestępstwo skarbowe;

3) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;

4) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii okresowej w służbie przygotowawczej;

5) niespełnienia wymogów określonych w art. 155, z wyjątkami, o których mowa w art. 155 ust. 2 pkt 1 i 3;

6) odmowy złożenia ślubowania;

7) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu pozbawienia praw publicznych;

8) prawomocnego orzeczenia zakazu wykonywania zawodu funkcjonariusza;

9) odmowy wykonania decyzji w sprawie przeniesienia, o którym mowa w art. 162 ust. 2 i 5;

10) pisemnego zgłoszenia przez funkcjonariusza żądania zwolnienia ze służby;

11) niezgłoszenia się do służby w terminie 14 dni od dnia zakończenia okresu oddelegowania, o którym mowa w art. 164–166.

2. (uchylony)

Art. 180 [Przesłanki zwolnienia funkcjonariusza ze służby; Wyłączenie i konsultacja związkowa przy zwolnieniu z ważnej przyczyny]

1. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadku:

1) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w służbie stałej, stwierdzonego w dwóch następujących po sobie ocenach okresowych, między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy;

2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo inne niż określone w art. 179 ust. 1 pkt 2;

3) powołania do innej służby państwowej, objęcia funkcji z wyboru w organach wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, podjęcia pracy w instytucji Unii Europejskiej, jednostce utworzonej przez Unię Europejską lub organizacji międzynarodowej;

4) niewyrażenia zgody na przeniesienie na niższe stanowisko służbowe;

5) nieobecności w służbie z powodu choroby trwającej dłużej niż rok;

6) warunkowego umorzenia postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego, jeżeli popełniony czyn stanowił przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;

7) dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na badania, o których mowa w art. 207 ust. 3, lub niepoddania się im, a także w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na obserwację, o której mowa w art. 207 ust. 4, chyba że skierowanie do komisji lekarskiej nastąpiło na wniosek funkcjonariusza;

8) zaistnienia innej, niż określone w pkt 1–7, ważnej przyczyny, jeżeli dalsze pozostawanie w służbie nie gwarantuje należytego wykonywania obowiązków służbowych, w szczególności gdy wymaga tego dobro KAS lub gdy nastąpiła utrata zaufania niezbędnego do wykonywania obowiązków służbowych;

9) upływu 12 miesięcy okresu zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych, jeżeli nie ustąpiły przyczyny będące podstawą zawieszenia.

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się w odniesieniu do funkcjonariusza oddelegowanego na podstawie art. 164 ust. 2.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8, zwolnienie funkcjonariusza ze służby może nastąpić po zasięgnięciu opinii związku zawodowego funkcjonariuszy.

Art. 181 [Zakaz zwolnienia funkcjonariusza w okresie ciąży i urlopów związanych z rodzicielstwem; Uposażenie po zwolnieniu w okresie ciąży i urlopów rodzicielskich]

1. Funkcjonariusza nie można zwolnić ze służby w okresie ciąży, w czasie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 172, art. 179 ust. 1 pkt 2 i 10, art. 180 ust. 1 pkt 2, 3 i 8 oraz w przypadku wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej.

2. W przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 172 lub art. 180 ust. 1 pkt 8 w okresie ciąży, w czasie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego lub urlopu rodzicielskiego przysługuje mu uposażenie do końca okresu ciąży oraz trwania wymienionego urlopu.

Art. 182 [Wygaśnięcie stosunku służbowego funkcjonariusza; Stwierdzenie zaginięcia funkcjonariusza przez Szefa KAS]
Stosunek służbowy funkcjonariusza wygasa:

1) z dniem śmierci funkcjonariusza;

2) w przypadku niezgłoszenia się funkcjonariusza do służby – z upływem 7 dni od dnia:

a) doręczenia decyzji o uchyleniu decyzji o zwolnieniu ze służby albo

b) doręczenia decyzji o stwierdzeniu nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby, albo

c) doręczenia prawomocnego wyroku sądu uchylającego decyzję o zwolnieniu ze służby albo orzeczenie dyscyplinarne o wydaleniu ze Służby Celno-Skarbowej;

3) w przypadku stwierdzenia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej zaginięcia funkcjonariusza na podstawie informacji przekazanej przez właściwe organy.

Art. 183 [Okres wypowiedzenia przy zwolnieniu ze służby funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej; Zwolnienie od pełnienia służby z zachowaniem uposażenia oraz skrócenie terminu na wniosek funkcjonariusza]

1. W przypadkach, o których mowa w art. 179 ust. 1 pkt 10 i 11 oraz w art. 180 ust. 1 pkt 1, 4, 7 i 8, zwolnienie ze służby następuje po upływie odpowiednio:

1) 2 tygodni – w przypadku funkcjonariuszy służby przygotowawczej,

2) 3 miesięcy – w przypadku funkcjonariuszy służby stałej – od dnia doręczenia decyzji o zwolnieniu ze służby.

2. Po doręczeniu decyzji, o której mowa w ust. 1, jeżeli jest to uzasadnione dobrem KAS, funkcjonariusz może być zwolniony od pełnienia służby z zachowaniem prawa do uposażenia.

3. Termin określony w ust. 1 może zostać skrócony na wniosek funkcjonariusza, jeżeli zwolnienie ze służby następuje w związku z jego pisemnym zgłoszeniem żądania zwolnienia ze służby.

Art. 184 [Przywrócenie do służby po uchyleniu lub unieważnieniu zwolnienia; Świadczenia i uprawnienia funkcjonariusza za okres pozostawania poza służbą]

1. W przypadku uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby kierownik jednostki organizacyjnej niezwłocznie wyznacza funkcjonariuszowi stanowisko służbowe zgodne z jego kwalifikacjami i dotychczasowym przebiegiem służby oraz określa termin podjęcia służby, miejsce pełnienia służby oraz stopień służbowy i uposażenie nie niższe od dotychczasowego.

2. Prawo do uposażenia powstaje z dniem podjęcia służby, chyba że po zgłoszeniu się do służby zaistniały okoliczności usprawiedliwiające jej niepodjęcie.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, funkcjonariuszowi przywróconemu do służby przysługuje za okres pozostawania poza służbą świadczenie pieniężne równe uposażeniu na stanowisku zajmowanym przed zwolnieniem, nie więcej jednak niż za okres 6 miesięcy i nie mniej niż za miesiąc. Świadczenie pieniężne wypłaca się w terminie 14 dni od dnia złożenia przez funkcjonariusza pisemnego wniosku wraz z dokumentem potwierdzającym przywrócenie do służby.

4. Okres pozostawania poza służbą, z zastrzeżeniem ust. 5, wlicza się do okresu służby, od którego zależą uprawnienia i świadczenia należne funkcjonariuszowi.

5. Za okres pozostawania poza służbą funkcjonariuszowi nie przysługuje prawo do urlopów, o których mowa w art. 216.

Art. 185 [Przywrócenie do służby po umorzeniu postępowania lub uniewinnieniu; Termin zgłoszenia do służby po uprawomocnieniu orzeczenia]

1. W przypadku:

1) prawomocnego umorzenia postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1, 2 i 6 Kodeksu postępowania karnego,

2) prawomocnego uniewinnienia,

3) uchylenia prawomocnego wyroku skazującego – funkcjonariusza, na jego wniosek, przywraca się do służby na poprzednich warunkach.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, funkcjonariusz powinien zgłosić się do służby w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się odpowiednio postanowienia o umorzeniu postępowania albo wyroku.

3. Przepis art. 184 stosuje się odpowiednio.

Art. 186 [Przywrócenie do służby po zakończeniu pracy w instytucjach UE, organizacjach międzynarodowych lub służbie publicznej; Termin na złożenie wniosku o przywrócenie do służby]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej, na wniosek funkcjonariusza zwolnionego ze służby w związku z powołaniem do innej służby państwowej, objęciem funkcji z wyboru w organach wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, podjęciem pracy w instytucji Unii Europejskiej, jednostce utworzonej przez Unię Europejską lub organizacji międzynarodowej, po zakończeniu pracy w tej instytucji, jednostce lub organizacji, przywraca tego funkcjonariusza do służby.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz powinien złożyć w terminie 7 dni od dnia zakończenia pracy w instytucjach, jednostkach lub organizacjach, o których mowa w ust. 1.

3. Przepisy art. 184 ust. 1, 2, 4 i 5 oraz art. 185 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 187 [Uchylenie kar dyscyplinarnych w Służbie Celno-Skarbowej; Odpowiednie stosowanie art. 184]
W przypadku uchylenia kary dyscyplinarnej:

1) przeniesienia na niższe stanowisko służbowe,

2) obniżenia stopnia służbowego,

3) pozbawienia stopnia oficerskiego lub generalskiego,

4) wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej – przepis art. 184 stosuje się odpowiednio.

Art. 188 [Świadectwo służby funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej; Upoważnienie ministra do określenia danych i trybu wydawania oraz sprostowania świadectwa służby]

1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby albo którego stosunek służbowy wygasł na podstawie art. 182 pkt 2, albo wydalony ze Służby Celno-Skarbowej na podstawie prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej, otrzymuje niezwłocznie świadectwo służby.

2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świadectwa służby.

3. W przypadku śmierci funkcjonariusza, z żądaniem:

1) wydania świadectwa służby,

2) sprostowania świadectwa służby – mogą wystąpić osoby, o których mowa w art. 251 ust. 1.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe dane, które powinno zawierać świadectwo służby, tryb wydawania i dokonywania sprostowań świadectwa służby, informacje, które są zamieszczane w świadectwie służby na żądanie funkcjonariusza, oraz wzór formularza świadectwa służby, mając na względzie zapewnienie prawidłowości wydawanych świadectw.

Art. 189 [Czas pełnienia służby i normy odpoczynku funkcjonariusza; Rozliczanie przedłużonego czasu służby i ewidencja czasu służby]

1. Czas pełnienia służby funkcjonariusza jest określony wymiarem jego obowiązków, z uwzględnieniem prawa do wypoczynku.

2. Do celów rozliczania czasu służby:

1) przez dobę – należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której funkcjonariusz rozpoczyna służbę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu służby;

2) przez tydzień – należy rozumieć 7 kolejnych dni, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego.

3. Czas pełnienia służby funkcjonariusza wynosi przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie dłuższym niż 4 miesiące.

4. Czas pełnienia służby funkcjonariusza może być przedłużony przeciętnie do 48 godzin tygodniowo, w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w ust. 3, na polecenie przełożonego, w celu wykonania czynności służbowych.

5. Pełnienie służby w przedłużonym czasie służby jest dopuszczalne, gdy wymagają tego szczególne potrzeby służby.

6. Norma przedłużonego czasu służby, o którym mowa w ust. 4, nie może przekroczyć dla funkcjonariusza 400 godzin w roku kalendarzowym.

7. Funkcjonariuszowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z zastrzeżeniem ust. 5.

8. Przepisy ust. 3, 4 i 7 nie mają zastosowania w przypadku konieczności:

1) wykonania czynności służbowych, jeżeli nie mogą one zostać przerwane;

2) zapewnienia ciągłości służby na stanowiskach, na których jest wymagane jej utrzymanie w sposób ciągły.

9. Przepisu ust. 7 nie stosuje się do funkcjonariusza pełniącego służbę w składzie załogi jednostki pływającej, o którym mowa w ust. 15–18.

10. W przypadku gdy pełnienie służby w przedłużonym czasie służby skutkuje skróceniem dobowego okresu nieprzerwanego odpoczynku, o którym mowa w ust. 7, funkcjonariuszowi przysługuje w następnej dobie dodatkowy czas na odpoczynek w wymiarze zapewniającym wyrównanie przysługującego mu okresu nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Przepis ust. 9 stosuje się odpowiednio.

11. Funkcjonariuszowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z wyłączeniem funkcjonariusza pełniącego służbę w składzie załogi jednostki pływającej, o którym mowa w ust. 15–18.

Art. 189a [Służba zdalna funkcjonariuszy w stanach nadzwyczajnych; Polecenie, warunki i cofnięcie pełnienia służby zdalnej]

1. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub stanu klęski żywiołowej związanej z występowaniem chorób zakaźnych u ludzi kierownik jednostki organizacyjnej może w celu przeciwdziałania chorobom zakaźnym polecić funkcjonariuszowi pełnienie służby poza miejscem jej stałego pełnienia, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (służba pełniona w formie zdalnej).

2. Kierownik jednostki organizacyjnej wydaje i cofa, w postaci papierowej lub elektronicznej, polecenia pełnienia służby w formie zdalnej.

3. Kierownik jednostki organizacyjnej w poleceniu pełnienia służby w formie zdalnej określa czas i miejsce jej pełnienia oraz sposób porozumiewania się funkcjonariusza z bezpośrednim przełożonym.

4. Funkcjonariusz może pełnić służbę w formie zdalnej, jeżeli ma możliwości techniczne oraz lokalowe do jej pełnienia i pozwala na to zakres i specyfika wykonywanych przez niego zadań.

5. Narzędzia i materiały niezbędne do pełnienia służby w formie zdalnej oraz obsługę logistyczną zapewnia kierownik jednostki organizacyjnej.

6. W trakcie służby pełnionej w formie zdalnej funkcjonariusz zapewnia ochronę tajemnic związanych ze służbą oraz danych osobowych.

7. W trakcie pełnienia służby w formie zdalnej funkcjonariusz może używać narzędzi lub materiałów niezapewnionych przez kierownika jednostki organizacyjnej, jeżeli narzędzia i materiały spełniają wymagania, o których mowa w ust. 6, i nie stwarza to zagrożenia dla życia lub zdrowia funkcjonariusza.

8. Na polecenie kierownika jednostki organizacyjnej funkcjonariusz pełniący służbę w formie zdalnej ma obowiązek prowadzić ewidencję wykonanych czynności, uwzględniającą w szczególności opis tych czynności, a także datę ich wykonania. Ewidencję wykonanych czynności funkcjonariusz sporządza w formie i z częstotliwością określonymi w poleceniu.

9. Funkcjonariusz ma obowiązek na polecenie bezpośredniego przełożonego stawić się w miejscu stałego pełnienia służby.

10. Kierownik jednostki organizacyjnej może w każdym czasie cofnąć polecenie pełnienia służby w formie zdalnej.

Art. 189b [Obowiązki i uprawnienia kierownika wobec służby zdalnej funkcjonariusza; Zasady BHP, organizacja stanowiska i postępowanie powypadkowe przy służbie zdalnej]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej realizuje w stosunku do funkcjonariusza pełniącego służbę w formie zdalnej obowiązki określone w art. 221 ust. 1 i 3 w czasie pełnienia przez niego służby w formie zdalnej, z wyłączeniem obowiązków określonych w art. 207¹, art. 208 § 1, art. 209¹, art. 209², art. 210 § 1–5, art. 213, art. 220 § 1, art. 221, art. 222 § 1 i 2, art. 222¹ § 1 i 2, art. 223–225, art. 237⁷–237¹⁰, art. 237¹¹ § 1–4 i art. 237^11a–237^13a oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 210 § 6, art. 220 § 2 i 3, art. 222 § 3, art. 222¹ § 3, art. 228 § 3, art. 237¹¹ § 5 i art. 237¹⁵ Kodeksu pracy.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej przed rozpoczęciem przez funkcjonariusza służby pełnionej w formie zdalnej przekazuje funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w formie zdalnej informacje dotyczące:

1) zasad:

a) oraz sposobu właściwej organizacji stanowiska służby pełnionej w formie zdalnej, z uwzględnieniem wymagań ergonomii,

b) bezpiecznego i higienicznego wykonywania służby pełnionej w formie zdalnej,

c) postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia;

2) czynności do wykonania po zakończeniu wykonywania służby pełnionej w formie zdalnej.

3. Przed dopuszczeniem do wykonywania służby pełnionej w formie zdalnej funkcjonariusz w oświadczeniu składanym w postaci papierowej lub elektronicznej:

1) potwierdza:

a) zapoznanie się z informacjami, o których mowa w ust. 2,

b) że na stanowisku służby pełnionej w formie zdalnej w miejscu wskazanym w poleceniu, o którym mowa w art. 189a ust. 3, są zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki tej służby;

2) zobowiązuje się do przestrzegania zasad, o których mowa w ust. 2 pkt 1, oraz do wykonywania czynności, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

Rozdział 4 Stanowiska i stopnie służbowe funkcjonariuszy

Art. 190 [Stanowiska służbowe i kierownicze funkcjonariuszy KAS; Kompetencje ministra w zakresie klasyfikacji i obsady stanowisk służbowych]

1. Funkcjonariusze pełnią służbę na stanowiskach służbowych.

2. Stanowiska służbowe, które wiążą się ze zwierzchnictwem służbowym, są stanowiskami kierowniczymi w jednostkach organizacyjnych KAS.

3. Do powoływania na stanowiska, o których mowa w ust. 2, i odwoływania z tych stanowisk właściwy jest kierownik jednostki organizacyjnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz i kategorie stanowisk służbowych funkcjonariuszy,

2) wymagane kwalifikacje do zajmowania stanowisk służbowych,

3) dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w pkt 2,

4) tryb awansowania na stanowiska służbowe,

5) tryb dokonywania zmian na stanowiskach służbowych – uwzględniając zakres zadań wykonywanych na określonym stanowisku służbowym, oceny okresowe i opinie służbowe oraz przebieg służby.

Art. 191
(uchylony)

Art. 192 [Korpusy i stopnie służbowe w Służbie Celno-Skarbowej; Mianowanie na stopnie służbowe i wymagania kwalifikacyjne]

1. W Służbie Celno-Skarbowej obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe:

1) korpus szeregowych Służby Celno-Skarbowej:

a) aplikant,

b) starszy aplikant;

2) korpus podoficerów Służby Celno-Skarbowej:

a) młodszy rewident,

b) rewident,

c) starszy rewident,

d) młodszy rachmistrz,

e) rachmistrz,

f) starszy rachmistrz;

3) korpus aspirantów Służby Celno-Skarbowej:

a) młodszy aspirant,

b) aspirant,

c) starszy aspirant;

4) korpus oficerów młodszych Służby Celno-Skarbowej:

a) podkomisarz,

b) komisarz,

c) nadkomisarz;

5) korpus oficerów starszych Służby Celno-Skarbowej:

a) podinspektor,

b) młodszy inspektor,

c) inspektor;

6) korpus generałów Służby Celno-Skarbowej:

a) nadinspektor,

b) generał.

2. Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz Zastępcę Szefa Krajowej Administracji Skarbowej mianuje na stopnie służbowe minister właściwy do spraw finansów publicznych.

3. Dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celno-skarbowych oraz ich zastępców mianuje na stopnie służbowe Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

4. Na pierwszy stopień służbowy w korpusie oficerów młodszych Służby Celno-Skarbowej oraz na stopnie służbowe w korpusie generałów Służby Celno-Skarbowej mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej. Na pozostałe stopnie służbowe w korpusie oficerów młodszych Służby Celno-Skarbowej oraz w korpusie oficerów starszych Służby Celno-Skarbowej mianuje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

5. W przypadkach innych niż wymienione w ust. 2–4 na stopnie służbowe mianuje kierownik jednostki organizacyjnej.

6. Mianowanie na stopnie służbowe uzależnione jest od opinii służbowej i zajmowanego stanowiska służbowego.

7. Na pierwszy stopień w korpusie podoficerów Służby Celno-Skarbowej może być mianowany funkcjonariusz mianowany do służby stałej.

8. Na pierwszy stopień w korpusie aspirantów Służby Celno-Skarbowej może być mianowany funkcjonariusz, który odbył szkolenie specjalistyczne i złożył z wynikiem pozytywnym egzamin kończący to szkolenie.

9. Na pierwszy stopień służbowy w korpusie oficerów młodszych Służby Celno-Skarbowej może być mianowany funkcjonariusz, który posiada wykształcenie wyższe oraz odbył szkolenie specjalistyczne i złożył z wynikiem pozytywnym egzamin kończący to szkolenie.

10. Egzaminy, o których mowa w ust. 8 i 9, przeprowadza komisja powołana przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) zakres i sposób prowadzenia szkolenia specjalistycznego dla poszczególnych korpusów oraz zasady rekrutacji uczestników szkolenia,

2) zakres wiedzy i umiejętności podlegających sprawdzeniu oraz sposób przeprowadzenia egzaminu,

3) skład i tryb powoływania komisji, o której mowa w ust. 10, oraz niezbędne kwalifikacje członków komisji – uwzględniając specyfikę szkolenia dla poszczególnych korpusów oraz konieczność zdobycia przez uczestników szkolenia niezbędnej wiedzy w danym zakresie i rzetelnego przeprowadzenia egzaminu.

Art. 193 [Dożywotność stopni służbowych; Używanie stopnia przez funkcjonariusza w stanie spoczynku]

1. Stopnie służbowe są dożywotnie.

2. Funkcjonariusz zwolniony ze służby może używać stopnia służbowego, z dodaniem określenia „w stanie spoczynku”, chyba że nastąpiła utrata tego stopnia.

Art. 194 [Przesłanki utraty stopnia służbowego funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej]
Utrata stopnia służbowego następuje w przypadku:

1) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;

2) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu pozbawienia praw publicznych;

3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej.

Art. 195 [Pozbawienie stopnia służbowego generałów i nadinspektorów Służby Celno-Skarbowej; Obniżenie i pozbawienie stopnia służbowego funkcjonariuszy przez Szefa KAS i kierownika jednostki]

1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych, pozbawia stopnia służbowego nadinspektora i generała w korpusie generałów Służby Celno-Skarbowej.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej pozbawia stopnia służbowego funkcjonariuszy z korpusu oficerów młodszych Służby Celno-Skarbowej i korpusu oficerów starszych Służby Celno-Skarbowej.

3. Kierownik jednostki organizacyjnej obniża stopień służbowy oraz pozbawia stopnia służbowego w przypadkach innych niż określone w ust. 1 i 2.

Art. 196 [Przywrócenie stopnia służbowego po uchyleniu orzeczeń; Odpowiednie stosowanie art. 195 przy przywróceniu stopnia służbowego]

1. Funkcjonariuszowi przywraca się stopień służbowy w przypadku uchylenia:

1) prawomocnego wyroku sądu orzekającego pozbawienie praw publicznych;

2) prawomocnego wyroku skazującego za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe;

3) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej;

4) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej pozbawienia stopnia oficerskiego lub generalskiego;

5) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia służbowego.

2. W przypadku przywrócenia stopnia służbowego przepis art. 195 stosuje się odpowiednio.

Art. 197 [Mianowanie na wyższy stopień służbowy – warunki i okresy służby; Skrócenie lub pominięcie wymaganego okresu służby oraz przypadki szczególne mianowania]

1. Mianowanie na wyższy stopień służbowy następuje odpowiednio do zajmowanego stanowiska służbowego, posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz opinii służbowej i nie może nastąpić później niż po odbyciu 5 lat służby w stopniach: szeregowych, podoficerów i aspirantów, z wyłączeniem stopnia starszego aspiranta, i nie wcześniej niż po odbyciu służby w stopniu:

1) starszego aplikanta – roku;

2) młodszego rewidenta – roku;

3) rewidenta – roku;

4) starszego rewidenta – roku;

5) młodszego rachmistrza – roku;

6) rachmistrza – roku;

7) starszego rachmistrza – roku;

8) młodszego aspiranta – 2 lat;

9) aspiranta – 2 lat;

10) starszego aspiranta – 2 lat;

11) podkomisarza – 2 lat;

12) komisarza – 2 lat;

13) nadkomisarza – 2 lat;

14) podinspektora – 3 lat;

15) młodszego inspektora – 3 lat;

16) inspektora – 3 lat.

2. Do terminu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się okresów:

1) prowadzenia postępowania karnego przeciwko funkcjonariuszowi o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego;

2) prowadzenia postępowania karnego skarbowego przeciwko funkcjonariuszowi o umyślne przestępstwo skarbowe;

3) prowadzenia postępowania dyscyplinarnego przeciwko funkcjonariuszowi;

4) za które funkcjonariusz otrzymał negatywną ocenę okresową;

5) nieobecności trwających łącznie co najmniej połowę okresu służby wymaganego do nadania wyższego stopnia służbowego z tytułu urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego oraz choroby;

Art. 198 [Mianowanie na równorzędny stopień służbowy funkcjonariuszy innych służb; Właściwość organów w sprawach mianowania i określenie równorzędności stopni]

1. Funkcjonariusza albo byłego funkcjonariusza Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Więziennej, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Straży Granicznej lub Służby Ochrony Państwa oraz osobę posiadającą stopień wojskowy przyjmowanych do służby mianuje się na stopień służbowy w Służbie Celno-Skarbowej równorzędny z posiadanym stopniem służbowym. Mianowanie może być uzależnione od odbycia szkolenia wymaganego do mianowania na dany stopień służbowy.

1a. Mianowania, o którym mowa w ust. 1, na stopień w Służbie Celno-Skarbowej dokonuje:

1) w korpusie oficerów – Szef Krajowej Administracji Skarbowej;

2) w korpusach szeregowych, podoficerów i aspirantów – właściwi przełożeni, o których mowa w art. 192 ust. 2, 3 i 5.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, równorzędność stopni, o których mowa w ust. 1, uwzględniając równorzędność okresów służby i stażu oraz kwalifikacji zawodowych uzyskanych w dotychczasowych jednostkach z kwalifikacjami wymaganymi w Służbie Celno-Skarbowej.

Rozdział 5 Obowiązki i prawa funkcjonariuszy

Art. 199 [Obowiązki funkcjonariusza; Standardy etyczne i profesjonalne w służbie i poza służbą]
Funkcjonariusz jest obowiązany:

1) dochować obowiązków wynikających ze złożonego ślubowania;

2) rzetelnie i terminowo wykonywać powierzone zadania;

3) racjonalnie gospodarować środkami publicznymi;

4) podnosić kwalifikacje zawodowe;

5) godnie zachowywać się w służbie oraz poza nią.

Art. 200 [Oświadczenie majątkowe funkcjonariusza: obowiązek, terminy i adresat; Ochrona, przechowywanie i analiza oświadczeń majątkowych oraz upoważnienie do wydania rozporządzenia]

1. Funkcjonariusz jest obowiązany składać oświadczenie o swoim stanie majątkowym:

1) przy nawiązywaniu stosunku służbowego i przy zwalnianiu ze służby;

2) corocznie;

3) na żądanie kierownika jednostki organizacyjnej.

1a. Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „zastrzeżone”.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, oświadczenie składa się w terminie do dnia 31 marca. Oświadczenie należy składać według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Oświadczenie składa się kierownikowi jednostki organizacyjnej.

3. Dyrektor izby administracji skarbowej, naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego oraz ich zastępcy składają oświadczenia o stanie majątkowym Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

4. W przypadku niezłożenia oświadczenia o stanie majątkowym w terminie, o którym mowa w ust. 2, z powodu nieobecności w służbie, funkcjonariusz składa oświadczenie o stanie majątkowym pierwszego dnia po stawieniu się do służby.

5. Oświadczenie o stanie majątkowym powinno zawierać informacje o źródłach i wysokości uzyskanych przychodów, posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, uczestnictwie w spółkach cywilnych lub spółkach prawa handlowego, posiadanych udziałach lub akcjach w tych spółkach, mieniu nabytym od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, gminy, związku międzygminnego, powiatu, związku powiatów, związku powiatowo-gminnego lub związku metropolitalnego, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, mieniu ruchomym, innych prawach majątkowych oraz o zobowiązaniach pieniężnych.

6. Do dokonywania analizy oświadczeń składanych przez funkcjonariuszy przepis art. 149 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

7. Oświadczenie o stanie majątkowym przechowuje się przez okres 6 lat.

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania w sprawach oświadczeń o stanie majątkowym, sposób ich analizy, a także wzór oświadczenia o stanie majątkowym, wraz z pouczeniem o odpowiedzialności za podanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym, uwzględniając zakres danych objętych oświadczeniem. Wydając rozporządzenie, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględni potrzebę zapewnienia prawidłowego składania i przechowywania oświadczeń o stanie majątkowym oraz ograniczenia dostępu do tych oświadczeń.

Art. 201 [Bezstronność w wykonywaniu obowiązków; Zakaz strajku i manifestowania poglądów politycznych]
Funkcjonariusz przy wykonywaniu obowiązków służbowych nie może:

1) kierować się interesem jednostkowym lub grupowym;

2) uczestniczyć w strajku, a także w działalności zakłócającej normalną pracę jednostki organizacyjnej KAS;

3) publicznie manifestować poglądów politycznych.

Art. 202 [Zakazy działalności politycznej i udziału w organach podmiotów gospodarczych przez funkcjonariuszy; Ograniczenia działalności gospodarczej i posiadania udziałów przez funkcjonariuszy z wyłączeniem gospodarstwa rodzinnego]

1. Funkcjonariusz nie może:

1) być członkiem partii politycznej;

2) być członkiem zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego lub spółdzielni, z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych;

3) być zatrudniony lub wykonywać innych zajęć, które mogłyby wywołać podejrzenie o jego stronniczość lub interesowność albo pozostawałyby w sprzeczności z jego obowiązkami służbowymi;

4) być członkiem zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą;

5) posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10 % akcji lub udziałów przedstawiających więcej niż 10 % kapitału zakładowego – w każdej z tych spółek;

6) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności;

7) sprawować funkcji w podmiotach, których działalność jest związana z obrotem towarami z zagranicą lub obrotem krajowym towarami pochodzącymi z zagranicy, lub świadczyć pracy na rzecz tych podmiotów albo na rzecz przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych lub innych osób zagranicznych prowadzących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Ograniczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, nie dotyczy działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego.

Art. 203 [Zakaz korzystania z prywatnych urządzeń komunikacji elektronicznej przez funkcjonariuszy; Upoważnienie do określenia zakresu danych identyfikujących urządzenie]

1. Funkcjonariusz w czasie pełnienia służby w oddziale celnym urzędu celno-skarbowego obsługującym przejście graniczne albo wykonujący czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133, nie może posiadać ani korzystać z prywatnych przenośnych urządzeń służących do komunikacji elektronicznej, które umożliwiają indywidualne porozumiewanie się na odległość, z wyjątkiem urządzeń, których posiadanie funkcjonariusz zgłosił przed każdym rozpoczęciem służby zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu służby, podając równocześnie dane identyfikujące to urządzenie.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, zakres danych identyfikujących urządzenie, o którym mowa w ust. 1, mając na uwadze zapewnienie możliwości ustalenia funkcjonariusza zgłaszającego urządzenie.

Art. 203a [Powiadomienie przełożonego o zamiarze wyjazdu zagranicznego; Wyłączenie obowiązku powiadomienia dla wyjazdów do UE, EFTA i Szwajcarii]

1. Funkcjonariusz jest obowiązany powiadomić bezpośredniego przełożonego o zamiarze wyjazdu za granicę. Jeżeli wyjazd jest planowany na dłużej niż 3 dni, powiadomienie następuje w formie pisemnej.

2. Obowiązek powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy wyjazdu do państw członkowskich Unii Europejskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Art. 204 [Wykonywanie i kwestionowanie poleceń służbowych; Odmowa wykonania polecenia prowadzącego do czynu zabronionego]

1. Funkcjonariusz jest obowiązany wykonywać polecenia służbowe przełożonych.

2. Jeżeli polecenie służbowe w przekonaniu funkcjonariusza jest niezgodne z prawem, godzi w interes społeczny lub zawiera znamiona pomyłki, funkcjonariusz powinien przedstawić swoje zastrzeżenia przełożonemu na piśmie. W razie pisemnego potwierdzenia polecenia funkcjonariusz powinien je wykonać, zawiadamiając jednocześnie o zastrzeżeniach kierownika jednostki organizacyjnej, a gdy polecenie wydał kierownik jednostki organizacyjnej – Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

3. Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wykonania polecenia, jeżeli jego wykonanie prowadziłoby do popełnienia przestępstwa, wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

4. O odmowie wykonania polecenia, o którym mowa w ust. 3, funkcjonariusz jest obowiązany zawiadomić kierownika jednostki organizacyjnej bądź Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, z pominięciem drogi służbowej.

5. Przepisy art. 115 § 18 oraz art. 318 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio do funkcjonariuszy.

Art. 205 [Zgoda na dodatkowe zajęcia zarobkowe funkcjonariusza; Zajęcia niewymagające zgody i obowiązek uprzedniego poinformowania kierownika jednostki]

1. Funkcjonariusz może wykonywać dodatkowe zajęcia zarobkowe jedynie za zgodą kierownika jednostki organizacyjnej. W odniesieniu do dyrektora izby administracji skarbowej lub jego zastępcy zgody udziela Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze zarządzenia, rodzaje zajęć zarobkowych, które nie wymagają zgody kierownika jednostki organizacyjnej.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, funkcjonariusz jest obowiązany poinformować kierownika jednostki organizacyjnej przed podjęciem tego zajęcia.

Art. 206 [Ocena okresowa funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej; Opinia służbowa i środki zaskarżenia]

1. Funkcjonariusz służby stałej podlega ocenie okresowej dokonywanej przez kierownika jednostki organizacyjnej raz na 2 lata.

2. W przypadku negatywnej oceny okresowej dodatkową ocenę przeprowadza się po upływie 6 miesięcy od dnia doręczenia funkcjonariuszowi pierwszej oceny. W przypadku nieobecności funkcjonariusza w służbie, bieg terminu zawiesza się na czas trwania tej nieobecności.

3. Funkcjonariusz zapoznaje się z oceną okresową w terminie 14 dni od dnia jej sporządzenia. W terminie 14 dni od dnia zapoznania się z oceną funkcjonariusz może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

4. Niezależnie od oceny okresowej dokonywanej przez kierownika jednostki organizacyjnej, bezpośredni przełożony może wydawać opinię służbową dotyczącą przebiegu służby funkcjonariusza. Funkcjonariusz może, w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z opinią, wnieść odwołanie do kierownika jednostki organizacyjnej.

5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz Zastępcy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) kryteria, na podstawie których są sporządzane oceny i opinie,

2) skalę ocen i przesłanki, które uwzględnia się w procesie oceniania i opiniowania,

3) wzór kwestionariusza oceny okresowej i opinii,

4) tryb przeprowadzenia oceny okresowej oraz tryb rozpatrywania wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy dotyczących tej oceny,

5) tryb wydawania opinii służbowych oraz rozpatrywania odwołań od opinii służbowych – uwzględniając okoliczności powodujące sporządzanie opinii, przesłanki dokonywania oceny lub opiniowania oraz udział organizacji społecznych w procesie oceniania.

Art. 207 [Orzekanie o zdolności do służby przez komisje lekarskie MSWiA; Skierowanie, badania i regulacje wykonawcze dotyczące oceny zdolności do służby]

1. O zdolności fizycznej i psychicznej kandydata do służby w Służbie Celno-Skarbowej oraz funkcjonariusza, do pełnienia służby, orzekają komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 310).

2. Funkcjonariusz może być skierowany do komisji lekarskiej, o której mowa w ust. 1:

1) z urzędu lub na jego wniosek – w celu określenia stanu zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia służby, jak również związku poszczególnych chorób ze służbą;

2) z urzędu – w celu sprawdzenia prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby z powodu choroby lub prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego.

3. Funkcjonariusz jest obowiązany poddać się badaniom zleconym przez komisję lekarską, o której mowa w ust. 1, w tym również badaniom specjalistycznym, psychologicznym i dodatkowym.

4. W przypadku gdy przeprowadzone badania i zgromadzona dokumentacja nie pozwalają na wydanie orzeczenia, funkcjonariusz może zostać skierowany na obserwację w podmiocie leczniczym, jeżeli wyrazi na to zgodę.

5. Skierowanie do komisji lekarskiej, o której mowa w ust. 1, wydaje kierownik jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę.

6. Koszty zleconych badań są pokrywane z budżetu państwa z części, o której mowa w art. 9 ust. 1.

7. (uchylony)

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz chorób i ułomności wraz z kategoriami zdolności do pełnienia służby, na podstawie którego jest wydawane orzeczenie o stanie zdrowia, o zdolności albo niezdolności kandydata lub funkcjonariusza do pełnienia służby, oraz szczegółowe objaśnienia odnoszące się do tych chorób i ułomności, jak również zalecane czynności wskazane przy ich ustalaniu w przypadkach, w których wymaga tego wiedza medyczna, uwzględniając potrzebę ustalenia w toku badania przez komisje lekarskie, o których mowa w ust. 1, przydatności i predyspozycji do służby z uwagi na charakter i warunki pełnienia tej służby oraz konieczność zapewnienia jednolitego orzecznictwa.

Art. 208 [Obowiązek noszenia umundurowania i zwolnienia od obowiązku; Umundurowanie funkcjonariuszy – przydział, punktacja, równoważniki i upoważnienie do rozporządzenia]

1. Funkcjonariusz jest obowiązany wykonywać obowiązki służbowe w umundurowaniu.

2. Umundurowanie, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz otrzymuje do bezpłatnego korzystania. Składniki umundurowania są wyceniane w sposób bezwalutowy poprzez przypisanie im odpowiedniej liczby punktów przeliczeniowych. W przypadkach zwolnienia ze służby z przyczyn, o których mowa w art. 179 ust. 1 pkt 2–11 oraz art. 180 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9, funkcjonariusz jest obowiązany do zwrotu równowartości pieniężnej składników umundurowania, z wyłączeniem zwolnienia funkcjonariusza na podstawie art. 179 ust. 1 pkt 10 w związku z przejściem na emeryturę albo rentę.

3. W uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki organizacyjnej może zwolnić funkcjonariusza od wykonywania obowiązków służbowych w umundurowaniu.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wzory, kolory oraz rodzaje umundurowania,

2) wzory, kolory oraz rodzaje oznaczeń stopni służbowych i znaków identyfikacji osobistej funkcjonariuszy,

3) tryb przydziału oznaczeń stopni służbowych i znaków identyfikacji osobistej funkcjonariuszy,

4) przypisanie składnikom umundurowania liczby punktów przeliczeniowych,

5) tryb przydziału składników umundurowania,

6) wykaz składników umundurowania, za które przysługuje równoważnik pieniężny, oraz wysokość tego równoważnika,

7) warunki przyznawania równoważnika pieniężnego w zamian za składniki umundurowania oraz za okresowe czyszczenie umundurowania,

8) sposób noszenia poszczególnych rodzajów umundurowania, oznaczeń stopni służbowych oraz znaków identyfikacji osobistej funkcjonariuszy,

9) przypadki, w których funkcjonariusz może zostać zwolniony z obowiązku wykonywania obowiązków służbowych w umundurowaniu,

10) wartość punktu przeliczeniowego,

11) sposób wyliczenia zwrotu równowartości pieniężnej składników umundurowania, o której mowa w ust. 2 – uwzględniając we wzorach umundurowania wizerunek orła białego ustalony dla godła państwowego oraz biorąc pod uwagę zastosowanie określonego rodzaju umundurowania funkcjonariusza do realizowanych przez niego zadań.

Art. 208a [Uczestnictwo w szkoleniu jako pełnienie służby; Zwolnienie z opłat za szkolenia funkcjonariuszy]

1. Uczestnictwo funkcjonariusza w szkoleniu, na które został skierowany w ramach KAS, traktuje się na równi z pełnieniem służby.

2. Funkcjonariusz nie ponosi opłat z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, o których mowa w ust. 1.

Art. 209 [Zwrot kosztów kształcenia funkcjonariusza przed upływem 3 lat; Zwolnienie z obowiązku zwrotu kosztów przez Szefa KAS]

1. Funkcjonariusz, który został zwolniony ze służby przed upływem 3 lat od dnia ukończenia nauki w formach szkolnych i pozaszkolnych, innych niż określone w art. 208a ust. 1, których koszty zostały pokryte z budżetu państwa, jest obowiązany do zwrotu tych kosztów zmniejszonych proporcjonalnie w stosunku do okresu pozostawania w stosunku służbowym po ukończeniu nauki.

2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie w przypadku:

1) zwolnienia funkcjonariusza ze służby z przyczyn, o których mowa w art. 179 ust. 1 pkt 2–11 oraz art. 180 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9;

2) orzeczenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej;

3) wygaśnięcia stosunku służbowego z przyczyn, o których mowa w art. 182 pkt 2.

3. W uzasadnionych przypadkach Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zwolnić osobę obowiązaną do zwrotu kosztów określonych w ust. 1 z obowiązku ich zwrotu.

Art. 210 [Ochrona prawna funkcjonariusza na zasadach właściwych funkcjonariuszom publicznym]
Funkcjonariusz, w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych w Kodeksie karnym.

Art. 211 [Zwrot kosztów obrony funkcjonariusza; Finansowanie kosztów obrony z budżetu państwa na wniosek funkcjonariusza]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów obrony, jeżeli postępowanie karne wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych zostanie zakończone prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu postępowania wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia przestępstwa albo wyrokiem uniewinniającym.

2. Koszty, w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego obrońcy, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1564) są pokrywane z budżetu państwa, z części, o której mowa w art. 9 ust. 1, na wniosek funkcjonariusza.

Art. 212 [Świadczenia socjalne dla funkcjonariuszy i członków rodzin; Upoważnienie Rady Ministrów do określenia zasad wypłaty świadczeń socjalnych]

1. Funkcjonariuszom i członkom ich rodzin, byłym funkcjonariuszom, w tym emerytom i rencistom i członkom ich rodzin, mogą być przyznawane świadczenia socjalne.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, podmioty uprawnione do wypłaty świadczeń socjalnych, rodzaj i zakres tych świadczeń, sposób obliczania i ich wysokość, terminy rozliczeń oraz wypłaty, uwzględniając prawidłowość wypłacanych świadczeń.

Art. 213 [Wyżywienie i równoważnik pieniężny dla funkcjonariuszy; Upoważnienie ministra do określenia norm i trybu przyznawania wyżywienia oraz równoważnika]

1. Funkcjonariusze w czasie wykonywania zadań służbowych mogą otrzymywać nieodpłatnie wyżywienie oraz napoje, zwane dalej „wyżywieniem”, lub równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których funkcjonariusz otrzymuje wyżywienie lub równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie, normy wyżywienia i wysokość równoważnika pieniężnego, sposób ustalania wartości pieniężnej równoważnika, warunki i tryb jego wypłacania, a także organy właściwe w tych sprawach, uwzględniając zakres i specyfikę zadań służbowych wykonywanych przez funkcjonariuszy.

Art. 214 [Uprawnienia rodzicielskie funkcjonariuszy; Równe traktowanie funkcjonariuszy w zatrudnieniu]
Do funkcjonariusza stosuje się przepisy Kodeksu pracy dotyczące uprawnień pracowników związanych z:

1) rodzicielstwem, chyba że przepisy ustawy są korzystniejsze;

2) równym traktowaniem w zatrudnieniu.

Art. 215 [Zastępstwo funkcjonariusza w okresie urlopów rodzicielskich; Zatrudnienie na czas określony na potrzeby zastępstwa]
Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa funkcjonariusza, z wyłączeniem funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze, w czasie jego nieobecności w służbie w związku z przebywaniem na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, uzupełniającym urlopie macierzyńskim, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim lub urlopie wychowawczym, można w tym celu zatrudnić osobę na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący okres tej nieobecności.

Art. 216 [Urlop wypoczynkowy funkcjonariusza; Dodatkowy i okolicznościowy urlop funkcjonariusza]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z wyłączeniem art. 167² Kodeksu pracy.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej jest obowiązany udzielić na żądanie funkcjonariusza i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Funkcjonariusz zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

3. Odmowa udzielenia urlopu, o którym mowa w ust. 2, może nastąpić w sytuacji, gdy nieobecność funkcjonariusza w służbie wpłynie na ciągłość wykonywania zadań w jednostce organizacyjnej KAS.

4. Funkcjonariuszowi, który osiągnął określony staż służby w Służbie Celno-Skarbowej, przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w każdym roku kalendarzowym w wymiarze:

1) 5 dni, jeżeli pełni służbę co najmniej 15 lat;

2) 10 dni, jeżeli pełni służbę co najmniej 20 lat.

5. Łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego, o którym mowa w ust. 4, nie może przekroczyć 10 dni rocznie.

6. Funkcjonariuszowi przenoszonemu do innej miejscowości, jeżeli z przeniesieniem wiąże się zmiana jego miejsca zamieszkania, udziela się płatnego urlopu okolicznościowego w wymiarze 4 dni. Urlop okolicznościowy może być na wniosek funkcjonariusza wykorzystany w częściach.

Art. 217 [Urlop zdrowotny funkcjonariusza po 5 latach służby; Udzielanie urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania i jego limit roczny]
Funkcjonariuszowi, po upływie 5 lat służby, przysługuje płatny urlop zdrowotny z zachowaniem prawa do uposażenia. Urlopu zdrowotnego udziela kierownik jednostki organizacyjnej na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową na okres ustalony w tym skierowaniu, nieprzekraczający jednak 30 kolejnych dni w każdym roku kalendarzowym.

Art. 218 [Urlop bezpłatny funkcjonariusza; Skutki urlopu bezpłatnego dla uposażenia i stażu służby]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej może, z ważnych przyczyn, udzielić funkcjonariuszowi urlopu bezpłatnego.

2. Okresu urlopu bezpłatnego nie zalicza się do okresu służby, od którego zależą uprawnienia funkcjonariusza.

3. Funkcjonariuszowi, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie uposażenia.

Art. 218a [Urlop opiekuńczy funkcjonariusza; Odesłanie do przepisów Kodeksu pracy w zakresie urlopu opiekuńczego]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo do urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

2. Za członków rodziny, o którym mowa w ust. 1, uważa się małżonka, rodziców, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci.

3. Za czas urlopu opiekuńczego funkcjonariusz nie zachowuje prawa do uposażenia.

4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 do urlopu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału Ia działu siódmego Kodeksu pracy.

Art. 218b [Zwolnienie od służby z powodu siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych; Odpowiednie stosowanie art. 148^1^ § 2–6 Kodeksu pracy]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje zwolnienie od pełnienia służby z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność tego funkcjonariusza, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do połowy uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

2. Przy udzielaniu zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, art. 148¹ § 2–6 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio.

Art. 219 [Wyróżnienia za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej; Upoważnienie do określenia warunków i trybu udzielania wyróżnień]

1. Funkcjonariuszowi za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej, w szczególności za wzorowe wykonywanie obowiązków, przejawianie inicjatywy, doskonalenie kwalifikacji zawodowych mogą być udzielane wyróżnienia:

1) dyplom;

2) krótkoterminowy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 10 dni;

3) nagroda pieniężna lub rzeczowa;

4) mianowanie na wyższy stopień służbowy;

5) przyznanie odznaki honorowej;

6) przedstawienie do odznaczenia państwowego.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb udzielania wyróżnień funkcjonariuszom, właściwość przełożonych w tych sprawach, sposób udzielania wyróżnień oraz terminy ich przyznawania, uwzględniając prawidłowość i okoliczności udzielania wyróżnień.

Art. 220 [Fundusz nagród za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej; Upoważnienie ministra do utworzenia funduszu i określenia jego źródeł oraz wysokości]

1. Nagroda pieniężna, o której mowa w art. 219 ust. 1 pkt 3, jest przyznawana z funduszu nagród za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, tworzy fundusz nagród za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej, określając źródło środków na ten fundusz oraz jego wysokość, mając na względzie prawidłowe wykorzystanie środków.

Art. 221 [Obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby; Odesłanie do przepisów Kodeksu pracy w sprawach BHP funkcjonariuszy]

1. Kierownik jednostki organizacyjnej jest obowiązany zapewnić funkcjonariuszowi bezpieczne i higieniczne warunki służby oraz prowadzić systematyczne szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby.

2. Funkcjonariusz jest obowiązany do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby oraz przepisów przeciwpożarowych.

3. W sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną służby, w zakresie nieuregulowanym ustawą, stosuje się odpowiednio:

1) przepisy art. 207¹, art. 208, art. 209¹, art. 209², art. 210 § 1–5, art. 213, art. 215–219, art. 220 § 1, art. 221, art. 222 § 1 i 2, art. 222¹ § 1 i 2, art. 223–225, art. 227 § 1, art. 229 § 1–7, art. 234 § 3 i 4, art. 236, art. 237⁷–237¹⁰, art. 237¹¹ § 1–4 i art. 237^11a–237^13a Kodeksu pracy,

2) przepisy wydane na podstawie art. 210 § 6, art. 220 § 2 i 3, art. 222 § 3, art. 222¹ § 3, art. 227 § 2, art. 228 § 3, art. 229 § 8, art. 237¹¹ § 5 i art. 237¹⁵ Kodeksu pracy – jeżeli funkcjonariusz w czasie wykonywania zadań służbowych wykonuje prace, których te przepisy dotyczą.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby, mając na uwadze zadania wykonywane przez funkcjonariuszy oraz warunki i miejsce pełnienia służby.

Art. 222 [Zrzeszanie funkcjonariuszy w związkach zawodowych]
Funkcjonariusze mogą się zrzeszać w związkach zawodowych na zasadach określonych w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 440).

Rozdział 6 Uposażenie i inne świadczenia pieniężne funkcjonariuszy

Art. 223 [Powstanie prawa do uposażenia funkcjonariusza; Ustalanie i struktura przeciętnego uposażenia oraz kwoty bazowej]

1. Prawo do uposażenia powstaje z dniem mianowania funkcjonariusza do służby.

2. Z tytułu pełnienia służby funkcjonariusz otrzymuje uposażenie i inne świadczenia pieniężne określone w ustawie.

3. Przeciętne uposażenie funkcjonariusza stanowi wielokrotność kwoty bazowej. Wysokość kwoty bazowej ustalonej według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.

4. Przez przeciętne uposażenie, o którym mowa w ust. 3, rozumie się uposażenie wraz z 1/12 równowartości nagrody rocznej.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wielokrotność kwoty bazowej, o której mowa w ust. 3, kierując się szczególnymi zadaniami, jakie wykonują funkcjonariusze.

Art. 224 [Składniki uposażenia funkcjonariusza]
Uposażenie funkcjonariusza składa się z uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia.

Art. 225 [Określenie wysokości uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy; Właściwość ministrów przy wydaniu rozporządzenia w sprawie uposażeń]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, wysokości uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy na stanowiskach służbowych, z zastosowaniem mnożników kwoty bazowej, uwzględniając charakter i rodzaje stanowisk służbowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych KAS.

Art. 226 [Rodzaje dodatków do uposażenia funkcjonariuszy; Warunki i tryb przyznawania oraz charakter stały dodatków miesięcznych]

1. Funkcjonariusze otrzymują następujące dodatki do uposażenia zasadniczego:

1) dodatek za wieloletnią służbę;

2) dodatek za stopień służbowy w wysokości uzależnionej od posiadanego stopnia;

3) dodatek funkcyjny na stanowisku kierowniczym;

4) dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami i umiejętnościami;

5) dodatki uzasadnione szczególnymi warunkami pełnienia służby.

2. Dodatki do uposażenia, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 148 ust. 1, ustalane w wysokości miesięcznej są dodatkami o charakterze stałym.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, warunki otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5, oraz wysokość dodatków, uwzględniając:

1) okoliczności uzasadniające przyznanie dodatków;

2) rodzaje dodatków przysługujących funkcjonariuszowi ze względu na szczególne właściwości, kwalifikacje, umiejętności lub warunki pełnienia służby;

3) okresowe podwyższenie lub obniżenie tych dodatków.

Art. 226a [Świadczenie za długoletnią służbę funkcjonariusza; Odesłanie do art. 227 oraz art. 240 ust. 3 i 4 dotyczących świadczenia]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje świadczenie za długoletnią służbę w wysokości 5 % należnego uposażenia zasadniczego po osiągnięciu 15 lat służby.

2. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1, zwiększa się o kwotę 1 % należnego uposażenia zasadniczego za każdy kolejny rozpoczęty rok służby, nie więcej jednak niż do wysokości 15 % po 25 latach służby, i wypłaca się do dnia rozwiązania stosunku służbowego w związku ze zwolnieniem funkcjonariusza ze służby, z jego śmiercią lub zaginięciem.

3. Do świadczenia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 227 oraz art. 240 ust. 3 i 4.

Art. 226b [Świadczenie motywacyjne funkcjonariuszy Służby Celno‑Skarbowej; Warunki przyznania, wstrzymania i ustania prawa do świadczenia motywacyjnego]

1. Funkcjonariuszowi przyznaje się świadczenie motywacyjne po osiągnięciu:

1) 25 lat służby w Służbie Celno-Skarbowej, ale nie więcej niż 28 lat i 6 miesięcy – w wysokości 1500 zł miesięcznie albo

2) 28 lat i 6 miesięcy służby w Służbie Celno-Skarbowej – w wysokości 2500 zł miesięcznie.

2. Do stażu służby, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okresy:

1) służby w Służbie Celno-Skarbowej i służby w Służbie Celnej;

2) służby w Policji, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służbie Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Służbie Więziennej;

3) traktowane jako równorzędne ze służbą, o której mowa w pkt 1 i 2, wymienione w art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

3. Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia motywacyjnego kierownik jednostki organizacyjnej wydaje nie później niż w terminie 30 dni po osiągnięciu przez funkcjonariusza stażu służby, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2.

4. Decyzję, o której mowa w ust. 3, w przypadku świadczenia motywacyjnego przyznawanego Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej oraz Zastępcy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wydaje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

5. Przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia motywacyjnego funkcjonariusz podlega ocenie okresowej, o której mowa w art. 206, a w przypadku funkcjonariusza w służbie przygotowawczej opinii, o której mowa w art. 156, jeżeli od dnia sporządzenia ostatniej tej oceny okresowej lub tej opinii upłynęły co najmniej 3 miesiące. Przepisu nie stosuje się w przypadku świadczenia motywacyjnego przyznawanego Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej oraz Zastępcy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

6. Świadczenia motywacyjnego nie przyznaje się funkcjonariuszowi:

Art. 227 [Termin wypłaty uposażenia miesięcznego]
Uposażenie jest płatne miesięcznie.

Art. 228 [Zachowanie uposażenia po odwołaniu lub przeniesieniu na niższe stanowisko; Wyłączenia stosowania zachowania uposażenia przy przeniesieniu na niższe stanowisko]

1. Funkcjonariusz odwołany ze stanowiska służbowego lub przeniesiony na niższe stanowisko służbowe zachowuje prawo do uposażenia pobieranego na poprzednio zajmowanym stanowisku przez okres 3 miesięcy.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariuszy przeniesionych na niższe stanowisko służbowe na podstawie art. 255 ust. 1 pkt 7 oraz funkcjonariuszy przeniesionych na własną prośbę.

Art. 229 [Zawieszenie wypłaty uposażenia funkcjonariusza; Utrata i potrącenie uposażenia za nieusprawiedliwioną nieobecność]

1. Funkcjonariuszowi zawiesza się wypłatę uposażenia w przypadku:

1) samowolnego opuszczenia miejsca pełnienia służby;

2) niepodjęcia służby;

3) zawinionej niemożności pełnienia służby.

2. W przypadku gdy okoliczności, o których mowa w ust. 1, zostaną uznane za usprawiedliwione, funkcjonariuszowi wypłaca się zawieszone uposażenie. W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej funkcjonariusz traci za każdy dzień nieobecności 1/30 część uposażenia miesięcznego. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już za czas nieusprawiedliwionej nieobecności uposażenie, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

Art. 230 [Uposażenie i świadczenia podczas określonych urlopów funkcjonariusza; Zachowanie uposażenia i świadczeń przy niezdolności do służby oraz zwolnieniach od służby zgodnie z prawem pracy]

1. W przypadku urlopów, o których mowa w art. 216 ust. 1, 4 i 6, art. 217 i art. 219 ust. 1 pkt 2, funkcjonariusz otrzymuje uposażenie i inne świadczenia pieniężne należne na zajmowanym stanowisku służbowym.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku:

1) niezdolności do służby z przyczyn uprawniających do świadczeń określonych w przepisach ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2025 r. poz. 501), przez okres określony w tych przepisach, z wyjątkiem przyczyn uprawniających do zasiłków chorobowego i opiekuńczego;

2) zwolnienia funkcjonariusza od pełnienia służby, w przypadkach określonych w przepisach prawa pracy dotyczących udzielania pracownikom zwolnień od pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

3. (uchylony)

Art. 231 [Uposażenie funkcjonariusza w okresach urlopów macierzyńskich, rodzicielskich i ojcowskich; Wyrównanie i minimalny poziom uposażenia w związku z korzystaniem z urlopów rodzicielskich]

1. Miesięczne uposażenie funkcjonariusza za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu ojcowskiego wynosi 100 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

2. Miesięczne uposażenie funkcjonariusza za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

3. Funkcjonariusz – kobieta, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o wypłacenie jej uposażenia za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, z wyłączeniem okresu, o którym mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy, przysługującego ojcu dziecka, w wysokości 81,5 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

4. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3, funkcjonariusz – kobieta może dzielić się z funkcjonariuszem – ojcem dziecka korzystaniem z uposażenia za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego albo jego części, z wyłączeniem okresu, o którym mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy.

5. Funkcjonariusz, nie później niż 21 dni po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka albo po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, może złożyć pisemny wniosek o wypłacenie mu uposażenia za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, z wyłączeniem okresu, o którym mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy, przysługującego drugiemu rodzicowi dziecka, w wysokości 81,5 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy drugi z rodziców dziecka korzysta z prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego na podstawie odrębnych przepisów.

7. Uposażenie za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w części przysługującej funkcjonariuszowi – ojcu dziecka, o której mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy, wynosi 70 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

Art. 232 [Uposażenie chorobowe funkcjonariusza; Podstawa i sposób obliczania uposażenia chorobowego]

1. W okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim funkcjonariusz otrzymuje uposażenie chorobowe.

2. Podstawę obliczenia uposażenia chorobowego stanowi uposażenie zasadnicze wraz z dodatkiem za wieloletnią służbę, dodatkiem za stopień służbowy, dodatkiem funkcyjnym, dodatkiem kontrolerskim, dodatkiem orzeczniczym, dodatkiem uzasadnionym szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami i umiejętnościami oraz dodatkiem uzasadnionym szczególnymi warunkami pełnienia służby, przysługujące funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian mających wpływ na prawo do uposażenia lub jego wysokość.

3. Przy obliczaniu uposażenia chorobowego za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim przyjmuje się, że uposażenie chorobowe za jeden dzień przebywania na zwolnieniu lekarskim stanowi 1/30 uposażenia chorobowego, którego wysokość jest określana zgodnie z art. 234.

Art. 233 [Zwolnienie lekarskie funkcjonariusza – przesłanki i zakres; Limity zwolnień z tytułu opieki nad dziećmi i członkami rodziny]

1. Zwolnienie lekarskie obejmuje okres, w czasie którego funkcjonariusz jest zwolniony od pełnienia służby z powodu:

1) choroby i innych przyczyn niezdolności do służby traktowanych na równi z niezdolnością do służby z powodu choroby, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1–2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, innych niż określone w pkt 6 i 7;

2) konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem własnym lub małżonka, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8. roku życia w przypadku:

a) zaistnienia przyczyn, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

b) porodu lub choroby małżonka funkcjonariusza lub rodzica dziecka funkcjonariusza, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,

c) pobytu małżonka funkcjonariusza lub rodzica dziecka funkcjonariusza, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne;

3) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem własnym lub małżonka, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 14. roku życia;

4) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny;

5) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów;

6) wypadku w drodze do miejsca pełnienia służby lub w drodze powrotnej ze służby;

7) choroby przypadającej w okresie ciąży;

8) przebywania na obserwacji w podmiocie leczniczym w wyniku skierowania przez komisję lekarską podległą ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;

9) zwolnienia od zajęć służbowych z powodu wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby;

Art. 234 [Wysokość uposażenia chorobowego funkcjonariusza; Uposażenie chorobowe w razie umyślnego czynu zabronionego osoby trzeciej związane z pełnieniem służby]

1. Funkcjonariusz otrzymuje uposażenie chorobowe w wysokości 80 % podstawy, o której mowa w art. 232 ust. 2, w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim z powodów, o których mowa w art. 233 ust. 1 pkt 1–4.

2. Funkcjonariusz otrzymuje uposażenie chorobowe w wysokości 100 % podstawy, o której mowa w art. 232 ust. 2, w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim z powodów, o których mowa w art. 233 ust. 1 pkt 5–10.

3. Prawo do uposażenia chorobowego w wysokości 100 % podstawy, o której mowa w art. 232 ust. 2, przysługuje również, gdy zwolnienie od pełnienia służby zostało spowodowane przez inną osobę w wyniku popełnienia przez nią umyślnego czynu zabronionego w związku z pełnioną służbą przez funkcjonariusza, stwierdzonego orzeczeniem wydanym przez uprawniony organ.

Art. 235 [Dokumentowanie i doręczanie zaświadczeń lekarskich oraz decyzji; Terminy i skutki niedostarczenia dokumentów usprawiedliwiających nieobecność w służbie]

1. Okres przebywania na zwolnieniu lekarskim stwierdza się na podstawie zaświadczenia lekarskiego wystawionego zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa albo wydruku zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy, z tym że:

1) przyczynę niezdolności do służby wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności do służby wskutek poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów dokumentuje zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku, zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;

2) dokumentem stanowiącym podstawę usprawiedliwienia nieobecności w służbie z powodu okoliczności określonych:

a) w art. 233 ust. 1 pkt 2 lit. a – jest pisemne oświadczenie funkcjonariusza,

b) w art. 233 ust. 1 pkt 2 lit. b i c – jest zaświadczenie lekarskie wystawione przez lekarza na zwykłym druku;

3) dokumentem stanowiącym podstawę usprawiedliwienia nieobecności w służbie w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jest decyzja wydana przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

2. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego odbywa się przy wykorzystaniu profilu informacyjnego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, na zasadach określonych w tej ustawie.

3. Kierownicy jednostek organizacyjnych wykorzystują lub tworzą profil informacyjny płatnika składek, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

4. Wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55a ust. 7 tej ustawy, albo zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku w przypadkach, o których mowa w art. 233 ust. 1 pkt 2 lit. b i c, funkcjonariusz jest obowiązany dostarczyć kierownikowi jednostki organizacyjnej w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

Art. 236 [Kontrola zwolnień lekarskich i oświadczeń funkcjonariusza; Utrata prawa do uposażenia chorobowego i tryb postępowania pokontrolnego]

1. Prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do służby z powodu choroby, prawidłowość wykorzystania zwolnienia lekarskiego, spełnienie wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich oraz oświadczenie funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a, mogą podlegać kontroli.

2. Kontrolę przeprowadzają:

1) komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych – w zakresie prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby z powodu choroby oraz prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego;

2) kierownik jednostki organizacyjnej – w zakresie prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego i spełnienia wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich oraz w zakresie oświadczenia funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a.

3. Jeżeli w wyniku kontroli komisja lekarska ustali datę ustania niezdolności do służby wcześniejszą niż data orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, funkcjonariusz traci prawo do uposażenia chorobowego za okres od tej daty do końca zwolnienia.

4. Funkcjonariusz traci prawo do uposażenia chorobowego za cały okres zwolnienia, jeżeli w wyniku kontroli zostanie ustalone:

1) że oświadczenie funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a, zostało złożone niezgodnie z prawdą;

2) nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego;

3) że zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane.

5. Kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich polega na ustaleniu, czy funkcjonariusz w okresie orzeczonej niezdolności do służby, w tym sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego celem, a w szczególności czy nie wykonuje pracy zarobkowej.

6. Kontrola oświadczenia funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a, polega na ustaleniu, czy zaistniały przyczyny, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

7. Kontrolę prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego oraz oświadczenia funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a, przeprowadza osoba upoważniona przez kierownika jednostki organizacyjnej.

Art. 237 [Potrącenie uposażenia za okres zwolnienia lekarskiego; Zwrot uposażenia przy ustaniu stosunku służbowego]

1. W przypadku gdy funkcjonariusz pobrał już uposażenie za okres, w którym przebywał na zwolnieniu lekarskim, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie uposażenia.

2. Funkcjonariuszowi, który przebywał na zwolnieniu lekarskim w ostatnim miesiącu pełnienia służby, potrąca się odpowiednią część uposażenia z należności przysługujących mu z tytułu zwolnienia ze służby albo funkcjonariusz ten zwraca odpowiednią część uposażenia w dniu ustania stosunku służbowego.

3. W przypadkach, o których mowa w art. 236 ust. 3 i 4, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 238 [Przeznaczenie środków ze zmniejszenia uposażeń podczas zwolnień lekarskich; Zasilenie funduszu nagród za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej]

1. Środki finansowe uzyskane z tytułu zmniejszenia uposażeń funkcjonariuszy w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim przeznacza się w całości na nagrody uznaniowe za wykonywanie zadań służbowych w zastępstwie funkcjonariuszy przebywających na zwolnieniach lekarskich.

2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, zwiększają fundusz nagród za szczególne osiągnięcia w Służbie Celno-Skarbowej, utworzony na podstawie art. 220 ust. 2.

Art. 239 [Odesłanie do przepisów prawa pracy w sprawach usprawiedliwiania nieobecności i zwolnień od służby]
W zakresie nieuregulowanym w ustawie do usprawiedliwiania nieobecności w służbie oraz udzielania funkcjonariuszom zwolnień od pełnienia służby stosuje się odpowiednio przepisy prawa pracy dotyczące sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Art. 239a [Odesłanie do ustawy o komisjach lekarskich; Stosowanie odpowiednie przepisów w zakresie nieuregulowanym]
W zakresie nieuregulowanym w ustawie przepisy ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych stosuje się odpowiednio.

Art. 240 [Dodatek za wieloletnią służbę w Służbie Celno-Skarbowej; Wliczanie okresów służby i zatrudnienia do stażu uprawniającego do dodatku]

1. Dodatek za wieloletnią służbę w Służbie Celno-Skarbowej przysługuje po 2 latach służby, w wysokości wynoszącej 2 % uposażenia zasadniczego.

2. Dodatek, o którym mowa w ust. 1, wzrasta o 1 % za każdy dalszy rok służby, aż do osiągnięcia 20 % uposażenia zasadniczego po 20 latach służby, oraz o 0,5 % za każdy następny rok służby – łącznie do wysokości 25 % po 30 latach służby.

3. Do okresów służby uprawniających do dodatku, o którym mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie zakończone okresy służby lub zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

4. Dodatek za wieloletnią służbę jest wypłacany począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym funkcjonariusz nabył prawo do tego dodatku lub wyższej stawki dodatku, jeżeli nabycie tego prawa nastąpiło w ciągu miesiąca.

Art. 241 [Nagrody jubileuszowe funkcjonariuszy – wysokość i zasady nabywania; Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie obliczania i wypłaty nagród jubileuszowych]

1. Funkcjonariuszom przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:

1) po 20 latach służby – 75 %,

2) po 25 latach służby – 100 %,

3) po 30 latach służby – 150 %,

4) po 35 latach służby – 200 %,

5) po 40 latach służby – 300 %,

6) po 45 latach służby – 400 % – miesięcznego uposażenia.

2. Do okresów służby uprawniających do nagrody jubileuszowej wlicza się poprzednie zakończone okresy służby lub zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

3. Funkcjonariuszowi zwalnianemu ze służby w związku z przejściem na emeryturę albo rentę z tytułu niezdolności do służby przysługuje prawo do nagrody jubileuszowej przed upływem okresu służby wymaganego do nabycia tego prawa, jeżeli w dniu zwolnienia ze służby do wymaganego okresu służby brakuje nie więcej niż 12 miesięcy.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, sposób obliczania i wypłacania nagrody jubileuszowej, biorąc pod uwagę udokumentowanie okresów pełnienia służby lub zatrudnienia uprawniające do nagrody jubileuszowej w określonej wysokości.

Art. 242 [Nagroda roczna funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej; Zasady obniżenia, odmowy i zawieszenia nagrody rocznej]

1. Funkcjonariuszowi za służbę pełnioną w danym roku kalendarzowym przysługuje nagroda roczna w wysokości 1/12 uposażenia, uposażenia chorobowego i uposażenia za przedłużony czas służby otrzymanego w roku kalendarzowym, za który nagroda przysługuje.

2. Nagroda roczna przysługuje, jeżeli funkcjonariusz w danym roku kalendarzowym pełnił służbę przez okres co najmniej 6 miesięcy kalendarzowych. Okresy służby krótsze od miesiąca kalendarzowego sumuje się, przyjmując, że każde 30 dni służby stanowi pełny miesiąc kalendarzowy.

3. Pełnienie służby przez okres co najmniej 6 miesięcy kalendarzowych warunkujących nabycie prawa do nagrody rocznej nie jest wymagane w przypadku:

1) gdy w danym roku kalendarzowym stosunek służbowy funkcjonariusza przekształcił się w stosunek pracy na podstawie art. 174 ust. 7;

2) zwolnienia funkcjonariusza ze służby w związku z nabyciem przez niego praw do emerytury lub renty bądź wygaśnięcia jego stosunku służbowego na podstawie art. 182 pkt 1.

4. Do okresu służby, o którym mowa w ust. 2, warunkującego nabycie prawa do nagrody rocznej w danym roku kalendarzowym wlicza się okresy:

1) korzystania przez funkcjonariusza:

a) z urlopu wychowawczego, urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu opiekuńczego,

b) ze zwolnienia od wykonywania zajęć służbowych z przyczyn, o których mowa w art. 185 § 2 lub art. 188 Kodeksu pracy,

c) ze zwolnienia od wykonywania zajęć służbowych w razie urodzenia się dziecka, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 298² Kodeksu pracy,

d) ze zwolnienia od wykonywania zajęć służbowych z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

e) ze zwolnienia od pełnienia służby, o którym mowa w art. 218b ust. 1;

2) powołania funkcjonariusza do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej.

Art. 243 [Należności z tytułu krajowej podróży służbowej funkcjonariusza; Upoważnienie do określenia warunków, wysokości i rozliczania należności w rozporządzeniu]

1. Funkcjonariuszowi odbywającemu podróże służbowe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przysługują należności z tytułu podróży służbowych.

2. Podróż służbowa obejmuje, określony w pisemnym lub ustnym poleceniu wyjazdu służbowego, okres od wyjazdu funkcjonariusza – w celu wykonywania czynności służbowych na obszarze kraju – poza miejsce pełnienia służby do jego powrotu.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, warunki ustalania należności, o których mowa w ust. 1, ich wysokość, a także sposób rozliczania się funkcjonariusza, uwzględniając potrzebę uzależnienia wysokości należności od czasu trwania podróży służbowej, dokonania zwrotu rzeczywiście poniesionych wydatków oraz określenia terminów wypłaty należności w sposób ułatwiający dokonywanie rozliczeń.

Art. 244 [Równoważnik za dojazd do miejsca pełnienia służby; Rozporządzenie w sprawie warunków i trybu wypłaty równoważnika za dojazd]

1. Funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik z tytułu dojazdu do miejsca pełnienia służby, jeżeli on sam lub jego małżonek nie zamieszkują lub nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej.

2. Równoważnik, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje:

1) funkcjonariuszom, którzy otrzymują równoważnik pieniężny, o którym mowa w art. 169 ust. 1;

2) jeżeli dojazd do miejsca pełnienia służby jest możliwy środkami komunikacji publicznej i nie jest znacznie utrudniony.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki, wysokość oraz tryb i terminy wypłaty równoważnika, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę jego odniesienia do cen biletów za przejazd koleją lub autobusami, wzory wymaganych dokumentów oraz potrzebę właściwego dokumentowania poniesionych kosztów.

Art. 245 [Ryczałt za używanie prywatnych pojazdów do celów służbowych; Upoważnienie ministra do określenia zadań i warunków używania pojazdów nienależących do KAS]

1. Funkcjonariuszowi może być przyznane prawo do ryczałtu związanego z używaniem pojazdów niepozostających w dyspozycji jednostek organizacyjnych KAS do celów służbowych na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje zadań, do których wykonywania dopuszcza się użycie pojazdów niepozostających w dyspozycji jednostek organizacyjnych KAS do celów służbowych, oraz szczegółowe warunki używania tych pojazdów, uwzględniając potrzebę sprawnej realizacji zadań i czynności wykonywanych przez funkcjonariuszy.

Art. 246 [Zagraniczne podróże służbowe funkcjonariuszy; Odesłanie do przepisów o należnościach z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju]

1. W zakresie odbywania przez funkcjonariusza zagranicznych podróży służbowych stosuje się odpowiednio przepisy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju wydane na podstawie art. 77⁵ § 2 Kodeksu pracy.

2. (uchylony)

Art. 247 [Ryczałt za stałe zadania służbowe poza terytorium RP; Wyłączenie kwalifikacji jako podróż służbowa oraz delegacja do określenia waluty i wysokości ryczałtu przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych]

1. Funkcjonariuszowi, który wykonuje stałe zadania służbowe poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przysługuje ryczałt na pokrycie kosztów wyżywienia i innych drobnych wydatków.

2. Wykonywanie stałych zadań służbowych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w dobowym wymiarze czasu służby nieprzekraczającym 24 godzin, nie stanowi podróży służbowej w rozumieniu przepisów, o których mowa w art. 246.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, walutę i wysokość ryczałtu, uwzględniając państwo, w którym funkcjonariusz wykonuje stałe zadania służbowe, oraz liczbę godzin wykonywania zadań przez funkcjonariusza.

Art. 248 [Uposażenie funkcjonariusza w okresie zawieszenia; Wypłata wstrzymanego uposażenia po zakończeniu postępowań]

1. Funkcjonariusz zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych i zwolniony od pełnienia innych obowiązków służbowych otrzymuje od dnia zawieszenia 50 % uposażenia przysługującego w dniu zawieszenia.

2. Po zakończeniu postępowania karnego, postępowania karnego skarbowego lub dyscyplinarnego, będącego przyczyną zawieszenia w czynnościach służbowych, funkcjonariusz otrzymuje wstrzymaną część uposażenia oraz obligatoryjne podwyżki wprowadzane w okresie zawieszenia, jeżeli w postępowaniu karnym lub karnym skarbowym funkcjonariusz został uniewinniony albo gdy takie postępowanie zostało umorzone ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1, 2 i 6 Kodeksu postępowania karnego, a w postępowaniu dyscyplinarnym nie został ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej.

3. W przypadku wykonywania innych obowiązków służbowych w okresie zawieszenia funkcjonariuszowi przysługuje uposażenie nie niższe od dotychczas otrzymywanego.

Art. 249 [Potrącenia z uposażenia funkcjonariusza; Podstawa i tryb egzekucji należności z uposażenia]
Z uposażenia funkcjonariusza mogą być dokonywane potrącenia na podstawie sądowych i administracyjnych tytułów wykonawczych oraz na podstawie przepisów odrębnych – na zasadach określonych w przepisach o egzekucji sądowej lub postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo w innych przepisach odrębnych.

Art. 250 [Odprawa funkcjonariusza zwolnionego w związku z emeryturą lub niezdolnością do służby; Zasady obliczania i wliczania okresów do odprawy oraz odprawa przy zniesieniu lub reorganizacji jednostki KAS]

1. Funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub orzeczeniem trwałej niezdolności do służby przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego uposażenia. Odprawa ulega zwiększeniu o 20 % miesięcznego uposażenia za każdy pełny rok pełnienia służby ponad 5 lat nieprzerwanej służby, nie więcej niż do wysokości sześciomiesięcznego uposażenia.

2. Do okresu służby, o którym mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie zakończone okresy służby lub zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

3. Odprawę, o której mowa w ust. 1, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 173 Kodeksu pracy.

4. Funkcjonariuszowi służby stałej, zwolnionemu ze służby w związku ze zniesieniem lub reorganizacją jednostki organizacyjnej KAS, przysługuje odprawa na zasadach i w wysokości określonych w ust. 1–3.

Art. 250a [Przekazanie do ZUS składek od uposażenia funkcjonariusza zwolnionego ze służby; Zakres podstawy wymiaru i waloryzacja składek oraz upoważnienie do wydania rozporządzenia]

1. Jeżeli funkcjonariusz zwolniony ze służby nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury policyjnej lub policyjnej renty inwalidzkiej, od uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1321) do dnia zwolnienia ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przekazuje się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki za ten okres przewidziane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze, uposażenie chorobowe, uposażenie za przedłużony czas służby, dodatki do uposażenia, nagrody roczne i uznaniowe, odpowiednio przeliczone zgodnie z art. 110 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

3. Składki przekazuje się również w przypadku, gdy funkcjonariusz spełnia jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej. Przekazanie składek następuje na wniosek funkcjonariusza.

4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji składek określonym na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674 oraz z 2025 r. poz. 718 i 769).

5. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie ust. 4, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 i art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

6. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, oraz jednostki do tego właściwe, mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego i niezwłocznego wykonywania czynności związanych z przekazywaniem tych składek.

Art. 251 [Odprawa pośmiertna po funkcjonariuszu i krąg uprawnionych; Podział, dokumentowanie i włączenie świadczeń do spadku]

1. W przypadku śmierci albo zaginięcia pozostającego w związku ze służbą funkcjonariusza małżonkowi lub jego dzieciom uprawnionym do renty rodzinnej na podstawie ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin przysługuje odprawa pośmiertna.

2. W przypadku braku osób, o których mowa w ust. 1, odprawa pośmiertna przysługuje dorosłym dzieciom zmarłego funkcjonariusza, dzieciom przysposobionym i dzieciom przyjętym na wychowanie przez zmarłego funkcjonariusza.

3. W przypadku braku osób, o których mowa w ust. 1 i 2, odprawa pośmiertna przysługuje rodzicom funkcjonariusza.

4. Małżonek rozwiedziony oraz małżonek pozostający w separacji nie są uprawnieni do otrzymania odprawy pośmiertnej.

5. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do:

1) uposażenia należnego za okres do dnia wygaśnięcia stosunku służbowego,

2) ekwiwalentu za przysługujący do dnia wygaśnięcia stosunku służbowego urlop wypoczynkowy, nie więcej niż za ostatnie 3 lata,

3) uposażenia za przedłużony czas służby, o którym mowa w art. 189 ust. 13,

4) nagrody jubileuszowej, o której mowa w art. 241,

5) nagrody rocznej, o której mowa w art. 242 – o ile nie zostały wypłacone funkcjonariuszowi.

6. Wysokość odprawy pośmiertnej ustala się zgodnie z zasadami określonymi w art. 250 ust. 1–3.

7. Odprawę pośmiertną oraz świadczenia określone w ust. 5 dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych.

8. W przypadku nieujawnienia osób, o których mowa w ust. 1–3, świadczenia określone w ust. 1 i 5 wchodzą w skład masy spadkowej.

9. Dokumentem uprawniającym do wypłaty odprawy pośmiertnej oraz świadczeń, o których mowa w ust. 5, jest odpis zupełny aktu zgonu.

10. Wypłata odprawy pośmiertnej z powodu zaginięcia funkcjonariusza wyłącza wypłatę odprawy pośmiertnej w przypadku śmierci tego funkcjonariusza. Przepis stosuje się do świadczeń, o których mowa w ust. 5.

Art. 251a [Zasiłek pogrzebowy funkcjonariusza; Pokrycie kosztów pogrzebu ze środków budżetu państwa]

1. W razie śmierci funkcjonariusza, niezależnie od odprawy pośmiertnej, o której mowa w art. 251 ust. 1, przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości:

1) określonej w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice;

2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej w pkt 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.

2. Jeżeli śmierć funkcjonariusza nastąpiła na skutek:

1) wypadku pozostającego w związku ze służbą, koszty pogrzebu pokrywa się ze środków budżetu państwa będących w dyspozycji właściwego kierownika jednostki organizacyjnej;

2) choroby pozostającej w związku ze służbą, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może wyrazić zgodę na pokrycie kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków budżetu państwa będących w dyspozycji właściwego kierownika jednostki organizacyjnej.

3. W razie pokrycia kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków budżetu państwa będących w dyspozycji właściwego kierownika jednostki organizacyjnej osobom wymienionym w ust. 1 pkt 1 przysługuje połowa zasiłku pogrzebowego.

Art. 251b [Zasiłek pogrzebowy po śmierci członka rodziny funkcjonariusza; Upoważnienie do określenia warunków pokrywania kosztów pogrzebu i wypłaty zasiłku przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych]

1. W razie śmierci członka rodziny funkcjonariuszowi przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości:

1) określonej w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli koszty pogrzebu ponosi funkcjonariusz;

2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej w pkt 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.

2. Za członka rodziny uważa się osobę, o której mowa w art. 77 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki pokrywania kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków budżetu państwa będących w dyspozycji właściwego kierownika jednostki organizacyjnej, rodzaje wydatków pokrywanych w ramach kosztów pogrzebu i ich wysokość, przypadki oraz tryb wypłaty zasiłku pogrzebowego lub jego wyrównania z tytułu śmierci członka rodziny oraz dokumenty wymagane do ich wypłaty, uwzględniając rzeczywiście poniesione koszty pogrzebu, sprawne dokonanie wypłaty zasiłku pogrzebowego lub jego wyrównania oraz potrzebę właściwego dokumentowania poniesionych kosztów pogrzebu.

Art. 251c [Okres służby jako praca w szczególnym charakterze]
Okres służby funkcjonariusza traktuje się jako pracę w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 252 [Przedawnienie roszczeń z tytułu uposażenia i świadczeń pieniężnych; Odsetki ustawowe za opóźnienie wypłaty uposażenia i świadczeń]

1. Roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej może nie uwzględnić terminu przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami.

3. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przerywa:

1) każda czynność przed kierownikiem jednostki organizacyjnej, podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia;

2) uznanie roszczenia.

4. W przypadku zwłoki w wypłacie uposażenia, innych świadczeń oraz należności pieniężnych funkcjonariuszowi przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia, w którym uposażenie, inne świadczenie lub należność pieniężna stały się wymagalne.

7) nieusprawiedliwione niestawienie się lub opuszczenie miejsca pełnienia służby;

8) wprowadzenie się w stan ograniczający zdolność wykonywania zadania służbowego albo uniemożliwiający jego wykonanie;

9) utratę uzbrojenia służbowego;

10) umyślne naruszenie dóbr osobistych innego funkcjonariusza w czasie pełnienia służby;

11) stosowanie dyskryminacji, molestowania oraz mobbingu w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.

Art. 255 [Katalog kar dyscyplinarnych funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej; Zasady i dyrektywy wymiaru kary dyscyplinarnej oraz okoliczności obciążające i łagodzące]

1. Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) nagana z ostrzeżeniem;

4) zakaz podwyższania stopnia służbowego przez 2 lata;

5) zakaz awansowania na wyższe stanowisko przez 2 lata;

6) obniżenie stopnia służbowego;

7) przeniesienie na niższe stanowisko;

8) zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych przez 2 lata;

9) pozbawienie stopnia oficerskiego lub generalskiego;

10) wydalenie ze Służby Celno-Skarbowej.

2. Prawomocne orzeczenie kary wymienionej w ust. 1 pkt 10 powoduje zakaz przyjęcia do jednostek organizacyjnych KAS przez okres 10 lat.

3. W uzasadnionych przypadkach można łączyć karę przeniesienia na niższe stanowisko z karą obniżenia stopnia służbowego.

4. Wymierzona kara powinna być współmierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i stopnia zawinienia, w szczególności powinna uwzględniać okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego skutki, w tym następstwa dla służby, rodzaj i stopień naruszenia obowiązków ciążących na funkcjonariuszu, pobudki jego działania, zachowanie funkcjonariusza przed popełnieniem przewinienia dyscyplinarnego i po jego popełnieniu oraz dotychczasowy przebieg służby.

5. Na zaostrzenie wymiaru kary mają wpływ:

1) działanie z motywacji zasługującej na szczególne potępienie albo w stanie po spożyciu alkoholu lub użyciu innego podobnie działającego środka;

2) popełnienie przewinienia dyscyplinarnego przez funkcjonariusza przed zatarciem wymierzonej mu kary dyscyplinarnej;

3) poważne skutki przewinienia dyscyplinarnego, zwłaszcza istotne zakłócenie realizacji zadań KAS lub naruszenie dobrego imienia KAS;

4) działanie w obecności podwładnego, wspólnie z nim lub na jego szkodę.

6. Na złagodzenie wymiaru kary mają wpływ:

1) nieumyślność popełnienia przewinienia dyscyplinarnego;

2) podjęcie przez funkcjonariusza starań o zmniejszenie skutków przewinienia;

3) brak należytego doświadczenia zawodowego lub dostatecznych umiejętności zawodowych;

4) dobrowolne poinformowanie przełożonego o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego.

7. Przy wymierzaniu kary uwzględnia się okoliczności, o których mowa w ust. 4–6, wyłącznie w stosunku do funkcjonariusza, którego one dotyczą.

Art. 256 [Rozmowa dyscyplinująca i sprzeciw funkcjonariusza; Włączenie i zniszczenie notatki z rozmowy dyscyplinującej]

1. W przypadku czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne mniejszej wagi organ uprawniony do orzekania kar dyscyplinarnych może odstąpić od wszczęcia postępowania i przeprowadzić ze sprawcą przewinienia dyscyplinarnego rozmowę dyscyplinującą udokumentowaną w formie notatki.

1a. Po przeprowadzeniu rozmowy dyscyplinującej sprawca przewinienia dyscyplinarnego może wnieść sprzeciw do organu uprawnionego do orzekania kar dyscyplinarnych w terminie 3 dni od dnia przeprowadzenia tej rozmowy. O prawie do wniesienia sprzeciwu funkcjonariusza poucza się podczas rozmowy dyscyplinującej, a treść pouczenia zawiera się w notatce z tej rozmowy.

1b. W przypadku wniesienia sprzeciwu organ uprawniony do orzekania kar dyscyplinarnych wszczyna postępowanie dyscyplinarne. Notatka z rozmowy dyscyplinującej jest włączana do akt postępowania dyscyplinarnego.

1c. W przypadku wniesienia sprzeciwu i braku możliwości wszczęcia postępowania dyscyplinarnego w związku z upływem terminu, o którym mowa w art. 263 ust. 1, notatka z rozmowy dyscyplinującej podlega zniszczeniu.

1d. W przypadku wniesienia sprzeciwu po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1a, organ uprawniony do orzekania kar dyscyplinarnych wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia sprzeciwu. Na postanowienie przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

1e. Zażalenie wnosi się odpowiednio do dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej za pośrednictwem organu uprawnionego do orzekania kar dyscyplinarnych. Jeżeli postanowienie wydał Szef Krajowej Administracji Skarbowej, przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

2. W przypadku braku sprzeciwu albo odmowy przyjęcia sprzeciwu notatkę, o której mowa w ust. 1, włącza się do akt osobowych. Notatka podlega zniszczeniu po upływie 6 miesięcy od dnia przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej.

3. Na wniosek sprawcy przewinienia dyscyplinarnego zniszczenie notatki, o której mowa w ust. 1, może nastąpić po upływie 3 miesięcy od dnia przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej.

Art. 257 [Właściwość organów dyscyplinarnych w orzekaniu kar; Upoważnienie zastępców do orzekania kar dyscyplinarnych]

1. Orzekanie kar dyscyplinarnych należy do naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, zwanych dalej „organami dyscyplinarnymi”, w odniesieniu do podległych im funkcjonariuszy.

2. W stosunku do naczelnika urzędu skarbowego i naczelnika urzędu celno-skarbowego oraz ich zastępców kary dyscyplinarne orzeka dyrektor izby administracji skarbowej lub upoważniony przez niego zastępca.

3. W stosunku do dyrektora izby administracji skarbowej i jego zastępcy oraz funkcjonariuszy pełniących służbę w komórkach organizacyjnych urzędu obsługującego ministra kary dyscyplinarne orzeka Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub upoważniony przez niego zastępca.

4. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne dotyczy funkcjonariusza pełniącego służbę w:

1) urzędzie skarbowym – naczelnik urzędu skarbowego może upoważnić do orzekania kary dyscyplinarnej zastępcę naczelnika tego urzędu;

2) urzędzie celno-skarbowym – naczelnik urzędu celno-skarbowego może upoważnić do orzekania kary dyscyplinarnej zastępcę naczelnika tego urzędu;

3) izbie administracji skarbowej – dyrektor izby administracji skarbowej może upoważnić do orzekania kary dyscyplinarnej zastępcę dyrektora izby administracji skarbowej.

5. Orzekanie kar, o których mowa w art. 255 ust. 1 pkt 6–10, należy wyłącznie do właściwości organów dyscyplinarnych.

Art. 258 [Wszczęcie lub przejęcie postępowania wyjaśniającego lub dyscyplinarnego przez Szefa KAS; Orzeczenie dyscyplinarne Szefa KAS wobec funkcjonariuszy]
W szczególnie uzasadnionych przypadkach Szef Krajowej Administracji Skarbowej może wszcząć lub przejąć do prowadzenia postępowanie wyjaśniające lub dyscyplinarne oraz wydać orzeczenie w stosunku do funkcjonariuszy.

Art. 259 [Rzecznik dyscyplinarny – powołanie i kadencja; Zastępstwo rzecznika dyscyplinarnego w postępowaniu wyjaśniającym]

1. Postępowanie wyjaśniające przeprowadza rzecznik dyscyplinarny powoływany przez właściwy organ dyscyplinarny na okres 3 lat.

2. W przypadku niemożności prowadzenia postępowania przez rzecznika dyscyplinarnego lub wszczęcia przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego postępowanie wyjaśniające prowadzi funkcjonariusz, spełniający warunki określone w art. 260 ust. 1, wyznaczony przez właściwy organ dyscyplinarny.

Art. 260 [Wymogi kwalifikacyjne rzecznika dyscyplinarnego; Przesłanki odwołania rzecznika dyscyplinarnego]

1. Rzecznik dyscyplinarny powinien być funkcjonariuszem oraz mieć co najmniej pięcioletni okres służby z nieposzlakowaną opinią.

2. Rzecznika dyscyplinarnego odwołuje się przed upływem okresu, o którym mowa w art. 259 ust. 1, w przypadku:

1) zaistnienia okoliczności, które stanowią podstawę zwolnienia ze służby;

2) ukarania karą dyscyplinarną;

3) przeniesienia do innej jednostki organizacyjnej KAS;

4) złożenia rezygnacji.

Art. 261 [Postępowanie wyjaśniające przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego; Zawiadomienie i wniosek rzecznika dyscyplinarnego]

1. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego kwalifikacji prawnej albo tożsamości sprawcy, przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego organ dyscyplinarny zleca rzecznikowi dyscyplinarnemu przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego, które powinno być zakończone w terminie 14 dni od dnia jego wszczęcia.

2. O wszczęciu postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia osobę, której ono dotyczy.

3. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny składa wniosek do właściwego organu dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego albo o umorzenie postępowania wyjaśniającego.

Art. 262 [Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego; Elementy postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego]

1. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna właściwy organ dyscyplinarny.

2. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się z dniem wydania postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego.

3. Funkcjonariusza, w odniesieniu do którego wydano postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego.

4. Postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego zawiera:

1) oznaczenie organu dyscyplinarnego;

2) datę wydania postanowienia;

3) imię i nazwisko, stopień służbowy oraz stanowisko służbowe obwinionego;

4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z jego kwalifikacją prawną;

5) uzasadnienie faktyczne zarzucanego przewinienia dyscyplinarnego;

6) oznaczenie prowadzącego postępowanie dyscyplinarne;

7) podpis z podaniem imienia i nazwiska, stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego;

8) pouczenie o uprawnieniach przysługujących obwinionemu w toku postępowania dyscyplinarnego.

Art. 263 [Terminy wszczęcia postępowania dyscyplinarnego; Zasady biegu i zawieszenia przedawnienia oraz przedłużenia terminu w razie podejrzenia przestępstwa]

1. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 3 miesięcy od dnia powzięcia przez organ dyscyplinarny wiadomości o naruszeniu obowiązków służbowych przez funkcjonariusza, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.

2. Jeżeli z powodu nieobecności w służbie funkcjonariusz nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, może je złożyć prowadzącemu postępowanie dyscyplinarne w innym miejscu.

3. W przypadku usprawiedliwionej chorobą nieobecności w służbie wyjaśnienia mogą zostać złożone po uprzednim zasięgnięciu opinii lekarza.

4. Termin określony w ust. 1 nie biegnie w przypadku nieobecności funkcjonariusza w służbie.

4a. Nie można wymierzyć funkcjonariuszowi kary dyscyplinarnej po upływie roku od dnia popełnienia czynu, o którym mowa w ust. 1. Zawieszenie postępowania dyscyplinarnego wstrzymuje bieg tego terminu.

5. Jeżeli czyn funkcjonariusza zawiera znamiona przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, upływ terminu określonego w ust. 4a nie może nastąpić wcześniej niż terminów przedawnienia karalności tych przestępstw.

Art. 264 [Prawo obwinionego do obrony i wyboru obrońcy; Wyznaczenie obrońcy z urzędu w sprawie o wydalenie ze Służby Celno-Skarbowej]

1. Obwiniony ma prawo do obrony, w szczególności może wybrać obrońcę spośród funkcjonariuszy lub ustanowić swoim obrońcą radcę prawnego lub adwokata. Obrońca jest uprawniony do reprezentowania obwinionego w granicach udzielonego na piśmie pełnomocnictwa.

2. W przypadku gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o orzeczenie kary wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej, a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, właściwy organ dyscyplinarny wyznacza obrońcę spośród funkcjonariuszy.

Art. 265 [Termin czynności dowodowych i przedłużenie; Zakończenie postępowania i sprawozdanie rzecznika dyscyplinarnego]

1. Czynności dowodowe w postępowaniu dyscyplinarnym powinny być zakończone w terminie 3 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Organ wyższego stopnia w stosunku do organu dyscyplinarnego może, w formie postanowienia, przedłużyć termin prowadzenia czynności dowodowych, nie dłużej jednak niż o 3 miesiące. W przypadku gdy postępowanie dyscyplinarne jest prowadzone przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, postanowienie o przedłużeniu prowadzenia czynności dowodowych wydaje Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Po zakończeniu postępowania dyscyplinarnego obwinionego zapoznaje się z aktami postępowania.

3. Rzecznik dyscyplinarny po zakończeniu postępowania sporządza sprawozdanie, które:

1) wskazuje organ dyscyplinarny, który wydał postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, oraz osobę prowadzącą postępowanie;

2) wskazuje obwinionego oraz określa zarzucane mu przewinienie dyscyplinarne, z opisem stanu faktycznego ustalonym na podstawie zebranych dowodów;

3) przedstawia wniosek dotyczący:

a) uniewinnienia,

b) odstąpienia od ukarania,

c) ukarania obwinionego,

d) umorzenia postępowania.

Art. 266 [Wysłuchanie stron i postępowanie pod nieobecność obwinionego; Elementy orzeczenia dyscyplinarnego]

1. Orzeczenie dyscyplinarne wydaje się po wysłuchaniu rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego oraz jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony, a także po rozpatrzeniu innych dowodów mających znaczenie w sprawie.

2. Jeżeli obwiniony zawiadomiony o terminie wysłuchania oświadcza, że nie weźmie udziału w wysłuchaniu lub nie stawia się na wysłuchanie bez usprawiedliwienia, można przeprowadzić wysłuchanie bez jego udziału. W takim przypadku za wystarczające uznaje się odczytanie jego poprzednio złożonych wyjaśnień.

3. Orzeczenie dyscyplinarne zawiera:

1) oznaczenie organu dyscyplinarnego;

2) datę wydania orzeczenia;

3) imię i nazwisko, stopień służbowy oraz stanowisko służbowe obwinionego;

4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z kwalifikacją prawną;

5) rozstrzygnięcie;

6) uzasadnienie faktyczne i prawne;

7) pouczenie o prawie, terminie i trybie wniesienia środka zaskarżenia;

8) podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania orzeczenia dyscyplinarnego, a także pieczęć organu dyscyplinarnego.

Art. 267 [Doręczenie orzeczenia dyscyplinarnego; Środki zaskarżenia i właściwość organów w postępowaniu dyscyplinarnym]

1. Orzeczenie dyscyplinarne wraz z uzasadnieniem doręcza się funkcjonariuszowi w terminie 14 dni od dnia jego wydania.

2. Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego funkcjonariusz może wnieść odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

3. Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego przez dyrektora izby administracji skarbowej funkcjonariusz może wnieść odwołanie do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

4. Do orzekania kary w postępowaniu odwoławczym Szef Krajowej Administracji Skarbowej może upoważnić swojego zastępcę, o którym mowa w art. 18, dyrektora komórki urzędu obsługującego ministra lub dyrektora izby administracji skarbowej, który nie wydał orzeczenia dyscyplinarnego w pierwszej instancji. Przepis art. 257 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

5. Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej funkcjonariusz może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Art. 268 [Zakaz reformationis in peius w postępowaniu odwoławczym dyscyplinarnym funkcjonariuszy KAS]
W postępowaniu odwoławczym nie można wymierzyć kary surowszej niż orzeczona w zaskarżonym orzeczeniu dyscyplinarnym.

Art. 269 [Skarga do sądu administracyjnego od orzeczeń dyscyplinarnych w postępowaniu odwoławczym lub po ponownym rozpatrzeniu sprawy]
Od orzeczeń dyscyplinarnych wydanych w postępowaniu odwoławczym lub postępowaniu z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy przysługuje prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Art. 270 [Wykonanie kary dyscyplinarnej; Właściwość kierownika jednostki organizacyjnej]
Kary orzeczone w postępowaniu dyscyplinarnym wykonuje kierownik jednostki organizacyjnej z dniem uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego.

Art. 271 [Zatarcie kar dyscyplinarnych funkcjonariuszy; Zniszczenie odpisów orzeczeń dyscyplinarnych w aktach osobowych]

1. Kara dyscyplinarna, o której mowa w art. 255 ust. 1 pkt 1, ulega zatarciu po upływie 6 miesięcy od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego.

2. Kary dyscyplinarne, o których mowa w art. 255 ust. 1 pkt 2 i 3, ulegają zatarciu po upływie 12 miesięcy od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego.

3. Kary dyscyplinarne, o których mowa w art. 255 ust. 1 pkt 6, 7 i 9, ulegają zatarciu po upływie 2 lat od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego.

4. Kary dyscyplinarne, o których mowa w art. 255 ust. 1 pkt 4, 5 i 8, ulegają zatarciu po upływie 2 lat od wykonania tych kar.

5. Na wniosek ukaranego zatarcie może nastąpić po upływie roku od dnia wykonania kary.

6. Zatarcie kary dyscyplinarnej wydalenia ze Służby Celno-Skarbowej następuje z upływem okresu, o którym mowa w art. 255 ust. 2.

7. Odpisy orzeczeń dyscyplinarnych dołączone do akt osobowych podlegają zniszczeniu z upływem terminów, o których mowa w ust. 1–6.

Art. 272 [Bieg terminu zatarcia kary dyscyplinarnej przy ponownym ukaraniu]
Jeżeli funkcjonariusz zostanie ponownie ukarany dyscyplinarnie przed zatarciem poprzednio wymierzonej kary dyscyplinarnej, okres wymagany do zatarcia tej kary liczy się od dnia wykonania nowej kary.

Art. 273 [Finansowanie kosztów biegłych i ekspertyz w postępowaniu dyscyplinarnym funkcjonariuszy]
Koszty biegłych powołanych przez organ dyscyplinarny i koszty zleconych przez organ dyscyplinarny ekspertyz są pokrywane z budżetu państwa z części, o której mowa w art. 9 ust. 1.

Art. 274 [Upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie postępowań dyscyplinarnych; Wytyczne co do trybu orzekania i wykonywania kar dyscyplinarnych]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb przeprowadzania postępowania wyjaśniającego, dyscyplinarnego, postępowania odwoławczego, orzekania kar dyscyplinarnych oraz ich wykonywania, mając na względzie potrzebę zapewnienia rzetelności i sprawności prowadzonego postępowania.

Art. 275 [Odpowiednie stosowanie Kodeksu postępowania karnego w sprawach nieuregulowanych]
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

Rozdział 3 Rozpatrywanie sporów o roszczenia funkcjonariuszy ze stosunku służbowego

Art. 276 [Środki zaskarżenia decyzji personalnych wobec funkcjonariuszy KAS; Dopuszczalność skargi do sądu administracyjnego i stosowanie KPA]

1. W przypadku wydania decyzji o przeniesieniu, powierzeniu pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku, przeniesieniu na niższe stanowisko, przeniesieniu na inne lub równorzędne stanowisko służbowe w związku z reorganizacją jednostki organizacyjnej KAS, określeniu warunków pełnienia służby w związku ze zniesieniem jednostki organizacyjnej KAS bądź zawieszeniu w pełnieniu obowiązków służbowych, funkcjonariusz może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

2. W przypadku wydania decyzji o zwolnieniu ze służby, funkcjonariusz może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, złożyć odwołanie do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

3. W przypadku gdy decyzję o zwolnieniu ze służby wydaje Szef Krajowej Administracji Skarbowej, funkcjonariusz może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

4. Złożenie wniosków, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz odwołania, o którym mowa w ust. 2, nie wstrzymuje wykonania decyzji.

5. Do postępowań w sprawach, o których mowa w ust. 1–3, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

6. Od decyzji wydanej w postępowaniu z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydanej w wyniku odwołania przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Art. 277 [Właściwość sądu w sprawach roszczeń ze stosunku służbowego funkcjonariuszy niewymienionych w art. 276 ust. 1]
Spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych w art. 276 ust. 1 rozpatruje sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy.

9) datę, do której rachunek akceptanta był powiązany z terminalem płatniczym;

10) kody walut transakcji płatniczych;

11) liczbę i wartości transakcji płatniczych zaakceptowanych przez poszczególnych akceptantów.

2a. Informacja, o której mowa w ust. 1a, zawiera:

1) rok i miesiąc, którego dotyczy;

2) dane agenta rozliczeniowego zawierające:

a) firmę i nazwę,

b) NIP, numer identyfikacyjny REGON oraz numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,

c) dane adresowe zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu;

3) numery rachunków agenta rozliczeniowego wykorzystywanych w danym miesiącu do dokonywania przelewów na rachunek akceptanta;

4) dane akceptanta zawierające:

a) firmę, nazwę albo imię i nazwisko,

b) NIP,

c) numer identyfikacyjny nadany przez agenta rozliczeniowego,

d) dane adresowe zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu,

e) czterocyfrowy numer służący do identyfikacji działalności gospodarczej;

5) dane adresowe miejsca wykonywania transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego, oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, zawierające kod kraju, kod pocztowy, miejscowość, ulicę, numer domu i lokalu;

6) numer identyfikacyjny terminala płatniczego lub oznaczenie identyfikacyjne oprogramowania lub systemu teleinformatycznego, jeżeli oznaczenie to występuje;

7) numer rachunku akceptanta powiązanego z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

8) datę, od której rachunek akceptanta jest powiązany z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

9) datę, do której rachunek akceptanta był powiązany z terminalem płatniczym, oprogramowaniem lub systemem teleinformatycznym;

10) kody walut transakcji płatniczych;

11) liczbę i wartości transakcji płatniczych zaakceptowanych przez poszczególnych akceptantów.

3. Informacja, o której mowa w ust. 1, jest przekazywana nie później niż do dnia 15 stycznia 2023 r.

3a. Informacja, o której mowa w ust. 1a, jest przekazywana za okresy miesięczne w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest przekazywana.

4. Przepisy działu IV rozdziału 3a Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

Art. 278c [Kontrola wykonywania obowiązków z Działu VIIIA przez Szefa KAS; Upoważnienie i kwalifikacje osób przeprowadzających kontrolę]

1. Wypełnianie obowiązków określonych w niniejszym dziale podlega kontroli wykonywanej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

2. Kontrolę, o której mowa w ust. 1, przeprowadzają upoważnieni przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej funkcjonariusze lub osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych KAS posiadający poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „poufne”.

3. Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 62 ust. 1–3, 8 i 10, art. 64 ust. 1 pkt 1, 2, 5, 7, 8, 10, 11 i 17 i ust. 3 i 4, art. 72 ust. 1 pkt 1–3 i 8–11 oraz ust. 3, art. 84 ust. 1, 2 i 4, art. 93 oraz art. 97 ust. 4.

Art. 278d [Odpowiednie stosowanie art. 49aa ust. 4–49ac]
Przepisy art. 49aa ust. 4, art. 49ab oraz art. 49ac stosuje się odpowiednio.

Art. 278e [Naruszenie obowiązku przekazania informacji przez agenta rozliczeniowego; Postępowanie i właściwość w sprawie nałożenia kary pieniężnej przez Szefa KAS]

1. Agent rozliczeniowy, który nie dopełnia obowiązku przekazania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w terminie określonym w art. 278b ust. 3 informacji, o której mowa w art. 278b ust. 1, przekazuje tę informację w niepełnym zakresie lub niezgodną z posiadanymi informacjami lub danymi lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 49aa ust. 4, podlega karze pieniężnej.

1a. Agent rozliczeniowy, który nie dopełnia obowiązku przekazania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w terminie określonym w art. 278b ust. 3a informacji, o której mowa w art. 278b ust. 1a, przekazuje tę informację w niepełnym zakresie lub niezgodną z posiadanymi informacjami lub danymi lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 49aa ust. 4, podlega karze pieniężnej.

2. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 1 i 1a, nakłada Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w drodze decyzji, w wysokości do 700 000 zł.

3. Od decyzji, o której mowa w ust. 2, przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 2 i 3 do:

1) postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej;

2) nakładania kary pieniężnej stosuje się przepisy działu IVA ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

Art. 278f [Udaremnianie lub utrudnianie czynności kontrolnych KAS; Nieokazanie lub niszczenie dokumentów wymaganych do sporządzenia informacji z art. 278b]
Kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli, o której mowa w art. 278c, udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, w szczególności kto wbrew żądaniu tej osoby nie okazuje dokumentu niezbędnego do sporządzenia informacji, o której mowa w art. 278b ust. 1 lub 1a, lub dokument ten niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa, podlega grzywnie za przestępstwo skarbowe do 720 stawek dziennych.

8) w zakresie posiadania automatów do gier hazardowych,

9) produkcji automatów do gier hazardowych i obrotu tymi automatami,

10) parametrów jakościowych, fizykochemicznych oraz tożsamości i jakości paliw silnikowych w celu ustalenia właściwej stawki podatku akcyzowego,

11) przestrzegania przepisów wydanych na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w zakresie ograniczeń lub zakazów obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych, o których mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2 tej ustawy,

12) przestrzegania przepisów prawa podatkowego w zakresie obowiązków podatników i podatników podatku od wartości dodanej prowadzących magazyn, do którego wprowadzane są towary w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

12a) zgodności wpisów zawartych:

a) w ewidencji leżakowania, o której mowa w art. 12a ust. 1,

b) w karcie leżakowania, o której mowa w art. 12b ust. 1 – ustawy z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych, ze stanem faktycznym;

13) przestrzegania przepisów w zakresie zamrażania zasobów gospodarczych, o których mowa w art. 2 rozporządzenia 765/2006,

14) przestrzegania przepisów w zakresie zamrażania zasobów gospodarczych, o których mowa w art. 2 rozporządzenia 269/2014,

15) przestrzegania przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego w zakresie zamrażania zasobów gospodarczych – są wykonywane na podstawie okazywanych legitymacji służbowej oraz stałego upoważnienia do wykonywania kontroli.

12) wzmiankę o dokonaniu wpisu do książki kontroli.

3. Protokół kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje za poświadczeniem odbioru kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej, a drugi – organ kontroli.

a) odmowie przyjęcia zwracanego towaru,

b) odmowie zwrotu otrzymanej zapłaty za zwracany towar lub niewykonaną usługę i niedokonaniu zwrotu paragonu fiskalnego,

c) odmowie przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru albo niewykonanej usługi;

10) numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej, a w przypadku ich braku wskazanie przyczyny;

11) opis stwierdzonego naruszenia w zakresie wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków, o których mowa w art. 94k, w przypadku ich stwierdzenia;

12) omówienie dokonanych w protokole poprawek, skreśleń i uzupełnień;

13) wykaz załączników, które dołączono do protokołu;

14) podpis sprawdzającego i sprawdzanego, a w razie odmowy podpisania protokołu przez sprawdzanego – wzmiankę o tym zamieszczoną na końcu protokołu;

15) miejsce i datę sporządzenia.

3. Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje sprawdzany.

5. Szef Krajowej Administracji Skarbowej i naczelnik urzędu celno-skarbowego prowadzą rejestry wystąpień o uzyskanie danych telekomunikacyjnych, danych pocztowych i danych internetowych zawierające informacje identyfikujące jednostkę organizacyjną KAS i funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze uzyskującego te dane, ich rodzaj, cel uzyskania oraz czas, w którym zostały uzyskane. Rejestr prowadzi się w formie elektronicznej, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, przedstawia się wraz z materiałami uzasadniającymi potrzebę zastosowania kontroli operacyjnej.

3. W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy zachodzi obawa utraty informacji lub zatarcia albo zniszczenia dowodów przestępstwa, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zarządzić, po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, kontrolę operacyjną, zwracając się jednocześnie do Sądu z pisemnym wnioskiem o wydanie postanowienia w tej sprawie. W razie nieudzielenia przez Sąd zgody w terminie 5 dni od dnia zarządzenia kontroli operacyjnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej wstrzymuje kontrolę operacyjną oraz zarządza niezwłoczne protokolarne, komisyjne zniszczenie materiałów zgromadzonych podczas jej stosowania.

4. Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na:

1) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści rozmów prowadzonych przy użyciu środków technicznych, w tym za pomocą sieci telekomunikacyjnych;

2) uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu lub dźwięku osób z pomieszczeń, środków przewozowych lub miejsc innych niż miejsca publiczne;

3) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej;

4) uzyskiwaniu i utrwalaniu danych zawartych w informatycznych nośnikach danych, telekomunikacyjnych urządzeniach końcowych, systemach informatycznych i teleinformatycznych;

5) uzyskiwaniu dostępu i kontroli zawartości przesyłek.

5. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać w szczególności:

1) numer sprawy i jej kryptonim, jeżeli został jej nadany;

2) opis przestępstwa z podaniem, w miarę możliwości, jego kwalifikacji prawnej;

3) okoliczności uzasadniające potrzebę zastosowania kontroli operacyjnej, w tym stwierdzonej bezskuteczności lub nieprzydatności innych środków;

4) dane osoby lub inne dane, pozwalające na jednoznaczne określenie podmiotu lub przedmiotu, wobec którego stosowana będzie kontrola operacyjna, ze wskazaniem miejsca lub sposobu jej stosowania;

5) cel, czas i zakres kontroli operacyjnej.

6. Kontrolę operacyjną zarządza się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd może, na pisemny wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, wydać postanowienie o jednorazowym przedłużeniu kontroli operacyjnej, na okres nie dłuższy niż kolejne 3 miesiące, jeżeli nie ustały przyczyny zarządzenia tej kontroli.

7. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej pojawią się nowe okoliczności istotne dla wykrycia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów takich przestępstw, Sąd, na pisemny wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, może, również po upływie okresów, o których mowa w ust. 6, wydawać kolejne postanowienia o przedłużeniu kontroli operacyjnej na następujące po sobie okresy, których łączna długość nie może przekraczać 12 miesięcy.

8. Do wniosków, o których mowa w ust. 3, 6 i 7, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 2 i 5. Sąd przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w ust. 1, 3, 6 lub 7, zapoznaje się z materiałami uzasadniającymi wniosek, w szczególności zgromadzonymi podczas stosowania kontroli operacyjnej zarządzonej w tej sprawie.

9. Wnioski, o których mowa w ust. 1, 3, 6 i 7, Sąd rozpoznaje na posiedzeniu, jednoosobowo, przy czym czynności Sądu związane z rozpoznawaniem tych wniosków są wykonywane w warunkach przewidzianych dla przekazywania, przechowywania i udostępniania informacji niejawnych. W posiedzeniu Sądu może wziąć udział wyłącznie Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy lub upoważniony przez niego prokurator oraz przedstawiciel Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

10. Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy oraz usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną są obowiązani do zapewnienia na własny koszt warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie kontroli operacyjnej.

11. Usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną będący mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców jest obowiązany do zapewnienia na własny koszt warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie kontroli operacyjnej stosownie do posiadanej infrastruktury.

12. Kontrola operacyjna powinna być zakończona niezwłocznie po ustaniu przyczyn jej zarządzenia, najpóźniej jednak z upływem okresu, na który została wprowadzona.

13. Szef Krajowej Administracji Skarbowej informuje Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego o wynikach kontroli operacyjnej po jej zakończeniu, a na jego żądanie – również o przebiegu tej kontroli, przedstawiając zebrane w jej toku materiały.

14. Osobie, w stosunku do której była stosowana kontrola operacyjna, nie udostępnia się materiałów zgromadzonych podczas stosowania kontroli operacyjnej. Przepis nie narusza uprawnień wynikających z art. 321 Kodeksu postępowania karnego.

15. Sąd, Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy oraz Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzą odpowiednio rejestry postanowień, pisemnych zgód, zarządzeń i wniosków dotyczących kontroli operacyjnej. Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej. Do rejestrów stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie informacji niejawnych.

16. Na postanowienia Sądu, o których mowa w:

1) ust. 1, 3, 6 i 7 – zażalenie przysługuje Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej;

2) ust. 3 – zażalenie przysługuje Pierwszemu Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratorowi Krajowemu.

17. Do czynności Sądu związanych z rozpoznaniem wniosków Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w trybie określonym w ust. 9, a także do zażaleń, o których mowa w ust. 16, przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

18. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości oraz ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, sposób dokumentowania kontroli operacyjnej oraz przechowywania i przekazywania wniosków i postanowień, a także przechowywania, przekazywania oraz przetwarzania i niszczenia materiałów uzyskanych podczas stosowania tej kontroli oraz wzory stosowanych druków i rejestrów, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów.

8. Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, może być stosowana kontrola operacyjna na zasadach określonych w art. 118.

9. Szef Krajowej Administracji Skarbowej i Pierwszy Zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy prowadzą odpowiednio rejestry zarządzeń i pisemnych zgód. Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej. Do rejestrów stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie informacji niejawnych.

10. Czynności określone w ust. 1 i 2 nie mogą polegać na kierowaniu działaniami wyczerpującymi znamiona czynu zabronionego pod groźbą kary.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz sposób przechowywania, przekazywania i niszczenia materiałów i dokumentów uzyskanych lub wytworzonych w związku z realizacją tych czynności, a także wzory stosowanych druków i rejestrów, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru tych czynności oraz uzyskanych lub wytworzonych materiałów i dokumentów.

1) stwierdzenie, które z przekazanych materiałów zawierają informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 2;

2) dopuszczenie do wykorzystania w postępowaniu w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe materiałów zawierających informacje stanowiące tajemnice związane z wykonywaniem zawodu lub funkcji, o których mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego, nieobjęte zakazami określonymi w art. 178a i art. 180 § 3 Kodeksu postępowania karnego, z wyłączeniem informacji o przestępstwach, o których mowa w art. 240 § 1 Kodeksu karnego.

4. Sąd, niezwłocznie po złożeniu wniosku przez Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, wydaje postanowienie o dopuszczeniu do wykorzystania w postępowaniu w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe materiałów, o których mowa w ust. 2 pkt 2, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu, a także zarządza niezwłoczne zniszczenie materiałów, których wykorzystanie w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe jest niedopuszczalne.

5. Na postanowienie Sądu w przedmiocie dopuszczenia do wykorzystania w postępowaniu w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe materiałów, o których mowa w ust. 2 pkt 2, Pierwszemu Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratorowi Krajowemu przysługuje zażalenie. Do zażalenia przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

6. W postępowaniu przed Sądem, w odniesieniu do materiałów zgromadzonych podczas stosowania kontroli operacyjnej oraz niejawnego nadzorowania wytwarzania, przemieszczania i przechowywania przedmiotów przestępstwa oraz obrotu nimi, przepis art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

6. (uchylony)

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, zawiera:

1) numer sprawy i jej kryptonim, jeżeli został jej nadany;

2) opis przestępstwa z podaniem, w miarę możliwości, jego kwalifikacji prawnej;

3) okoliczności uzasadniające potrzebę udostępnienia informacji i danych;

4) wskazanie podmiotu, którego informacje i dane dotyczą;

5) wskazanie podmiotu obowiązanego do udostępnienia informacji i danych;

6) rodzaj i zakres informacji i danych.

5. Po rozpatrzeniu wniosku sąd, o którym mowa w ust. 3, w drodze postanowienia, wyraża zgodę na udostępnienie informacji i danych wskazanego podmiotu, określając ich rodzaj, zakres oraz podmiot obowiązany do ich udostępnienia, albo odmawia udzielenia zgody na udostępnienie informacji i danych. Przepis art. 118 ust. 9 stosuje się odpowiednio.

6. Na postanowienie sądu, o którym mowa w ust. 5, organowi KAS, który wystąpił z wnioskiem, przysługuje zażalenie.

7. W przypadku wyrażenia przez sąd, o którym mowa w ust. 3, zgody na udostępnienie informacji oraz danych organ KAS, który wystąpił z wnioskiem, informuje pisemnie podmiot obowiązany do udostępnienia informacji i danych o rodzaju i zakresie informacji i danych, które mają być udostępnione, podmiocie, którego informacje i dane dotyczą, oraz osobie funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze upoważnionego do ich odbioru.

8. W terminie 120 dni, licząc od dnia przekazania informacji i danych, o których mowa w ust. 1, organ KAS, który wystąpił z wnioskiem, informuje podmiot, którego informacje i dane dotyczą, o postanowieniu sądu wyrażającym zgodę na udostępnienie informacji i danych.

9. Sąd, o którym mowa w ust. 3, na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej albo naczelnika urzędu celno-skarbowego, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody odpowiednio Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego albo prokuratora okręgowego, może odroczyć, w drodze postanowienia, na czas oznaczony, obowiązek, o którym mowa w ust. 8, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że poinformowanie podmiotu, którego informacje i dane dotyczą, może zaszkodzić wynikom podjętych czynności operacyjno-rozpoznawczych. Przepis art. 118 ust. 9 stosuje się odpowiednio.

10. Sąd, o którym mowa w ust. 3, może przedłużać odroczenie obowiązku, o którym mowa w ust. 8, na dalszy czas oznaczony. Przepis ust. 9 stosuje się odpowiednio.

11. Jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 8 lub 9, zostało wszczęte postępowanie przygotowawcze, kontrola celno-skarbowa, postępowanie podatkowe lub postępowanie w sprawach celnych, podmiot, którego informacje i dane dotyczą, jest powiadamiany o postanowieniu sądu o udostępnieniu informacji i danych przez prokuratora lub organ KAS odpowiednio przed zamknięciem postępowania przygotowawczego, niezwłocznie po jego umorzeniu, po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, jej przekształceniu w postępowanie podatkowe, przed zakończeniem postępowania podatkowego lub postępowania w sprawach celnych albo niezwłocznie po ich umorzeniu.

12. Jeżeli informacje i dane, o których mowa w ust. 1, nie dostarczyły podstaw do wszczęcia postępowania przygotowawczego, postępowania podatkowego, postępowania w sprawach celnych lub kontroli celno-skarbowej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnik urzędu celno-skarbowego niezwłocznie pisemnie zawiadamia o tym podmiot, który informacje i dane przekazał.

13. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory dokumentów stosowanych przy przetwarzaniu danych i informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając potrzebę zróżnicowania ich treści w zależności od zakresu spraw, których dotyczą.

5. Organy administracji publicznej są obowiązane, w granicach swojej właściwości, do udzielania właściwym organom KAS niezbędnej pomocy w zakresie wydawania i zabezpieczania dokumentów, o których mowa w ust. 2.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje, tryb wydawania i przechowywania dokumentów, o których mowa w ust. 2, oraz sposób posługiwania się nimi, uwzględniając potrzebę zapewnienia ochrony funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze oraz osób udzielających pomocy przy wykonywaniu tych czynności.

8. Jeżeli przed podjęciem czynności kontrolnych uzyskano wiarygodne informacje wskazujące na możliwość niezatrzymania się statku lub możliwość ostrzelania lub wystąpienia zagrożenia przejęcia jednostki pływającej, właściwy naczelnik urzędu celno-skarbowego może wystąpić z wnioskiem o przydzielenie jednostce pływającej asysty jednostki pływającej Straży Granicznej.

9. Przepisów ust. 1–8 nie stosuje się do okrętów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1125 oraz z 2025 r. poz. 409) oraz w przypadku czynności wykonywanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 12.

10. Jednostki pływające w czasie wykonywania zadań podnoszą jako banderę flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej oraz, w celu identyfikacji, flagę KAS określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 299).

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób oznakowania jednostek pływających, uwzględniając zapewnienie ich identyfikacji.

12. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb współdziałania Służby Celno-Skarbowej i Straży Granicznej w zakresie zadań wykonywanych na podstawie ust. 7 i 8, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia funkcjonariuszy oraz sprawnego wykonywania kontroli.

9. W przypadku członka korpusu służby cywilnej, który stał się funkcjonariuszem, przepis art. 242 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

10. W przypadku członka korpusu służby cywilnej, który w wyniku przekształcenia, o którym mowa w ust. 7, stał się funkcjonariuszem i pracował przez okres krótszy niż 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub ministra właściwego do spraw instytucji finansowych albo w jednostce organizacyjnej KAS, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu pracy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub ministra właściwego do spraw instytucji finansowych albo w jednostce organizacyjnej KAS, za który wynagrodzenie roczne przysługuje.

11. Stosunek pracy członka korpusu służby cywilnej, który odmówił przyjęcia złożonej propozycji, nie ulega zmianie.

4) wzór kwestionariusza osobowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

7. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 6, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględni powszechność dostępu do informacji oraz potrzebę ujednolicenia formularzy stosowanych w trakcie postępowania kwalifikacyjnego.

11. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, prawo do emerytury ulega zawieszeniu do dnia rozwiązania stosunku pracy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych albo w jednostkach organizacyjnych KAS.

12. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, przepisu art. 250 nie stosuje się.

3) rodzaje kwalifikacji, które mogą zostać uznane za szczególnie przydatne w Służbie Celno-Skarbowej – mając na względzie potrzebę zapewnienia sprawnego przeniesienia pomiędzy służbami oraz przydatność funkcjonariuszy do służby w Służbie Celno-Skarbowej.

12. Jeżeli dobowy czas służby wynosi co najmniej 6 godzin, funkcjonariusz ma prawo do przerwy w służbie trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu służby.

13. Za przedłużony czas służby funkcjonariuszowi przyznaje się, według jego wyboru, czas wolny od służby w tym samym wymiarze albo uposażenie za przedłużony czas służby. W przypadkach uzasadnionych potrzebami służby o przyznaniu czasu wolnego od służby albo uposażenia za przedłużony czas służby decyduje kierownik jednostki organizacyjnej.

14. W przypadkach uzasadnionych specyfiką służby i jej organizacją może być stosowany system zmianowy.

15. Czas pełnienia służby funkcjonariusza pełniącego służbę w składzie załogi jednostki pływającej może wynieść 24 godziny lub dłużej.

16. Funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w składzie załogi jednostki pływającej przez okres 24 godzin lub dłuższy przysługuje co najmniej 8 godzin odpoczynku w ciągu doby.

17. Po zakończeniu służby w składzie załogi jednostki pływającej funkcjonariuszowi udziela się czasu na odpoczynek w wymiarze nie mniejszym niż czas służby pełnionej w składzie tej załogi.

18. Funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w składzie załogi jednostki pływającej przysługuje za każdy tydzień minimalny okres nieprzerwanego odpoczynku w wymiarze 24 godzin, wykorzystywany w dwutygodniowym okresie rozliczeniowym.

19. Kierownik jednostki organizacyjnej prowadzi ewidencję czasu służby funkcjonariusza w celu prawidłowego ustalenia jego uposażenia za przedłużony czas służby i innych świadczeń związanych ze służbą. Kierownik jednostki organizacyjnej udostępnia tę ewidencję funkcjonariuszowi na jego żądanie.

20. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) rozkład czasu służby,

2) sposób ustalania wysokości uposażenia za przedłużony czas służby,

3) tryb udzielania czasu wolnego za przedłużony czas służby albo wypłacania uposażenia za przedłużony czas służby,

4) sposób prowadzenia ewidencji czasu służby – biorąc pod uwagę potrzebę zagwarantowania prawa do wypoczynku oraz prawidłowej realizacji zadań Służby Celno-Skarbowej, a także terminowego wypłacania uposażenia oraz rzetelnego dokumentowania dokonywanych czynności.

4. Funkcjonariusz organizuje stanowisko służby pełnionej w formie zdalnej, uwzględniając wymagania ergonomii.

5. Kierownik jednostki organizacyjnej ma prawo przeprowadzać kontrolę warunków bezpieczeństwa i higieny służby pełnionej w formie zdalnej przez funkcjonariusza w miejscu i w godzinach pełnienia tej służby.

6. Kierownik jednostki organizacyjnej dostosowuje sposób przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 5, do miejsca wykonywania i specyfiki służby pełnionej w formie zdalnej. Wykonywanie czynności kontrolnych nie może naruszać prywatności funkcjonariusza pełniącego służbę w formie zdalnej i innych osób ani utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

7. W razie zaistnienia wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby w formie zdalnej stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą (Dz. U. z 2023 r. poz. 2015).

8. Zgłoszenie bezpośredniemu przełożonemu wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby w formie zdalnej jest równoznaczne z wyrażeniem przez funkcjonariusza zgody na przeprowadzenie oględzin miejsca wypadku, narzędzi, oceny ich stanu technicznego oraz zbadania warunków pełnienia tej służby i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku lub mają z nim związek. Oględzin dokonuje się niezwłocznie po zgłoszeniu wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby w formie zdalnej, w terminie uzgodnionym przez funkcjonariusza albo jego domownika, w przypadku gdy funkcjonariusz ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie uzgodnić tego terminu, i przewodniczącego komisji powypadkowej. Komisja powypadkowa może odstąpić od dokonywania oględzin, jeżeli uzna, że okoliczności i przyczyny wypadku nie budzą jej wątpliwości.

6) niepełnienia służby przez co najmniej połowę okresu służby wymaganego do nadania wyższego stopnia służbowego z powodu zawieszenia funkcjonariusza w pełnieniu obowiązków.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku:

1) gdy w postępowaniu dyscyplinarnym funkcjonariusz został uniewinniony albo gdy postępowanie takie zostało umorzone wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia czynu;

2) gdy w postępowaniu karnym lub karnym skarbowym funkcjonariusz został uniewinniony albo gdy takie postępowanie zostało umorzone ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1–2 i 6 Kodeksu postępowania karnego, a także w przypadku uchylenia prawomocnego wyroku skazującego.

4. Okresy, o których mowa w ust. 1, wymagane do mianowania na wyższy stopień służbowy mogą zostać skrócone, jeżeli funkcjonariusz:

1) ma szczególne kwalifikacje zawodowe lub

2) ma szczególne umiejętności do pełnienia służby, lub

3) zasługuje na wyróżnienie.

4a. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w celu zapewnienia właściwej organizacji i właściwego funkcjonowania jednostki organizacyjnej KAS, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek dyrektora izby administracji skarbowej albo dyrektora komórki organizacyjnej urzędu obsługującego ministra, może mianować funkcjonariusza na wyższy stopień służbowy z pominięciem wymaganego okresu pełnienia służby w danym stopniu, o którym mowa w ust. 1, nie więcej jednak niż o dwa stopnie służbowe.

4b. W przypadku mianowania po raz pierwszy na stopień służbowy w korpusie oficerów młodszych mianowanie następuje na pierwszy stopień służbowy w tym korpusie.

4c. W przypadkach, o których mowa w ust. 4a i 4b, przepisy art. 192 ust. 4, 8 i 9 stosuje się.

5. Funkcjonariusza zwalnianego ze służby w przypadkach, o których mowa w art. 179 ust. 1 pkt 10 oraz art. 180 ust. 1 pkt 3, za zgodą Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, można mianować na wyższy stopień służbowy za szczególne zasługi w KAS.

6. W uzasadnionych przypadkach funkcjonariusza można pośmiertnie mianować na wyższy stopień służbowy.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb mianowania funkcjonariusza na stopień służbowy,

2) osoby uprawnione do składania wniosków,

3) terminy dokonywania mianowań,

4) wzór wniosku o mianowanie – mając na uwadze sprawne i prawidłowe dokonywanie mianowań na stopień służbowy oraz właściwość przełożonych w tym zakresie.

9. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza skierowania do komisji lekarskich kandydata do służby oraz funkcjonariusza, o których mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę zawarcia w nim informacji niezbędnych do oceny zdolności fizycznej i psychicznej funkcjonariusza do pełnienia służby.

1) w przypadkach, o których mowa w art. 173 ust. 1 pkt 1 albo art. 180 ust. 1 pkt 1 albo pkt 3 albo art. 179 ust. 1 pkt 4;

2) przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe lub postępowanie dyscyplinarne – do czasu prawomocnego zakończenia tego postępowania;

3) ukaranemu karą dyscyplinarną – do czasu jej zatarcia;

4) skazanemu wyrokiem sądu lub w stosunku do którego postępowanie karne zostało warunkowo umorzone – przez okres jednego roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

7. Jeżeli po przyznaniu świadczenia motywacyjnego wystąpią okoliczności, o których mowa w ust. 6, niezwłocznie wydaje się decyzję stwierdzającą ustanie prawa do wypłaty tego świadczenia.

8. Od decyzji o odmowie przyznania świadczenia motywacyjnego oraz od decyzji stwierdzającej ustanie prawa do wypłaty świadczenia motywacyjnego funkcjonariuszowi przysługuje odwołanie w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. W przypadku decyzji wydanej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych albo Szefa Krajowej Administracji Skarbowej przysługuje, w takim samym terminie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

9. Świadczenia motywacyjnego nie wypłaca się za okres:

1) korzystania z urlopu bezpłatnego,

2) przerw w wykonywaniu obowiązków służbowych, za które funkcjonariusz nie zachował prawa do uposażenia, wymienionych w art. 229,

3) zawieszenia w czynnościach służbowych albo tymczasowego aresztowania,

4) zwolnienia od zajęć służbowych, o którym mowa w art. 233 ust. 1 pkt 1–4,

5) innej nieobecności trwającej co najmniej jeden miesiąc – proporcjonalnie do tego okresu.

10. Świadczenie motywacyjne wypłaca się w każdym kolejnym miesiącu kalendarzowym, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym wydano decyzję o przyznaniu świadczenia motywacyjnego.

11. Świadczenie motywacyjne jest płatne z dołu do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który świadczenie motywacyjne przysługuje.

12. Prawo do wypłaty świadczenia motywacyjnego ustaje w miesiącu, w którym decyzja, o której mowa w ust. 7, stała się ostateczna lub nastąpiło rozwiązanie stosunku służbowego w związku ze zwolnieniem funkcjonariusza ze służby, z jego śmiercią lub zaginięciem. Świadczenia motywacyjnego za ten miesiąc nie wypłaca się.

8. W przypadku niewykorzystania przez funkcjonariusza ani jednego dnia urlopu rodzicielskiego w pierwszym roku życia dziecka uposażenie za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 70 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

9. W przypadku niewykorzystania przez funkcjonariusza ani jednego dnia urlopu rodzicielskiego w pierwszym roku życia dziecka funkcjonariuszowi przysługuje jednorazowe wyrównanie pobranego uposażenia za okres urlopu macierzyńskiego do wysokości 100 % miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 230 ust. 1.

10. Jednorazowe wyrównanie uposażenia, o którym mowa w ust. 9, następuje na wniosek funkcjonariusza.

11. W przypadku gdy wysokość uposażenia funkcjonariusza, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczonego zgodnie z ust. 1–3 i 5 jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 323, 858, 1615 i 1871 oraz z 2025 r. poz. 619 i 620), kwotę uposażenia funkcjonariusza, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego.

10) zwolnienia od zajęć służbowych z powodu choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby.

2. Zwolnienie od pełnienia służby w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, przysługuje przez okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 – przez okres nie dłuższy niż 14 dni w roku kalendarzowym, przy czym okresy te łącznie nie mogą przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym.

3. Za członka rodziny, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka funkcjonariusza, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z funkcjonariuszem w okresie sprawowania opieki.

4. Przepis ust. 2 stosuje się bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki.

5. Funkcjonariusz jest obowiązany dostarczyć kierownikowi jednostki organizacyjnej zaświadczenie lekarskie lub decyzję, o których mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania.

6. Funkcjonariusz jest obowiązany dostarczyć kierownikowi jednostki organizacyjnej oświadczenie o wystąpieniu okoliczności, o których mowa w art. 233 ust. 1 pkt 2 lit. a, w terminie 7 dni od dnia ich zaistnienia.

7. Niedopełnienie obowiązków, o których mowa w ust. 4 i 5, skutkuje uznaniem nieobecności w służbie za nieusprawiedliwioną, chyba że niedostarczenie zaświadczenia, decyzji lub oświadczenia w terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od funkcjonariusza.

8. W razie stwierdzenia w trakcie kontroli, że funkcjonariusz wykonuje pracę zarobkową albo wykorzystuje zwolnienie lekarskie w inny sposób niezgodny z jego celem, osoba kontrolująca, o której mowa w ust. 7, sporządza protokół, w którym podaje, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego.

9. W razie stwierdzenia w trakcie kontroli, że oświadczenie funkcjonariusza, o którym mowa w art. 235 ust. 1 pkt 2 lit. a, nie jest zgodne z prawdą, osoba kontrolująca, o której mowa w ust. 7, sporządza protokół.

10. Protokół przedstawia się funkcjonariuszowi. Funkcjonariusz może wnieść do niego uwagi. Wniesienie uwag funkcjonariusz potwierdza własnoręcznym podpisem.

11. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole oraz uwag, o których mowa w ust. 10, kierownik jednostki organizacyjnej stwierdza utratę prawa do uposażenia chorobowego za okres, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 lub 2.

12. Przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio w przypadku zawiadomienia kierownika jednostki organizacyjnej przez komisję lekarską podległą ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych w wyniku przeprowadzenia przez tę komisję kontroli o nieprawidłowościach w wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego.

13. W przypadku stwierdzenia utraty prawa do uposażenia, o którym mowa w ust. 11, funkcjonariusz może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do kierownika jednostki organizacyjnej w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z tym stwierdzeniem.

14. Kontrola wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich polega na sprawdzeniu, czy zaświadczenie:

1) nie zostało sfałszowane;

2) zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich.

15. Jeżeli w wyniku kontroli, o której mowa w ust. 14:

1) pkt 1, zachodzi podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane – kierownik jednostki organizacyjnej występuje do lekarza, który wystawił zaświadczenie lekarskie, o wyjaśnienie sprawy;

2) pkt 2, zachodzi podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie wydane zostało niezgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich – kierownik jednostki organizacyjnej występuje o wyjaśnienie sprawy do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

3) (uchylony)

5. Do okresu służby, o którym mowa w ust. 2, nie wlicza się okresów:

1) korzystania przez funkcjonariusza z urlopu bezpłatnego;

2) zawieszenia funkcjonariusza w pełnieniu obowiązków służbowych w przypadkach, o których mowa w art. 178, chyba że:

a) w postępowaniu dyscyplinarnym funkcjonariusz został uniewinniony albo gdy postępowanie takie zostało umorzone wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia czynu,

b) w postępowaniu karnym lub karnym skarbowym funkcjonariusz został uniewinniony albo gdy takie postępowanie zostało umorzone ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1, 2 i 6 Kodeksu postępowania karnego.

6. Do uposażenia, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się uposażenia otrzymanego w okresie zawieszenia funkcjonariusza w pełnieniu obowiązków służbowych w przypadkach, o których mowa w art. 178, chyba że:

1) w postępowaniu dyscyplinarnym funkcjonariusz został uniewinniony albo takie postępowanie zostało umorzone wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia czynu;

2) w postępowaniu karnym lub karnym skarbowym funkcjonariusz został uniewinniony albo takie postępowanie zostało umorzone ze względu na okoliczności wymienione w art. 17 § 1 pkt 1, 2 i 6 Kodeksu postępowania karnego.

7. Nagrody rocznej nie przyznaje się w przypadku:

1) popełnienia przez funkcjonariusza, ściganego z oskarżenia publicznego przestępstwa umyślnego lub umyślnego przestępstwa skarbowego, stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądu;

2) wymierzenia funkcjonariuszowi prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym kary, o której mowa w art. 255 ust. 1 pkt 4–10;

3) zwolnienia funkcjonariusza ze służby w przypadkach, o których mowa w art. 179 ust. 1 pkt 4 albo w art. 180 ust. 1 pkt 2.

8. Nagroda roczna może ulec obniżeniu od 20 % do 50 % w stosunku do wysokości określonej w ust. 1 w przypadku:

1) popełnienia przez funkcjonariusza przestępstwa, innego niż określone w ust. 7 pkt 1, stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądu;

2) wymierzenia funkcjonariuszowi prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym kary, o której mowa w art. 255 ust. 1 pkt 1–3;

3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania służby stałej, stwierdzonego w dwóch następujących po sobie ocenach okresowych lub opiniach służbowych, między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy.

9. Przyznanie nagrody rocznej zawiesza się, jeżeli przeciwko funkcjonariuszowi toczy się postępowanie karne, karne skarbowe lub dyscyplinarne o czyn popełniony w roku kalendarzowym, za który nagroda jest przyznawana – do czasu zakończenia tego postępowania.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 7 i 8, nagrody rocznej nie przyznaje się lub ulega ona obniżeniu za rok kalendarzowy, w którym funkcjonariusz:

1) popełnił przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu,

2) naruszył obowiązki służbowe, za co został ukarany prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym,

3) otrzymał drugą kolejną negatywną ocenę okresową lub opinię służbową z powodu niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania służby – a jeżeli nagroda za ten rok została już wypłacona – za rok, w którym postępowanie karne, karne skarbowe lub dyscyplinarne w tej sprawie zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem albo funkcjonariusz został zwolniony ze służby.

11. O obniżeniu nagrody rocznej decyduje kierownik jednostki organizacyjnej.

12. W przypadku pełnienia przez funkcjonariusza w roku kalendarzowym służby w różnych jednostkach organizacyjnych KAS nagrodę roczną za cały okres służby w danym roku kalendarzowym wypłaca jednostka, która była w danym roku ostatnim miejscem pełnienia przez niego służby.

13. Nagrodę roczną wypłaca się do dnia 31 marca roku następującego po roku, za który przysługuje nagroda.